30 Απρ 2014

Για την Ευρωβουλή (ρε γμτ)

Οι φετινές ευρωεκλογές είναι διαφορετικές. Σε μια προσπάθεια να αμβλύνει το πολυσυζητημένο "δημοκρατικό έλλειμμα", η Ε.Ε. επιχειρεί να δώσει αμεσότερη νομιμοποίηση στους ανώτατους εκπροσώπους της. Έτσι, ο Πρόεδρος της Επιτροπής (Κομισιόν στα ελληνικά) προβλέπεται να εκλεγεί μεταξύ των επικεφαλής των παρατάξεων που θα εκπροσωπηθούν στο Ευρωκοινοβούλιο - κατ' αντίστοιχο τρόπο με τον πρωθυπουργό τυπικής ευρωπαϊκής χώρας, που συνήθως είναι ο υποψήφιος του πλειοψηφούντος κόμματος. Γι' αυτό το λόγο φέτος ξεκίνησαν τα ντιμπέητ (τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις) μεταξύ εκπροσώπων των ευρωκοινοβουλευτικών "ομάδων".

Οι ομάδες αυτές είναι οι βασικές πολιτικές οικογένειες. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο παραμένουν όπως τις γνωρίσαμε στο παρελθόν, με προεξάρχουσες τη σοσιαλδημοκρατική κεντροαριστερά και τη συντηρητική κεντροδεξιά. Πλέον, το αν η Ε.Ε. θα "πάει" αριστερότερα, δεξιότερα ή στο κέντρο, θα εξαρτηθεί πιο άμεσα (απ' ό,τι γινόταν έως τώρα) από την ψήφο μας στο τέλος του Μαΐου. Την ψήφο μας, δηλαδή των εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρωπαίων ψηφοφόρων.

Εδώ λοιπόν διαπιστώνει κανείς ότι η αλλαγή των ευρωεκλογών είναι ευπρόσδεκτη μεν, ημιτελής δε. Διότι εξακολουθούμε να ψηφίζουμε τα κόμματα όπως τα ξέρουμε στους εθνικούς πολιτικούς στίβους. Σταυρώνουμε, μεν (επίσης θετική αλλαγή), τους υποψηφίους της επιλογής μας, αυτοί όμως δεν προέρχονται από την "ελληνική λίστα της Σοσιαλδημοκρατικής Ομάδας / του Λαϊκού Κόμματος κ.λπ." αλλά από τα κόμματα που όλοι γνωρίσαμε και αγαπήσαμε. Πιθανώς αυτό να οφείλεται σε τυπικό κώλυμα - να μην προβλέπονται δηλ. "πανευρωπαϊκά κόμματα" στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο - ωστόσο συντελεί στο να μη γίνεται καλύτερα αντιληπτός ο χαρακτήρας των ευρωεκλογών.

Διότι - θυμίζω σε περίπτωση που δεν το έχουμε καταλάβει - το Μάιο δεν εκλέγουμε την εθνική μας εκτελεστική και νομοθετική εξουσία. Εκλέγουμε αυτούς που θα εκπροσωπήσουν το λαό μας στην υπερεθνική κοινωνία στην οποία είμαστε ενταγμένοι. Αν έχουμε στο μυαλό μας την ομάδα στην οποία εντάσσεται το κάθε κόμμα, μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε καλύτερα το μήνυμα που περνάμε - ή, ακόμη, το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να πιάσει τόπο η ψήφος μας στην Α ή στη Β κατεύθυνση.

