Προϊόν οικογενειοκρατίας (κόρη επίσης δολοφονηθέντος πρώην πρωθυπουργού), αλλά και πρωτοπόρος (η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός σε μουσουλμανική χώρα - εμείς στην πολιτισμένη χριστιανική Ελλάδα ακόμη περιμένουμε τη Ντόρα...). Αυτή με λίγα λόγια ήταν η Μπεναζίρ Μπούτο, θύμα μιας προεκλογικής εκστρατείας σε μια χώρα όπου κυριαρχεί η σιδηρά χειρ του στρατηγού Προέδρου - που ως "ανάχωμα" στηρίζεται με τον τρόπο που στηρίχθηκαν και άλλοι δικτάτορες σε παλιότερες, αντικομμουνιστικές εποχές.
Το 2007 κλείνει άσχημα...
28 Δεκ 2007
20 Δεκ 2007
Ο Τσίπρας
Ανεξάρτητα από τη γνώμη που έχω για τον Συνασπισμό/ΣΥ.ΡΙΖ.Α. γενικότερα και τον Αλέξη Τσίπρα ειδικότερα, δεν μπορώ να μην επισημάνω ότι το ενδεχόμενο ανάδειξης 33χρονου στην ηγεσία κοινοβουλευτικά εκπροσωπούμενου κόμματος είναι μια εξέλιξη που έχει τη σημασία της. Το προηγούμενο ρεκόρ νεότητας κατείχε ο Κώστας Καραμανλής (στα 41 του ανέλαβε τα ηνία της Ν.Δ.), ενώ την αρχή είχε κάνει το 1993 ο Αντώνης Σαμαράς που στα 42 του ίδρυσε και έβαλε στη Βουλή την ΠΟΛ.ΑΝ. Στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα οι σαραντάρηδες αρχηγοί αποτελούσαν εξαιρέσεις αλλά οι 30άρηδες ήταν ανύπαρκτο είδος. Αυτό, σε χτυπητή αντίθεση με χώρες όπως οι βαλκανικές και πρώην ανατολικές, όπου η χρεωκοπία της παλιάς πολιτικής τάξης έβγαλε στο προσκήνιο "αμούστακα παιδιά", από τα οποία εγώ για κάποιον λόγο θυμάμαι τον εκ Κορυτσάς ορμώμενο Παντελή Μάικο (πρωθυπουργός thirtysomething) καθώς και διάφορους γενειοφόρους Φυρομιανούς. Ο Τσίπρας, αν όπως όλα δείχνουν κερδίσει τον Κουβέλη, θα είναι ο πρώτος πολιτικός αρχηγός που θα είναι νεώτερος από εμένα. Σ' αυτήν την περίπτωση, καλό του κουράγιο. Δεν ξέρω πώς νιώθει ένας πρώην κνίτης που από τα 16 του (ή και νωρίτερα) ασχολείται με την πολιτική. Δεν ξέρω δηλαδή αν αυτά τα "ένσημα" του δίνουν την ωριμότητα και σταθερότητα που εγώ, ακόμη και αν μου άρεσε η πολιτική, σίγουρα δεν θα είχα στα 33 μου και αμφιβάλλω αν έχω και σήμερα που είμαι 39. Θα δείξει.
Εύχομαι Καλά Χριστούγεννα και ένα δημιουργικό 2008.
Εύχομαι Καλά Χριστούγεννα και ένα δημιουργικό 2008.
14 Δεκ 2007
Κι όταν λέμε Μαβίλη δεν εννοούμε στου "Λώρα"...
Προσπαθώ να παρακολουθήσω τη συζήτηση για τις κάμερες σε δημόσιους χώρους. Μου είναι δύσκολο να συμμεριστώ την ευαισθησία ορισμένων μη τυχόν και η αστυνομία εντοπίσει τον δράστη μιας ενέργειας βανδαλισμού ή ενός εγκλήματος. Μου είναι επίσης ακατανόητο το γιατί να εξαιρεθεί ένας δημόσιος χώρος από την εποπτεία από πλευράς της Δημόσιας Αρχής που είναι επιφορτισμένη με τη δημόσια τάξη και ασφάλεια.
Υπάρχει όμως αναμφίβολα ένα σημείο που θέλει προσοχή και που το "έπιασε" η (πολυσυζητημένη) Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Κι αυτό είναι η ανάγκη να αποτραπεί η δυνατότητα διασύνδεσης των δεδομένων σε κάποιο γιγαντιαίο δίκτυο, ελεγχόμενο από κάποιον εγχώριο Μεγάλο Αδελφό. Τονίζω τη λέξη "εγχώριο" γιατί δεν πάει και πολύς καιρός από τότε που η περιοχή της Πλ. Μαβίλη έγινε γνωστή ως το επίκεντρο μιας εκτεταμένης δραστηριότητας υποκλοπών. Οι πλανητικοί Big Brothers φοβάμαι ότι δεν υπόκεινται σε έλεγχο...
Υπάρχει όμως αναμφίβολα ένα σημείο που θέλει προσοχή και που το "έπιασε" η (πολυσυζητημένη) Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Κι αυτό είναι η ανάγκη να αποτραπεί η δυνατότητα διασύνδεσης των δεδομένων σε κάποιο γιγαντιαίο δίκτυο, ελεγχόμενο από κάποιον εγχώριο Μεγάλο Αδελφό. Τονίζω τη λέξη "εγχώριο" γιατί δεν πάει και πολύς καιρός από τότε που η περιοχή της Πλ. Μαβίλη έγινε γνωστή ως το επίκεντρο μιας εκτεταμένης δραστηριότητας υποκλοπών. Οι πλανητικοί Big Brothers φοβάμαι ότι δεν υπόκεινται σε έλεγχο...
9 Δεκ 2007
Nomen est omen
Αρκετοί βαπτίζουν τα παιδιά τους τηρώντας μεν την οικογενειακή παράδοση (όνομα παππού ή γιαγιάς) αλλά γιορτάζοντάς τα στη μνήμη κάποιου νεομάρτυρα ή άλλου, "άγνωστου" Αγίου ή Οσίου. Αυτό είναι ενδιαφέρον αν και κοινωνικά μπορεί να γίνει άχαρο. Π.χ. "Χρόνια πολλά ρε Νικόλα!" - "Ευχαριστώ, αλλά ξέρεις, δεν γιορτάζω σήμερα, γιορτάζω εννιά Μαΐου του εν Βουναίνοις επειδή έτσι με γιόρταζε η μάνα μου" - "?!?".
Δεν είναι κακό τέλος πάντων. Για μένα άλλο είναι το άσχημο. Η πεισματική άρνηση κάποιων self-important ιερέων να δίνουν στα παιδιά όνομα που δεν υπάρχει στο εορτολόγιο της εκκλησίας ή του μυαλού τους. Λες και τα ονόματα ανήκουν σε κάποιο index. Γιατί δηλαδή να μη βαπτίσεις κάποιον με ένα αρχαίο ή και ξένο όνομα και να μην του δώσεις τη δυνατότητα, αν ποτέ γίνει άγιος, να το κάνει ιερό αυτό το όνομα; Πώς δηλαδή έγιναν οι άγιοι και οι όσιοι που αναγνωρίζονται έως σήμερα; Κοίταξε ο παπάς στον κατάλογο πριν τους βαφτίσει;
Δεν είναι κακό τέλος πάντων. Για μένα άλλο είναι το άσχημο. Η πεισματική άρνηση κάποιων self-important ιερέων να δίνουν στα παιδιά όνομα που δεν υπάρχει στο εορτολόγιο της εκκλησίας ή του μυαλού τους. Λες και τα ονόματα ανήκουν σε κάποιο index. Γιατί δηλαδή να μη βαπτίσεις κάποιον με ένα αρχαίο ή και ξένο όνομα και να μην του δώσεις τη δυνατότητα, αν ποτέ γίνει άγιος, να το κάνει ιερό αυτό το όνομα; Πώς δηλαδή έγιναν οι άγιοι και οι όσιοι που αναγνωρίζονται έως σήμερα; Κοίταξε ο παπάς στον κατάλογο πριν τους βαφτίσει;
Κόσοβο
Η βουβή αναμονή συνεχίζεται. Οι αλβανοί ζουν με την υπόσχεση της ανεξαρτησίας (μέρος πρώτο για ένωση με τη μητέρα πατρίδα) ενώ σέρβοι και ρώσοι αφήνουν να εννοηθεί ότι θα αντιδράσουν αν χαθεί εθνικό έδαφος της Σερβίας. Εμείς ως Ελλάδα δεν λέμε πολλά, αν και νομίζω ότι δεν έχουμε το περιθώριο της ουδετερότητας και, ναι, μας πέφτει λόγος. Η γνώμη μου είναι ότι η ανεξαρτησία θα είναι ένα τεράστιο λάθος, ένα κακό προηγούμενο. Οι σύγχρονες χώρες πρέπει να αποδεικνύουν ότι μπορούν να φιλοξενούν μειονότητες χωρίς να χρειάζεται να διαλυθούν ή να σαλαμοποιηθούν. Ούτε η Σερβία, ούτε η Ελλάδα, ούτε η Τουρκία θα έπρεπε να ακρωτηριαστούν επειδή σε κάποια εδάφη τους κυριαρχούν (ή έχουν έντονη παρουσία) αλλογενείς πληθυσμοί.
5 Δεκ 2007
Μη μου τους κύκλους...
Φορτισμένο το θέμα της Ολυμπιακής, αν και έχω την εντύπωση ότι ο συναισθηματισμός χρησιμοποιείται έντεχνα από δύο, κυρίως, πλευρές: (1) Τις οργανώσεις εργαζομένων που προσπαθούν (αναμενόμενα) να εξασφαλιστούν, και (2) Όσους για τους δικούς τους λόγους δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα.
Εθνικό είναι το αληθές. Στη σημερινή εποχή απελευθέρωσης, ο "εθνικός" αερομεταφορέας είναι ένας πανάκριβος μύθος. Η ΟΑ του Ωνάση κρατικοποιήθηκε επί "πρώτου ελληνικού σοσιαλισμού" (μεταδικτατορική κυβέρνηση Καραμανλή). Επί Πασόκ, το κράτος και το κόμμα διαχύθηκαν έτσι ώστε να χαθεί κάθε έννοια χρηστής διοίκησης στην εταιρεία αυτή. Εδώ και αρκετά χρόνια υπάρχουν ανταγωνιστές σε πολλές γραμμές εσωτερικού. Η Ε.Ε. έχει τραβήξει πολλές φορές το αυτί της Ελλάδας. Όσο για τις παρεχόμενες υπηρεσίες: Βλ. τη φράση "ολυμπιακή ταλαιπωρία" του Χάρρυ Κλυνν.
Υπήρχε μια καλή φήμη ασφάλειας. Αλλά ας μην υπερβάλλουμε, δεν ήταν η ασφαλέστερη του κόσμου. Έγιναν μερικά τραγικά δυστυχήματα στην ιστορία και της ΟΑ. Βλ. την πτώση στο βουνό Κέρκης της Σάμου, και παλιότερα τον πιλότο που έριξε το αεροπλάνο στη θάλασσα στην περιοχή της Βούλας.
Αν το ζητούμενο είναι να υπάρχει κάθε μέρα αεροπλάνο για νησιά όπως το Καστελλόριζο και η Αστυπάλαια, αυτό μπορεί να λυθεί και χωρίς να υπάρχει "εθνικός" αερομεταφορέας. Αρκεί να υπάρχει "εθνική" βούληση και να συμφωνήσουμε ως λαός ότι ειδικά αυτού του είδους οι πτήσεις θα επιδοτούνται από τον οβολό μας (ανεξάρτητα από το ποια εταιρεία θα τις κάνει). Για όλα τα υπόλοιπα (πλην ίσως των πενηντάρηδων ανέργων που ενδέχεται να αφήσει πίσω της μια λύση "λουκέτου") δεν υπάρχει κανένας λόγος να πληρώνει ο έλληνας (και ο ευρωπαίος) φορολογούμενος.
Εθνικό είναι το αληθές. Στη σημερινή εποχή απελευθέρωσης, ο "εθνικός" αερομεταφορέας είναι ένας πανάκριβος μύθος. Η ΟΑ του Ωνάση κρατικοποιήθηκε επί "πρώτου ελληνικού σοσιαλισμού" (μεταδικτατορική κυβέρνηση Καραμανλή). Επί Πασόκ, το κράτος και το κόμμα διαχύθηκαν έτσι ώστε να χαθεί κάθε έννοια χρηστής διοίκησης στην εταιρεία αυτή. Εδώ και αρκετά χρόνια υπάρχουν ανταγωνιστές σε πολλές γραμμές εσωτερικού. Η Ε.Ε. έχει τραβήξει πολλές φορές το αυτί της Ελλάδας. Όσο για τις παρεχόμενες υπηρεσίες: Βλ. τη φράση "ολυμπιακή ταλαιπωρία" του Χάρρυ Κλυνν.
Υπήρχε μια καλή φήμη ασφάλειας. Αλλά ας μην υπερβάλλουμε, δεν ήταν η ασφαλέστερη του κόσμου. Έγιναν μερικά τραγικά δυστυχήματα στην ιστορία και της ΟΑ. Βλ. την πτώση στο βουνό Κέρκης της Σάμου, και παλιότερα τον πιλότο που έριξε το αεροπλάνο στη θάλασσα στην περιοχή της Βούλας.
Αν το ζητούμενο είναι να υπάρχει κάθε μέρα αεροπλάνο για νησιά όπως το Καστελλόριζο και η Αστυπάλαια, αυτό μπορεί να λυθεί και χωρίς να υπάρχει "εθνικός" αερομεταφορέας. Αρκεί να υπάρχει "εθνική" βούληση και να συμφωνήσουμε ως λαός ότι ειδικά αυτού του είδους οι πτήσεις θα επιδοτούνται από τον οβολό μας (ανεξάρτητα από το ποια εταιρεία θα τις κάνει). Για όλα τα υπόλοιπα (πλην ίσως των πενηντάρηδων ανέργων που ενδέχεται να αφήσει πίσω της μια λύση "λουκέτου") δεν υπάρχει κανένας λόγος να πληρώνει ο έλληνας (και ο ευρωπαίος) φορολογούμενος.
2 Δεκ 2007
Από το κρεβάτι του πόνου...
Δεν έχω ασχοληθεί σοβαρά με το ασφαλιστικό. Νομιμοποιούμαι ούτως ή άλλως, όπως κάθε έλλην που σέβεται τον εαυτό του, να γράψω τουλάχιστον μερικά πράγματα που (δεν) καταλαβαίνω. Ειδικά τώρα που για λόγους υγείας μου προέκυψε (που να μην προέκυπτε) λίγος περισσότερος ελεύθερος χρόνος...
Στο ασφαλιστικό συμπεριλαμβάνονται υγεία και συντάξεις. Ήτοι η επιδότηση των δαπανών νοσηλείας & ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, και η αποταμίευση για τα γεράματα. Ιστορικά κάθε επαγγελματικός κλάδος ανέπτυξε ένα δικό του σύστημα, με κέντρο ένα ταμείο (μερικές φορές και επικουρικά ταμεία), έναν κοινό κουμπαρά όπου οι εργαζόμενοι συνεισέφεραν για "νά'χουν στην άκρη", ως κλάδος, για τις δύσκολες ώρες και για την τρίτη ηλικία. Σε πολλές περιπτώσεις θεσμοθετήθηκε συνεισφορά από πλευράς εργοδότη (βλ. ΙΚΑ) ενώ αρκετά ταμεία ενισχύονται από το κράτος μέσω κυρίως έμμεσων φόρων (βλ. ΟΓΑ).
Τα δημογραφικά δεδομένα σήμερα (προσδόκιμο ζωής κοντά στα 80, μ.ο. παιδιών ανά οικογένεια... astanapane) αντικειμενικά στριμώχνουν τα ασφαλιστικά συστήματα στις πιο προηγμένες χώρες. Στην Ελλάδα παράγοντες πρόσθετης δυσκολίας υπάρχουν πολλοί: η παραδοσιακή μας ικανότητα στην ..."καλή διαχείριση" κοινών ταμείων, η αμηχανία της κοινωνίας που αργεί να καταλάβει ότι πρόοδος δεν σημαίνει απαραίτητα 0,χ παιδιά ανά οικογένεια, οι άπειρες ρυθμίσεις τύπου βαρέων-ανθυγιεινών-πρόωρων συντάξεων που ενίοτε είναι καταχρηστικές, ο κατακερματισμός των ταμείων κ.ά.
Τα ερωτήματα νομίζω ότι είναι τα εξής:
1. Το ασφαλιστικό "στέκεται" μόνο του; Με εισφορές έναντι συντάξεων, πόσο μέσα μπαίνει σε βάθος χρόνου; Ποιος θα πληρώσει τη διαφορά;
2. Ποιοι τρόποι υπάρχουν για να συνεισφέρει ο ιδιωτικός τομέας;
3. Πώς πραγματικά μπορούν να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες του χρηματοοικονομικού "κυκλώματος" χωρίς "τζογαδόρικα" ρίσκα;
4. Τι ακριβώς οφείλει το δημόσιο στα ταμεία;
5. Ποια είναι η "σωστή" ηλικία για να αλλάξουν οι κανόνες του παιχνιδιού για τους νυν ασφαλισμένους;
Πριν από πολλά χρόνια είχα διαβάσει στο Wired ένα άρθρο για το πώς "τα κατάφερε" (κατά τον συγγραφέα του και αρχιτέκτονα της μεταρρύθμισης) η Χιλή. Δεν ξέρω αν το παράδειγμα αντιγράφεται, θυμάμαι όμως ότι στο σύστημα αυτό ο ασφαλισμένος κατά κάποιο τρόπο παρακολουθούσε ο ίδιος την εξέλιξη της θέσης του (του συνταξιοδοτικού "κουμπαρά" του) - και ότι επρόκειτο για πάντρεμα κλασικής κοινωνικής ασφάλισης και ιδιωτικών προγραμμάτων (που πολλοί από μας ούτως ή άλλως επιλέγουμε γιατί δεν τρέφουμε πολλές ελπίδες για την ψωροσύνταξη του ΤΣΧΕΑΜΙΞ ή όπως αλλιώς λένε το ταμείο μας).
Για τον Βαρθολομαίο και τον Ζορμπά, σόρρυ αλλά δεν θα πω τίποτα...
Στο ασφαλιστικό συμπεριλαμβάνονται υγεία και συντάξεις. Ήτοι η επιδότηση των δαπανών νοσηλείας & ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, και η αποταμίευση για τα γεράματα. Ιστορικά κάθε επαγγελματικός κλάδος ανέπτυξε ένα δικό του σύστημα, με κέντρο ένα ταμείο (μερικές φορές και επικουρικά ταμεία), έναν κοινό κουμπαρά όπου οι εργαζόμενοι συνεισέφεραν για "νά'χουν στην άκρη", ως κλάδος, για τις δύσκολες ώρες και για την τρίτη ηλικία. Σε πολλές περιπτώσεις θεσμοθετήθηκε συνεισφορά από πλευράς εργοδότη (βλ. ΙΚΑ) ενώ αρκετά ταμεία ενισχύονται από το κράτος μέσω κυρίως έμμεσων φόρων (βλ. ΟΓΑ).
Τα δημογραφικά δεδομένα σήμερα (προσδόκιμο ζωής κοντά στα 80, μ.ο. παιδιών ανά οικογένεια... astanapane) αντικειμενικά στριμώχνουν τα ασφαλιστικά συστήματα στις πιο προηγμένες χώρες. Στην Ελλάδα παράγοντες πρόσθετης δυσκολίας υπάρχουν πολλοί: η παραδοσιακή μας ικανότητα στην ..."καλή διαχείριση" κοινών ταμείων, η αμηχανία της κοινωνίας που αργεί να καταλάβει ότι πρόοδος δεν σημαίνει απαραίτητα 0,χ παιδιά ανά οικογένεια, οι άπειρες ρυθμίσεις τύπου βαρέων-ανθυγιεινών-πρόωρων συντάξεων που ενίοτε είναι καταχρηστικές, ο κατακερματισμός των ταμείων κ.ά.
