29 Μαρ 2015

Goodbye, Ryoichi

Για τη μεγάλη κρεμαστή γέφυρα της διαδρομής Πόλη-Προύσα είχα γράψει πριν ενάμιση χρόνο. Η πρόοδος των εργασιών έως τώρα ήταν εντυπωσιακή. Στις αρχές Μαρτίου 2012 που ήμουν εκεί, δεν φαινόταν τίποτα. Στις αρχές Μαρτίου 2015, έμπαινε στη θέση της η πασαρέλα. The catwalk, δηλαδή η κρεμαστή "σκαλωσιά", πρόσβαση για τη δύσκολη δουλειά τοποθέτησης των καλωδίων, από τα οποία θα αναρτηθεί ο εξαλώριδος αυτοκινητόδρομος.

Ο πενηντάρης συνάδελφος μηχανικός Ryoichi Kishi από την ιαπωνική εταιρεία IHI, που κατασκευάζει τη γέφυρα για λογαριασμό της τουρκο-ιταλικής κατασκευαστικής κοινοπραξίας Otoyol, είχε παρουσιάσει μαζί με άλλους συμπατριώτες του το catwalk στο διεθνές συνέδριο γεφυροποιίας και δομοστατικής. Το άρθρο εξέφραζε εμπιστοσύνη στην αεροδυναμική σταθερότητα της πασαρέλας, παρόλο που αυτή είχε σχεδιαστεί "without a storm system", όπως αναφέρεται στην πρώτη πρόταση της σύνοψης.

Δυστυχώς, στις 21 Μαρτίου, μέρα που λόγω ισχυρών ανέμων δεν εκτελούνταν κατασκευαστικές εργασίες, το catwalk έπεσε. Η ανακοίνωση της εταιρείας IHI, 4 μέρες αργότερα, δηλώνει ότι το ατύχημα δεν προκάλεσε τραυματισμούς ή θανάτους.

Αυτό όμως είναι ανακριβές. Υπήρξε ένας νεκρός, ο Ryoichi, που θεώρησε τον εαυτό του υπεύθυνο για το ατύχημα, όπως εξήγησε σε γραπτό σημείωμα. Αυτό βρέθηκε μαζί με το πτώμα του στην είσοδο του νεκροταφείου της πόλης Altınova, στη νότια ακτή του στενού. Ο ιάπωνας δεν είχε σπαθί - ένα μαχαίρι ήταν όμως αρκετό.

Ο ευαίσθητος Ryoichi - στο προφίλ του στο Facebook φιγούραρε ο εικονιζόμενος σκύλος - ήθελε μέχρι και στην αυτοκτονία του να διευκολύνει τους άλλους. Μπροστά στο νεκροταφείο, για να μην κουραστούν να τον μεταφέρουν. Βέβαια, η διαδικασία προβλέπει νεκροψία, κι έτσι το ειδικό όχημα του δήμου (σημείωση: στην Ελλάδα αυτό θα γινόταν με ασθενοφόρο...) τον παρέλαβε για τα περαιτέρω.

Οι διαδικασίες είναι αμείλικτες. Η IHI έστειλε υψηλόβαθμα στελέχη για να διερευνήσουν το τεχνικό ατύχημα. Οι καθηγητάδες (σας θυμίζει κάτι αυτό;) βγήκαν ήδη με δηλώσεις και εικασίες. Ο κοσμήτορας της πολυτεχνικής σχολής του πανεπιστημίου Kemerburgaz, καθηγητής Kaptan, θεωρεί ότι τα μεταλλικά τεμάχια στήριξης στις 4 κορυφές των πύργων πρέπει να αντικατασταθούν και να ξαναελεγχθούν όλα τα στάδια της διαδικασίας. Από την άλλη, ένας διδάκτωρ μέλος ΔΕΠ του σεβαστού πολυτεχνείου İTÜ της Πόλης δηλώνει πεπεισμένος ότι το ατύχημα οφείλεται σε σφάλμα του μηχανικού και όχι σε αστοχία των υλικών.