Μερικά συγκεκριμένα παραδείγματα θα βοηθήσουν:
- Ο έλληνας νεοδημοκράτης θεωρεί ότι τον εκφράζει η ασάφεια του ευρωπαίου κεντροδεξιού ηγέτη Γιούνκερ όσον αφορά τις πολιτικές καταπολέμησης της ανεργίας;
- Ο ψηφοφόρος του Σύριζα πιστεύει ότι οι διάδοχοι των πρώην σοβιετόφιλων ΚΚ (όπως το ΚΚΕ που ανήκει στην ίδια ομάδα) αποτελούν την ελπίδα για τους λαούς της Ευρώπης;
- Ο αναποφάσιστος κεντροαριστερός είναι έτοιμος να εγκαταλείψει την ισχυρή σοσιαλδημοκρατική παράταξη του Σουλτς ψηφίζοντας Δημάρ ή Ποτάμι για να τιμωρήσει το Βενιζέλο;
- Ο άστεγος κεντρώος θα πειστεί ότι οι Γέφυρες Σκυλακάκη-Τζήμερου είναι η καλύτερη δυνατή ελληνική εκπροσώπηση του χαρισματικού φιλελεύθερου Φέρχοφσταντ;
- Ο full ή semi φασίστας πώς ακριβώς αντιλαμβάνεται την Ευρώπη και τι κοινό έχει με τον, ενδεχομένως ανθέλληνα, ευρωσκεπτικιστή ακροδεξιό;
- Για τους οικολόγους δεν θα γράψω γιατί μου έρχονται δάκρυα...

Θα τα ξαναπούμε μετά από την απαραίτητη παύση για περισυλλογή! Καλό Μάιο να έχουμε.


18 Απρ 2014

Είμαστε απέναντι

Στα 45 μου, εκτός από το midlife crisis - για το οποίο θα μιλήσουμε μια άλλη φορά - βλέπω να μου συμβαίνει και κάτι ακόμη: Να μειώνεται η ψυχική μου απόσταση από την πολιτική.

Πάντα ήθελα να ενημερώνομαι, αυτό δεν έχει αλλάξει από τότε που επισκεπτόμουν το συνονόματο παππού, κατάκοιτο πια σε ένα μονό κρεβάτι κολλητά στον τοίχο. Ο τοίχος αυτός ήταν, εφηβικά θα έλεγες, γεμάτος με φωτογραφίες και άλλα αποκόμματα. Ανάμεσα στους απεικονιζόμενους ήταν ο Καραμανλής κι ο Μακάριος. Δεν μπορώ να θυμηθώ τις συζητήσεις, παρά μόνο τη γιαγιά (που είχε το δικό της κρεβάτι παραδίπλα αλλά συνήθως περιφερόταν) να μας λέει να σωπάσουμε, μη τυχόν και μας ακούσει η επαρχιακή γειτονιά (ή κανένας χωροφύλακας - δεκαετία του '70 ήταν) "να μιλάμε πολιτικά".

Έμεινα μακριά από νεολαίες και άλλες παρατάξεις, τόσο στα μαθητικά και φοιτητικά χρόνια όσο και αργότερα. Η οικογένεια δεν ήταν χρωματισμένη ούτε με πίεσε να κάνω οποιαδήποτε επιλογή. Οι γονείς μου είχαν διαφορετικές μεταξύ τους καταβολές, σημαδεμένες φυσικά από τον εμφυλιακό διχασμό, και απ' όσο έλεγαν για αρκετά χρόνια ψήφιζαν άλλο κόμμα ο καθένας. Τον Ιούνιο του 1985 "παίζει" να ήμασταν το μόνο διαμέρισμα της γειτονιάς (έστω ένα από τα λίγα) που δεν είχε βάλει κομματική αφίσα του Αντρέα ή του Μητσοτάκη στο μπαλκόνι.

Λόγω ηλικίας και συγκυρίας, βλέπω ουκ ολίγους κοντινούς μου ανθρώπους να "ασχολούνται με τα κοινά". Ο καθένας έχει τους λόγους του. Σε τελική ανάλυση, μπράβο τους, καλό είναι που υπάρχουν νορμάλ άνθρωποι που διαλέγουν να εκτεθούν - υπάρχει έτσι μια ελπίδα να κάνουν τη διαφορά απέναντι στους ανεπάγγελτους. Τους πειράζω, λέγοντας σε όλους τους "τι πας να κάνεις;", στην πραγματικότητα όμως τους θαυμάζω, γιατί έχουν το θάρρος να εκτίθενται.