Τα ερωτήματα νομίζω ότι είναι τα εξής:
1. Το ασφαλιστικό "στέκεται" μόνο του; Με εισφορές έναντι συντάξεων, πόσο μέσα μπαίνει σε βάθος χρόνου; Ποιος θα πληρώσει τη διαφορά;
2. Ποιοι τρόποι υπάρχουν για να συνεισφέρει ο ιδιωτικός τομέας;
3. Πώς πραγματικά μπορούν να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες του χρηματοοικονομικού "κυκλώματος" χωρίς "τζογαδόρικα" ρίσκα;
4. Τι ακριβώς οφείλει το δημόσιο στα ταμεία;
5. Ποια είναι η "σωστή" ηλικία για να αλλάξουν οι κανόνες του παιχνιδιού για τους νυν ασφαλισμένους;
Πριν από πολλά χρόνια είχα διαβάσει στο Wired ένα άρθρο για το πώς "τα κατάφερε" (κατά τον συγγραφέα του και αρχιτέκτονα της μεταρρύθμισης) η Χιλή. Δεν ξέρω αν το παράδειγμα αντιγράφεται, θυμάμαι όμως ότι στο σύστημα αυτό ο ασφαλισμένος κατά κάποιο τρόπο παρακολουθούσε ο ίδιος την εξέλιξη της θέσης του (του συνταξιοδοτικού "κουμπαρά" του) - και ότι επρόκειτο για πάντρεμα κλασικής κοινωνικής ασφάλισης και ιδιωτικών προγραμμάτων (που πολλοί από μας ούτως ή άλλως επιλέγουμε γιατί δεν τρέφουμε πολλές ελπίδες για την ψωροσύνταξη του ΤΣΧΕΑΜΙΞ ή όπως αλλιώς λένε το ταμείο μας).
Για τον Βαρθολομαίο και τον Ζορμπά, σόρρυ αλλά δεν θα πω τίποτα...
23 Νοε 2007
Καλά και Praktika Χριστούγεννα
Ας μου επιτραπεί να λαϊκίσω μια και αρκετά ασχολήθηκα με την υψηλή πολιτική πρόσφατα. Πολυκατάστημα, λοιπόν, διαφημίζει στον κατάλογό του χριστουγεννιάτικα δέντρα. Η ετικέτα με την τιμή και την περιγραφή βρίσκεται στο πάνω ράφι. Πάνω της είναι κολλημένος ένας αριθμός με μπλε φόντο, ανάλογα με τον τύπο του δέντρου (βασικά το ύψος του, και άρα την τιμή του). Ψάχνεις κι εσύ να βρεις, π.χ., το δέντρο Νο. 7. Από κάτω είναι στοιβαγμένα τα χαρτοκιβώτια που περιέχουν τα δέντρα (κομματιαστά και με διπλωμένα τα κλαδιά). Στην πλευρά του χαρτοκιβωτίου που βλέπει ο πελάτης, φαίνεται ένα μεγάλο νούμερο. Ψάχνεις λοιπόν το "7" και είναι λίγο δεξιότερα από την ετικέτα. Το βάζεις στο καρότσι και, αν το ψάξεις λίγο πριν φτάσεις στο ταμείο, κοιτάς στο κουτί το αναγραφόμενο (με ψιλά γράμματα) ύψος του δέντρου. Και ιδού η έκπληξη: το δέντρο είναι ψηλότερο και άρα ακριβότερο από το "7" που νόμιζες. Διότι το "7" δεν είναι "7". Αυτό που έψαχνα εγώ ήταν ύψους 1.85 και αυτό που πήρα (και είχε το ίδιο νούμερο) ήταν 2.15 και ήτοι σημαντικά ακριβότερο.
Πήγα πίσω και πήρα το σωστό, αλλά κάλλιστα θα μπορούσα να είχα προχωρήσει στο ταμείο και μετά, για να μη φανώ μίζερος, να πληρώσω τη διαφορά, σκεπτόμενος "τι ψυχή έχει;", "χαλάλι" και όλα τα σχετικά. Ειδικά στην περίπτωση που θα είχα αγοράσει και πολλά άλλα, θα πλήρωνα με κάρτα, και πίσω μου στην ουρά θα περίμεναν και άλλοι που δεν θα ήθελα να τους δυσαρεστήσω. Σύμφωνοι, όσοι την πατάνε έτσι, κακό του κεφαλιού τους. Καλό θα ήταν όμως και τα πολυεθνικά πολυκαταστήματα να προσπαθούν να μην παραπλανούν τους πελάτες τους με αυτές τις "χειρουργικές" μεθόδους... Nicht wahr?
Πήγα πίσω και πήρα το σωστό, αλλά κάλλιστα θα μπορούσα να είχα προχωρήσει στο ταμείο και μετά, για να μη φανώ μίζερος, να πληρώσω τη διαφορά, σκεπτόμενος "τι ψυχή έχει;", "χαλάλι" και όλα τα σχετικά. Ειδικά στην περίπτωση που θα είχα αγοράσει και πολλά άλλα, θα πλήρωνα με κάρτα, και πίσω μου στην ουρά θα περίμεναν και άλλοι που δεν θα ήθελα να τους δυσαρεστήσω. Σύμφωνοι, όσοι την πατάνε έτσι, κακό του κεφαλιού τους. Καλό θα ήταν όμως και τα πολυεθνικά πολυκαταστήματα να προσπαθούν να μην παραπλανούν τους πελάτες τους με αυτές τις "χειρουργικές" μεθόδους... Nicht wahr?
16 Νοε 2007
Άντε και στην Κόρινθο...
Ίσως το καλύτερο παράδειγμα εφαρμογής δικτύου ποδηλατοδρόμων σε ελληνική πόλη. Καρδίτσα 2007. Όσοι έχουμε δει αντίστοιχα έργα στο εξωτερικό θα είχαμε πολλά να πούμε για την επάρκεια του πλάτους (πρόκειται για αμφίδρομο) καθώς και για την διαχείριση-χρήση-αστυνόμευση (είδαμε κάδους αλλά και αυτοκίνητα παρκαρισμένα, σε κάποια σημεία) αλλά επειδή δεν θέλω να γκρινιάζω, μένω στο θετικό και ευελπιστώ να το δω και αλλού.
Afterthoughts
1. Εντάξει, το σκορ ήταν 56-38 αλλά η ουσία δεν αλλάζει, έτσι δεν είναι;
2. Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις αναλύσεις του Μάκη και της Αυριανής με γενικό τίτλο "Vote early and often" και κρατάμε τη δήλωση του Ευάγγελου στις 11/11 ότι τα προβλήματα στην ψηφοφορία "δεν οφείλονται σε μας".
3. Αναμένουμε με αγωνία (καλά, υπερβάλλουμε λιγάκι εδώ) την ανακήρυξη νέου γκενσερικού κόμματος με τις γνωστές (για τα ελληνικά δεδομένα) προοπτικές.
4. Η ΝΔ έχει μελλοντικό ηγέτη, το Πασόκ τι έχει πια;
2. Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις αναλύσεις του Μάκη και της Αυριανής με γενικό τίτλο "Vote early and often" και κρατάμε τη δήλωση του Ευάγγελου στις 11/11 ότι τα προβλήματα στην ψηφοφορία "δεν οφείλονται σε μας".
3. Αναμένουμε με αγωνία (καλά, υπερβάλλουμε λιγάκι εδώ) την ανακήρυξη νέου γκενσερικού κόμματος με τις γνωστές (για τα ελληνικά δεδομένα) προοπτικές.
4. Η ΝΔ έχει μελλοντικό ηγέτη, το Πασόκ τι έχει πια;
Η άλωση
Η άλωση της Κρήτης από τη Δεξιά συνεχίζεται.
Το σατανικό σχέδιο το είχαμε περιγράψει στο Laspi.Gr πριν 3,5 χρόνια σε άρθρο με τίτλο "Η Καρδίτσα, ο καταλύτης και η λεβεντογέννα Κρήτη". Αυτά που συμβαίνουν το τελευταίο δίμηνο στο νομό Ρεθύμνης είναι εντυπωσιακά και επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις μας.
Οδοντίατρος-επενδυτής, που το μικρό του όνομα ΔΕΝ είναι Αρχιμήδης, αντιστρέφει με μαθηματική ακρίβεια τα ποσοστά των 2 μεγάλων κομμάτων στον Νομό, φέρνοντας για πρώτη φορά τη ΝΔ μπροστά.
Πρώην κομμουνιστής, νεορθόδοξος και στη συνέχεια νεοδημοκράτης, γνωστός από το λουκ γένεια-3-ημερών, εμφανιζόταν προ καιρού σε τηλεοπτικούς σταθμούς φορώντας μπλουζάκι με την αναγραφή Free Zoniana! αλλά το φθινόπωρο του 2007 κάποιοι σχολίασαν τη στάση του χρησιμοποιώντας μυστηριώδεις λέξεις όπως "μούγκα", "στρούγκα" και το αγαπημένο του, αριστοφάνειο "μαχέσαιτο". Γιατί;
Η πιο πρόσφατη διάδοση είναι ότι το 2012, με τη συμπλήρωση 100 ετών από την απελευθέρωση της Μεγαλονήσου, επίκειται δημοψήφισμα για να αποφασίσει ο τοπικός πληθυσμός για το μέλλον του - και ότι αυτό το σενάριο το καλλιεργούν κάποιοι αμερικάνοι και κάποιοι εν Ελλάδι φίλοι τους (που τους φιλοξενούν κιόλας οικογενειακώς στο νησί).
Μάλιστα, κατά μερικούς η πρεμούρα του πρωθυπουργού για πρόωρες εκλογές συνδέεται με αυτή τη χρονολογία, αφού η δεύτερη θητεία της ΝΔ λήγει πριν την 1/1/2012 και άρα, αποχωρώντας τιμητικά από την ηγεσία της χώρας, ο Κ. Καραμανλής ΙΙ θα αποφύγει επιμελώς το "ποτήριον"...
Μπορείτε ελεύθερα να προσθέσετε το δικό σας λιθαράκι.
Το σατανικό σχέδιο το είχαμε περιγράψει στο Laspi.Gr πριν 3,5 χρόνια σε άρθρο με τίτλο "Η Καρδίτσα, ο καταλύτης και η λεβεντογέννα Κρήτη". Αυτά που συμβαίνουν το τελευταίο δίμηνο στο νομό Ρεθύμνης είναι εντυπωσιακά και επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις μας.
Οδοντίατρος-επενδυτής, που το μικρό του όνομα ΔΕΝ είναι Αρχιμήδης, αντιστρέφει με μαθηματική ακρίβεια τα ποσοστά των 2 μεγάλων κομμάτων στον Νομό, φέρνοντας για πρώτη φορά τη ΝΔ μπροστά.
Κάτοικοι ορεινού χωριού (ΝΔ: 60%, Πασόκ: 38% το 2007), συμπατριώτες του "Σταυρακομαθιακάκη" ή Survivor (της ταινίας "Σειρήνες στο Αιγαίο" του Περάκη), κατηγορούνται ότι επαναστατούν εναντίον της έννομης τάξης αλλά μένουν ουσιαστικά ατιμώρητοι.
Πρώην κομμουνιστής, νεορθόδοξος και στη συνέχεια νεοδημοκράτης, γνωστός από το λουκ γένεια-3-ημερών, εμφανιζόταν προ καιρού σε τηλεοπτικούς σταθμούς φορώντας μπλουζάκι με την αναγραφή Free Zoniana! αλλά το φθινόπωρο του 2007 κάποιοι σχολίασαν τη στάση του χρησιμοποιώντας μυστηριώδεις λέξεις όπως "μούγκα", "στρούγκα" και το αγαπημένο του, αριστοφάνειο "μαχέσαιτο". Γιατί;
Η πιο πρόσφατη διάδοση είναι ότι το 2012, με τη συμπλήρωση 100 ετών από την απελευθέρωση της Μεγαλονήσου, επίκειται δημοψήφισμα για να αποφασίσει ο τοπικός πληθυσμός για το μέλλον του - και ότι αυτό το σενάριο το καλλιεργούν κάποιοι αμερικάνοι και κάποιοι εν Ελλάδι φίλοι τους (που τους φιλοξενούν κιόλας οικογενειακώς στο νησί).
Μάλιστα, κατά μερικούς η πρεμούρα του πρωθυπουργού για πρόωρες εκλογές συνδέεται με αυτή τη χρονολογία, αφού η δεύτερη θητεία της ΝΔ λήγει πριν την 1/1/2012 και άρα, αποχωρώντας τιμητικά από την ηγεσία της χώρας, ο Κ. Καραμανλής ΙΙ θα αποφύγει επιμελώς το "ποτήριον"...
Μπορείτε ελεύθερα να προσθέσετε το δικό σας λιθαράκι.
12 Νοε 2007
Βόρειοι και νότιοι
Όταν χάνεις με 60-35 (θα μπορούσε να είναι και μπασκετικό σκορ διασυρμού), το να μιλάς για "ρεύμα" δείχνει αμετροέπεια, βιασύνη ή/και αδυναμία κατανόησης της κατάστασης.
Τώρα ο Yorgos έχει πολλή δουλειά μπροστά του. Δήλωσε ήδη ότι δεν θα μπει στο παιχνίδι των "ανούσιων συσχετισμών", δηλ. της αναγνώρισης τάσεων και ρόλου, και διαισθητικά αυτό φαίνεται σωστό και φρόνιμο. Δεν περιμένουμε από τον πρόεδρο του Πασόκ να εμπιστευθεί σε τίποτε τον βασικό του αντίπαλο, τον συγκεκριμένο αντίπαλο με τη συγκεκριμένη συμπεριφορά το βράδυ της 16/9.
Ενδιαφέρον σημείο προς εξέταση, η γεωγραφική κατανομή της επιρροής του Ευάγγελου Βενιζέλου. Η ζώνη γύρω από την Θεσσαλονίκη έχει πιθανώς τη χροιά του φαινομένου "favourite son", ενδεχομένως όμως να δείχνει ότι υπάρχουν (πολιτικά) δύο Ελλάδες και ο Γιώργος Παπανδρέου μιλάει καλά (καλούτσικα) μόνο τη γλώσσα της μίας - της νοτιότερης. Αυτό δύσκολα θα αλλάξει (βλ. και προηγούμενο άρθρο σχετικά με την "κλειδωμένη" νεοδημοκρατική πλειοψηφία). Ίσως όμως μπορεί να αμβλυνθεί, αν ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης συμμαχήσει ενεργά με κάποιον που να μπορεί να μιλήσει στην καρδιά του βορειοελλαδίτη. Εγώ είμαι νότιος και δεν μπορώ να κρίνω, αλλά κάνω μια σκέψη: μήπως κάποιος σαν τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη θα ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος γι' αυτόν τον ρόλο;
Τώρα ο Yorgos έχει πολλή δουλειά μπροστά του. Δήλωσε ήδη ότι δεν θα μπει στο παιχνίδι των "ανούσιων συσχετισμών", δηλ. της αναγνώρισης τάσεων και ρόλου, και διαισθητικά αυτό φαίνεται σωστό και φρόνιμο. Δεν περιμένουμε από τον πρόεδρο του Πασόκ να εμπιστευθεί σε τίποτε τον βασικό του αντίπαλο, τον συγκεκριμένο αντίπαλο με τη συγκεκριμένη συμπεριφορά το βράδυ της 16/9.
Ενδιαφέρον σημείο προς εξέταση, η γεωγραφική κατανομή της επιρροής του Ευάγγελου Βενιζέλου. Η ζώνη γύρω από την Θεσσαλονίκη έχει πιθανώς τη χροιά του φαινομένου "favourite son", ενδεχομένως όμως να δείχνει ότι υπάρχουν (πολιτικά) δύο Ελλάδες και ο Γιώργος Παπανδρέου μιλάει καλά (καλούτσικα) μόνο τη γλώσσα της μίας - της νοτιότερης. Αυτό δύσκολα θα αλλάξει (βλ. και προηγούμενο άρθρο σχετικά με την "κλειδωμένη" νεοδημοκρατική πλειοψηφία). Ίσως όμως μπορεί να αμβλυνθεί, αν ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης συμμαχήσει ενεργά με κάποιον που να μπορεί να μιλήσει στην καρδιά του βορειοελλαδίτη. Εγώ είμαι νότιος και δεν μπορώ να κρίνω, αλλά κάνω μια σκέψη: μήπως κάποιος σαν τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη θα ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος γι' αυτόν τον ρόλο;
6 Νοε 2007
Στα όπλα, να πάρουμε...
...τα σκό(ρ)πια κομμάτια της Μακεδονίας που, κατά τον μόνο Παναγιώτατο που δεν είναι Πατριάρχης (και κατά έναν Κόκκινο που αρθρογραφεί σε γκριζογάλανους τόνους), μας λείπουν. Ήταν ζήτημα χρόνου να ακουστούν και αυτά - για όση αξία, σοβαρότητα και βαρύτητα έχουν βεβαίως (100 k έλληνες στη Φυρόμ, όπως λέγαμε κάποτε 400 k στη Βόρειο Ήπειρο).
Ψυχραιμία και υπομονή, θα περάσει κι αυτό.
Ψυχραιμία και υπομονή, θα περάσει κι αυτό.
4 Νοε 2007
42.195
Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές δεν ξέρω τίποτα για τον Διεθνή Μαραθώνιο του 2007 στην λεγόμενη κλασική διαδρομή της Αθήνας: ούτε ποιος νίκησε, ούτε αν έγινε καν (από μήνυμα ενός φίλου κατάλαβα ότι μάλλον διεξήχθη κανονικά). Αποφεύγω να γράψω κάτι για τον σημερινό μαραθώνιο, από φόβο μήπως την πατήσω όπως ο ανταποκριτής του '40 που θρυλείται ότι έστειλε ανταπόκριση τον 15αύγουστο λέγοντας ότι "όλα καλώς και εφέτος στην Τήνο" – χωρίς να έχει καν μεταβεί στο νησί, δεν γνώριζε τίποτα για τον τορπιλισμό της "Έλλης". Δεν ξέρω πολλά ούτε για τους προηγούμενους μαραθωνίους – τις μέρες της διεξαγωγής τους η κύρια φροντίδα μου ήταν οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις. Δεν γνωρίζω πόσα χρόνια "μετρά" η διοργάνωση και δεν θυμάμαι ούτε έναν από τους προηγούμενους νικητές (μόνο κάποιον ιάπωνα ονόματι Ίτο τη δεκαετία του '80, τη μόνη φορά που είχα πάει στο Παναθηναϊκό Στάδιο για τον τερματισμό, αν και έχω την εντύπωση ότι κάποιοι από τους συν-θεατές μου θυμούνται πολύ καλά την προβολή που είχε εισπράξει ο Κίμων Κουλούρης, πολύ μεγαλύτερη από αυτή του γιαπωνέζου).
Ίσως να φταίει η ψυχική αποστασιοποίηση που έχω για τον στίβο μετά το '90 – λιγότερο λόγω των σκανδάλων ντόπινγκ και περισσότερο επειδή βαρέθηκα πια να απομνημονεύω ονόματα και επιδόσεις. (Θαυμάζω έναν, άλλο, φίλο που μάλλον έχει απεριόριστο capacity και εξακολουθεί να συγκρατεί αυτά που εγώ δεν μπορώ.) Δεν άκουσα βέβαια και πολλά (στα ΜΜΕ) για τον μαραθώνιο. Στο απλοϊκό μου μυαλό φωλιάζουν – για τον μαραθώνιο όπως και για τόσα άλλα – αφελείς απορίες:
- Γιατί να μην είναι γεγονός διεθνούς εμβέλειας; (Και εννοώ πέρα από τους φαν του στίβου.)
- Γιατί να μην είναι ένα μεγάλο, πολύχρωμο πανηγύρι όπως, π.χ., στο Λονδίνο (που το έζησα από πρώτο χέρι το '93), στη Βοστώνη και αλλού; (Και μάλιστα όταν η δική μας διαδρομή είναι και ιστορική, και δύσκολη κ.λπ.)
- Γιατί η πληροφόρηση που είχα για τον αθηναϊκό μαραθώνιο προήλθε μόνο από τα VMS (ηλεκτρονικές πινακίδες) των αθηναϊκών αρτηριών, που προειδοποιούσαν για τις κυκλοφοριακές επιπτώσεις; (Καλά, εδώ μάλλον φταίει η επαγγελματική μου διαστροφή.)
- Γιατί δεν με ικανοποιεί η απάντηση που συνήθως λαμβάνω συζητώντας τέτοιες ανησυχίες; (Ήτοι: "Είμαστε χώρα με μικρές δυνατότητες" και "Η Ελλάδα δεν είναι hub", δηλ. δεν είναι κόμβος.)
Ίσως να φταίει η ψυχική αποστασιοποίηση που έχω για τον στίβο μετά το '90 – λιγότερο λόγω των σκανδάλων ντόπινγκ και περισσότερο επειδή βαρέθηκα πια να απομνημονεύω ονόματα και επιδόσεις. (Θαυμάζω έναν, άλλο, φίλο που μάλλον έχει απεριόριστο capacity και εξακολουθεί να συγκρατεί αυτά που εγώ δεν μπορώ.) Δεν άκουσα βέβαια και πολλά (στα ΜΜΕ) για τον μαραθώνιο. Στο απλοϊκό μου μυαλό φωλιάζουν – για τον μαραθώνιο όπως και για τόσα άλλα – αφελείς απορίες:
- Γιατί να μην είναι γεγονός διεθνούς εμβέλειας; (Και εννοώ πέρα από τους φαν του στίβου.)
