Το δόγμα του σκα

Αν δεν στρωθεί να διαβάσει, καμιά Ναόμι δεν πρόκειται να συνοδέψει.

Ποιους υποστηρίζει η Μέρκελ;

Η Αγγέλω Μέρκελ πρόκειται να παρακολουθήσει τον αυριανό τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ. Και τι πιο φυσικό, από το να έρθει μια ποδοσφαιρόφιλη γερμανίδα καγκελάριος στο Γουέμπλεϊ, να δει δύο μεγάλες ομάδες της χώρας της να κονταροχτυπιούνται για το κορυφαίο ευρωπαϊκό, διασυλλογικό ποδοσφαιρικό τρόπαιο.

Δηλώνει, όπως είναι αναμενόμενο, ότι υποστηρίζει μόνο την Εθνική Γερμανίας και όχι τη Μπάγερν Μονάχου ή τη Μπορούσια Ντόρτμουντ.

Ναι, καλά.

Η Αγγέλω δεν είναι τουρίστρια στο γήπεδο. Το καταλαβαίνει ο καθένας από τον τρόπο που πανηγυρίζει. Σηκώνει τις γροθιές ψηλά, δε σηκώνεται να χειροκροτήσει ξενέρωτα όπως κάνουν οι περισσότεροι, άσχετοι με το άθλημα πολιτικοί που "κοσμούν" τις εξέδρες των επισήμων.

Αυτό δείχνει ένα και μόνο πράγμα: Ότι πήγαινε από μικρή και παρακολουθούσε παιχνίδια. Δεν είναι γνωστό αν ο ιερωμένος πατέρας της έκανε την αρχή. Ένα δυναμικό κορίτσι όμως, που (όπως την "κόβουμε" όλοι) αποκλείεται να περιοριζόταν σε παιχνίδια με κούκλες, σίγουρα κάποια στιγμή στη νεότητά της μυήθηκε στο δημοφιλές άθλημα.

Και, καθώς εικάζεται ότι η οικογένειά της διατηρούσε καλές σχέσεις με το καθεστώς - που επέτρεπαν καλό βιοτικό επίπεδο, κατοχή δύο αυτοκινήτων, συχνά ταξίδια στη Δύση κ.λπ. -, η συμπάθειά της δεν άργησε - όπως κατ' αποκλειστικότητα θα δείτε εδώ - να κατευθυνθεί στην καταλληλότερη ομάδα:

Τη Δυναμό Δρέσδης. Την ομάδα της ανατολικογερμανικής αστυνομίας, που ιδρύθηκε το 1950 ως "SG Deutsche Volkspolizei Dresden". Φόλξ Πολιτσάι, ΦοΠο - ήτοι, Λαϊκή Αστυνομία.

Ο σύλλογος αυτός μεγαλούργησε στη δεκαετία του '70, τον καιρό που η μετέπειτα κυρία Μέρκελ ήταν στο άνθος της νεότητάς της - 15 με 25 ετών, η κατάλληλη ηλικία για να γίνεις ένθερμος οπαδός και να τρως το χαρτζιλίκι σου στα γήπεδα.

Κορυφαία στιγμή για τους οπαδούς της Δυναμό ήταν το φθινόπωρο του 1973, που κληρώθηκε με τη Μπάγερν Μονάχου στο δεύτερο γύρο του τότε Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Οι δύο αγώνες ήταν συναρπαστικοί.

Στο Μόναχο, η Μπάγερν επικράτησε με 4-3, ενώ έχανε με 2-3. Το νικητήριο τέρμα το έβαλε ο "φονιάς" Γκερντ Μύλλερ, που φορούσε πάντα το "13".

Στη ρεβάνς της Δρέσδης (10 μέρες πριν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου - για να έχετε μια ιδέα του "πότε"), η Δυναμό θα περνούσε ακόμη και με 1 γκολ διαφορά: 1-0 ή 2-1 ή 3-2.

Στην αρχή του αγώνα, ο Ούλι Χένες, νυν πρόεδρος της Μπάγερν, σκόραρε δύο φορές. Στο 56ο λεπτό όμως, η Δυναμό είχε ήδη σκοράρει 3 φορές. Κι έτσι άγγιζε το θαύμα. Το όνειρο, δυστυχώς, κράτησε μόλις δύο λεπτά. Στο 58' η Μπάγερν ισοφάρισε στο τελικό 3-3. Σκόρερ και πάλι ο Μύλλερ. Ο "δολοφόνος". Το γρουσούζικο "δεκατρία".