Κάπως έτσι νιώθω να μειώνεται η απόστασή μου από την πολιτική. Δεν είναι μακριά ο καιρός που κάποιοι θα μου πουν να "κατέβω" σε εκλογές (σαν αυτούς που μου το είχαν προτείνει παλιότερα για επαγγελματικό σύλλογο). Αρκετές φορές αναρωτιέμαι αν έχω κι εγώ ανάλογο θάρρος όπως οι φίλοι που με τον Α ή Β τρόπο πολιτεύονται. Δεν το έψαξα ποτέ κι έχω αποφασίσει να αναβάλω το ψάξιμο για πολύ καιρό ακόμη. Θέλω να μείνω απέναντι.

Ξέρω πολύ καλά τα επιχειρήματα υπέρ του "να παίρνεις θέση" και κατά της "ιδιωτείας". Στη ζωή μας - επαγγελματική ή προσωπική - κάνουμε επιλογές που δεν μπορεί να είναι ουδέτερες. Στις εκλογές αποφασίζεις, συχνά το μη χείρον. Σε πολέμους και άλλες καταστάσεις ανάγκης, συνήθως δεν έχεις καν την πολυτέλεια της αποχής: εντάσσεσαι σε στρατόπεδο (κυριολεκτικό ή, συνηθέστερα, μεταφορικό).

Με κουράζει όμως και με απωθεί το μαντρί, το κάθε μαντρί. Είναι απογοητευτική αυτή η σχέση αλληλεξάρτησης ψηφοφόρου και παρατάξεων. Ίσως να απογοητεύομαι γιατί η αγωγή του πολίτη, όσο τουλάχιστον τη θυμάμαι, δεν μιλούσε για lobbying, δηλαδή για ομάδες πίεσης που επιδιώκουν την προώθηση των συμφερόντων τους. Ή ίσως να μιλούσε και να μην πρόσεχα στο αντίστοιχο μάθημα. Μπορεί τελικά να είμαι πολύ μονήρης ή και πολύ επηρεασμένος από την αρνητική χροιά του όρου συμφεροντολόγος. 

Ανεξαρτήτως κοινωνικότητας, στην ψήφο μας, όπως και στα όνειρά μας, είμαστε μόνοι μας. Νομίζω ότι αυτό παραμένει για μένα το καθοριστικό: η ατομικότητα της επιλογής. (Πέρα από οτιδήποτε άλλο, ο φιλελευθερισμός - από τον οποίο "πάσχω" - είναι τρόπος σκέψης κι όχι αυστηρά πολιτικό ρεύμα. Ίσως φταίει που είμαι και μοναχοπαίδι.)

Και μια ακόμη σκέψη, που ήταν και η αφορμή για να γράψω αυτό το κείμενο. Η ζωή είναι πολλά άλλα πράγματα πέρα από την πολιτική. Ας το θυμόμαστε αυτό όταν μπαίνουμε στο τριπάκι να αναρωτιόμαστε, αν ο Τάδε είναι μνημονιακός ή μη, συριζαίος, χρυσαυγίτης ή (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό) νεοφιλελέ. Με λίγη εξάσκηση, επίσης, θα μπορέσουμε να διακρίνουμε τη χειραγώγηση, που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής επικοινωνίας. Το Πάσχα (καλή ώρα μεθαύριο), στη διάρκεια του οποίου όλοι προσδοκούμε να ανασάνουμε και να απολαύσουμε, δεν μπορώ να το αφήσω να χρωματιστεί από τις σκοπιμότητες όσων θα δώσουν την πολιτική τους μάχη τον επόμενο μήνα. Δουλειά τους όλων αυτών είναι να δημιουργούν και να εκμεταλλεύονται εντυπώσεις - και αν είναι με όρους διπόλων (π.χ. αριστερά-δεξιά) αυτές γίνονται δυνατότερες. Είναι κάτι παραπάνω από εμφανής αυτές τις μέρες η αντεπίθεση της δεξιάς, ως πολυκατοικίας μάλιστα (διότι τι να το κάνει η ΝΔ το 20-κάτι τοις εκατό;). Οι αφίσες του Σύριζα για τους τουρκόφωνους θρακιώτες υπήρχαν από το Μάρτιο, χτες όμως - Μεγάλη Πέμπτη - επέλεξαν ορισμένοι να τις κάνουν θέμα. Βάλε και λίγο Νίκο Δήμου, που οι απόψεις του δεν είναι καινούργιες αλλά υποστηρίζει το Ποτάμι που έχει ρεύμα - και έτοιμο το πακέτο: τώρα που βγαίνετε στις εθνικές οδούς για να γιορτάσετε το Πάσχα των Ελλήνων, θυμηθείτε ποια παράταξη τους εκφράζει γνήσια.