- Γιατί να μην είναι ένα μεγάλο, πολύχρωμο πανηγύρι όπως, π.χ., στο Λονδίνο (που το έζησα από πρώτο χέρι το '93), στη Βοστώνη και αλλού; (Και μάλιστα όταν η δική μας διαδρομή είναι και ιστορική, και δύσκολη κ.λπ.)
- Γιατί η πληροφόρηση που είχα για τον αθηναϊκό μαραθώνιο προήλθε μόνο από τα VMS (ηλεκτρονικές πινακίδες) των αθηναϊκών αρτηριών, που προειδοποιούσαν για τις κυκλοφοριακές επιπτώσεις; (Καλά, εδώ μάλλον φταίει η επαγγελματική μου διαστροφή.)
- Γιατί δεν με ικανοποιεί η απάντηση που συνήθως λαμβάνω συζητώντας τέτοιες ανησυχίες; (Ήτοι: "Είμαστε χώρα με μικρές δυνατότητες" και "Η Ελλάδα δεν είναι hub", δηλ. δεν είναι κόμβος.)
27 Οκτ 2007
Ο προαστιακός δεν βολεύει...
Αγαπάω τα τραίνα. Δεν είμαι "φίλος του σιδηροδρόμου", δεν έχω εντρυφήσει στην σχετική τεχνολογία πέρα από τα όσα έμαθα σπουδάζοντας πολιτικός μηχανικός, δεν έχω απωθημένα επειδή δεν έπαιξα αρκετά μικρός με τα τραινάκια μου. Όμως μου αρέσουν κάποια μοναδικά πράγματα του τραίνου: κυρίως η δυνατότητα (όπου υπάρχει) να κινείσαι ανάμεσα σε βαγόνια, καθώς και οι σταθμοί ως χώροι-σύμβολα. Κι ακόμη, είμαι πεπεισμένος για τη δυνατότητα των μέσων σταθερής τροχιάς να προσφέρουν ριζικές διεξόδους στα κυκλοφοριακά προβλήματα των πόλεων και ιδίως των μεγάλων πολεοδομικών συγκροτημάτων, εκεί που η επένδυση στην οδική υποδομή απλά παύει να αποδίδει.
Θα έπρεπε λοιπόν να χαίρομαι που η Αθήνα απέκτησε το 2004 τραμ και προαστιακό. Δυστυχώς, αυτά τα δύο μέσα, με τον τρόπο που αναπτύχθηκαν, με στενοχωρούν. Για το τραμ τα είχα γράψει, λακωνικά (στη "στήλη του συγκοινωνιολόγου" στο περιοδικό "4 Τροχοί"), σε μια εποχή που λόγω φούριας για τους Ολυμπιακούς κανένας δεν ήθελε να ακούσει. Μετά έφυγα από την Αθήνα και ησύχασα, που λέει ο λόγος, μέχρι που ήρθε και με βρήκε κι εδώ στη γραμμική πόλη ΛΑ.ΚΙ. ο προαστιακός. Οι συρμοί αυτοί μας συνδέουν με την πρωτεύουσα, εφόσον βέβαια είμαστε διατεθειμένοι:
(1) Να πληρώσουμε ακριβούτσικα, μια και το κόστος του εισιτηρίου φαίνεται να έχει προσεκτικά επιλεγεί ώστε να μη στενοχωρήσει τα ταξί
(2) Να προσαρμοστούμε στην ωριαία συχνότητα (ή, αν δεν γνωρίζουμε την ώρα αναχώρησης, να περιμένουμε κατά μέσο όρο μισή ώρα)
(3) Να χάσουμε σχεδόν δύο ώρες από τη ζωή μας για να πάμε στον προορισμό μας, λόγω αναδίπλωσης της διαδρομής μέσω Νερατζιώτισσας καθώς και λόγω των πολλών ισόπεδων διαβάσεων
(4) Να οδηγήσουμε ή να πάρουμε ταξί (υπάρχει και συγκοινωνία αλλά είναι ως συνήθως ανέκδοτο...) μέχρι τον εκάστοτε "νέο σιδηροδρομικό σταθμό" που, σε αντίθεση με τους παλιούς σταθμούς (και σε πείσμα κάθε συγκοινωνιολογικής "ορθοδοξίας"), δεν περνά από το κέντρο αλλά βρίσκεται κάπου κοντά στον ανισόπεδο κόμβο του αυτοκινητοδρόμου
Ειδικά αυτό το τελευταίο χαρακτηριστικό είναι που κάνει τον προαστιακό να "χάνει": αυτή η αμερικάνικη, "κορριντορίστικη" (από το corridor που σημαίνει [συγκοινωνιακός] διάδρομος) προσέγγιση του σχεδιασμού του, που ταιριάζει σε μια γραμμική ανάπτυξη "κορδέλας" (ribbon) και όχι στην παραδοσιακή, φιλική στο περιβάλλον ανάπτυξη των "στρογγυλών πόλεων", που περιορίζει τη δόμηση και αφήνει το χώμα να αναπνεύσει. Ο σιδηρόδρομος, σε αυτό το μοντέλο, υπάρχει "για να υπάρχει", ως παρακολούθημα ή μάλλον "τσόντα" του συστήματος μεταφορών και όχι ως εργαλείο αποσυμφόρησης, αλλαγής συνηθειών και διάδοσης μιας κουλτούρας με λιγότερο αυτοκίνητο στη ζωή μας. Ο πολύς κόσμος, ανεξάρτητα από το αν έχει τέτοιες ευαισθησίες, το λέει με πιο απλό τρόπο: "ο προαστιακός δεν βολεύει". Η Ελλάδα του ΚΤΕΛ ζει και βασιλεύει.
Θα έπρεπε λοιπόν να χαίρομαι που η Αθήνα απέκτησε το 2004 τραμ και προαστιακό. Δυστυχώς, αυτά τα δύο μέσα, με τον τρόπο που αναπτύχθηκαν, με στενοχωρούν. Για το τραμ τα είχα γράψει, λακωνικά (στη "στήλη του συγκοινωνιολόγου" στο περιοδικό "4 Τροχοί"), σε μια εποχή που λόγω φούριας για τους Ολυμπιακούς κανένας δεν ήθελε να ακούσει. Μετά έφυγα από την Αθήνα και ησύχασα, που λέει ο λόγος, μέχρι που ήρθε και με βρήκε κι εδώ στη γραμμική πόλη ΛΑ.ΚΙ. ο προαστιακός. Οι συρμοί αυτοί μας συνδέουν με την πρωτεύουσα, εφόσον βέβαια είμαστε διατεθειμένοι:
(1) Να πληρώσουμε ακριβούτσικα, μια και το κόστος του εισιτηρίου φαίνεται να έχει προσεκτικά επιλεγεί ώστε να μη στενοχωρήσει τα ταξί
(2) Να προσαρμοστούμε στην ωριαία συχνότητα (ή, αν δεν γνωρίζουμε την ώρα αναχώρησης, να περιμένουμε κατά μέσο όρο μισή ώρα)
(3) Να χάσουμε σχεδόν δύο ώρες από τη ζωή μας για να πάμε στον προορισμό μας, λόγω αναδίπλωσης της διαδρομής μέσω Νερατζιώτισσας καθώς και λόγω των πολλών ισόπεδων διαβάσεων
(4) Να οδηγήσουμε ή να πάρουμε ταξί (υπάρχει και συγκοινωνία αλλά είναι ως συνήθως ανέκδοτο...) μέχρι τον εκάστοτε "νέο σιδηροδρομικό σταθμό" που, σε αντίθεση με τους παλιούς σταθμούς (και σε πείσμα κάθε συγκοινωνιολογικής "ορθοδοξίας"), δεν περνά από το κέντρο αλλά βρίσκεται κάπου κοντά στον ανισόπεδο κόμβο του αυτοκινητοδρόμου
Ειδικά αυτό το τελευταίο χαρακτηριστικό είναι που κάνει τον προαστιακό να "χάνει": αυτή η αμερικάνικη, "κορριντορίστικη" (από το corridor που σημαίνει [συγκοινωνιακός] διάδρομος) προσέγγιση του σχεδιασμού του, που ταιριάζει σε μια γραμμική ανάπτυξη "κορδέλας" (ribbon) και όχι στην παραδοσιακή, φιλική στο περιβάλλον ανάπτυξη των "στρογγυλών πόλεων", που περιορίζει τη δόμηση και αφήνει το χώμα να αναπνεύσει. Ο σιδηρόδρομος, σε αυτό το μοντέλο, υπάρχει "για να υπάρχει", ως παρακολούθημα ή μάλλον "τσόντα" του συστήματος μεταφορών και όχι ως εργαλείο αποσυμφόρησης, αλλαγής συνηθειών και διάδοσης μιας κουλτούρας με λιγότερο αυτοκίνητο στη ζωή μας. Ο πολύς κόσμος, ανεξάρτητα από το αν έχει τέτοιες ευαισθησίες, το λέει με πιο απλό τρόπο: "ο προαστιακός δεν βολεύει". Η Ελλάδα του ΚΤΕΛ ζει και βασιλεύει.
18 Οκτ 2007
EURO, ΕΥΡΩ, ΕΒΡΟ?
Πριν 3 χρόνια είχαμε δημοσιεύσει στο www.laspi.gr (τη ιστορική χιουμοριστική ιστοσελίδα των παλιόφιλων που σήμερα είναι υπό ανακατασκευή) το ακόλουθο άρθρο, το οποίο αναδημοσιεύω αυτούσιο.
- -
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΥΡΙΛΛΙΚΗ
Η πολιτική ηγεσία και ο τύπος μάς ενημέρωσαν ότι η γειτονική Φυρόμ αναγνωρίστηκε από τις ΗΠΑ με το συνταγματικό της όνομα. Για να μην κατηγορηθούμε λοιπόν για αντισυνταγματικότητα (δεν είναι να μπλέκεις με εισαγγελείς τέτοιες μέρες...) θα αποκαλούμε και εμείς (ομολογουμένως με πόνο ψυχής) τη γείτονα χώρα «Μακεδονία», για τα επόμενα 35 χρόνια, μετά την πάροδο των οποίων αναμένεται ότι θα έχει βρεθεί κοινά αποδεκτή ονομασία.
Γιατί όμως 35 χρόνια; Η εξήγηση παρακάτω...
Ανακούφιση προκάλεσε σε ολόκληρη την Ευρώπη, και ιδίως στην περιοχή της Φρανκφούρτης, η αποφασιστικότητα της ελληνικής κυβέρνησης ως προς την άσκηση βέτο εναντίον της εισόδου της (με το συμπάθιο) Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε περίπτωση που δεν θα λυθεί το θέμα του Ονόματος.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία εδρεύει στη Φρανκφούρτη, είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένη από την αυξημένη πιθανότητα αναβολής της ένταξης στην ΕΕ, και μετέπειτα υιοθέτησης του Ευρώ, από μία χώρα όπως η (φτου κακά) Μακεδονία, που χρησιμοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο.
Και αυτό γιατί σύμφωνα με προσάρτημα της συνθήκης του Μάαστριχτ, που επικυρώθηκε στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής του Έσσεν, τα χαρτονομίσματα του Ευρώ πρέπει υποχρεωτικά να αναγράφουν την ονομασία του νομίσματος σε όλες τις επίσημες εθνικές γλώσσες της Ευρώπης. Διαφορετικά ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΓΚΥΡΑ.
Οι σχεδιαστές των χαρτονομισμάτων θεώρησαν ως δεδομένο ότι θα αρκούσε η αναφορά σε δύο μόνο αλφάβητα, το λατινικό και το ελληνικό. Ενδεχομένως να μην τους μίλησε κανείς για τη διεύρυνση. Ή να τους παραμύθιασαν ότι αυτή δεν θα συμπεριλάβει χώρες που χρησιμοποιούν το κυριλλικό αλφάβητο «διότι δεν θα το επιτρέψει ποτέ ο Πάπας». Ή να μην γνώριζαν καν, τόσο οι ίδιοι όσο και εκείνοι που επέβλεπαν τη δουλειά τους, ότι υπάρχει κυριλλικό αλφάβητο...
Κανείς δεν γνωρίζει πότε ανακαλύφθηκε η «πατάτα». Το βέβαιο είναι ότι υπήρχε άμεσος κίνδυνος να επαληθευθεί ένα εφιαλτικό σενάριο: Να χρειαστεί να αποσυρθούν όλα τα κυκλοφορούντα χαρτονομίσματα Ευρώ και να αντικατασταθούν από νέα που θα συμπεριλάμβαναν και τα τρία αλφάβητα.
Τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας διαπίστωσαν ότι μία μόνο λύση υπήρχε για να αποτραπεί το ενδεχόμενο της απόσυρσης. Και αυτή δεν ήταν άλλη από την αλλαγή του κυριλλικού αλφαβήτου στις χώρες που ακόμη το χρησιμοποιούν και που υπάρχει πιθανότητα να μπουν στην Ένωση τα επόμενα 35 χρόνια (στο τέλος των οποίων η, πάντα φειδωλή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τοποθετούσε την έκδοση νέων χαρτονομισμάτων).
Οι χώρες αυτές είναι η η ακατονόμαστη γείτων και η (επίσης γείτων αλλά με όνομα) Βουλγαρία. (Η Σερβία/Μαυροβούνιο και οι χώρες της τέως ΕΣΣΔ θα περιμένουν μέχρι τις καλένδες. Και πολύ τους είναι που συνορεύουν μαζί μας!)
Ειδικοί απεσταλμένοι της Τράπεζας διερεύνησαν με άκρα μυστικότητα τις διαθέσεις των γειτόνων μας για πιθανή αλλαγή του αλφαβήτου τους. Διαπίστωσαν ότι:
- Οι βούλγαροι έχουν δεχτεί στην πρόσφατη ιστορία τους ασυγκρίτως πιο δυσμενή γεγονότα, όπως η φυγή του αρσιβαρίστα Σουλεϊμάνογλου και η επιστροφή του τέως βασιλιά Συμεών ως πρωθυπουργού. Οι ειδικοί της Τράπεζας εκτιμούν ότι η βουλγαρική κοινή γνώμη δεν θα κάνει φασαρία για ένα αλφάβητο. Όλα θα γίνουν αθόρυβα έως το 2007.
- Οι έτεροι γείτονες (εύκολο είναι να τους πεις μακεδόνες;), αντίθετα, θεωρούν ότι το αλφάβητο είναι κατά κάποιο τρόπο «δικό τους», καθώς εφευρέτες του ήταν οι Κύριλλος και Μεθόδιος από τη «μακεδονική πόλη Σόλουν» (Θεσσαλονίκη). «Θα τρίζουν τα κόκκαλα του τσάρου Σαμουήλ αν καταργηθεί το αλφάβητό μας. Ούτε ο Τίτο δεν τόλμησε να το κάνει», υποστηρίζει μοναστηριώτης συνομιλητής μας.
Μπροστά σ’αυτό το αδιέξοδο, ήρθε η αμερικανική αναγνώριση της (ωχ!) Μακεδονίας και απομάκρυνε σημαντικά το ενδεχόμενο εισόδου της στην ΕΕ, καθώς
(1) η Ελλάδα απείλησε ότι θα βάλει βέτο στην ένταξη αν δε λυθεί το θέμα του ονόματος,
(2) για λόγους εσωτερικού πολιτικού κόστους, οι κυβερνήσεις Αθηνών και Σκοπίων δύσκολα θα βρουν συμβιβαστική λύση στα επόμενα 35 χρόνια.
Η εξέλιξη αυτή, που πολλοί τη θεωρούν δυσάρεστη, αποδεικνύεται απίστευτα βολική για την Ευρωπαϊκή Τράπεζα, που δε θα χρειαστεί να ξανατυπώσει τα Ευρώ της. Τόσο βολική, που κάποιοι πιστεύουν ότι όλο και κάποια συνεννόηση υπήρξε μεταξύ Φρανκφούρτης και Ουάσιγκτον...
- -
Τρία χρόνια έχουν περάσει και τα παραπάνω ζητήματα είναι και πάλι επίκαιρα. Για το "μακεδονικό" (συμβιβαστικές λύσεις, βέτο, συνταγματικές ονομασίες) ακούμε πολλά και θα ακούσουμε κι άλλα. Όσο για το Ευρώ, η Βουλγαρία μπήκε αισίως στην Ένωση και, σύμφωνα με ένα ρεπορτάζ του Euronews αυτής της εβδομάδας, επιθυμεί (κόντρα στις δήθεν προβλέψεις μας) την αναγραφή του "Ευρώ" και στο κυριλλικό αλφάβητο, ήτοι "ΕΒΡΟ". Εσείς στη θέση τίνος problem-solver θα θέλατε να είσαστε; Του Ζαν Κλωντ Τρισέ ή της Ντόρας Μπακογιάννη;
- -
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΥΡΙΛΛΙΚΗ
Η πολιτική ηγεσία και ο τύπος μάς ενημέρωσαν ότι η γειτονική Φυρόμ αναγνωρίστηκε από τις ΗΠΑ με το συνταγματικό της όνομα. Για να μην κατηγορηθούμε λοιπόν για αντισυνταγματικότητα (δεν είναι να μπλέκεις με εισαγγελείς τέτοιες μέρες...) θα αποκαλούμε και εμείς (ομολογουμένως με πόνο ψυχής) τη γείτονα χώρα «Μακεδονία», για τα επόμενα 35 χρόνια, μετά την πάροδο των οποίων αναμένεται ότι θα έχει βρεθεί κοινά αποδεκτή ονομασία.
Γιατί όμως 35 χρόνια; Η εξήγηση παρακάτω...
Ανακούφιση προκάλεσε σε ολόκληρη την Ευρώπη, και ιδίως στην περιοχή της Φρανκφούρτης, η αποφασιστικότητα της ελληνικής κυβέρνησης ως προς την άσκηση βέτο εναντίον της εισόδου της (με το συμπάθιο) Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε περίπτωση που δεν θα λυθεί το θέμα του Ονόματος.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία εδρεύει στη Φρανκφούρτη, είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένη από την αυξημένη πιθανότητα αναβολής της ένταξης στην ΕΕ, και μετέπειτα υιοθέτησης του Ευρώ, από μία χώρα όπως η (φτου κακά) Μακεδονία, που χρησιμοποιεί το κυριλλικό αλφάβητο.
Και αυτό γιατί σύμφωνα με προσάρτημα της συνθήκης του Μάαστριχτ, που επικυρώθηκε στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής του Έσσεν, τα χαρτονομίσματα του Ευρώ πρέπει υποχρεωτικά να αναγράφουν την ονομασία του νομίσματος σε όλες τις επίσημες εθνικές γλώσσες της Ευρώπης. Διαφορετικά ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΓΚΥΡΑ.
Οι σχεδιαστές των χαρτονομισμάτων θεώρησαν ως δεδομένο ότι θα αρκούσε η αναφορά σε δύο μόνο αλφάβητα, το λατινικό και το ελληνικό. Ενδεχομένως να μην τους μίλησε κανείς για τη διεύρυνση. Ή να τους παραμύθιασαν ότι αυτή δεν θα συμπεριλάβει χώρες που χρησιμοποιούν το κυριλλικό αλφάβητο «διότι δεν θα το επιτρέψει ποτέ ο Πάπας». Ή να μην γνώριζαν καν, τόσο οι ίδιοι όσο και εκείνοι που επέβλεπαν τη δουλειά τους, ότι υπάρχει κυριλλικό αλφάβητο...
Κανείς δεν γνωρίζει πότε ανακαλύφθηκε η «πατάτα». Το βέβαιο είναι ότι υπήρχε άμεσος κίνδυνος να επαληθευθεί ένα εφιαλτικό σενάριο: Να χρειαστεί να αποσυρθούν όλα τα κυκλοφορούντα χαρτονομίσματα Ευρώ και να αντικατασταθούν από νέα που θα συμπεριλάμβαναν και τα τρία αλφάβητα.
Τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας διαπίστωσαν ότι μία μόνο λύση υπήρχε για να αποτραπεί το ενδεχόμενο της απόσυρσης. Και αυτή δεν ήταν άλλη από την αλλαγή του κυριλλικού αλφαβήτου στις χώρες που ακόμη το χρησιμοποιούν και που υπάρχει πιθανότητα να μπουν στην Ένωση τα επόμενα 35 χρόνια (στο τέλος των οποίων η, πάντα φειδωλή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τοποθετούσε την έκδοση νέων χαρτονομισμάτων).
Οι χώρες αυτές είναι η η ακατονόμαστη γείτων και η (επίσης γείτων αλλά με όνομα) Βουλγαρία. (Η Σερβία/Μαυροβούνιο και οι χώρες της τέως ΕΣΣΔ θα περιμένουν μέχρι τις καλένδες. Και πολύ τους είναι που συνορεύουν μαζί μας!)