Ο γενικός διευθυντής της κατασκευάστριας κοινοπραξίας Otoyol αισιοδοξεί ότι, επειδή τα κομμάτια της πασαρέλας μεταφέρονται με αεροπλάνο κατευθείαν από την Ιαπωνία, η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των εργασιών θα είναι το πολύ ένας μήνας, ώστε "πρώτα ο Θεός" να παραδοθεί η γέφυρα στην κυκλοφορία στο τέλος του 2015, όπως επιθυμεί ο πολυχρονεμένος Ερντογάν. Ταυτόχρονα, ο τεχνικός διευθυντής αποχαιρέτισε το εργοτάξιο, παίρνοντας προαγωγή σε υψηλότερο πόστο σε έναν από τους μετόχους.

Καθένας με τον πόνο του. Ο Ryoichi όμως δεν θα περπατήσει στην πασαρέλα. Κι αν στα εγκαίνια κάποιοι καυχηθούν ότι στην κατασκευή δεν χύθηκε ούτε μια σταγόνα αίμα, θα ξέρουμε ότι λένε ψέματα.




















25 Μαρ 2015

Εφτά νομά (Βρυξέλλες 2015)

Ένα τραγούδι που μάλλον δεν θα ακουστεί στη σημερινή μουσικοχορευτική παρέλαση της 25ης Μαρτίου στην Αθήνα















Εφτά νομά σ' ένα σοφρά
Για την Ελλά διαπραγμά

Ο ένας δε φορά γραβά
Κι οι άλλοι έξι τον βαρά

Ξύλο της μόδας δηλαδή
Για να μην ξανααυθαδί
[ΔΙΣ]













"Δε σας δουλέ, μη με βαρά
Από τα χρε, τι να προφτά

Με πιέζουν οι Αγανακτισμέ
Και υποσχέσεις τραβηγμέ

Πώς τα 'χεις έτσι σκατωμέ
Ντουνιά παγκοσμιοποιημέ"
[εδώ να ΔΙΣ]














Εφτά νομά πανευρωπαί
Σ' ένα σοφρά καθηλωμέ

Και στους Χαδά, τίγκα σκουπί
Ένας λαός χωρίς ελπί

Τραβάει μόνο το κουπί
Πληρώνει φόρους και σιωπεί
[πολλά ΔΙΣ]


Σοφράς = το στρωμμένο τραπέζι
Χαδά = χώρος ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων

Τραγουδιέται στη μελωδία του "Χαροκόπου 1942-1953" (στίχοι-μουσική: Άκης Πάνου)

20 Μαρ 2015

25η Μαρτίου

Σε αυτόν τον χάρτη (του πανεπιστημίου Μάιντς) βλέπουμε πώς περίπου ήταν η Ευρώπη, ένα χρόνο πριν την έναρξη της ελληνικής επανάστασης.

Δέκα χρόνια αργότερα, για πρώτη φορά στα σύγχρονα Βαλκάνια - και μέσα από μια χαοτική διεργασία με πολλές ανατροπές - προέκυψε ένα κυρίαρχο βασίλειο, εθνικό κράτος, ως αποκομμένο προπύργιο του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Δεν ήταν καθόλου εύκολο, καθόλου αυτονόητο το αποτέλεσμα. Κανένας ισχυρός γείτονας δεν ήθελε να εισβάλει στην οθωμανική αυτοκρατορία για να απελευθερώσει τους εξεγερμένους, που ήταν κυρίως στον πάτο της κάλτσας, στο νοτιότερο κομμάτι της χερσονήσου. Είχαν μάλιστα κάνει (οι ρώσοι κι οι αυστριακοί, μαζί με τους πρώσους δηλ. τους βόρειους γερμανούς) ιερές συμμαχίες των 3 χριστιανικών δογμάτων εναντίον των αλλαγών στο status quo της μουσουλμανικής υπερδύναμης. Όταν οι ορθόδοξοι ρώσοι άλλαξαν στάση, σχηματίστηκε μια καινούργια τριάδα: οι καθολικοί-κοσμικοί γάλλοι κι οι αγγλικανοί της Βρετανίας συμμάχησαν μαζί τους στο Ναυαρίνο, και το προτεκτοράτο στάθηκε στα πόδια του.