Η Δυναμό αποδείχθηκε ο πιο δύσκολος αντίπαλος της Μπάγερν, η οποία στο τέλος της περιόδου κατέκτησε το πρώτο από τρία συνεχόμενα Κύπελλα (1974, 1975, 1976), ισοφαρίζοντας τελικά την αντίστοιχη επίδοση του μεγάλου Άγιαξ την προηγούμενη τριετία.

Αύριο (25/5/2013) η καγκελάριος Μέρκελ θα θυμηθεί πολλά - και πολλούς. Θα έχει κοντά της, που να μην τον είχε, τον Ούλι Χένες, που τον τελευταίο καιρό καλείται να δώσει εξηγήσεις στον εισαγγελέα για τα φορολογικά του "κατορθώματα". Θα δει στο γήπεδο ένα νεαρό, λεβέντη, μεγάλο γκολτζή, με την κόκκινη φανέλα με το "13" στην πλάτη - που λέγεται Μύλλερ. Θα νοσταλγήσει την εποχή που η ομάδα της ΦοΠο είχε τα φόντα, αν περνούσε τους βαυαρούς, να κατακτήσει το Κύπελλο Πρωταθλητριών και να ανάψει "φωτιές" στην ποδοσφαιρική Ευρώπη.

Μην έχετε λοιπόν καμία αμφιβολία. Η Αγγέλω αύριο αποκλείεται να είναι με τη Μπάγερν. Μπορούσια Ντόρτμουντ και ξερό ψωμί.

Για ξεκάρφωμα, όμως, δεν θα φορέσει το κίτρινο (βλ. Ντόρτμουντ) ταγέρ...

Τέλος ο Βιντέλα

Δεν μπορώ να θυμηθώ γιατί κοιμόμουν στο ντιβάνι του σαλονιού. Ίσως να ετοιμάζαμε μετακόμιση ή να φιλοξενούσαμε τον παππού μου εκείνες τις μέρες. Ήταν πάντως περασμένα μεσάνυχτα τότε που εκμεταλλεύτηκα το βασικό πλεονέκτημα του καινούργιου μου χώρου: την τηλεόραση.

Ήμουν 9 στα 10 και εκείνη τη χρονιά (1978) σπάνιζαν οι μεταμεσονύκτιες εκπομπές. Υπήρχε όμως το μουντιάλ της Αργεντινής, το πρώτο που θυμάμαι. Εκείνο το βράδυ, έπαιζε το Περού με τη Σκωτία. Στον όμιλο εκείνο - του πρώτου γύρου - φαβορί για πρόκριση θεωρούνταν οι βόρειοι βρετανοί μαζί, φυσικά, με τους εκπληκτικούς Οράνιε, την εθνική Ολλανδίας που ακόμη κράταγε το Νέεσκενς και μερικούς ακόμη από το παρ' ολίγον θαύμα του '74.

Κι όμως, το Περού έκανε την έκπληξη, με ηγέτη έναν παίχτη που εκείνο το βράδυ (της τηλεθέασης στη ζούλα) με εντυπωσίασε, κι έκτοτε έμεινε στην ιστορία: τον Τεόφιλο Κουμπίγιας (ή Κουμπίλιας, όπως τον έλεγε ο λιγότερο ισπανόφωνος κόσμος). Οι λατινοαμερικάνοι ήταν απλά σαρωτικοί, κι έτσι πέρασαν στον επόμενο γύρο.

Στην παρέα μας, που αρεσκόταν να παίζει μπάλα στους δρόμους και ενίοτε να "αναπαράγει" τα ματς της TV, το Περού είχε γίνει θρυλικό. Η άλλη μεγάλη μορφή της ομάδας ήταν ο τερματοφύλακας, που γραφόταν Κουιρόγκα αλλά σύντομα μάθαμε την κανονική προφορά: Κιρόγα, κάναμε μάλιστα και πλάκα, "αναλύαμε" το όνομα στα ελληνικά ("κι η ρόγα").

Σταματήσαμε απότομα να μιλάμε για το Περού όταν μάθαμε για τη νίλα που έπαθε από την οικοδέσποινα Αργεντινή. Έφαγε μια εξάρα ανεπανάληπτη όσο και απρόσμενη. Ο Κουμπίγιας δεν ξέρω αν έπαιζε καν, ο δε Κιρόγα έκανε μια εμφάνιση τουλάχιστον απογοητευτική.

Δεν ξέραμε τότε για τη χειραγώγηση που είχε κάνει ο δικτάτορας Βιντέλα (που πέθανε σήμερα) σε διάφορες φάσεις της διοργάνωσης, ούτε θυμάμαι να συζητήσαμε τις φήμες που κυκλοφόρησαν σχετικά με τη μειωμένη απόδοση του Περού (και του τερματοφύλακα συγκεκριμένα - περισσότερα εδώ).