Ειδικοί απεσταλμένοι της Τράπεζας διερεύνησαν με άκρα μυστικότητα τις διαθέσεις των γειτόνων μας για πιθανή αλλαγή του αλφαβήτου τους. Διαπίστωσαν ότι:
- Οι βούλγαροι έχουν δεχτεί στην πρόσφατη ιστορία τους ασυγκρίτως πιο δυσμενή γεγονότα, όπως η φυγή του αρσιβαρίστα Σουλεϊμάνογλου και η επιστροφή του τέως βασιλιά Συμεών ως πρωθυπουργού. Οι ειδικοί της Τράπεζας εκτιμούν ότι η βουλγαρική κοινή γνώμη δεν θα κάνει φασαρία για ένα αλφάβητο. Όλα θα γίνουν αθόρυβα έως το 2007.
- Οι έτεροι γείτονες (εύκολο είναι να τους πεις μακεδόνες;), αντίθετα, θεωρούν ότι το αλφάβητο είναι κατά κάποιο τρόπο «δικό τους», καθώς εφευρέτες του ήταν οι Κύριλλος και Μεθόδιος από τη «μακεδονική πόλη Σόλουν» (Θεσσαλονίκη). «Θα τρίζουν τα κόκκαλα του τσάρου Σαμουήλ αν καταργηθεί το αλφάβητό μας. Ούτε ο Τίτο δεν τόλμησε να το κάνει», υποστηρίζει μοναστηριώτης συνομιλητής μας.
Μπροστά σ’αυτό το αδιέξοδο, ήρθε η αμερικανική αναγνώριση της (ωχ!) Μακεδονίας και απομάκρυνε σημαντικά το ενδεχόμενο εισόδου της στην ΕΕ, καθώς
(1) η Ελλάδα απείλησε ότι θα βάλει βέτο στην ένταξη αν δε λυθεί το θέμα του ονόματος,
(2) για λόγους εσωτερικού πολιτικού κόστους, οι κυβερνήσεις Αθηνών και Σκοπίων δύσκολα θα βρουν συμβιβαστική λύση στα επόμενα 35 χρόνια.
Η εξέλιξη αυτή, που πολλοί τη θεωρούν δυσάρεστη, αποδεικνύεται απίστευτα βολική για την Ευρωπαϊκή Τράπεζα, που δε θα χρειαστεί να ξανατυπώσει τα Ευρώ της. Τόσο βολική, που κάποιοι πιστεύουν ότι όλο και κάποια συνεννόηση υπήρξε μεταξύ Φρανκφούρτης και Ουάσιγκτον...
- -
Τρία χρόνια έχουν περάσει και τα παραπάνω ζητήματα είναι και πάλι επίκαιρα. Για το "μακεδονικό" (συμβιβαστικές λύσεις, βέτο, συνταγματικές ονομασίες) ακούμε πολλά και θα ακούσουμε κι άλλα. Όσο για το Ευρώ, η Βουλγαρία μπήκε αισίως στην Ένωση και, σύμφωνα με ένα ρεπορτάζ του Euronews αυτής της εβδομάδας, επιθυμεί (κόντρα στις δήθεν προβλέψεις μας) την αναγραφή του "Ευρώ" και στο κυριλλικό αλφάβητο, ήτοι "ΕΒΡΟ". Εσείς στη θέση τίνος problem-solver θα θέλατε να είσαστε; Του Ζαν Κλωντ Τρισέ ή της Ντόρας Μπακογιάννη;
9 Οκτ 2007
Δυσκολο(συγ)χώνευτο
Διάβασα στην "Καθημερινή" της 7ης Οκτωβρίου 2007 τις υποτιθέμενες σκέψεις για συγχώνευση νομαρχιών και δήμων. Η διοικητική διαίρεση της Ελλάδας ιστορικά έχει ταλαντευτεί ανάμεσα στη συγκέντρωση και τον κατακερματισμό. Το χωριό του πατέρα μου ανήκε στον λεγόμενο "τέως δήμο Θελπούσης" πολύ πριν γεννηθώ εγώ. Μέχρι το 1998 όμως είχε και αυτό (με τους 100 περίπου κατοίκους του) πρόεδρο κοινότητας, πριν ενταχθεί στον "καποδιστριακό" δήμο Τροπαίων. Αλλά και οι νομαρχίες ήταν κάποτε λιγότερες και μεγαλύτερες απ' ό,τι σήμερα: Αττικοβοιωτία, Αχαιοήλιδα και τόσα άλλα σύνθετα, από τα οποία διασώθηκε μυστηριωδώς μόνο η Αιτωλοακαρνανία.
Θα ακούσουμε πολλά μέχρι να δούμε (αν δούμε) το νέο μοίρασμα νομών (λεκτικός πλεονασμός μια και νέμω σημαίνει μοιράζω). Σε μια "ακαδημαϊκή" θεώρηση ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ορισμός των κριτηρίων. Συχνά χρησιμοποιείται ο συνδυασμός φυσικών συνόρων (βουνά, ποτάμια) και ύπαρξης πόλης ικανού μεγέθους ώστε να φιλοξενήσει τη διοικητική έδρα. Ίσως όμως στην πράξη να παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες: οι χρονοαποστάσεις (γιατί το χωριό μας να υπάγεται στην Τρίπολη, όταν ο Πύργος Ηλείας βρίσκεται στη μισή απόσταση;), η οικονομική δραστηριότητα, τα πληθυσμιακά μεγέθη κ.ά.
Ίσως, όπως και σε τόσα άλλα στη δημόσια ζωή της χώρας, η ιστορία να παίξει και εδώ το ρόλο της. Οι σημερινές νομαρχίες, ειδικά στην Πελοπόννησο και τη Ρούμελη, έχουν το όνομα ιστορικών διαμερισμάτων (και εν μέρει κοινή έκταση με αυτά). Επίσης, πολλοί καποδιστριακοί δήμοι (όπως και αρκετοί "τέως δήμοι") βαφτίστηκαν με αρχαία ονόματα οικισμών, περιοχών και ενίοτε τοπικών ηρώων. Συχνά αυτή η πρακτική οδηγεί σε σύγχυση (άντε βρες σε ποιο οικισμό αντιστοιχεί ο δήμος Τενέας ή ο δήμος Υδρούσας) και υποθέτω ότι ως κύριο κριτήριο είχε την αποφυγή "καπελώματος" σε περίπτωση ύπαρξης 2 ή περισσοτέρων ισοδύναμων πληθυσμιακά οικισμών μέσα σε ένα δήμο. Το αλαλούμ επιτείνεται όταν η εν λόγω ατολμία επεκτείνεται και στη χωροθέτηση υπηρεσιών (που, σαν τα μεταμοντέρνα ελληνικά πανεπιστήμια, βλ. Πελοποννήσου, κατακερματίζονται σε διαφορετικές τοποθεσίες, μη τυχόν και μείνει πόλη χωρίς πανεπιστήμιο – το αν έτσι έχουμε πανεπιστήμια χωρίς [πανεπιστημιου]πόλεις, δεν προβληματίζει;).
Τελικά όμως το ερώτημα, για το κράτος αλλά και για τον πολίτη, είναι: Για ποιο σκοπό διαιρείται η χώρα σε νομούς; Και άρα, η απάντηση στο "πώς διαιρούμε;" θα έπρεπε να δοθεί με κριτήριο το πώς εξυπηρετείται καλύτερα ο εν λόγω (όχι απαραίτητα μονοδιάστατος) σκοπός. Μακάρι να γινόταν μια προσπάθεια από μηδενική βάση, βλέποντας ποια είναι η Ελλάδα του 21ου αιώνα και αφού σκεφτούμε πού θέλουμε να πάμε. Ίσως εκεί να προέκυπταν εκπλήξεις. Για πολλούς λόγους δεν βλέπω κάτι τέτοιο να γίνεται.
Θα ακούσουμε πολλά μέχρι να δούμε (αν δούμε) το νέο μοίρασμα νομών (λεκτικός πλεονασμός μια και νέμω σημαίνει μοιράζω). Σε μια "ακαδημαϊκή" θεώρηση ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ορισμός των κριτηρίων. Συχνά χρησιμοποιείται ο συνδυασμός φυσικών συνόρων (βουνά, ποτάμια) και ύπαρξης πόλης ικανού μεγέθους ώστε να φιλοξενήσει τη διοικητική έδρα. Ίσως όμως στην πράξη να παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες: οι χρονοαποστάσεις (γιατί το χωριό μας να υπάγεται στην Τρίπολη, όταν ο Πύργος Ηλείας βρίσκεται στη μισή απόσταση;), η οικονομική δραστηριότητα, τα πληθυσμιακά μεγέθη κ.ά.
Ίσως, όπως και σε τόσα άλλα στη δημόσια ζωή της χώρας, η ιστορία να παίξει και εδώ το ρόλο της. Οι σημερινές νομαρχίες, ειδικά στην Πελοπόννησο και τη Ρούμελη, έχουν το όνομα ιστορικών διαμερισμάτων (και εν μέρει κοινή έκταση με αυτά). Επίσης, πολλοί καποδιστριακοί δήμοι (όπως και αρκετοί "τέως δήμοι") βαφτίστηκαν με αρχαία ονόματα οικισμών, περιοχών και ενίοτε τοπικών ηρώων. Συχνά αυτή η πρακτική οδηγεί σε σύγχυση (άντε βρες σε ποιο οικισμό αντιστοιχεί ο δήμος Τενέας ή ο δήμος Υδρούσας) και υποθέτω ότι ως κύριο κριτήριο είχε την αποφυγή "καπελώματος" σε περίπτωση ύπαρξης 2 ή περισσοτέρων ισοδύναμων πληθυσμιακά οικισμών μέσα σε ένα δήμο. Το αλαλούμ επιτείνεται όταν η εν λόγω ατολμία επεκτείνεται και στη χωροθέτηση υπηρεσιών (που, σαν τα μεταμοντέρνα ελληνικά πανεπιστήμια, βλ. Πελοποννήσου, κατακερματίζονται σε διαφορετικές τοποθεσίες, μη τυχόν και μείνει πόλη χωρίς πανεπιστήμιο – το αν έτσι έχουμε πανεπιστήμια χωρίς [πανεπιστημιου]πόλεις, δεν προβληματίζει;).
Τελικά όμως το ερώτημα, για το κράτος αλλά και για τον πολίτη, είναι: Για ποιο σκοπό διαιρείται η χώρα σε νομούς; Και άρα, η απάντηση στο "πώς διαιρούμε;" θα έπρεπε να δοθεί με κριτήριο το πώς εξυπηρετείται καλύτερα ο εν λόγω (όχι απαραίτητα μονοδιάστατος) σκοπός. Μακάρι να γινόταν μια προσπάθεια από μηδενική βάση, βλέποντας ποια είναι η Ελλάδα του 21ου αιώνα και αφού σκεφτούμε πού θέλουμε να πάμε. Ίσως εκεί να προέκυπταν εκπλήξεις. Για πολλούς λόγους δεν βλέπω κάτι τέτοιο να γίνεται.
4 Οκτ 2007
Υπέρ Σκανδαλίδη
Όλο το σύμπαν συνομωτεί εναντίον του Κώστα Σκανδαλίδη! Του πολιτικού που κατέβηκε με τον αέρα του φαβορί απέναντι στον Νικήτα Κακλαμάνη αλλά για κάποιους ανεξιχνίαστους λόγους έχασε τη μάχη της αθηναϊκής δημαρχίας. Που θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει ο επόμενος αρχηγός του Πασόκ - αλλά, παραδόξως, τον ξεπερνούν σε προτιμήσεις τόσο ο "αποτυχημένος" Γιωργάκης όσο και ο "επηρμένος" Βενιζέλος. Η χαριστική βολή όμως έρχεται από την (παλιά, πολύ παλιά και αδίστακτη) Δεξιά, που σπεύδει με το καλημέρα να καταργήσει τον Νόμο Σκανδαλίδη, τον μόνο εκλογικό νόμο από το '50 και μετά στον οποίο εφαρμόζεται η αρχή της απόλυτης αναλογικότητας σε εθνικό επίπεδο (αν εξαιρεθεί το μπόνους των 40 εδρών του νικητή και το ελάχιστο όριο του 3% των ψήφων για την εκπροσώπηση κομμάτων στη βουλή). Αντί να βαδίζουμε προς δικαιότερα συστήματα που θα ενθαρρύνουν συνεργασίες (που αφενός είναι χρήσιμες, αφετέρου δεν είναι και τόσο αδιανόητες, μια και τα χάσματα μεταξύ των παρατάξεων δεν είναι πλέον τερατώδη), η κυβερνώσα παράταξη (με συνέπεια, είναι αλήθεια) επιμένει ότι το πρώτο κόμμα, ακόμη και με ποσοστό 40% ή λιγότερο, δικαιούται να έχει καθαρή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Άκουσα μάλιστα κάποιον φωστήρα να κατηγορεί τον Κ. Σκανδαλίδη ότι ο εκλογικός του νόμος ψηφίστηκε σε προεκλογική χρονιά, παρόλο που όλοι γνωρίζουμε ότι βάσει του αναθεωρημένου Συντάγματος οι εκλογικοί νόμοι (αν δεν ψηφιστούν από αυξημένη πλειοψηφία) ισχύουν για τις μεθεπόμενες εκλογές.
Κάτω τα χέρια λοιπόν από τον Νόμο Σκανδαλίδη! Μη στενοχωρείτε άλλο τον Κώστα. Δεν το αξίζει.
Κάτω τα χέρια λοιπόν από τον Νόμο Σκανδαλίδη! Μη στενοχωρείτε άλλο τον Κώστα. Δεν το αξίζει.
1 Οκτ 2007
Η γραμμική πόλη ΛΑ.ΚΙ.
Ραχοκοκκαλιά αυτού του ιδιόμορφου οικισμού είναι η μετρική σιδηροδρομική γραμμή που χρονολογείται από την εποχή Τρικούπη ή, αν προτιμάτε, ο συγκοινωνιακός διάδρομος που συμπεριλαμβάνει επίσης το διερχόμενο εθνικό οδικό δίκτυο και τη νέα σιδηροδρομική χάραξη. Η σημαντικότερη λειτουργία που επιτελεί αυτό το σύνολο αξόνων είναι η σύνδεση με το πολεοδομικό συγκρότημα της ευρύτερης Πρωτεύουσας, μια και η Αθήνα αποτελεί όχι απλώς τον οικονομικό / διοικητικό πόλο της Ελλάδας αλλά και τον τόπο κύριας κατοικίας των παραθεριστών που αποτελούν μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού αιχμής της λωρίδας Λαμπίρι-Κινέττα.
Τα όρια της γραμμικής πόλης ΛΑ.ΚΙ. (όπως άλλωστε και αυτά των περισσότερων ελληνικών οικισμών) δεν προέκυψαν από κάποια διαδικασία πολεοδομικού σχεδιασμού αλλά από τον φυσικό περιορισμό, στα μεν ανατολικά των Σκιρωνίδων (Κακιά Σκάλα), στα δε δυτικά της Παναγοπούλας (η ζώνη συχνών κατολισθήσεων ανατολικά της Πάτρας). Αν οι δύο αυτές περιοχές μπορούσαν να οικοδομηθούν, τότε αντί για την ΛΑ.ΚΙ. θα μιλούσαμε για την πλησιέστερη προσέγγιση στην Megalopolis που οραματίστηκε ο πολεοδόμος Κ. Δοξιάδης – ένα γίγαντα που θα απλωνόταν από τον Άραξο έως το Λαύριο.
Η ΛΑ.ΚΙ. εκτείνεται σε τρεις νομούς και ισάριθμες περιφέρειες και, μέχρι σήμερα, δεν έχει ενιαία διοικητική έκφραση – ψιλά γράμματα βέβαια διότι ούτε η Αθήνα έχει (η Υπερνομαρχία δεν μετράει...), και ας γίνεται λόγος για Μητροπολιτικούς Δήμους και άλλα τέτοια βαρύγδουπα. Στο μήκος της των 140 περίπου χιλιομέτρων ("μία ώρα δρόμος" όταν θα γίνει ο νέος αυτοκινητόδρομος με τίτλο Άπιον Κλέος) υπάρχουν, είναι αλήθεια, δύο μικρομεσαίες, παραδοσιακού τύπου πόλεις (Κόρινθος και Αίγιο) – με κάποιο βάθος και με στοιχειώδεις ενδοχώρες – καθώς και αρκετές κωμοπόλεις με τη δική τους προσωπικότητα και ιστορία η καθεμιά. Τον Αύγουστο όμως η όποια τοπική ιδιαιτερότητα βουλιάζει κάτω από τη σαγιονάρα του διακοπεύοντος – και τους υπόλοιπους έντεκα μήνες "δεν είναι σχεδόν κανείς εκεί" για να τη βιώσει (ούτε την ιδιαιτερότητα ούτε βεβαίως τη σαγιονάρα).
[Συνεχίζεται...]
Τα όρια της γραμμικής πόλης ΛΑ.ΚΙ. (όπως άλλωστε και αυτά των περισσότερων ελληνικών οικισμών) δεν προέκυψαν από κάποια διαδικασία πολεοδομικού σχεδιασμού αλλά από τον φυσικό περιορισμό, στα μεν ανατολικά των Σκιρωνίδων (Κακιά Σκάλα), στα δε δυτικά της Παναγοπούλας (η ζώνη συχνών κατολισθήσεων ανατολικά της Πάτρας). Αν οι δύο αυτές περιοχές μπορούσαν να οικοδομηθούν, τότε αντί για την ΛΑ.ΚΙ. θα μιλούσαμε για την πλησιέστερη προσέγγιση στην Megalopolis που οραματίστηκε ο πολεοδόμος Κ. Δοξιάδης – ένα γίγαντα που θα απλωνόταν από τον Άραξο έως το Λαύριο.
Η ΛΑ.ΚΙ. εκτείνεται σε τρεις νομούς και ισάριθμες περιφέρειες και, μέχρι σήμερα, δεν έχει ενιαία διοικητική έκφραση – ψιλά γράμματα βέβαια διότι ούτε η Αθήνα έχει (η Υπερνομαρχία δεν μετράει...), και ας γίνεται λόγος για Μητροπολιτικούς Δήμους και άλλα τέτοια βαρύγδουπα. Στο μήκος της των 140 περίπου χιλιομέτρων ("μία ώρα δρόμος" όταν θα γίνει ο νέος αυτοκινητόδρομος με τίτλο Άπιον Κλέος) υπάρχουν, είναι αλήθεια, δύο μικρομεσαίες, παραδοσιακού τύπου πόλεις (Κόρινθος και Αίγιο) – με κάποιο βάθος και με στοιχειώδεις ενδοχώρες – καθώς και αρκετές κωμοπόλεις με τη δική τους προσωπικότητα και ιστορία η καθεμιά. Τον Αύγουστο όμως η όποια τοπική ιδιαιτερότητα βουλιάζει κάτω από τη σαγιονάρα του διακοπεύοντος – και τους υπόλοιπους έντεκα μήνες "δεν είναι σχεδόν κανείς εκεί" για να τη βιώσει (ούτε την ιδιαιτερότητα ούτε βεβαίως τη σαγιονάρα).
[Συνεχίζεται...]
27 Σεπ 2007
Η Μακεδονία
Έχει νόημα μια ακόμη ιστορική αναδρομή; Για όσους αγαπάμε την ιστορία, ίσως ναι. Θα μας θυμίσει πώς βρεθήκαμε στο αδιέξοδο.
Το 1912 και 1913 η Ελλάδα κατέκτησε, εκτός από το Αιγαίο, και ένα ιδιαίτερο κομμάτι της βαλκανικής γης. Ο Όλυμπος έπαψε να είναι το βόρειο σύνορο. Η ιστορική και πάντα ζωντανή πόλη της Θεσσαλονίκης ήρθε στα χέρια μας. Μαζί προσαρτήθηκαν και τα εδάφη από τις Πρέσπες μέχρι τον Νέστο. Ορεινές εκτάσεις, με εξαίρεση τις πλατιές κοιλάδες κοντά στις εκβολές μεγάλων ποταμών. Και με έναν πληθυσμό που η σύνθεσή του μας έφερνε σε αμηχανία. Ανάμικτο σαν τη μακεδονική φρουτοσαλάτα, μικρογραφία των οθωμανικών Βαλκανίων. Σχεδόν όλοι οι δυνατοί συνδυασμοί θρησκείας και γλώσσας.