Από τότε πορεύεται η χώρα, με ιδιαιτερότητες και εξαρτήσεις, μέσα από περιπέτειες αλλά διατηρώντας πάντα αυτό το προβάδισμα, της πρώτης βαλκανικής χώρας που έφτιαξε - και πέρασε στον κόσμο της - παιδεία, δίκαιο, διοίκηση, εθνικό στρατό. Αυτά που είχαν τα άλλα κράτη-έθνη, κυρίως στη δύση και το βορρά. Τα υπόλοιπα Βαλκάνια ακολούθησαν, πολλές δεκαετίες αργότερα. Αν λάβουμε υπόψη τις εκκρεμότητες που ακόμη υπάρχουν από τους μεταγιουγκοσλαβικούς πολέμους (Κόσοβο), η διαδικασία δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.

Χωρίς την "25η Μαρτίου", τη συντονισμένη δηλαδή εξέγερση πολλών ελληνικών πληθυσμών την άνοιξη του 1821, η σειρά των εξελίξεων θα ήταν διαφορετική. Στο κυρίαρχο θρησκευτικό δόγμα, που ένωνε (ακόμη και σε περιπτώσεις γλωσσικής ποικιλίας) αυτούς που επαναστάτησαν, ο συμβολισμός της χαρμόσυνης είδησης (ευ αγγελισμός) είναι πολύ σημαντικότερος από τις λεπτομέρειες για τις ακριβείς ημερομηνίες ή τους ατομικούς ρόλους κάθε ενός ηγέτη, εκκλησιαστικού ή πολιτικού.

Το νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης, η Ελλάδα, όχι απλά δικαιούται αλλά και οφείλει να γιορτάσει τη μέρα της ανεξαρτησίας της. Δικαιούται (και πιστεύω οφείλει επίσης), ακόμη και στην τωρινή δύσκολη περίοδο, να επικαλείται την υπεροχή της. Όχι κάποια υποθετική φυλετική ανωτερότητα, ιστορική μοναδικότητα, πολιτιστική αναδελφότητα ή αποκλειστική εύνοια του Υπέρτατου Όντος, αλλά την πρωτοπορία που συμβολίζει (για τους λόγους που αναφέρθηκαν) η γέννηση του νέου ελληνικού κράτους, που με όλα τα κακά του είναι το σημείο αναφοράς των πολλών εκατομμυρίων συνελλήνων στη σύγχρονη εποχή.

18 Μαρ 2015

Καλαμάτα και πέναλτι

Ένας φίλος καλαματιανός μου είχε πει παλιά μια απίστευτη ιστορία. Πρέπει να είναι αυτή που αναφέρει το περυσινό άρθρο της "Ελευθεροτυπίας" που θα δείτε παρακάτω. Αντιγράφω τη σχετική αφήγηση του παλιού άσσου Σπεντζόπουλου.

"Δεν θα ξεχάσω ένα παιχνίδι της Καλαμάτας με τον Ολυμπιακό τον Μάιο του '73. Το σκορ ήταν στο 1-1 και σε μία επίθεση της ομάδας μου σκόραρα, αλλά η μπάλα χτύπησε στο σίδερο που στήριζε τα δίκτυα και επέστρεψε στη μικρή περιοχή. Ο διαιτητής Μίχας αντί να δείξει σέντρα για το γκολ, έκανε νόημα να συνεχίσουμε να παίζουμε μπάλα. Στην αντεπίθεση γίνεται μία σέντρα και ο συμπαίκτης μου Δημήτρης Καλλιγέρης έπιασε την μπάλα με τα χέρια. Ηταν πέναλτι, με το οποίο μας νίκησε ο Ολυμπιακός."