Απλά, νομίζω ότι είχαμε τρομάξει. Από το 6-0. Το αφύσικο έξι-μηδέν.

Ξεχνούσαμε όμως γρήγορα. Στον τελικό, μας εντυπωσίασαν τα χαρτάκια που πέταξαν στο Ρίβερ Πλέητ οι αργεντίνοι και κάλυψαν μέχρι και μέρος του αγωνιστικού χώρου (σύντομα έγινε μόδα και στα ελληνικά γήπεδα αυτό). Ήμασταν φυσικά με την Ολλανδία (οι περισσότεροι) και στενοχωρηθήκαμε που έχασε και πάλι, αλλά όπως και να το κάνεις ο Κέμπες (ήρωας του τελικού και πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης) δεν ήταν αμελητέος.

Μεγαλώνοντας μάθαμε πόσο σημαντικό ήταν για το Βιντέλα να κερδίσει αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο. Άκουσα για το Βρώμικο Πόλεμο και απόρησα για το πώς το 1982 ευδοκίμησε εδώ μια "προοδευτική" αντίληψη που υποστήριζε την Αργεντινή των στρατηγών (τότε ήταν πια ο Γκαλτιέρι) στην απόπειρα απόσπασης των βρετανικών νήσων Φώκλαντ. Μάλλον κάποιοι παραέδιναν σημασία στις ποδοσφαιρικές τους προτιμήσεις, είχε βλέπετε ανατείλει και το άστρο του Μαραντόνα. Ή, μάλλον, η συναισθηματική ταύτιση με κάθε τι λατινοαμερικάνικο (βλ. και πρόσφατα το "μακάρι να γινόμασταν Αργεντινή", καλή σου ώρα μίστερ Αλέξης!) υπερίσχυε κάθε άλλης λογικής, τόσο πολύ που άκουσα από μυτιληνιό το εξής αμίμητο: "Μα αφού τα Φώκλαντ είναι κοντά στην Αργεντινή, εκεί πρέπει να ανήκουν!" - προφανώς τη χώρα του tango την αγαπούσε περισσότερο από το ακριτικό νησάκι του, ο καημένος...

Ακόμα "κι η ρόγα", με τα έξι τεμάχια σε βαρυστομαχιάζει...

Yassou, Yahoo...

Γιάχου, Γιάχου,
Θα μου σπάσει η μπάλα το χέρι μου, άχου
Γιάχου, Γιάχου,
Εγώ ήμουν πλασμένος για Μπάγερν Μονάχου

Γιάχος: Ο διαιτητής του τελικού κυπέλλου Ελλάδας στις 11/5 που δεν είδε πέναλτυ στην εικονιζόμενη φάση (χέρι Μανιάτη / ΟΣΦΠ ενώ ο Αστέρας ήταν στο 1-1 και κυνήγαγε 2ο γκολ).

Ημέρα της Ευρώπης

Σήμερα που 10χρονα παιδάκια μαθαίνουν να "μισούν τη Γερμανία" και που ακόμη και εμείς οι πιο "ευρωπαϊστές" είμαστε προβληματισμένοι για τις τυχόν μόνιμες παραμορφώσεις που θα επιφέρει η πρωτόγνωρη ύφεση (της Ελλάδας, και η όχι και τόσο πρωτόγνωρη στασιμότητα αλλού στην ήπειρό μας), η Ημέρα της Ευρώπης, σήμερα 9 Μαΐου, είναι για μένα ένα συναισθηματικό αποκούμπι.

Όχι, δεν τη θεωρώ σημαντικότερη από τις εθνικές μας επετείους ή από το Πάσχα που μόλις γιορτάσαμε. Δεν πολυσυγκινούμαι άλλωστε από τα επαναλαμβανόμενα τελετουργικά οποιασδήποτε "μεγάλης γιορτής", τους δε συμβολισμούς τους έχω μάθει απέξω. Βρίσκω όμως ιδιαίτερα σημαντικό το ότι η χώρα μας είναι μέρος μιας μεγάλης - έστω κι ελαφρά προβληματικής - οικογένειας. Γεωγραφικά άλλωστε πάντα εκεί ανήκαμε. Δεν κατάλαβα ποτέ γιατί λέμε "στην Ευρώπη" σαν να είμαστε έξω απ' αυτήν. Λένε ότι Ευρώπη αρχικά λεγόταν μια έκταση βόρεια από το Θρακικό Πέλαγος, χώρια η μυθολογία με την αρπαγή.