Οι οθωμανοί έφυγαν και αντικαταστάθηκαν από ορθόδοξους πρόσφυγες. Οι εβραίοι μέχρι το ολοκαύτωμα ζούσαν σε πόλεις. Κατά τα άλλα στην μακεδονική ύπαιθρο άκουγες κυρίως τα φωνηεντοφάγα βόρεια ελληνικά, πού και πού βλάχικα κι αρβανίτικα, καθώς και τη διάλεκτο που οι επίσημες απογραφές μας την αποκαλούσαν σλαβομακεδονική. Μη φανταστείτε ότι στη νότια Ελλάδα ήταν πολύ διαφορετικά μετά τη σύσταση του κράτους μας. Ελληνικά κι αρβανίτικα συνυπήρχαν, δεν υπήρχαν όμως οι γειτονικοί εθνικισμοί για να διεκδικήσουν στη βάση της γλώσσας. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα η κατάσταση άλλαξε. Και μέχρι το 1950, οπότε και τους νάρκωσε ο διαχωρισμός της Ευρώπης, οι εθνικισμοί κρατούσαν καλά. Πρώτα ο βουλγάρικος, από κοντά ο σέρβικος, κι άλλοι, και στο τέλος και ένας καινούργιος, ασαφής, μπερδεμένος με τον εκ Σόφιας εκπορευόμενον.
Η ιστορία είναι πονεμένη. Εξαρχία, συνθήκη Αγίου Στεφάνου, μακεδονικός αγώνας, κομιτατζήδες, Ίλιντεν, "βαρκάρηδες", κομμουνισμός, με θλιβερό αποκορύφωμα τη βουλγαρική προσάρτηση (όχι απλά κατοχή) της Ελλάδας μεταξύ Στρυμόνα και Αλεξανδρούπολης, καθώς και της περιφέρειας Βαρδάρη της νότιας Γιουγκοσλαβίας. Η πολυεθνοτική χώρα του Τίτο, μετά την απελευθέρωση, είχε στο νότιο μέρος της κατοίκους που τα επώνυμά τους δεν έληγαν σε –ιτς αλλά σε –οφ και –εφ. Άγνωστο, το πόσοι απ' αυτούς ένιωθαν βούλγαροι τότε (δύσκολη υπόθεση γαρ ο προσδιορισμός της εθνικής συνείδησης). Η (επαναστατική) ηγεσία τους πάντως, και σίγουρα μια σημαντική μερίδα του λαού που εικάζουμε ότι την υποστήριζε, δήλωνε – και αυτό δεχόταν για πρώτη φορά και η επίσημη Γιουγκοσλαβία, για προφανείς λόγους σκοπιμότητας – ότι ανήκει στη "μακεδονική" εθνότητα.
Η Ελλάδα δεν προσβλήθηκε. Πιστεύω ότι μάλλον ανακουφίστηκε με τον περιορισμό της Βουλγαρίας στα σύνορα του 1922, μακριά από το Θρακικό Πέλαγος και το όρος Καϊμακτσαλάν. Δέχτηκε το μη χείρον, τον ομόσπονδο "μακεδονικό" εθνικισμό στη θέση της Μεγάλης Βουλγαρίας. Δεν κατάλαβε έγκαιρα ότι χτιζόταν μια "μακεδονική" γλώσσα, που εντάχθηκε στις επίσημες της Γιουγκοσλαβίας και απομακρυνόταν από την σλάβικη διάλεκτο που ακόμη μιλιόταν από μερικές δεκάδες χιλιάδες Έλληνες. Δεν πήρε καν χαμπάρι τις μαζικές αλλαγές των επωνύμων σε –οφσκι και –εφσκι. Και, σταματώντας από το 1961 και μετά να καταγράφει τη μητρική γλώσσα στις απογραφές πληθυσμού, έκρυψε το κεφάλι της σαν τη στρουθοκάμηλο και προσποιούνταν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα: Δεν απογράφονται ομιλητές της σλαβομακεδονικής, άρα το "μακεδονικό" είναι ανύπαρκτο. Ο Τίτο ήταν φίλος, και ο Ζίβκοφ αργότερα, συνεπώς όλα καλά κι όλα ωραία. Κι ας χτίζονταν κοσμοθεωρίες, κι ας εκτρέφονταν αλυτρωτισμοί.
Όταν με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας η ομόσπονδη Δημοκρατία της Μακεδονίας έγινε ανεξάρτητη, η ελληνική πολιτική σκηνή αντέδρασε υπερβολικά (άραγε για να αντισταθμίσει την αδράνεια δεκαετιών;) και γέννησε το αυτοκτονικό σύνθημα "Η Μακεδονία είναι ελληνική". Διεθνώς αυτό που πέρασε ήταν ότι η Ελλάδα θέλει να κατακτήσει τη μικρή και αθώα "Μακεδονία". Στο εσωτερικό, η κοινή λογική πήγε περίπατο. Δύσκολο να εξηγήσεις ότι η Μακεδονία ως γεωγραφική ενότητα δεν μπορεί να κόβεται στα 60 χιλιόμετρα Αξιού και στο νοτιοανατολικό τεταρτημόριο της Μεγάλης Πρέσπας. Αδύνατο να πείσεις ότι τα "σκοπιανά" είναι, το πολύ-πολύ, μια τοπική διάλεκτος και σίγουρα όχι η γλώσσα των βορείων γειτόνων, που δεν είναι ούτε βουλγάρικη, ούτε σέρβικη, ούτε ελληνική αλλά κάτι άλλο για το οποίο κάποτε υπήρχε όνομα. Και φυσικά ουδείς λόγος για τον Μυριβήλη, που (σε δύσκολες ομολογουμένως εποχές) είχε αυτολογοκριθεί, απαλείφοντας από τη "Ζωή Εν Τάφω" την αναφορά στους "Μακεντόν Ορτοντόξ".
Και κάπως έτσι εγκλωβιστήκαμε, αντί να δείξουμε αυτοπεποίθηση. Δεν θα κρίνω χειρισμούς της εξωτερικής πολιτικής (δεν ζηλεύω καθόλου όσους έχουν αυτή τη δύσκολη αποστολή), πιστεύω όμως ότι ήταν λάθος η καλλιέργεια υπερβολικών προσδοκιών και υπέρμετρης ανησυχίας στην κοινή γνώμη.
Το 1912 και 1913 η Ελλάδα κατέκτησε, εκτός από το Αιγαίο, και ένα ιδιαίτερο κομμάτι της βαλκανικής γης. Ο Όλυμπος έπαψε να είναι το βόρειο σύνορο. Η ιστορική και πάντα ζωντανή πόλη της Θεσσαλονίκης ήρθε στα χέρια μας. Μαζί προσαρτήθηκαν και τα εδάφη από τις Πρέσπες μέχρι τον Νέστο. Ορεινές εκτάσεις, με εξαίρεση τις πλατιές κοιλάδες κοντά στις εκβολές μεγάλων ποταμών. Και με έναν πληθυσμό που η σύνθεσή του μας έφερνε σε αμηχανία. Ανάμικτο σαν τη μακεδονική φρουτοσαλάτα, μικρογραφία των οθωμανικών Βαλκανίων. Σχεδόν όλοι οι δυνατοί συνδυασμοί θρησκείας και γλώσσας.
Οι οθωμανοί έφυγαν και αντικαταστάθηκαν από ορθόδοξους πρόσφυγες. Οι εβραίοι μέχρι το ολοκαύτωμα ζούσαν σε πόλεις. Κατά τα άλλα στην μακεδονική ύπαιθρο άκουγες κυρίως τα φωνηεντοφάγα βόρεια ελληνικά, πού και πού βλάχικα κι αρβανίτικα, καθώς και τη διάλεκτο που οι επίσημες απογραφές μας την αποκαλούσαν σλαβομακεδονική. Μη φανταστείτε ότι στη νότια Ελλάδα ήταν πολύ διαφορετικά μετά τη σύσταση του κράτους μας. Ελληνικά κι αρβανίτικα συνυπήρχαν, δεν υπήρχαν όμως οι γειτονικοί εθνικισμοί για να διεκδικήσουν στη βάση της γλώσσας. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα η κατάσταση άλλαξε. Και μέχρι το 1950, οπότε και τους νάρκωσε ο διαχωρισμός της Ευρώπης, οι εθνικισμοί κρατούσαν καλά. Πρώτα ο βουλγάρικος, από κοντά ο σέρβικος, κι άλλοι, και στο τέλος και ένας καινούργιος, ασαφής, μπερδεμένος με τον εκ Σόφιας εκπορευόμενον.
Η ιστορία είναι πονεμένη. Εξαρχία, συνθήκη Αγίου Στεφάνου, μακεδονικός αγώνας, κομιτατζήδες, Ίλιντεν, "βαρκάρηδες", κομμουνισμός, με θλιβερό αποκορύφωμα τη βουλγαρική προσάρτηση (όχι απλά κατοχή) της Ελλάδας μεταξύ Στρυμόνα και Αλεξανδρούπολης, καθώς και της περιφέρειας Βαρδάρη της νότιας Γιουγκοσλαβίας. Η πολυεθνοτική χώρα του Τίτο, μετά την απελευθέρωση, είχε στο νότιο μέρος της κατοίκους που τα επώνυμά τους δεν έληγαν σε –ιτς αλλά σε –οφ και –εφ. Άγνωστο, το πόσοι απ' αυτούς ένιωθαν βούλγαροι τότε (δύσκολη υπόθεση γαρ ο προσδιορισμός της εθνικής συνείδησης). Η (επαναστατική) ηγεσία τους πάντως, και σίγουρα μια σημαντική μερίδα του λαού που εικάζουμε ότι την υποστήριζε, δήλωνε – και αυτό δεχόταν για πρώτη φορά και η επίσημη Γιουγκοσλαβία, για προφανείς λόγους σκοπιμότητας – ότι ανήκει στη "μακεδονική" εθνότητα.
Η Ελλάδα δεν προσβλήθηκε. Πιστεύω ότι μάλλον ανακουφίστηκε με τον περιορισμό της Βουλγαρίας στα σύνορα του 1922, μακριά από το Θρακικό Πέλαγος και το όρος Καϊμακτσαλάν. Δέχτηκε το μη χείρον, τον ομόσπονδο "μακεδονικό" εθνικισμό στη θέση της Μεγάλης Βουλγαρίας. Δεν κατάλαβε έγκαιρα ότι χτιζόταν μια "μακεδονική" γλώσσα, που εντάχθηκε στις επίσημες της Γιουγκοσλαβίας και απομακρυνόταν από την σλάβικη διάλεκτο που ακόμη μιλιόταν από μερικές δεκάδες χιλιάδες Έλληνες. Δεν πήρε καν χαμπάρι τις μαζικές αλλαγές των επωνύμων σε –οφσκι και –εφσκι. Και, σταματώντας από το 1961 και μετά να καταγράφει τη μητρική γλώσσα στις απογραφές πληθυσμού, έκρυψε το κεφάλι της σαν τη στρουθοκάμηλο και προσποιούνταν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα: Δεν απογράφονται ομιλητές της σλαβομακεδονικής, άρα το "μακεδονικό" είναι ανύπαρκτο. Ο Τίτο ήταν φίλος, και ο Ζίβκοφ αργότερα, συνεπώς όλα καλά κι όλα ωραία. Κι ας χτίζονταν κοσμοθεωρίες, κι ας εκτρέφονταν αλυτρωτισμοί.
Όταν με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας η ομόσπονδη Δημοκρατία της Μακεδονίας έγινε ανεξάρτητη, η ελληνική πολιτική σκηνή αντέδρασε υπερβολικά (άραγε για να αντισταθμίσει την αδράνεια δεκαετιών;) και γέννησε το αυτοκτονικό σύνθημα "Η Μακεδονία είναι ελληνική". Διεθνώς αυτό που πέρασε ήταν ότι η Ελλάδα θέλει να κατακτήσει τη μικρή και αθώα "Μακεδονία". Στο εσωτερικό, η κοινή λογική πήγε περίπατο. Δύσκολο να εξηγήσεις ότι η Μακεδονία ως γεωγραφική ενότητα δεν μπορεί να κόβεται στα 60 χιλιόμετρα Αξιού και στο νοτιοανατολικό τεταρτημόριο της Μεγάλης Πρέσπας. Αδύνατο να πείσεις ότι τα "σκοπιανά" είναι, το πολύ-πολύ, μια τοπική διάλεκτος και σίγουρα όχι η γλώσσα των βορείων γειτόνων, που δεν είναι ούτε βουλγάρικη, ούτε σέρβικη, ούτε ελληνική αλλά κάτι άλλο για το οποίο κάποτε υπήρχε όνομα. Και φυσικά ουδείς λόγος για τον Μυριβήλη, που (σε δύσκολες ομολογουμένως εποχές) είχε αυτολογοκριθεί, απαλείφοντας από τη "Ζωή Εν Τάφω" την αναφορά στους "Μακεντόν Ορτοντόξ".
Και κάπως έτσι εγκλωβιστήκαμε, αντί να δείξουμε αυτοπεποίθηση. Δεν θα κρίνω χειρισμούς της εξωτερικής πολιτικής (δεν ζηλεύω καθόλου όσους έχουν αυτή τη δύσκολη αποστολή), πιστεύω όμως ότι ήταν λάθος η καλλιέργεια υπερβολικών προσδοκιών και υπέρμετρης ανησυχίας στην κοινή γνώμη.
25 Σεπ 2007
Να βγουν τα (think) tanks στους δρόμους!
Μέχρι τη σημαδιακή ημερομηνία 11.11 θα διαρκέσουν οι διαδικασίες εκλογής αρχηγού στο Κίνημα. Δεν έχω αυταπάτες για το αντικείμενο των συζητήσεων που θα γίνουν έως τότε. Ακούμε ήδη για τάσεις και για πόλους ενώ φυσικά δεν λείπουν και οι αναφορές στην καταγωγή του Βενιζέλου ή στο βαθμό επιρροής της μαμάς Μάργκαρετ. Στο μεταξύ ίσως να μας διαφεύγουν διάφορα άλλα – και δεν εννοώ τα υποτιθέμενα "αντιλαϊκά" μέτρα. Πιο πολύ με προβληματίζει η απουσία ενός δημόσιου λόγου αντίβαρου στον παραλογισμό, στη θρησκοληψία, στην ασάφεια, στην ξενοφοβία. Με ενοχλεί που η κυβέρνηση του μεσαίου χώρου, όμηρος στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία του +2, αφήνει έδαφος στα περίφημα "άκρα" χαρίζοντάς τους μικρές νίκες (βλ. ευριπίδειες δηλώσεις τύπου "Όλα θα τακτοποιηθούν") και αφήνοντάς τους ελεύθερο πεδίο για να πάρουν τα πάνω τους και να θέσουν και άλλα φλέγοντα θέματα. Με δυσαρεστεί το ότι ιδέες, υποτίθεται, καταδικασμένες από την πολιτισμένη ανθρωπότητα βρίσκουν την κοινοβουλευτική τους έκφραση (έστω κι αν μέρος των οπαδών λέγεται ότι εκπροσωπούν την απολίτικη διαμαρτυρία – μέρος του προβλήματος είναι κι αυτό). Με στενοχωρεί που η μόνη ηχηρή απάντηση σε όλα αυτά είναι ακτιβίστικη, ολίγον παιδική, ολίγον αφελής και εν τέλει ακραία. Με παγώνει η φοβία κάποιων προοδευτικών μη τυχόν και τα παιδιά τους συγχρωτιστούν στο σχολείο με τα αλλοδαπά. Χρειαζόμαστε κάποιους που θα σκεφτούν και θα συζητήσουν, σοβαρά και όχι επιφανειακά, την πραγματικότητα της ζωής και όχι την "ακρίβεια", τις "παραβιάσεις του εναερίου χώρου" και τις διάφορες "λαίλαπες". Με λίγα λόγια, έχουμε ανάγκη από ένα ή περισσότερα "think tanks". Όχι με αυτοσκοπό να τραγανίζουν επιδοτήσεις ή να λειτουργούν ως εφαλτήρια για κομματικές καρέκλες, αλλά για την παραγωγή, συζήτηση και διάδοση ιδεών.
21 Σεπ 2007
"Γιαούρτι και αυγό στον μέλλοντα αρχηγό";
Αναλωθήκαμε, νομίζω, σε εκλογές και κομματικά. Η ζωή ως γνωστόν είναι αλλού, είναι στις πόλεις μας, στα χωριά μας και στα σχετικώς καινούργια μορφώματα όπως η γραμμική πόλη ΛΑ.ΚΙ. (Λαμπίρι έως Κινέττα) στην οποία τώρα ζω. Με τα δομημένα ομόλογα ασχοληθήκαμε, με τα (εν μέρει) δομημένα δάση και τις (εξ ολοκλήρου) δομημένες παραλίες όπως αυτή του νότιου Κορινθιακού δεν ασχολούμαστε. Μιλάμε για εμπρηστές και ζητάμε απάντληση καυσίμων όπως με το Sea Diamond, αλλά το μπάζωμα στη στεριά και στη θάλασσα συντελείται συστηματικά και σχεδόν αποτελεί μέρος του τοπίου – "αυτή είναι η Ελλάδα", λέμε, όπως συμβαίνει και για το κακό σέρβις, τα κακά μερεμέτια και τα διάφορα άλλα κακά της μοίρας μας. Η Ελλάδα είναι μια χώρα στην οποία μπορείς να λες ότι δεν χρειάζεται χωριστό Υπουργείο Περιβάλλοντος και να παραμένεις υπουργός (περιβάλλοντος-συν-τόσων-άλλων) χωρίς κανένας να σε "κράξει". Ακριβέστερα, το όποιο "κράξιμο" χάθηκε στη βουή της Χαριλάου Τρικούπη. (Νά 'τοι πάλι οι πολιτικοί. Δεν μας αφήνουν να ξεκολλήσουμε.)
Τα προβλήματα του Πασόκ δεν με αφορούν άμεσα διότι δεν είμαι ούτε φίλος ούτε μέλος (όπως και κανενός άλλου). Τα παρακολουθώ όμως, διότι αφορούν ένα θεσμικό, όπως λέγεται, κόμμα, το αντίστοιχο του Democratic Party της Αμερικής που ποτέ δεν πεθαίνει αλλά τώρα είναι στα κάτω του. Αυτήν την εποχή η ΝΔ έχει κλειδωμένη την πλειοψηφία μια και οι μισοί σχεδόν νομοί έδωσαν το 2004 και τώρα σκορ που πλησιάζει το 50-40 (όπως συνέβαινε και συμβαίνει στην Αμερική με τις Νεμπράσκες, Νεβάδες και όλες αυτές τις νότιες, μεσοδυτικές και ορεινές πολιτείες που ψηφίζουν συστηματικά ρεπουμπλικάνους). Αυτό έχει κάποιες βαθύτερες αιτίες που πηγαίνουν πέρα από την κακή προεκλογική εκστρατεία του κεντροαριστερού κόμματος. Αν ψάξουν θα τις βρουν (αν και έχουν αργήσει). Τώρα πάντως ασχολούνται με άλλα. Είδαμε τον εύσωμο "μελλοντικό ηγέτη" να κάνει πειρατικό ρεσάλτο (όπως είπε ο Γιάννης Καψής) ή, θα έλεγα εγώ, να πλακώνει με όλο του το βάρος τον νυν αρχηγό και να περιμένει ότι θα λιώσει και θα ξεψυχήσει. Αν μη τι άλλο είναι θεαματικό. Η αποτελεσματικότητα θα φανεί, για την ώρα ο μουστάκιας αναπνέει και κερδίζει παράταση χρόνου.
Τα προβλήματα του Πασόκ δεν με αφορούν άμεσα διότι δεν είμαι ούτε φίλος ούτε μέλος (όπως και κανενός άλλου). Τα παρακολουθώ όμως, διότι αφορούν ένα θεσμικό, όπως λέγεται, κόμμα, το αντίστοιχο του Democratic Party της Αμερικής που ποτέ δεν πεθαίνει αλλά τώρα είναι στα κάτω του. Αυτήν την εποχή η ΝΔ έχει κλειδωμένη την πλειοψηφία μια και οι μισοί σχεδόν νομοί έδωσαν το 2004 και τώρα σκορ που πλησιάζει το 50-40 (όπως συνέβαινε και συμβαίνει στην Αμερική με τις Νεμπράσκες, Νεβάδες και όλες αυτές τις νότιες, μεσοδυτικές και ορεινές πολιτείες που ψηφίζουν συστηματικά ρεπουμπλικάνους). Αυτό έχει κάποιες βαθύτερες αιτίες που πηγαίνουν πέρα από την κακή προεκλογική εκστρατεία του κεντροαριστερού κόμματος. Αν ψάξουν θα τις βρουν (αν και έχουν αργήσει). Τώρα πάντως ασχολούνται με άλλα. Είδαμε τον εύσωμο "μελλοντικό ηγέτη" να κάνει πειρατικό ρεσάλτο (όπως είπε ο Γιάννης Καψής) ή, θα έλεγα εγώ, να πλακώνει με όλο του το βάρος τον νυν αρχηγό και να περιμένει ότι θα λιώσει και θα ξεψυχήσει. Αν μη τι άλλο είναι θεαματικό. Η αποτελεσματικότητα θα φανεί, για την ώρα ο μουστάκιας αναπνέει και κερδίζει παράταση χρόνου.