Πρέπει να είναι η ίδια ιστορία, την οποία μάλιστα ο φίλος μου έχει αφηγηθεί "φουσκωμένη", τύπου "ο παίκτης της Μαύρης Θύελλας πήρε τη μπάλα με τα χέρια και την πήγε ο ίδιος στο σημείο του πέναλτι, και μετά δεν τον ξαναείδε κανείς".

Αυτά θυμήθηκα, βλέποντας το μη-πέναλτι που δόθηκε (σαν ειρωνική ανταπόδοση της ιστορίας, 42 χρόνια μετά;) στην Καλαμάτα τις προάλλες εναντίον μιας Αχαϊκής. (Όχι της Παν-αχαϊκής, όπου επίσης έπαιξε ο Σπεντζόπουλος, αλλά κοντά είμαστε.)

Πηγή: http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=422548

Το βίντεο με το πέναλτι στο Καλαμάτα-Αχαϊκή, εδώ, με την "καλτ" περιγραφή Γεωργούντζου: https://www.youtube.com/watch?v=IZ3j6Rvhpuw

"Ρίχτο έξω Δημητριάδη" προτρέπει ο σπήκερ τον παίκτη της Καλαμάτας. "Δεν θέλει μαϊμού πέναλτυ" η Καλαμάτα, διότι αντιβαίνει στην ιστορία της. Μόνο τα παραχωρεί, θα έλεγε κάποιος κακός. Αλλά τότε είχαμε χούντα.

14 Μαρ 2015

Αλληλεγγύη

Η Πολωνία είναι η απάντηση σε πολλά.

Όπως για παράδειγμα, στην ερώτηση, "ποια χώρα δέχτηκε επίθεση ταυτόχρονα από όλους τους γείτονές της, σε μεθόριο συνολικού μήκους χιλιάδων χιλιομέτρων;"

Διότι το 1939, δεν έγινε απλά μια επίθεση στο Ντάντσιχ (νυν Γκντανσκ) από το δυτικό και βόρειο γείτονα, τη Γερμανία του Χίτλερ.

Αλλά μια συνεννοημένη εισβολή και από τα άλλα δύο σημεία του ορίζοντα. Τη νέα, φιλογερμανική Σλοβακία από το νότο - και τη Σοβιετική Ένωση από την ανατολή.

Η Πολωνία - αναλογικά με τον πληθυσμό της - πλήρωσε το βαρύτερο τίμημα από κάθε άλλη χώρα στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπολογίζεται ότι έχασε 6 εκατομμύρια ανθρώπους (επί συνόλου 35 εκατομμυρίων). Μερικές από τις τραγικότερες περιπτώσεις θανάτωσης ανθρώπων αφορούν πολωνούς (π.χ. οι αξιωματικοί που δολοφονήθηκαν από την NKVD του Μπέρια στο Κάτυν) ή έγιναν επί πολωνικού εδάφους (όπως τα μεγάλα στρατόπεδα συγκέντρωσης).

Για δύο χρόνια, οι βασικοί "συνεργάτες των Ναζί" ήταν οι εφαρμοστές του υπαρκτού σοσιαλισμού στη Μόσχα. Όταν δέχτηκαν την επίθεση, τότε και μόνο τότε αποκήρυξαν τη συμμαχία με τον "κακό", τον εθνικό σοσιαλισμό (αυτό σημαίνει "nazi", από το "νατσιονάλ") και προσπάθησαν να ηγηθούν του αντιφασιστικού αγώνα διεθνώς. Μετά τον Ιούνιο του 1941 φούντωσαν τα αυθόρμητα αντάρτικα του σφυροδρέπανου (π.χ. πριν το Σεπτέμβριο 1941 δεν υπήρχε ΕΑΜ).