Ο (κανονικός) Κ. Καραμανλής μας είχε χώσει τσακ-μπαμ, μέσα σε 5 χρονάκια, κι όλα τα κοινοβούλια των (τότε) "9" ψήφισαν υπέρ της εισόδου μας στην ΕΟΚ, μας ήθελαν μέσα - λίγοι κι ακίνδυνοι ήμασταν, υπήρχε κι η συμπάθεια για την περιπέτεια της δημοκρατίας μας. Αν θυμάμαι καλά, τα πιο πολλά ΟΧΙ τα είχε πει η τότε γαλλική αντιπολίτευση, μάλλον για να κάνει αντιπολίτευση και ίσως κι επειδή θα τους απειλούσαμε το μονοπώλιο στις αγροτικές (αχ!) επιδοτήσεις.

Ακούω συχνά, συχνότερα τελευταία, διάφορα για την "μη χριστιανορθόδοξη" "Ευρώπη", που παραλείπουν όμως να πουν ότι η εδώ επικρατούσα θρησκεία έχει "κοινωνία" με τους καθολικούς, το σχίσμα με τους οποίους (απότοκο κυρίως της πολιτικής διαφοροποίησης) ήταν πολύ πιο ανώδυνο από τη διαμάχη αιώνων ανάμεσα στον παπισμό και τους πάσης φύσεως προτεστάντες (και άλλους διαφωνούντες).

Τα ευρωπαϊκά λεφτά (σε μεγάλο ποσοστό πρόκειται για ΦΠΑ από τους "μισητούς" γερμανικούς τζίρους) ακόμη και σήμερα στηρίζουν την, ανέκαθεν αδύναμη, ελληνική οικονομία. Τα εκμεταλλευτήκαμε δεόντως, "και μπράβο μας". Μάθαμε επίσης να θεωρούμε δεδομένα τα ίσα δικαιώματα με τους λοιπούς κοινοτικούς, σωστό ήταν κι αυτό. Αρκετοί σπουδάσαμε ή δουλέψαμε "έξω", "μέσα" πλέον - τα διαβατήριά μας δεν σταμπάρονταν λόγω Σένγκεν (αχ, πάλι) και μας φαίνονται πια λίγο αδιάφορα.

Χώρια οι αθόρυβες αλλαγές στη νομοθεσία και τη διοίκησή μας, στην κατεύθυνση της εναρμόνισης, που μας έκαναν κι εμάς "τυπικούς ευρωπαίους", κάτι που τώρα φαίνεται φυσικότατο αλλά - παρά τις παλαιόθεν γαλλογερμανικές επιρροές - δεν ήταν πάντα.

Διαβάζω εδώ και καιρό κάτι χαζομάρες για δραχμές (τελευταίο "φρούτο" ο πρώην παπανδρεϊκός γαμβρός, Κατσανέβας) και κάποιες λιγότερο φαιδρές, νοσταλγικές κορώνες για τη λαμπερή Ελλάδα που δεν θα ξαναγυρίσει. Τα Χριστούγεννα κυκλοφόρησε η φωτό από τα φωταγωγημένα Χαυτεία με τα γυαλισμένα πολυτελή αυτοκίνητα (1960;), την έκανε σύμβολο κι η Χρυσαυγή. Πέρυσι παιζόταν ο Αττίκ κι ένας φίλος θαύμασε το "πώς γλεντούσε παλιά η Αθήνα". Όμως όχι, δεν ήταν "η" Αθήνα, ήταν ένας πυρήνας ευημερίας, μια μικρή εύπορη μειονότητα μέσα σε μια χώρα με το αποχωρητήριο έξω από το σπίτι, με άθλιες αστικές γειτονιές δίπλα στα ρέματα που συχνά πλημμύριζαν, για να μην πούμε σε τι κατάσταση βρισκόταν ο αγροτικός πληθυσμός.

Δεν αρνούμαι ότι μπροστά μας τα πράγματα είναι τουλάχιστον νεφελώδη, δεν αρκούμαι στο κοίταγμα προς τα πίσω, η συνολική εικόνα όμως - και η εξέλιξή της στο χρόνο - έχει τη δική της αξία. Στα πέντε αστέρια των διαφόρων γελοίων προσθέτω άλλα επτά, τα επιχρυσώνω, τα ακουμπάω σε μπλε φόντο, κοιτάζω και το διαβατήριο με το κόκκινο της Βουργουνδίας, βάζω το κεφάλι κάτω και συνεχίζω.