1943-2007
Είχαμε μερικά κοινά. Ένα απ' αυτά ήταν η καταγωγή, ένα άλλο ο συνήθης τόπος διακοπών μας. Δεν συνεργαστήκαμε άμεσα. Απέπνεε πάντως μια ηρεμία και μια θετικότητα που πάντοτε λειτουργούσαν ευνοϊκά. Στο χώρο της δουλειάς ήταν αυτό που λέμε "σημαία". Μερικές φορές οι σημαίες τραυματίζονται. Ίσως φταίει ο βίαιος άνεμος. Δεν ξέρω αρκετά για να κρίνω. Ξέρω όμως ότι τη σημαία τη σέβεσαι. Ο Δ.Π. ήταν εκεί, κοντά μας, ζεστός χωρίς να είναι "κολλητός", με άποψη, με εμμονές ίσως αλλά ταυτόχρονα με ευαισθησίες και ιδέες. Δεν μπορούμε να πιστέψουμε ότι η ζωή του θα χανόταν με τρόπο εξπρές (όπως δυστυχώς τείνουν να συμβαίνουν τα πράγματα), από ένα χαζό και σίγουρα τραγικό ατύχημα και όχι από κάποια αρρώστια, σύγκρουση ή εγκληματική ενέργεια. Όχι ότι υπάρχει ωραίος, δίκαιος ή smart τρόπος για να πεθάνεις. Το σοκ μόνο διαφέρει, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
18 Σεπ 2007
Σπουδαρχίδης
Είναι αυτός που χαρακτηρίζεται από πρεμούρα για την εξουσία.
Με άλλα λόγια είναι αυτός που, σαν έτοιμος από καιρό, δεν περιμένει τη βίωση του πένθους. Κι όχι λόγω της ψυχραιμίας που χαρακτηρίζει την ιδιοσυγκρασία του, αλλά επειδή, όπως με αρκετή ειλικρίνεια λέει, δεν εκφράζει μόνο τον εαυτό του αλλά ένα ρεύμα. Που ήδη εκδηλώνεται καταλυτικά και, κοινώς ειπείν, δεν κρατιέται.
Είναι ο ίδιος, ο μόνος που το 2000, την ώρα που οι αντίπαλοί του πανηγύριζαν προσωρινά, έσπευδε να εξηγήσει σε τηλεοπτικό πάνελ της αιτίες της ήττας. Μιας ήττας που τελικά δεν ήρθε.
Το ότι καραδοκούσε έκανε νιάου-νιάου, όπως και το ότι ο αρχηγός του έκανε καθοριστικά λάθη, όχι μόνο στην προεκλογική εκστρατεία εξπρές που τον έπιασε στον ύπνο αλλά και σε όλη τη μέχρι τώρα θητεία του. Λάθη που τώρα, πολύ αργά πια, τα παραδέχεται. Οι εξελίξεις αυτή τη στιγμή τρέχουν και συνεπώς οτιδήποτε άλλο γραφτεί θα είναι πρόωρο.
Με άλλα λόγια είναι αυτός που, σαν έτοιμος από καιρό, δεν περιμένει τη βίωση του πένθους. Κι όχι λόγω της ψυχραιμίας που χαρακτηρίζει την ιδιοσυγκρασία του, αλλά επειδή, όπως με αρκετή ειλικρίνεια λέει, δεν εκφράζει μόνο τον εαυτό του αλλά ένα ρεύμα. Που ήδη εκδηλώνεται καταλυτικά και, κοινώς ειπείν, δεν κρατιέται.
Είναι ο ίδιος, ο μόνος που το 2000, την ώρα που οι αντίπαλοί του πανηγύριζαν προσωρινά, έσπευδε να εξηγήσει σε τηλεοπτικό πάνελ της αιτίες της ήττας. Μιας ήττας που τελικά δεν ήρθε.
Το ότι καραδοκούσε έκανε νιάου-νιάου, όπως και το ότι ο αρχηγός του έκανε καθοριστικά λάθη, όχι μόνο στην προεκλογική εκστρατεία εξπρές που τον έπιασε στον ύπνο αλλά και σε όλη τη μέχρι τώρα θητεία του. Λάθη που τώρα, πολύ αργά πια, τα παραδέχεται. Οι εξελίξεις αυτή τη στιγμή τρέχουν και συνεπώς οτιδήποτε άλλο γραφτεί θα είναι πρόωρο.
Τι έβγαλε η κάλπη
Σε σχέση με τις προβλέψεις αυτής της σελίδας, η πραγματικότητα ήταν ολίγον δυσμενέστερη για το Πασόκ και ευνοϊκότερη για την Αριστερά. Πάνω-κάτω όμως οι εκτιμήσεις αποδείχτηκαν ακριβείς, χωρίς να υπάρχει πρόσβαση σε μυστικές (wow) δημοσκοπήσεις ούτε να παπαγαλίζουμε ή να διαδίδουμε τις "ομορφιές" που ακούμε από δω κι από κει. Μερικές μόνο ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις για τις εκλογές του 2007:
- Η νεοδημοκρατική επικράτηση στο Ρέθυμνο που συμβολικά έσπασε την πράσινη μονοτονία στο νησί του βενιζελισμού (με την παλιά έννοια της λέξης...)
- Η μοναξιά της πασοκικής πλειοψηφίας στους δύο νομούς με μειονοτικό πληθυσμό αλλά πουθενά μα πουθενά αλλού στη βόρεια Ελλάδα
- Οι ισχυρές cross-party "γραμμές" που αφήνουν εκτός βουλής την υπουργό που, όσο λίγοι, έσπασε κάποια αυγουλάκια (χωρίς απαραίτητα να κάνει ομελέτα) στα 3,5 χρόνια που πέρασαν
- Η σταθερή πρωτιά του ΚΚΕ στον Εύδηλο και τις Ράχες Ικαρίας
- Η τιμητική είσοδος του Γιάννη Μπανιά στη βουλή
- Το ελπιδοφόρο 1% των Οικολόγων-Πρασίνων
- Η νεοδημοκρατική επικράτηση στο Ρέθυμνο που συμβολικά έσπασε την πράσινη μονοτονία στο νησί του βενιζελισμού (με την παλιά έννοια της λέξης...)
- Η μοναξιά της πασοκικής πλειοψηφίας στους δύο νομούς με μειονοτικό πληθυσμό αλλά πουθενά μα πουθενά αλλού στη βόρεια Ελλάδα
- Οι ισχυρές cross-party "γραμμές" που αφήνουν εκτός βουλής την υπουργό που, όσο λίγοι, έσπασε κάποια αυγουλάκια (χωρίς απαραίτητα να κάνει ομελέτα) στα 3,5 χρόνια που πέρασαν
- Η σταθερή πρωτιά του ΚΚΕ στον Εύδηλο και τις Ράχες Ικαρίας
- Η τιμητική είσοδος του Γιάννη Μπανιά στη βουλή
- Το ελπιδοφόρο 1% των Οικολόγων-Πρασίνων
14 Σεπ 2007
Τα υπουργεία του...
Η πιο ενδιαφέρουσα πρόταση του ΓΑΠ (Γ. Παπανδρέου ΙΙ) ήρθε δυστυχώς μόλις 2 μέρες πριν τις εκλογές. Γενικά νομίζω ότι η βραδύτητα του Πασόκ σε όλη τη διάρκεια αυτής της προεκλογικής εκστρατείας είναι χαρακτηριστική. Το σχέδιό του για την αναδιάρθρωση των υπουργείων είναι ενδιαφέρον. Η εφαρμογή βέβαια είναι "άλλο καπέλο". Κι ο πατέρας του είχε κάνει κάποτε το περίφημο "μικρό και ευέλικτο" υπουργικό συμβούλιο που όμως στην πορεία ξαναμεγάλωσε σαν το νύχι… Anyway. Ο Yorgos προτείνει:
1. Υπουργείο Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υπόθεσεων = Ωραία η αλλαγή τίτλου
2. Υπουργείο Εθνικής Αμυνας
3. Υπουργείο Παιδείας, Επαγγελματικής Κατάρτισης και Θρησκευμάτων
4. Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας
5. Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης = Σημειολογικά αριστερίζει η επαναφορά του όρου Εργασία (και "καρφί" για όσους χρησιμοποιούν επίμαχη ορολογία όπως "απασχολήσιμοι"…)
6. Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών
7. Υπουργείο Ανάπτυξης και Παραγωγικών Πόρων
8. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
9. Υπουργείο Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας = Επαναφορά παλιού υπουργείου που αποτελεί σήμερα μέρος του Ανάπτυξης. Θέλει φαντάζομαι να τονίσει την έμφαση στην καινοτομία. Δεν ξέρω αν όμως όντως απαιτείται τέτοιο υπουργείο.
10. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Χωροταξίας
11. Υπουργείο Δημοσίων Έργων, Υποδομών και Δικτύων = Επιτέλους η ενοποίηση του Υπουργείου Μεταφορών με αυτό τον Έργων
12. Υπουργείο Πολιτισμού, Τουρισμού και Νησιωτικής Πολιτικής = Πάει (και καλώς) το Αιγαίου και ενοποιούνται τα μίνι και αναποτελεσματικά σημερινά υπουργεία
13. Υπουργείο Μακεδονίας - Θράκης (αναβαθμίζεται) = Εδώ έχω ένσταση (δεν χρειάζεται υπουργείο όταν υπάρχουν περιφερειάρχες), αλλά ο Γιωργάκης δεν τα πάει καλά στην βορείως του Αντιρρίου Ελλάδα και ιδίως στον Βορρά – σκεφτείτε αντιδράσεις που θα ξεσηκώνονταν αν έλεγε ότι "καταργεί το ΥΜΘ"…
14. Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας = Κι εδώ έχω ένσταση (ας ενωθεί με το "υποδομών και δικτύων", ενώ το Λιμενικό Σώμα ας μπει στο "Δημόσιας Ασφάλειας")
15. Υπουργείο Διοίκησης, Αυτοδιοίκησης και Δημόσιας Ασφάλειας = Συγχωνεύεται το ΥΠΕΣ με το ΥΔΤ (όπως συμβαίνει σε πολλές πολιτισμένες χώρες)
16. Υπουργείο Δικαιοσύνης και Διαφάνειας
1. Υπουργείο Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υπόθεσεων = Ωραία η αλλαγή τίτλου
2. Υπουργείο Εθνικής Αμυνας
3. Υπουργείο Παιδείας, Επαγγελματικής Κατάρτισης και Θρησκευμάτων
4. Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας
5. Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης = Σημειολογικά αριστερίζει η επαναφορά του όρου Εργασία (και "καρφί" για όσους χρησιμοποιούν επίμαχη ορολογία όπως "απασχολήσιμοι"…)
6. Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών
7. Υπουργείο Ανάπτυξης και Παραγωγικών Πόρων
8. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
9. Υπουργείο Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας = Επαναφορά παλιού υπουργείου που αποτελεί σήμερα μέρος του Ανάπτυξης. Θέλει φαντάζομαι να τονίσει την έμφαση στην καινοτομία. Δεν ξέρω αν όμως όντως απαιτείται τέτοιο υπουργείο.
10. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Χωροταξίας
11. Υπουργείο Δημοσίων Έργων, Υποδομών και Δικτύων = Επιτέλους η ενοποίηση του Υπουργείου Μεταφορών με αυτό τον Έργων
12. Υπουργείο Πολιτισμού, Τουρισμού και Νησιωτικής Πολιτικής = Πάει (και καλώς) το Αιγαίου και ενοποιούνται τα μίνι και αναποτελεσματικά σημερινά υπουργεία
13. Υπουργείο Μακεδονίας - Θράκης (αναβαθμίζεται) = Εδώ έχω ένσταση (δεν χρειάζεται υπουργείο όταν υπάρχουν περιφερειάρχες), αλλά ο Γιωργάκης δεν τα πάει καλά στην βορείως του Αντιρρίου Ελλάδα και ιδίως στον Βορρά – σκεφτείτε αντιδράσεις που θα ξεσηκώνονταν αν έλεγε ότι "καταργεί το ΥΜΘ"…
14. Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας = Κι εδώ έχω ένσταση (ας ενωθεί με το "υποδομών και δικτύων", ενώ το Λιμενικό Σώμα ας μπει στο "Δημόσιας Ασφάλειας")
15. Υπουργείο Διοίκησης, Αυτοδιοίκησης και Δημόσιας Ασφάλειας = Συγχωνεύεται το ΥΠΕΣ με το ΥΔΤ (όπως συμβαίνει σε πολλές πολιτισμένες χώρες)
16. Υπουργείο Δικαιοσύνης και Διαφάνειας
13 Σεπ 2007
Εδώ τα καλά προγνωστικά
Ναι, εξακολουθώ να θεωρώ υγιή την απαγόρευση δημοσίευσης των δημοσκοπήσεων. Δεν θα ήθελα να πάω στις εκλογές έχοντας ακούσει το ίδιο πρωί ότι η διαφορά είναι στο συν ή πλην τρία ή ότι το Τάδε μικρό κόμμα είναι στο 2 ή το 4 τοις εκατό. Το ξέρω ότι στην περίοδο της απαγόρευσης διαδίδονται φήμες. Ας είναι όμως! Μέρος του παιχνιδιού είναι και αυτές. Άλλωστε κοντός ψαλμός αλληλούια.
Οι γκαλοπατζήδες πάντως έχουν πολλή και σοβαρή δουλειά να κάνουν με τις εξόδιες (μπρρρ...) δημοσκοπήσεις. Το 2004 τα πράγματα ήταν πιο ξεκάθαρα. Για φέτος θα τολμήσω την πρόβλεψη που ακολουθεί.
ΝΔ 42,5
Πασόκ 40
ΚΚΕ 6,5
Σύριζα 4,5
ΛΑΟΣ 4
Λοιποί 2,5
Αν το παραπάνω επαληθευτεί, τότε έχουμε ΝΔ αυτοδύναμη, Πασόκ σε περιπέτεια (Ευάγγελος καραδοκεί) και τα μικρά κόμματα μάλλον ευχαριστημένα (αν και κάποια θα ήταν ακόμη πιο ευχαριστημένα ως κυβερνητικοί εταίροι).
Θεωρητικά όλα είναι πιθανά, ακόμη και η μη αυτοδυναμία ή η νίκη Πασόκ. Για το πρώτο ενδεχόμενο νομίζω ότι έγινε αρκετή κουβέντα (και γράφτηκαν πολλά στον Τύπο) για σενάριο Γερμανίας. Προσωπικά εξακολουθώ να θεωρώ ότι το σενάριο συμμαχίας με τον ΛΑΟΣ "παίζει", όσο κι αν για προφανείς λόγους ο αρχηγός της ΝΔ θέλησε να το αποκλείσει στην τηλεοπτική αναμέτρηση. Η νίκη Πασόκ (πάντα εφικτή αν το Κίνημα κάνει καλό "φίνις" όπως το 2000), αν συμβεί, θα είναι μάλλον οριακή και χωρίς αυτοδυναμία, οπότε κι εδώ νομίζω (και ευκολότερα μάλιστα απ' ό,τι για ΝΔ-ΛΑΟΣ) ότι η συνεργασία με τον συγγενέστερο πολιτικά χώρο (εφόσον βέβαια εκπροσωπηθεί, έστω και ...σύρριζα) θα είναι σχεδόν μονόδρομος, τα μίση του '89 έχουν ξεπεραστεί.
Γραμμή δεν δίνω και σιγά μη σας πω τι ψηφίζω, αλλά απλά επισημαίνω ως ενδιαφέρον ότι στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας των Οικολόγων-Πράσινων επικεφαλής είναι ο Νάνος Βαλαωρίτης.
Οι γκαλοπατζήδες πάντως έχουν πολλή και σοβαρή δουλειά να κάνουν με τις εξόδιες (μπρρρ...) δημοσκοπήσεις. Το 2004 τα πράγματα ήταν πιο ξεκάθαρα. Για φέτος θα τολμήσω την πρόβλεψη που ακολουθεί.
ΝΔ 42,5
Πασόκ 40
ΚΚΕ 6,5
Σύριζα 4,5
ΛΑΟΣ 4
Λοιποί 2,5
Αν το παραπάνω επαληθευτεί, τότε έχουμε ΝΔ αυτοδύναμη, Πασόκ σε περιπέτεια (Ευάγγελος καραδοκεί) και τα μικρά κόμματα μάλλον ευχαριστημένα (αν και κάποια θα ήταν ακόμη πιο ευχαριστημένα ως κυβερνητικοί εταίροι).
Θεωρητικά όλα είναι πιθανά, ακόμη και η μη αυτοδυναμία ή η νίκη Πασόκ. Για το πρώτο ενδεχόμενο νομίζω ότι έγινε αρκετή κουβέντα (και γράφτηκαν πολλά στον Τύπο) για σενάριο Γερμανίας. Προσωπικά εξακολουθώ να θεωρώ ότι το σενάριο συμμαχίας με τον ΛΑΟΣ "παίζει", όσο κι αν για προφανείς λόγους ο αρχηγός της ΝΔ θέλησε να το αποκλείσει στην τηλεοπτική αναμέτρηση. Η νίκη Πασόκ (πάντα εφικτή αν το Κίνημα κάνει καλό "φίνις" όπως το 2000), αν συμβεί, θα είναι μάλλον οριακή και χωρίς αυτοδυναμία, οπότε κι εδώ νομίζω (και ευκολότερα μάλιστα απ' ό,τι για ΝΔ-ΛΑΟΣ) ότι η συνεργασία με τον συγγενέστερο πολιτικά χώρο (εφόσον βέβαια εκπροσωπηθεί, έστω και ...σύρριζα) θα είναι σχεδόν μονόδρομος, τα μίση του '89 έχουν ξεπεραστεί.
Γραμμή δεν δίνω και σιγά μη σας πω τι ψηφίζω, αλλά απλά επισημαίνω ως ενδιαφέρον ότι στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας των Οικολόγων-Πράσινων επικεφαλής είναι ο Νάνος Βαλαωρίτης.
Τα ιντερνετικά σεκιούριτι...
Διαδικτυακή συνέντευξη. Ωραίο ακούγεται. Και γίνεται ακόμη ωραιότερο (για τον αρχηγό) όταν οι φύλακες-άγγελοι σπεύδουν να δώσουν αρνητικές ψήφους στις ερωτήσεις που δεν γουστάρουν. Πιο ενδιαφέρον και πιο τίμιο θα ήταν, να κληρώνονταν στην τύχη δέκα από τις ερωτήσεις του κοινού. Ψιλά γράμματα όμως, όταν κάποτε σε στήριξαν ένα εκατομμύριο μέλη και φίλοι (χωρίς αντίπαλο βέβαια και έχοντας κληρονομήσει το "δαχτυλίδι"). Κρίμα. ΥΓ – Συγγνώμη για τη φρασεολογία Λιάτσου, δεν θα το ξανακάνω.
Καβάλα πάμε στο σχολειό...
Δυστυχώς πέρασε σχεδόν απαρατήρητη μπροστά στα βαρυσήμαντα προεκλογικά ζητήματα η είδηση του τραυματισμού ενός μικρού παιδιού σε σχολείο της Χρυσούπολης (Καβάλα) από αυτοκίνητο που έκανε ελιγμούς μέσα σε σχολικό προαύλιο. Άκουσα μάλιστα ότι η οδηγός δεν αντιλήφθηκε το συμβάν και απομακρύνθηκε. Ντρέπομαι γιατί τέτοια ατυχήματα αποτελούν τη φυσική συνέπεια της ανευθυνότητας που μας χαρακτηρίζει εμάς τους ελληναράδες (σε μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι τους κουτόφραγκους) σε τόσα πολλά συμπεριλαμβανομένης της οδήγησης. Οργίζομαι όταν ακούω ότι φταίει η κακιά η ώρα.
6 Σεπ 2007
(Α)πολιτίκ;
Το 1993, αν δεν κάνω λάθος, είχα βρεθεί στην Ισπανία παραμονές εκλογών και μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση η ηρεμία που επικρατούσε, η απουσία των μεγαφώνων, των χιλιάδων μικροαφισών και των λοιπών "στολιδιών" που συνηθίζαμε τότε να βλέπουμε στη χώρα μας. Και να, λιγότερο από 15 χρόνια μετά, που η Ελλάδα έχει γίνει κάπως έτσι. Σχεδόν απολίτικη, προφανώς λόγω κορεσμού, πέρα από τη φετινή συγκυρία του καλοκαιριού, του μετά-την-πυρκαγιά ανθρωπισμού και του Ευρωμπάσκετ.
Είναι υγιές αυτό; Γενικότητες δεν αρμόζουν. Η απαγόρευση δημοσιοποίησης των γκάλοπ τις τελευταίες δύο εβδομάδες είναι κάτι υγιές. Τα στυλιζαρισμένα ντιμπέιτ της μεθόδου 6-6-6 (έξι δημοσιογράφοι, έξι πολιτικοί, έξι ερωτήσεις ανά δημοσιογράφο και ανά πολιτικό) είναι σκέτη φορμόλη. Παρ' όλα αυτά, η αδρεναλίνη είναι εδώ!