Κι όταν διαφαινόταν η ήττα των γερμανών, οι πολωνοί δεν συζητήθηκαν καθόλου στις "συμφωνίες της χαρτοπετσέτας". Οι σοβιετικοί κράτησαν τα εδάφη ανατολικά του Μπρεστ (σημερινή Λευκορωσία) και μετατόπισαν την Πολωνία δυτικότερα, δωρίζοντάς της την Πομμερανία και Σιλεσία που κατέκτησαν από τους υποχωρούντες γερμανούς. Έλεγξαν την Πολωνία για 45 χρόνια, μια και ήταν "πολύ μακριά" για να τη διεκδικήσουν άλλοι - μόνο ο πάπας ίσως θα ενδιαφερόταν, αλλά όπως αναρωτήθηκε και ο Στάλιν, "πόσες μεραρχίες είχε αυτός;"

Όταν όμως - μετά από 35 μάλλον αθόρυβα χρόνια σοβιετικής επιρροής στη Βαρσοβία (που έδωσε το όνομά της στην ανατολική συμμαχία "Σύμφωνο Βαρσοβίας") - εξελέγη ο πρώτος πολωνός πάπας στο Βατικανό, κάτι άλλαξε. Λίγο αργότερα, οι πολωνοί αναθάρρησαν όταν βγήκε στο προσκήνιο το συνδικάτο Αλληλεγγύη στο Γκντανσκ (κάποτε Ντάντσιχ). Η δημοτικότητα του Λεχ Βαλέσα οδήγησε σε μια επανάληψη των σοβιετικών επεμβάσεων επί άτακτων συμμάχων, σχεδόν με τέλεια 12ετή περιοδικότητα (1956 Ουγγαρία, 1968 Τσεχοσλοβακία - την τελευταία επέμβαση την έκαναν στον ίδιο τους τον εαυτό, με το πραξικόπημα εναντίον του Γκορμπατσόφ το 1991, λίγο πριν καταρρεύσουν). Αυτή τη φορά, στην Πολωνία του 1981, κηρύχτηκε στρατιωτικός νόμος υπό τον Γιαρουζέλσκι, για να παταχθεί η Αλληλεγγύη.

Κι εδώ μπορεί να βρίσκεται η απάντηση σε μια άλλη ερώτηση - στο γιατί η Πολωνία φαίνεται να προκαλεί κοκομπλόκο σε κάποιους συμπατριώτες μας - όπως π.χ. στον υπουργό που "συντονίζει το κυβερνητικό έργο", ενώ μάλλον φαίνεται ότι πρέπει να συντονίσει μέσα στο κεφάλι του διάφορες ασυνάρτητες ιστορικές πληροφορίες (είπε πρόσφατα ότι οι πολωνοί "συνεργάστηκαν" με τη ναζιστική Γερμανία, στο πλαίσιο του παρανοϊκού και βλαβερού αντιγερμανισμού που προωθείται από τη νέα ελληνική ηγεσία).

Διότι τότε (1981) είχαμε ξανά πολιτική αλλαγή στον τόπο μας. Η πρώτη κρίση εξωτερικής πολιτικής της νέας κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου ήταν η διαφοροποίησή μας από την υπόλοιπη ΕΟΚ (τους άλλους 9 τότε), που ήθελαν να επιβάλουν κυρώσεις στο καθεστώς Γιαρουζέλσκι.

Ο ΥφΥπΕξ Φωτήλας (πατέρας, παρεμπιπτόντως, του συμπαθούς πατρινού νέου που έκανε την ευρηματικότερη προεκλογική εκστρατεία υποψηφίου το φετινό Ιανουάριο) απογειώθηκε ως υπουργός από ευρωπαϊκή σύνοδο - στην οποία είχε, "κακώς" τελικά, υποστηρίξει το κοινό ανακοινωθέν - και όταν προσγειώθηκε στην Αθήνα είχε ήδη "θέσει εαυτόν" εκτός κυβέρνησης.