Αναμενόμενη αυτή η ρελάνς. Να μην ξεχνάμε ότι είχε προηγηθεί η υπόθεση Μπαλτάκου, με την υπερπροβολή της οποίας επιδιώχθηκε να αναζωπυρωθούν τα αντίθετα αντανακλαστικά - αυτά για την κακή δεξιά, που όχι απλώς συνομιλεί με την ακροδεξιά (λες και φανταζόμασταν το αντίθετο) αλλά στο βάθος της, στην ψυχή της είναι ταυτισμένη με τον αυταρχισμό, τον καπιταλισμό και όλα τα αρνητικά που κάποτε έδιναν - διά της αντιθέσεως - πλειοψηφία στο σχήμα "Πασόκ και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις", που τώρα πάει να αναγεννηθεί με το Σύριζα στον κυρίαρχο ρόλο.

Δεν γεννηθήκαμε χτες. Δεν θα μας χαλάσετε το Πάσχα, λατρεμένες πολιτικές παρατάξεις. Είμαστε απέναντι.

Καλή Ανάσταση.


14 Απρ 2014

Some of my friends are journos

Η φράση "διαβάζω εφημερίδα" πάντα φορτωνόταν με ευρύτερα νοήματα. Αρχικά τη θυμάμαι σαν "must", μέχρι που ένας παλιός μου εργοδότης - άνθρωπος διαβασμένος και κουλτουριάρης κατά τα άλλα - απομυθοποίησε την καθημερινή ανάγνωση, λέγοντας ότι είναι χάσιμο χρόνου. Άλλαξαν κι οι συνήθειες: η τηλεόραση και το ίντερνετ έκαναν την εφημερίδα κυρίως μέσο εμβάθυνσης κι όχι απλής ενημέρωσης. Οι εκδόσεις του σαββατοκύριακου, συχνά "συνοδευτικές" των προσφορών (βιβλίων, CD), ήταν ούτως ή άλλως οι πιο ζουμερές. Ωστόσο, τις αραίωσα κι αυτές - μέχρι που με απογοήτευσαν και τις έκοψα εντελώς, το 2009. (Πρόσφατα έβαλα νερό στο κρασί μου και συνοδεύω το μεγάλο μου γιο στο περίπτερο, για να πάρουμε κυριακάτικη εφημερίδα - ας σχηματίσει ο ίδιος άποψη πριν υιοθετήσει ή απορρίψει.)

Η ένσταση για την κακή ποιότητα των εφημερίδων ή για κακές όψεις των ΜΜΕ (π.χ. διαπλοκή/εκβιασμοί σε εθνικό αλλά και τοπικό επίπεδο) είναι ένα πράγμα, η απαξίωση της δημοσιογραφίας είναι κάτι άλλο. Κατηγορήθηκα πριν λίγο καιρό ότι προτιμώ τη "δημοσιογραφία των δημοσιογράφων" από τη "δημοσιογραφία των πολιτών", όταν εξέφρασα τη σοβαρή αμφιβολία μου για το αν η δεύτερη (με τον τρόπο που συνήθως διενεργείται) μπορεί να πάει λίγο παραπέρα από την υιοθέτηση της καταγγελίας του κάθε πικραμένου και την προβολή παρεών. Το να σχολιάζω την επικαιρότητα ή να προβάλλω κακώς κείμενα δεν είναι δημοσιογραφία - έκαστος στο είδος του.