Ο πήχυς φέτος είναι στο 40,5%, στο ποσοστό δηλαδή του Πασόκ το 2004. Η κατάσταση θυμίζει λίγο το 1996 από την αντίστροφη. Κάπου εκεί βρισκόταν και τότε ο πήχυς: το 40% ήταν το πάτωμα του Πασόκ και η οροφή της ΝΔ (με τελικό σκορ 41,5-38). Υπήρχαν τρία μικρά κόμματα με αξιώσεις εισόδου στη Βουλή (που τότε εκπληρώθηκαν), από τα οποία το ένα, σε μήνυμα που είχα τότε στείλει σε φίλο, το είχα παρομοιάσει με την Εθνική Παράταξι του 1977. Ένα κόμμα δηλαδή που αυθόρμητα ψήφισαν πολλοί για να εκφράσουν πρώτα και κύρια τη διαμαρτυρία τους (σε διαφορετικά πράγματα κάθε φορά). Το '96 αυτό το κόμμα ήταν το ΔΗΚΚΙ, φέτος φαίνεται ότι θα είναι ο ΛΑΟΣ.
Το πραγματικά ενδιαφέρον στοιχείο φέτος είναι ο εκλογικός νόμος. Για πρώτη φορά μετά την σχεδόν-απλή αναλογική του '89-'90 υπάρχει ένα μικρό πλην υπαρκτό ενδεχόμενο μη αυτοδυναμίας. Το υπάρχον σύστημα ομολογουμένως αποτελεί έναν ενδιαφέροντα συγκερασμό αναλογικότητας και επιβράβευσης του νικητή. Δίνει μεν το μπόνους των 40 εδρών σε όποιον τερματίσει πρώτος έστω και με "μία ψήφο" διαφορά, ωστόσο αυτό δεν είναι αρκετό αν οι υπόλοιπες έδρες του, που προκύπτουν από το πανελλήνιο ποσοστό ψήφων του, δεν υπερβαίνουν τις 111, κάτι που μπορεί κάλλιστα να συμβεί. Το 111 στα 260 αντιστοιχεί στο 42,7% των ψήφων των εκπροσωπούμενων (δηλ. άνω του 3%) κομμάτων. Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι όλες οι ψήφοι μας πηγαίνουν σε κόμματα που τελικά συγκεντρώνουν 3% και άνω, τότε το πρώτο κόμμα δεν είναι αυτοδύναμο αν το ποσοστό του δεν υπερβαίνει το 42,7%.
Αυτό έχει δύο αναγνώσεις. Σύμφωνα με τη μία, ψηφίζοντας μικρό κόμμα αυξάνουμε την πιθανότητα πολυκομματικής βουλής και υψηλής αντιπροσώπευσης, καθιστώντας πιθανότερη μια κυβέρνηση συνεργασίας λόγω μη αυτοδυναμίας. Σύμφωνα με τη δεύτερη, διοχετεύοντας την οργή μας (αν έχουμε) σε μικρό κόμμα αντί για τον συνήθη αποδέκτη (αξιωματική αντιπολίτευση) απλά αυξάνουμε την πιθανότητα να διατηρηθεί η ίδια παράταξη στην εξουσία (και η οργή μας να διατηρηθεί επίσης ζωντανή). Διαλέγετε και παίρνετε. Σε κάθε περίπτωση, η κούρσα των δύο μεγάλων έχει έναν μόνο νικητή. Ο ηττημένος δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι φταίει το εκλογικό σύστημα – θα θυμίζει, με το συμπάθιο, το περίφημο ρητό σχετικά με τα βραχέα μέλη που τους φταίνε οι τρίχες...
Προγνωστικά προσεχώς...
Είναι υγιές αυτό; Γενικότητες δεν αρμόζουν. Η απαγόρευση δημοσιοποίησης των γκάλοπ τις τελευταίες δύο εβδομάδες είναι κάτι υγιές. Τα στυλιζαρισμένα ντιμπέιτ της μεθόδου 6-6-6 (έξι δημοσιογράφοι, έξι πολιτικοί, έξι ερωτήσεις ανά δημοσιογράφο και ανά πολιτικό) είναι σκέτη φορμόλη. Παρ' όλα αυτά, η αδρεναλίνη είναι εδώ!
Ο πήχυς φέτος είναι στο 40,5%, στο ποσοστό δηλαδή του Πασόκ το 2004. Η κατάσταση θυμίζει λίγο το 1996 από την αντίστροφη. Κάπου εκεί βρισκόταν και τότε ο πήχυς: το 40% ήταν το πάτωμα του Πασόκ και η οροφή της ΝΔ (με τελικό σκορ 41,5-38). Υπήρχαν τρία μικρά κόμματα με αξιώσεις εισόδου στη Βουλή (που τότε εκπληρώθηκαν), από τα οποία το ένα, σε μήνυμα που είχα τότε στείλει σε φίλο, το είχα παρομοιάσει με την Εθνική Παράταξι του 1977. Ένα κόμμα δηλαδή που αυθόρμητα ψήφισαν πολλοί για να εκφράσουν πρώτα και κύρια τη διαμαρτυρία τους (σε διαφορετικά πράγματα κάθε φορά). Το '96 αυτό το κόμμα ήταν το ΔΗΚΚΙ, φέτος φαίνεται ότι θα είναι ο ΛΑΟΣ.
Το πραγματικά ενδιαφέρον στοιχείο φέτος είναι ο εκλογικός νόμος. Για πρώτη φορά μετά την σχεδόν-απλή αναλογική του '89-'90 υπάρχει ένα μικρό πλην υπαρκτό ενδεχόμενο μη αυτοδυναμίας. Το υπάρχον σύστημα ομολογουμένως αποτελεί έναν ενδιαφέροντα συγκερασμό αναλογικότητας και επιβράβευσης του νικητή. Δίνει μεν το μπόνους των 40 εδρών σε όποιον τερματίσει πρώτος έστω και με "μία ψήφο" διαφορά, ωστόσο αυτό δεν είναι αρκετό αν οι υπόλοιπες έδρες του, που προκύπτουν από το πανελλήνιο ποσοστό ψήφων του, δεν υπερβαίνουν τις 111, κάτι που μπορεί κάλλιστα να συμβεί. Το 111 στα 260 αντιστοιχεί στο 42,7% των ψήφων των εκπροσωπούμενων (δηλ. άνω του 3%) κομμάτων. Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι όλες οι ψήφοι μας πηγαίνουν σε κόμματα που τελικά συγκεντρώνουν 3% και άνω, τότε το πρώτο κόμμα δεν είναι αυτοδύναμο αν το ποσοστό του δεν υπερβαίνει το 42,7%.
Αυτό έχει δύο αναγνώσεις. Σύμφωνα με τη μία, ψηφίζοντας μικρό κόμμα αυξάνουμε την πιθανότητα πολυκομματικής βουλής και υψηλής αντιπροσώπευσης, καθιστώντας πιθανότερη μια κυβέρνηση συνεργασίας λόγω μη αυτοδυναμίας. Σύμφωνα με τη δεύτερη, διοχετεύοντας την οργή μας (αν έχουμε) σε μικρό κόμμα αντί για τον συνήθη αποδέκτη (αξιωματική αντιπολίτευση) απλά αυξάνουμε την πιθανότητα να διατηρηθεί η ίδια παράταξη στην εξουσία (και η οργή μας να διατηρηθεί επίσης ζωντανή). Διαλέγετε και παίρνετε. Σε κάθε περίπτωση, η κούρσα των δύο μεγάλων έχει έναν μόνο νικητή. Ο ηττημένος δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι φταίει το εκλογικό σύστημα – θα θυμίζει, με το συμπάθιο, το περίφημο ρητό σχετικά με τα βραχέα μέλη που τους φταίνε οι τρίχες...
Προγνωστικά προσεχώς...
29 Αυγ 2007
Tierra del Fuego
Δεν έχω ειδικές γνώσεις γύρω από το φαινόμενο της φωτιάς ή τις δασικές πυρκαγιές ειδικότερα. Προσπαθώντας όμως να βάλω σε μια τάξη τα λίγα πράγματα που ξέρω και τα πολλά που όλοι ακούμε, καταλήγω σε γενικές γραμμές στα εξής:
1. Οι δασικές φωτιές είναι συνηθισμένο φαινόμενο σε όλες τις χώρες με μεσογειακό κλίμα. Είναι "ελληνικό φαινόμενο" όσο είναι και ιταλικό, ισπανικό, καλιφορνέζικο, αυστραλιανό κ.λπ., όχι όμως αποκλειστικά ελληνικό.
2. Στην Ελλάδα είναι διαδεδομένη η αντίληψη ότι για τις φωτιές ευθύνονται κάποιοι κακοί αλλά πάντοτε άγνωστοι εμπρηστές. Την θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια, ενίοτε διανθισμένη με εικασίες όπως ο "τουρκικός δάκτυλος" (τουριστικός ανταγωνισμός). Αν δεν κάνω λάθος, οι μόνες μεγάλες πυρκαγιές για τις οποίες αποδεδειγμένα μπορούμε να μιλάμε για εμπρησμό είναι μη δασικές, και συγκεκριμένα αυτές του 1981 σε αθηναϊκά πολυκαταστήματα – όπου υπήρχε και ανάληψη ευθύνης.
3. Στη φωτιά είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη ανίχνευσή της, ώστε να σβηστεί όσο ακόμη έχει μικρές διαστάσεις. Όσο μεγαλώνει, τόσο δυσκολότερα παλεύεται.
4. Για την εκδήλωση και διατήρηση της φωτιάς απαιτούνται τρία στοιχεία (το λεγόμενο τρίγωνο της φωτιάς): οξυγόνο, καύσιμη ύλη και θερμότητα. Στο δάσος, το οξυγόνο είναι πάντα σε αφθονία. Η καύσιμη ύλη το ίδιο, αν και διάφορες τεχνικές όπως οι αντιπυρικές ζώνες μπορούν να περιορίσουν την εξάπλωση (όχι πάντα με επιτυχία). Το δε καλοκαίρι, και ειδικά με καύσωνα, και ειδικά αν έχει προηγηθεί ξηρός χειμώνας (το 2007 στην Ελλάδα συνέτρεχαν και οι δύο αυτοί ειδικοί παράγοντες), τα ποσά της θερμότητας συχνά επαρκούν από μόνα τους για την εκδήλωση φωτιάς (αυτανάφλεξη), αν και πολλές φορές η φλόγα μπαίνει από κάποιο "χέρι", κάποια ανθρώπινη ενέργεια που χαρακτηρίζεται από δόλο ή αμέλεια.
5. Η κατάσβεση γίνεται με ποικίλα μέσα αναλόγως της καύσιμης ύλης, αν και για τις δασικές το νερό είναι το μόνο που μπορεί να διατεθεί στις υψηλές ποσότητες που απαιτούνται.
Στις πυρκαγιές του Αυγούστου 2007 η απώλεια πλέον των 60 ανθρώπων ήταν αυτό που έκανε τη διαφορά προς το χειρότερο. Οι εμπειρογνώμονες αλλά και οι επιζήσαντες θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε γιατί αυτή τη φορά χάθηκαν ζωές (κάτι που στο παρελθόν ήταν περιστασιακό στη χειρότερη περίπτωση). Αυθόρμητα σκέφτομαι ότι με έγκαιρη ανίχνευση και ταχεία ειδοποίηση τα πράγματα δεν θα ήταν τόσο τραγικά άσχημα. Παραδέχομαι όμως ότι είμαι έξω από τον χορό. Σέβομαι τις προσπάθειες ενστόλων και πολιτών, σέβομαι τον πόνο των συγγενών και ολόκληρης της κοινωνίας. Δεν μπορώ ωστόσο να μην επισημάνω δύο πράγματα.
Πρώτον: Την κακή παιδεία πολλών από εμάς σε θέματα πυροπροστασίας και γενικότερα πρόληψης. Διάβασα για γιαγιάδες που άναψαν φωτιά στο ύπαιθρο για να μαγειρέψουν, βλέπω (όλοι μας βλέπουμε) τα τσιγάρα που πετιούνται όπου λάχει από το παράθυρο του αυτοκινήτου.
Δεύτερον: Αν και επρόκειτο για μια μέρα υψηλού κινδύνου για την διάδοση φωτιάς, η πυρκαγιά της ζώνης Αλφειού-Ζαχάρως όταν ξεκίνησε δεν φαίνεται να είχε "πρωτοφανή" χαρακτηριστικά, όσο κι αν κάποιοι βιάστηκαν να της αποδώσουν χαρακτήρα τρομοκρατικής πράξης (αρνούμαι και να επαναλάβω ακόμη το επίθετο που χρησιμοποιήθηκε, και μάλιστα αρμοδίως - τρομάρα μας). Το θλιβερό αποτέλεσμα δείχνει, κατά την ταπεινή μου γνώμη, ότι κάπου υπάρχει και ανθρώπινο λάθος. Ολιγωρία; Υποτίμηση κινδύνου; Λάθος χειρισμοί; Θα μάθουμε ποτέ;
Η περιοχή είναι από τις αγαπημένες μου και σίγουρα δεν μπορώ ως έλληνας να νιώσω υπερήφανος, ούτε για το ότι παραλίγο να καεί ολοσχερώς η Αρχαία Ολυμπία, ούτε για τη γενικότερη αίσθηση ότι η κατάσταση του πενθημέρου 24-28 Αυγούστου "μας είχε πάρει από κάτω" ως Ελλάδα...
21 Αυγ 2007
Εκλογές 2007
Ας διατυπώσουμε τα βασικά ερωτήματα.
(1) Η Ελλάδα είναι λιγότερο δεξιά απ' ό,τι το 2004; - Αμφιβάλλω. Η Ελλάδα κινείται με συνέπεια προς τα δεξιά. Εδώ και μερικά χρόνια το παραδέχεται κιόλας.
(2) Υπάρχουν ανακατατάξεις στο εσωτερικό της Δεξιάς; - Μάλλον ναι. Το σχέδιο με τον κωδικό "Λες-Να-Παχύνω-Φώτη" αποσκοπεί στο να αναχαιτίσει ένα εμφανές ρεύμα διαρροής ενστόλων και πατριωτών από την Ν.Δ. προς το κόμμα ΛΑ.Ο.Σ.
(3) Ο Γιωργάκης τραβάει; - Πάμε παρακάτω…
(4) Είναι δυνατόν να ανεβούν τα ποσοστά όλων μαζί των κεντροαριστερών κομμάτων; - Βλ. την απάντηση στο (1). Μάλλον όχι. Με δεδομένη τη σταθερότητα (ή και άνοδο) του ΚΚΕ, είναι απίθανο το άθροισμα Πασόκ + Συν + τ. ΔΙΚΚΗ να αυξηθεί.
(5) Ποιο είναι το διακύβευμα; - Μη μου βάζετε δύσκολα, αφήστε με να κάνω τα μπάνια μου, Αύγουστος είναι gmt...
Η απάντηση στο "Ποιος Κάνει Κουμάντο"
Η κορυφαία του στιγμή, για όσους από εμάς δεν ξέραμε πόσο σπουδαίος επιστήμονας και άνθρωπος ήταν ο εκλιπών, ήταν το βράδυ των εκλογών (καλή ώρα!) του 2000, όταν ως υπηρεσιακός υπουργός έκανε, με αφορμή την αγενή συμπεριφορά μαινόμενου πολιτικού (που, τσαντισμένος από την άρνηση του υπουργού να δώσει επίσημα αποτελέσματα όσο αυτά ήταν ακόμη αμφίρροπα, δήλωσε τσαμπουκαλίδικα: "Εμείς σε ανεχόμαστε ως υπουργό" ή κάτι τέτοιο), ένα σχόλιο που ήταν "όλα τα λεφτά":
- Όσοι στα νιάτα τους ήταν Κένταυροι, μεγαλώνοντας έγιναν γάιδαροι!
Ο Θεός ας αναπαύσει την ψυχή του Γιώργου Κουμάντου.
- Όσοι στα νιάτα τους ήταν Κένταυροι, μεγαλώνοντας έγιναν γάιδαροι!
Ο Θεός ας αναπαύσει την ψυχή του Γιώργου Κουμάντου.
Το βιβλίο της έκτης
Πρόσφατα (πριν την προκήρυξη των εκλογών της 16/9/07) ανακοινώθηκε ότι το βιβλίο ιστορίας υπέστη ορισμένες διορθώσεις, που όμως φαίνεται δεν ήταν αρκετές και γι' αυτό θα διανέμονται μαζί και τα Ματωμένα Χώματα της αξέχαστης Διδώς (ή μήπως Διδούς) Σωτηρίου.
Αφήνοντας στην άκρη αυτές τις κυβερνητικές ακροβασίες, και επιφυλασσόμενος να δω τη νέα έκδοση του βιβλίου, θα πω μόνο δυο λόγια για το παλιό που όλοι κριτικάραμε. Ξέροντας ότι δεν συντάσσομαι με την πλειοψηφία του ελληνικού λαού, πιστεύω εντούτοις ότι το βιβλίο αυτό είναι πολύ κοντά στο πώς θα έπρεπε να είναι γραμμένο ένα βιβλίο ιστορίας. Για μένα, άλλο ιστορία και άλλο οι επετειακοί πανηγυρικοί. Το βιβλίο της Ρεπούση και των λοιπών είναι ψύχραιμα γραμμένο, μαθαίνει τα παιδιά να την ψάχνουν και όχι να φανατίζονται.
Η μόνη μου ένσταση είναι ότι πολλές φορές η εμμονή στην ψυχραιμία μοιάζει λιγάκι με …ασετόν. Και δεν αναφέρομαι στην πολυσυζητημένη φράση περί συνωστισμού, που αν διαβάσει κανείς προσεκτικά τις ιστορικές αναφορές δεν είναι δα και τόσο ανακριβής. (Βέβαια θα ήταν σίγουρα πληρέστερο να υπάρχει και μια αναφορά στην αιτία αυτού του συνωστισμού, την μεγάλη πυρκαγιά της Σμύρνης.) Εμένα με πείραξε ένας άλλος τίτλος: η αναφορά στην ξενική κυριαρχία ή κάτι τέτοιο, προσεκτικά διαλεγμένο ώστε να αποφευχθεί (γιατί;) ο όρος τουρκοκρατία. Δεν καταλαβαίνω γιατί αυτή η μάλλον ουδέτερη και σίγουρα καθιερωμένη έκφραση απορρίφθηκε. (Το να απορρίψεις τη φράση τουρκικός ζυγός, το καταλαβαίνω. Γιατί όμως την τουρκοκρατία;)
ΥΓ – Αν μεταξύ των αναγνωστών βρίσκονται απόφοιτοι της Ιωνιδείου της δεκαετίας του '80, θα ήθελα να μου πει αν γνωρίζει : η όμορφη κυρία Ρεπούση που έκανε γαλλικά στο εν λόγω πειραϊκό σχολείο, έχει άραγε κάποια σχέση με την επίμαχη συγγραφέα;
Αφήνοντας στην άκρη αυτές τις κυβερνητικές ακροβασίες, και επιφυλασσόμενος να δω τη νέα έκδοση του βιβλίου, θα πω μόνο δυο λόγια για το παλιό που όλοι κριτικάραμε. Ξέροντας ότι δεν συντάσσομαι με την πλειοψηφία του ελληνικού λαού, πιστεύω εντούτοις ότι το βιβλίο αυτό είναι πολύ κοντά στο πώς θα έπρεπε να είναι γραμμένο ένα βιβλίο ιστορίας. Για μένα, άλλο ιστορία και άλλο οι επετειακοί πανηγυρικοί. Το βιβλίο της Ρεπούση και των λοιπών είναι ψύχραιμα γραμμένο, μαθαίνει τα παιδιά να την ψάχνουν και όχι να φανατίζονται.