Ο Ανδρέας ήθελε να έχει μαζί του το αντιδεξιό ρεύμα, με τις μνήμες του ΕΑΜ, και γι' αυτό το λόγο είχε αποφασίσει να κρατήσει μια στάση που θα ικανοποιούσε τους σοβιετικούς και φιλοσοβιετικούς, που τότε βάλλονταν από όποιον ήταν αντιαμερικανός μεν, δημοκράτης δε.

Θυμάμαι το ΚΚΕ που είχε γράψει στους τοίχους το σύνθημα "Η Πολωνία δεν θα γίνει Χιλή", υπονοώντας ότι ο Γιαρουζέλσκι πρόλαβε μια υποτιθέμενη καπιταλιστική "αντιδραστική" κατάληψη της Πολωνίας. Ήταν βέβαια οξύμωρο να υποστηρίζεται αυτό, τον καιρό που η Πολωνία είχε χούντα, σοσιαλιστική μεν αλλά εξίσου ένστολη με αυτή του Πινοσέτ.

Η δε σύγχυση στον απλό κόσμο ήταν τέτοια, που αμφιβάλλω αν πέρασε το όποιο μήνυμα στο υποτιθέμενο ακροατήριο. Το επόμενο καλοκαίρι συγγενικό μου πρόσωπο, του ευρύτερου αριστερού χώρου, με περηφάνεια επαινούσε τους πολωνούς, γιατί τόλμησαν στα γήπεδα της Ισπανίας, στο Μουντιάλ του 1982, να σηκώσουν πανώ με το σύνθημα "κάτω η χούντα". Εννοούσε τα πανώ της Αλληλεγγύης, που φυσικά το ίδιο πράγμα έλεγαν στην ουσία.

Τα χρόνια πέρασαν, τους πολωνούς τους γνωρίσαμε λιγάκι ως φιλήσυχους μετανάστες (πριν συρρεύσουν οι αλβανοί), εκεί στη Μιχαήλ Βόδα, και κάμποσα χρόνια αργότερα ως εταίρους στη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπήκαν πολύ αργότερα από εμάς στο "κλαμπ", κι όμως σήμερα ο παλιός τους πρωθυπουργός προεδρεύει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Νομίζω ότι τους ζηλεύουμε και γι' αυτό, καθώς και γενικότερα για το στέκονται με περισσότερη αξιοπρέπεια στη διεθνή σκηνή παρόλο που συνολικά υπέφεραν περισσότερο. Αν πηγαίναμε πολύ πίσω, θα τους χρωστούσαμε και τόση δα ευγνωμοσύνη για το βασιλιά τους, που έδιωξε τους οθωμανούς από τη Βιέννη. Γυρνώντας στο σήμερα, θα αρκούσε κατά τη γνώμη μου, αντί να τους φθονούμε, απλά να τους θαυμάζουμε λιγάκι. Και σε κάθε περίπτωση, να τους σεβόμαστε λίγο περισσότερο, να μην τους προσβάλλουμε, ισχυριζόμενοι ότι ήταν "συνεργάτες των ναζί" την ώρα που εμείς πάμε να κάνουμε άνω-κάτω την Ευρώπη με πρόσχημα τη δική μας αντίσταση.


10 Μαρ 2015

Failure

1988 (περίπου): Ο γραφικός καθηγητής, μεταξύ πολλών άλλων, μας πληροφορεί ότι το Μετσόβιο Πολυτεχνείο είναι "το μόνο" εκπαιδευτικό ίδρυμα στον κόσμο που έχει υπόγεια βιβλιοθήκη.