Μερικοί από τους φίλους μου είναι δημοσιογράφοι κι είναι χαρά μου που τους έχω γνωρίσει. Από διαφορετικά πόστα, τιμά ο καθένας τη δουλειά που κάνει. Θα αναφέρω εδώ με τα μικρά τους ονόματα:
  • το Θέμη - παλιό μου συμμαθητή και τώρα αρχισυντάκτη σε τηλεοπτική εκπομπή με ευρύ κοινό
  • το Σωτήρη - καλοκαιρινή παρέα στον τόπο των παιδικών διακοπών μου, που συχνά "βουτά" σε επικίνδυνες αποστολές, σε μέρη στα οποία δεν θα ήθελα να βρεθεί η οικογένειά μου
  • το Στέφανο - της ίδιας θερινής συντροφιάς και επίσης επί διεθνών θεμάτων, που είχε την καλοσύνη να προσκαλέσει τη λάσπη σε ζωντανές ραδιοφωνικές εκπομπές το 2002
  • τον Αχιλλέα - ταυτόχρονα εξειδικευμένο και πολύπλευρο, που με έχει συμπεριλάβει στους els amics (φίλους) καταλανιστί (!) στο υπόμνημα του ιστολογίου του

11 Απρ 2014

Der Himmel über Berlin

Το Βερολίνο πάντα εμπνέει. Ο χάρτης που δημοσίευσε η Καθημερινή, με το χάρτη μέτρων ασφαλείας λόγω επίσκεψης της Μαντάμ Μέρκελ, έδωσε "τροφή" για μια απεικόνιση της Αθήνας, στο υποθετικό σενάριο που θα είχε κατατμηθεί, στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αν είχε την "τύχη" του Βερολίνου (και της Βιέννης).

Τη γλιτώσαμε, αλλά λίγο έλειψε. Το what-if, όπως εγώ το φαντάστηκα, βγάζει τον εικονιζόμενο χάρτη. Αν το σκεφτείτε, έχει και μια πραγματική βάση. Φανταστείτε μια Αθήνα διαιρεμένη, στην περίπτωση - ξερωγώ - που τα Δεκεμβριανά δεν κατέληγαν στην "ολοκληρωτική" επικράτηση του ενός έναντι του άλλου αλλά σε μια ισορροπημένη (με τρόμο) διαίρεση.

Σοβιετικοί στα προπύργια του ΕΛΑΣ (Κουπόνια, Βύρωνας και σχεδόν οτιδήποτε πέραν του Ιλισού)... Γάλλοι στον Πειραιά (εις μνήμην της παλιάς κατοχής που είχαν κάνει στο λιμάνι το 1853, να μην ξεχνιόμαστε)... Βρετανοί στο παλάτι του Τατοΐου (που χαριτωμένα το βαφτίζω Σαρλότενμπουργκ)... και οι Αμερικάνοι γύρω-γύρω.

Αχ κυρία Μέρκελ, τι τραβήξατε κι εσείς οι γερμανοί...


7 Απρ 2014

Το Ποτάμι (μας)

Τον Ξηριά στην Κόρινθο τον έμαθε όλη η Ελλάδα το 1997. The hard way. Μετά τον Διακονιάρη της Πάτρας και τον Ποδονίφτη (ή ποδοπνίχτη) της Ιωνίας/Φιλαδέλφειας, ήταν ένα ακόμη από τα ρέματα που - σε μια έντονη βροχόπτωση - ξεχείλισε, εξαιτίας και κακής διαχείρισης (ελλιπούς καθαρισμού), απ' ό,τι τουλάχιστον ειπώθηκε, με τραγικά αποτελέσματα.

Δέκα χρόνια αργότερα, που ήρθα στην Κόρινθο, νοίκιασα σε μικρή απόσταση από το ρέμα (εκεί μένω ακόμα), το οποίο στο μεταξύ είχε διευθετηθεί και αναδιαμορφωθεί. Η κυκλοφοριακή μελέτη μετέτρεπε την καλυμμένη κοίτη του σε "γραμμικό πάρκο" με ποδηλατόδρομο και ήπια κυκλοφορία. Στις εκβολές του, είναι ήδη σε εξέλιξη έργα διαμόρφωσης, σε συνδυασμό με το θαλάσσιο μέτωπο (ενοποίηση των 2 παραλιών Ιερατική-Καλάμια), ενώ πολλή συζήτηση έχει γίνει για την τριήρη που θα "κοσμήσει", ως πεζογέφυρα, τη βόρεια αιχμή του αστικού ιστού.