Η μόνη μου ένσταση είναι ότι πολλές φορές η εμμονή στην ψυχραιμία μοιάζει λιγάκι με …ασετόν. Και δεν αναφέρομαι στην πολυσυζητημένη φράση περί συνωστισμού, που αν διαβάσει κανείς προσεκτικά τις ιστορικές αναφορές δεν είναι δα και τόσο ανακριβής. (Βέβαια θα ήταν σίγουρα πληρέστερο να υπάρχει και μια αναφορά στην αιτία αυτού του συνωστισμού, την μεγάλη πυρκαγιά της Σμύρνης.) Εμένα με πείραξε ένας άλλος τίτλος: η αναφορά στην ξενική κυριαρχία ή κάτι τέτοιο, προσεκτικά διαλεγμένο ώστε να αποφευχθεί (γιατί;) ο όρος τουρκοκρατία. Δεν καταλαβαίνω γιατί αυτή η μάλλον ουδέτερη και σίγουρα καθιερωμένη έκφραση απορρίφθηκε. (Το να απορρίψεις τη φράση τουρκικός ζυγός, το καταλαβαίνω. Γιατί όμως την τουρκοκρατία;)
ΥΓ – Αν μεταξύ των αναγνωστών βρίσκονται απόφοιτοι της Ιωνιδείου της δεκαετίας του '80, θα ήθελα να μου πει αν γνωρίζει : η όμορφη κυρία Ρεπούση που έκανε γαλλικά στο εν λόγω πειραϊκό σχολείο, έχει άραγε κάποια σχέση με την επίμαχη συγγραφέα;
Συγγνώμη για τη σιγή…
Ήταν μια άνοιξη γεμάτη δρομολόγια. Ο ελεύθερος χρόνος πενιχρός και, όσο για έμπνευση, …
Μετά από δύο εβδομάδες πραγματικών διακοπών, η διάθεση επανήλθε. Καιρός λοιπόν να ξαναπιάσουμε το νήμα.
Μετά από δύο εβδομάδες πραγματικών διακοπών, η διάθεση επανήλθε. Καιρός λοιπόν να ξαναπιάσουμε το νήμα.
4 Απρ 2007
Μη μασάτε...
Μάγκεsh... (όπως θά 'λεγε και ο Γεωργίου-Speaking),
Βρήκα κελεπούρι.
Στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση μπορείτε να βρείτε σε .pdf μορφή διάφορα σχολικά βιβλία, συμπεριλαμβανομένου του επίμαχου εγχειριδίου Ιστορίας της 6ης Δημοτικού.
http://zeus.pi-schools.gr/dimotiko/
Αξίζει να το κατεβάσετε και να το διαβάσετε, για να σχηματίσετε τη δική σας άποψη, ανεξάρτητα (όσο πια είναι δυνατόν μετά από τόσο ντόρο) από τα όσα λέγονται και γράφονται (συχνά από ανθρώπους που δεν έχουν διαβάσει το βιβλίο...).
Αυτό θα πράξω κι εγώ, και μετά τα ξαναλέμε.
Καλό Πάσχα!
Βρήκα κελεπούρι.
Στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση μπορείτε να βρείτε σε .pdf μορφή διάφορα σχολικά βιβλία, συμπεριλαμβανομένου του επίμαχου εγχειριδίου Ιστορίας της 6ης Δημοτικού.
http://zeus.pi-schools.gr/dimotiko/
Αξίζει να το κατεβάσετε και να το διαβάσετε, για να σχηματίσετε τη δική σας άποψη, ανεξάρτητα (όσο πια είναι δυνατόν μετά από τόσο ντόρο) από τα όσα λέγονται και γράφονται (συχνά από ανθρώπους που δεν έχουν διαβάσει το βιβλίο...).
Αυτό θα πράξω κι εγώ, και μετά τα ξαναλέμε.
Καλό Πάσχα!
24 Φεβ 2007
Δεν είναι αποχαιρετισμός
Γεια σου Γρηγόρη, γεια σου Θωμά, γεια σου Λένα, γεια σου Μάχη, γεια σου Μοντσερράτ, γεια σου Παναγή, γεια σου Τούλα, γεια σου Χοσέ.
Γεια σου Διονύση, γεια σου Μπιλ, γεια σου Τάσο, γεια σου Γιάννη, γεια σου Κώστα, γεια σου Ράνια, γεια σου Πόπη, γεια σου Λούσυ.
Γεια σας κύριε Πάνο, γεια σας στρατηγέ, γεια σας στρατηγέ (ε.α.).
Γεια σου Πάτρα.
Γεια σου Διονύση, γεια σου Μπιλ, γεια σου Τάσο, γεια σου Γιάννη, γεια σου Κώστα, γεια σου Ράνια, γεια σου Πόπη, γεια σου Λούσυ.
Γεια σας κύριε Πάνο, γεια σας στρατηγέ, γεια σας στρατηγέ (ε.α.).
Γεια σου Πάτρα.
29 Ιαν 2007
Πατρινές σκέψεις (3)
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Στα πλαίσια της γενικής τάσης προς μεγαλύτερη ομοιογένεια, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε πόλης ατονούν και καταλήγουν στη λήθη. Ποιος γνωρίζει ότι, σε μια όχι και τόσο μακρινή εποχή, πλέον του 10% του πληθυσμού της Πάτρας ήταν ιταλικής καταγωγής; Ότι η πληθυσμιακή ομάδα που χαρακτήριζε λίγο παλιότερα την Κάτω Αχαϊα ή Αχαγιά (κωμόπολη στην ευρύτερη περιοχή της Πάτρας) δεν ήταν οι τσιγγάνοι αλλά οι αρβανίτες; Ότι, αν και "πρωτεύουσα του Μωριά", η Πάτρα ήταν πρωτίστως (στην βιομηχανική κυρίως εποχή της) η μητρόπολη της περιοχής που σήμερα ανήκει στις περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων; Ποιος ξέρει ότι το πατρινό λεξιλόγιο περιλαμβάνει πολύ περισσότερες λέξεις και παραλλαγές από το πασίγνωστο "μινάρας";
Στην επιφάνεια μένουν τα εντυπωσιακότερα και προφανέστερα. Όπως η ύπαρξη τεσσάρων τηλεοπτικών σταθμών γενικού ενδιαφέροντος - αν προστεθούν και οι δύο της Ναυπάκτου καθώς και το sui generis εκκλησιαστικό κανάλι, το σύνολο δεν είναι και μικρό. Όπως, επίσης, το καρναβάλι, που αναπτύχθηκε φυσιολογικά εκεί όπου υπήρχε εντονότερη η δυτική επιρροή, και που ως σύνολο εκδηλώσεων - πέρα από την πλούσια κουλτούρα δημιουργίας και συμμετοχής, και πέρα από την εμπορικότητα - έχει το μεγάλο χάρισμα να κάνει τον χειμώνα να περνά ευκολότερα και πιο ανώδυνα, δίνοντάς σου μια καλή αφορμή για να ξεπορτίσεις ακόμη και την εποχή που υποτίθεται ότι κλείνεσαι. Όπως, τέλος, η παροιμιώδης αδυναμία της πόλης να κρατήσει κοντά της τον επισκέπτη που χρησιμοποιεί το λιμάνι της μόνο ως ενδιάμεσο σταθμό ανάμεσα στην Αδριατική και τον τελικό του εντός Ελλάδος προορισμό.
Το πιο χαρακτηριστικό και ζωντανό κομμάτι είναι σίγουρα η ακαδημαϊκή ταυτότητα της Πάτρας και η συνεπακόλουθη έντονη φοιτητική παρουσία. Το πανεπιστήμιο της Πάτρας δεν είναι "ιστορικό" (χρονολογείται από τη δεκαετία του '60) αλλά σίγουρα είναι παλιότερο από πολλά άλλα στον ελληνικό χώρο. (Κατά μερικούς είναι αρκετά παλιό και αυτό εκδηλώνεται σε διαφόρων ειδών "δυσκαμψίες" και "στειρότητες".) Υπάρχει επίσης το ΤΕΙ και το, πολύ νεώτερο, ανοικτό πανεπιστήμιο. Η Πάτρα θεωρείται καλή πόλη για τη λεγόμενη "φοιτητική ζωή" με δεδομένη και τη βολική (για φοιτητές και γονείς) απόσταση από την Αθήνα. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση καλύπτει μερικώς το κενό της βιομηχανίας - υπάρχουν αρκετά "παιδιά από την Πάτρα", δηλ. (όπως το πάλαι ποτέ μουσικό σύνολο) φοιτητές που προέρχονται από άλλα μέρη της Ελλάδας. Η ίδια η πόλη όμως δεν γεννάει δουλειές και άρα δυσκολεύεται να κρατήσει αυτό το έμψυχο υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του έρχεται, βλέπει και απέρχεται...
Στα πλαίσια της γενικής τάσης προς μεγαλύτερη ομοιογένεια, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε πόλης ατονούν και καταλήγουν στη λήθη. Ποιος γνωρίζει ότι, σε μια όχι και τόσο μακρινή εποχή, πλέον του 10% του πληθυσμού της Πάτρας ήταν ιταλικής καταγωγής; Ότι η πληθυσμιακή ομάδα που χαρακτήριζε λίγο παλιότερα την Κάτω Αχαϊα ή Αχαγιά (κωμόπολη στην ευρύτερη περιοχή της Πάτρας) δεν ήταν οι τσιγγάνοι αλλά οι αρβανίτες; Ότι, αν και "πρωτεύουσα του Μωριά", η Πάτρα ήταν πρωτίστως (στην βιομηχανική κυρίως εποχή της) η μητρόπολη της περιοχής που σήμερα ανήκει στις περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων; Ποιος ξέρει ότι το πατρινό λεξιλόγιο περιλαμβάνει πολύ περισσότερες λέξεις και παραλλαγές από το πασίγνωστο "μινάρας";
Στην επιφάνεια μένουν τα εντυπωσιακότερα και προφανέστερα. Όπως η ύπαρξη τεσσάρων τηλεοπτικών σταθμών γενικού ενδιαφέροντος - αν προστεθούν και οι δύο της Ναυπάκτου καθώς και το sui generis εκκλησιαστικό κανάλι, το σύνολο δεν είναι και μικρό. Όπως, επίσης, το καρναβάλι, που αναπτύχθηκε φυσιολογικά εκεί όπου υπήρχε εντονότερη η δυτική επιρροή, και που ως σύνολο εκδηλώσεων - πέρα από την πλούσια κουλτούρα δημιουργίας και συμμετοχής, και πέρα από την εμπορικότητα - έχει το μεγάλο χάρισμα να κάνει τον χειμώνα να περνά ευκολότερα και πιο ανώδυνα, δίνοντάς σου μια καλή αφορμή για να ξεπορτίσεις ακόμη και την εποχή που υποτίθεται ότι κλείνεσαι. Όπως, τέλος, η παροιμιώδης αδυναμία της πόλης να κρατήσει κοντά της τον επισκέπτη που χρησιμοποιεί το λιμάνι της μόνο ως ενδιάμεσο σταθμό ανάμεσα στην Αδριατική και τον τελικό του εντός Ελλάδος προορισμό.
Το πιο χαρακτηριστικό και ζωντανό κομμάτι είναι σίγουρα η ακαδημαϊκή ταυτότητα της Πάτρας και η συνεπακόλουθη έντονη φοιτητική παρουσία. Το πανεπιστήμιο της Πάτρας δεν είναι "ιστορικό" (χρονολογείται από τη δεκαετία του '60) αλλά σίγουρα είναι παλιότερο από πολλά άλλα στον ελληνικό χώρο. (Κατά μερικούς είναι αρκετά παλιό και αυτό εκδηλώνεται σε διαφόρων ειδών "δυσκαμψίες" και "στειρότητες".) Υπάρχει επίσης το ΤΕΙ και το, πολύ νεώτερο, ανοικτό πανεπιστήμιο. Η Πάτρα θεωρείται καλή πόλη για τη λεγόμενη "φοιτητική ζωή" με δεδομένη και τη βολική (για φοιτητές και γονείς) απόσταση από την Αθήνα. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση καλύπτει μερικώς το κενό της βιομηχανίας - υπάρχουν αρκετά "παιδιά από την Πάτρα", δηλ. (όπως το πάλαι ποτέ μουσικό σύνολο) φοιτητές που προέρχονται από άλλα μέρη της Ελλάδας. Η ίδια η πόλη όμως δεν γεννάει δουλειές και άρα δυσκολεύεται να κρατήσει αυτό το έμψυχο υλικό που στο μεγαλύτερο μέρος του έρχεται, βλέπει και απέρχεται...
15 Ιαν 2007
Πατρινές σκέψεις (2)
ΒΟΥΝΟ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΑ, ΤΟΣΟ ΚΟΝΤΑ
Η Πάτρα δεν είναι η μοναδική ελληνική πόλη με βουνό (υψομέτρου περί τα 2000μ) σε τόσο κοντινή απόσταση. Ούτε η μοναδική παραθαλάσσια πρωτεύουσα νομού. Είναι όμως από τις λίγες μεσαίου μεγέθους πόλεις (μαζί ίσως με τον Βόλο) που συνδυάζουν και τα δύο. Με τα όσα καλά έχει αυτό - αλλά και με τις παθογένειες (π.χ. μια θάλασσα που δυστυχώς, για να την "πιεις στο ποτήρι", πρέπει να απομακρυνθείς κάμποσα χιλιόμετρα).
Η ομορφιά της Πάτρας δεν βρίσκεται στο χαρακτήρα του κέντρου και των κτιρίων της. Οι πόλοι έλξης της κεντρικής περιοχής είναι μάλλον ασύνδετοι μεταξύ τους, παρά την προσπάθεια ανάδειξης (διά της μερικής πεζοδρόμησης) μερικών βασικών αξόνων όπως οι οδοί Τριών Ναυάρχων, Γεροκωστοπούλου και Αγίου Νικολάου. Το θαλάσσιο μέτωπο έχει δυστυχώς "καπαρωθεί" στο παρελθόν από τον διάδρομο του ΟΣΕ, τη λιμενική ζώνη και δύο δρόμους (Όθωνος-Αμαλίας και Αγίου Ανδρέου) που μόλις πρόσφατα "αναβαθμίστηκαν" σε "διαδρομές ταχείας διέλευσης", αφήνοντας (παρά τα όποια θετικά στοιχεία αυτού του διαχειριστικού μέτρου) ελάχιστο χώρο στους πεζούς - περιορισμένο σε κάποιες "νησίδες" όπως ο μώλος, ο φάρος και η μαρίνα. Όσο για την αρχιτεκτονική, το αισθητικό αποτέλεσμα του μίγματος νεοκλασικών και "πανωσηκωμάτων" είναι απογοητευτικό.
Ταυτόχρονα, μια "νέα" Πάτρα αναπτύσσεται σιγά σιγά στην περιφέρεια της παλιάς πόλης - αναπόφευκτα με θυσίες χώρων που μέχρι πρότινος φιλοξενούσαν ελαιόδεντρα. Η πόλη μεγαλώνει απ' όποια πλευρά μπορεί, με αιχμή το βορρά, που "βλέπει" προς τη Γέφυρα και την Αθήνα. Η "νέα εθνική οδός" δανείζεται στοιχεία της Κηφισίας και η πλαγιά στο Καστρίτσι (κοντά στο Ρίο) γεμίζει με νέες και πολυτελείς μονοκατοικίες. Οι φοιτητές δεν πίνουν πια καφέ και ποτό στο κέντρο μόνο αλλά και στο Ρίο. Στην άλλη (νοτιοδυτική) πλευρά του Πατραϊκού, η Λακκόπετρα, η Καλόγρια και οι άλλες παραλίες της περιοχής έχουν συμβάλει (με τη βοήθεια των all-inclusive ξενοδοχείων) στο να μπει η Πάτρα στο χάρτη των (οικογενειακών) καλοκαιρινών διακοπών.
Για την ώρα όλα αυτά μικρή σχέση δείχνουν να έχουν με το παλιό κέντρο της Πάτρας, με τις γνωστές στοές (που προστατεύουν τον πεζό από τις σχετικά συχνές βροχοπτώσεις) και τη λιγότερο γνωστή αλλά εξίσου υπαρκτή εμμονή στο απογευματινό κλείσιμο μαγαζιών κάθε Τετάρτη (που ήδη καταστρατηγείται από μεγάλα αλλά και μικρότερα καταστήματα στα πατρινά προάστεια). Για την ώρα, οι δύο κόσμοι δείχνουν λιγάκι ξένοι μεταξύ τους. Εγώ έζησα κυρίως στην περίμετρο - οδηγούσα κάθε μέρα δίπλα στη θάλασσα και πάνω απ' αυτήν, το παράθυρο του γραφείου μου κοίταζε στον Κορινθιακό, υπήρχαν εβδομάδες ολόκληρες που δεν έμπαινα καθόλου στο κέντρο. Παρ' όλα αυτά, οι "νησίδες" όπως αυτές που προανέφερα καθώς και κάποιες άλλες, όχι παραλιακές (π.χ. τα Ψηλά Αλώνια, μια από τις γνωστότερες πλατείες στην Ελλάδα), σου δίνουν αρκετούς λόγους για να συμπαθήσεις το κατά τα άλλα απρόσωπο και άσχημο downtown...
Η Πάτρα δεν είναι η μοναδική ελληνική πόλη με βουνό (υψομέτρου περί τα 2000μ) σε τόσο κοντινή απόσταση. Ούτε η μοναδική παραθαλάσσια πρωτεύουσα νομού. Είναι όμως από τις λίγες μεσαίου μεγέθους πόλεις (μαζί ίσως με τον Βόλο) που συνδυάζουν και τα δύο. Με τα όσα καλά έχει αυτό - αλλά και με τις παθογένειες (π.χ. μια θάλασσα που δυστυχώς, για να την "πιεις στο ποτήρι", πρέπει να απομακρυνθείς κάμποσα χιλιόμετρα).
Η ομορφιά της Πάτρας δεν βρίσκεται στο χαρακτήρα του κέντρου και των κτιρίων της. Οι πόλοι έλξης της κεντρικής περιοχής είναι μάλλον ασύνδετοι μεταξύ τους, παρά την προσπάθεια ανάδειξης (διά της μερικής πεζοδρόμησης) μερικών βασικών αξόνων όπως οι οδοί Τριών Ναυάρχων, Γεροκωστοπούλου και Αγίου Νικολάου. Το θαλάσσιο μέτωπο έχει δυστυχώς "καπαρωθεί" στο παρελθόν από τον διάδρομο του ΟΣΕ, τη λιμενική ζώνη και δύο δρόμους (Όθωνος-Αμαλίας και Αγίου Ανδρέου) που μόλις πρόσφατα "αναβαθμίστηκαν" σε "διαδρομές ταχείας διέλευσης", αφήνοντας (παρά τα όποια θετικά στοιχεία αυτού του διαχειριστικού μέτρου) ελάχιστο χώρο στους πεζούς - περιορισμένο σε κάποιες "νησίδες" όπως ο μώλος, ο φάρος και η μαρίνα. Όσο για την αρχιτεκτονική, το αισθητικό αποτέλεσμα του μίγματος νεοκλασικών και "πανωσηκωμάτων" είναι απογοητευτικό.
Ταυτόχρονα, μια "νέα" Πάτρα αναπτύσσεται σιγά σιγά στην περιφέρεια της παλιάς πόλης - αναπόφευκτα με θυσίες χώρων που μέχρι πρότινος φιλοξενούσαν ελαιόδεντρα. Η πόλη μεγαλώνει απ' όποια πλευρά μπορεί, με αιχμή το βορρά, που "βλέπει" προς τη Γέφυρα και την Αθήνα. Η "νέα εθνική οδός" δανείζεται στοιχεία της Κηφισίας και η πλαγιά στο Καστρίτσι (κοντά στο Ρίο) γεμίζει με νέες και πολυτελείς μονοκατοικίες. Οι φοιτητές δεν πίνουν πια καφέ και ποτό στο κέντρο μόνο αλλά και στο Ρίο. Στην άλλη (νοτιοδυτική) πλευρά του Πατραϊκού, η Λακκόπετρα, η Καλόγρια και οι άλλες παραλίες της περιοχής έχουν συμβάλει (με τη βοήθεια των all-inclusive ξενοδοχείων) στο να μπει η Πάτρα στο χάρτη των (οικογενειακών) καλοκαιρινών διακοπών.
Για την ώρα όλα αυτά μικρή σχέση δείχνουν να έχουν με το παλιό κέντρο της Πάτρας, με τις γνωστές στοές (που προστατεύουν τον πεζό από τις σχετικά συχνές βροχοπτώσεις) και τη λιγότερο γνωστή αλλά εξίσου υπαρκτή εμμονή στο απογευματινό κλείσιμο μαγαζιών κάθε Τετάρτη (που ήδη καταστρατηγείται από μεγάλα αλλά και μικρότερα καταστήματα στα πατρινά προάστεια). Για την ώρα, οι δύο κόσμοι δείχνουν λιγάκι ξένοι μεταξύ τους. Εγώ έζησα κυρίως στην περίμετρο - οδηγούσα κάθε μέρα δίπλα στη θάλασσα και πάνω απ' αυτήν, το παράθυρο του γραφείου μου κοίταζε στον Κορινθιακό, υπήρχαν εβδομάδες ολόκληρες που δεν έμπαινα καθόλου στο κέντρο. Παρ' όλα αυτά, οι "νησίδες" όπως αυτές που προανέφερα καθώς και κάποιες άλλες, όχι παραλιακές (π.χ. τα Ψηλά Αλώνια, μια από τις γνωστότερες πλατείες στην Ελλάδα), σου δίνουν αρκετούς λόγους για να συμπαθήσεις το κατά τα άλλα απρόσωπο και άσχημο downtown...
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)