24 Οκτωβρίου 1991: Η τελευταία φορά που επισκέπτομαι την περίφημη υπόγεια βιβλιοθήκη. Η ανάγνωσή μου διακόπτεται άδοξα, διότι το κτίριο εκκενώνεται, καθώς έξω (στη διασταύρωση Στουρνάρη και Πατησίων) έχουν ήδη ξεκινήσει επεισόδια. Το ίδιο βράδυ, το κτίριο με την υπόγεια βιβλιοθήκη, που δεν είναι άλλο από τη γωνιακή Πρυτανεία, παθαίνει μεγάλες ζημιές (στη στέγη και όχι μόνο) από φωτιά, στη διάρκεια των επεισοδίων. Η αποκατάσταση πήρε χρόνια για να ολοκληρωθεί. Η υπόγεια βιβλιοθήκη δεν ξέρω αν ξαναλειτούργησε εκεί. Για μένα, είχε "πεθάνει".

Τον θυμόμουν καμιά φορά το γλαφυρό καθηγητή. Ξαναβγήκε στο προσκήνιο, με αφορμή μια άλλη φωτιά. Είχε τότε αποφανθεί ότι η αιτία δεν ήταν τα φυσικά φαινόμενα, αλλά η αστοχία του υλικού. Θυμάμαι ότι από αυτόν είχα πρωτακούσει τη λέξη αστοχία με τη συγκεκριμένη έννοια, ως ελληνική απόδοση του failure. Είχε -θαρρείς- μια ψύχωση με τις αστοχίες, τις έβλεπε παντού. Ήταν 2006. Λίγους μήνες μετά, πέθανε (χωρίς εισαγωγικά) ο πατέρας μου. (Ήταν 24 Οκτωβρίου, δεκαπέντε χρόνια μετά το "θάνατο" της υπόγειας βιβλιοθήκης. Ενδιαφέρουσα σύμπτωση.)

Στη διάρκεια της κρίσης που ζούμε, συχνά αναφέρεται το ενδεχόμενο, να μεταπέσει το ελληνικό κράτος σε failed state, να αστοχήσει δηλαδή. Στο κέντρο της πρωτεύουσάς του, και ιδίως στο βορειότερο κομμάτι αυτού που περιλαμβάνει και το Πολυτεχνείο, η αστοχία έχει ήδη συμβεί. Εδώ και χρόνια, ο πεζόδρομος ανάμεσα στις ιστορικές προσόψεις του Μετσόβιου και του Μουσείου έχει καταστεί αδιάβατο στέκι ναρκομανών και εμπόρων ουσιών (βλ. φωτό).

Πρόσφατα, κάποιοι "καλλιτέχνες" έβαψαν ολόκληρη τη γωνιακή πρώην Πρυτανεία (οι Αρχές του Πολυτεχνείου όπως και το σύνολο σχεδόν των δραστηριοτήτων του βρίσκονται στις πλαγιές του Υμηττού). Θα προκαλούσε έκπληξη σε μια άλλη χώρα (εκτός από τις πραγματικά failed) το ότι το μουτζούρωμα - εργασία ωρών - έγινε ανεμπόδιστα σε δημόσιο πεζοδρόμιο, εκτός πανεπιστημιακού ασύλου. Στην Ελλάδα, όπου ΠτΔ έγινε πρόσφατα ο άνθρωπος που ως Υπουργός Εσωτερικών, όταν το κέντρο καιγόταν το 2008, υπερηφανευόταν ότι "η αστυνομία αμύνεται" (κάτι για το οποίο επαινείται από ορισμένους), δεν πρέπει να παραξενευόμαστε.