Οι εργασίες διαμόρφωσης που αναφέρει στο βίντεο ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου είναι σε εξέλιξη, αν και οι οδικές γέφυρες που επίσης μνημόνευσε (Γ. Παπανδρέου & Κολοκοτρώνη, βλ. και στο σημείο 11 της πρόσφατης ανάρτησής μου) δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτή τη δουλειά και δεν ξέρω αν πραγματικά έχει κάτι να πει μετά λόγου γνώσεως ο Δήμος.

Το γραμμικό πάρκο το περπάτησα και περιμένω να δω αν στην τελική του διαμόρφωση θα έχει τα εξής, κατά τη γνώμη μου, απαραίτητα στοιχεία:

-1- Προστασία από τη διερχόμενη κυκλοφορία αυτοκινήτων (και μοτό) και τη στάθμευση.
-2- Μέριμνα για την ασφαλή διάβαση, ειδικά στις δύο τομές με λεωφόρους (Γ. Παπανδρέου αφενός - βλ. και σχολεία - και Πατρών αφετέρου). Στη Γ. Παπανδρέου αναμένεται και η σύνδεση με τον υπάρχοντα ποδηλατόδρομο, που μένει ανολοκλήρωτος όσο έχουν διακοπεί τα έργα των οδικών γεφυρών.
-3- Μέριμνα για τη συντήρηση του εγκιβωτισμένου Ξηριά. Η κάλυψη έχει γίνει εδώ και χρόνια και θέλω να πιστεύω ότι όσα έχουν κατασκευαστεί βρίσκονται στο σωστό ύψος (και με επαρκείς διαμορφώσεις) χωρίς να υπάρχουν κίνδυνοι για μελλοντικές υπερχειλίσεις.
-4- Την αυτονόητη ασφάλεια για πεζούς, ποδηλάτες, παιδιά (συμπεριλαμβανομένου φωτισμού)
-5- Συντήρηση φυτών, υποδομών (και φωτισμού) και καθαριότητα
-6- Διαχείριση του νέου "προσώπου" που αποκτούν οι γειτονικές (κάποτε "παραρεμάτιες") ιδιοκτησίες. Η απόσταση ανάμεσα στις λειτουργικές εξαιρέσεις (π.χ. εξυπηρέτηση γκαράζ που ήδη υπάρχουν) μέχρι την πλήρη καταστρατήγηση (τραπεζοκαθίσματα, συστηματική "παράνομη" στάθμευση και κυκλοφορία κ.λπ.) δεν είναι τόσο μεγάλη όσο δείχνει - και τα δείγματα γραφής, π.χ. από τη μέχρι τώρα διαχείριση των ποδηλατοδρόμων, κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά είναι.
...Και άλλα που ίσως μου διαφεύγουν εδώ (συμπληρώστε και σχολιάστε ελεύθερα).

Δεν θα μπω καθόλου εδώ στη συζήτηση για το πώς "θα μπορούσε" να έχει διαμορφωθεί καλύτερα το γραμμικό πάρκο, ούτε σε θέματα αισθητικής, ποιότητας υλικών κ.λπ. Είναι επίσης σαφές ότι ο άξονας δεν εξυπηρετεί κάποια ουσιαστική ανάγκη μετακίνησης όπως τις ανέπτυξα στον πρόσφατο "δωδεκάλογο" (πλην των σημείων 2 & 11). Ο καλυμμένος Ξηριάς δεν θα μας βοηθήσει να πάμε ταχύτερα ή ασφαλέστερα "κάπου", τουλάχιστον όχι σήμερα, όσο οι εκβολές του είναι κάπου στο πουθενά. Το αν θα προσφέρει έναν άξονα αναψυχής για απλή, "άσκοπη" βόλτα - κάτι που έχει κι αυτό τη σημασία του - θα το δούμε, ελπίζω σύντομα.