Αυτό που βρίσκω πραγματικά άστοχο (μετά συγχωρήσεως) είναι οι μεσοβέζικες αντιδράσεις, τύπου "δεν συμφωνώ αλλά ούτε καταδικάζω". Αποδόθηκαν μάλιστα (εσφαλμένα, ελπίζω) και σε σοβαρούς (όχι γραφικούς ή γλαφυρούς) ακαδημαϊκούς. Αισιοδοξώ ότι ακόμη κι εκεί ψηλά στου Ζωγράφου, οι άνθρωποι του Πολυτεχνείου νοιάζονται για τα ιστορικά του κτίρια και θα το αποδείξουν. Μας πονά όλους η κατάσταση του κέντρου - φεύγοντας μακριά του, γίναμε κατά κάποιο τρόπο όλοι συνένοχοι γι' αυτή.


5 Μαρ 2015

So you think you can dance

Τερματίστηκε πριν λίγο έκτακτη ολονύκτια σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου. Κανείς από τους εξερχόμενους δεν έκανε δηλώσεις στους (λιγοστούς, λόγω της προχωρημένης ώρας) δημοσιογράφους που περίμεναν στην Ηρώδου του Αττικού. "Θα μάθετε", απάντησε συβιλλικά ο υπουργός επικρατείας κ. Παππάς σε ερώτηση για το τι συζητήθηκε, αφήνοντας να εννοηθεί ότι ίσως εκδοθεί ανακοίνωση μέσα στη μέρα.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες από αξιόπιστες πηγές, η συνάντηση προκλήθηκε αιφνίδια όταν χθες βράδυ η σλοβένα Επίτροπος Μεταφορών, Βιολέτα Μπουλτς, ζήτησε να συνομιλήσει ως θεσμός με τα ανώτατα κλιμάκια της ελληνικής κυβέρνησης. Αρχικά η κυρία Μπουλτς παραπέμφθηκε στον εν αναμονή αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών κ.λπ. κ. Σπίρτζη, του οποίου ως γνωστόν εκκρεμεί η ανάληψη καθηκόντων. Η Επίτροπος επέμεινε να συνομιλήσει με άτομα που να μπορούν να πάρουν και να υπογράψουν αποφάσεις. Αποτέλεσμα ήταν να συγκληθεί τηλεδιάσκεψη με τον προϊστάμενο του κ. Σπίρτζη, υπερυπουργό Ανάπτυξης κ.λπ. κ. Σταθάκη, στην οποία παρέστησαν και οι κ.κ. Παππάς και Σακελλαρίδης.

Η κα Μπουλτς μετέφερε στους έλληνες αξιωματούχους τη δυσαρέσκεια της Κομισιόν για την είδηση της απευθείας και δωρεάν μεταφοράς παράνομων μεταναστών από την Αμυγδαλέζα στην Ομόνοια με λεωφορείο. Ο κ. Παππάς παρατήρησε ότι για το συγκεκριμένο θέμα καταλληλότεροι να συζητήσουν θα ήταν οι αρμόδιοι για τη μετανάστευση και τη δημόσια τάξη. Ωστόσο η Επίτροπος Μεταφορών διευκρίνισε ότι η αντίρρηση των θεσμών αφορά το ζήτημα της δωρεάν μεταφοράς. Όπως παρατήρησε, "η παροχή λεωφορειακής γραμμής χωρίς εισιτήριο σε γραμμή υψηλής ζήτησης, όπως αυτή μεταξύ Αμυγδαλέζας και Ομόνοιας, αντιβαίνει στην αρχή της δίκαιης και αποδοτικής τιμολόγησης των μεταφορών", που εδώ και είκοσι τουλάχιστον χρόνια αποτελεί βασικό πυλώνα της ευρωπαϊκής πολιτικής. Για το λόγο αυτό, και εν όψει της συνεργασίας Ελλάδας-Ε.Ε. με αντικείμενο την εξεύρεση λύσης στα σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης της χώρας, οι θεσμοί ήταν αποφασισμένοι κατά την κα Μπουλτς, με αφορμή το συγκεκριμένο μέτρο, να θέσουν βέτο στο σύνολο των προτάσεων που επεξεργάζεται για τις προσεχείς ευρωπαϊκές συναντήσεις το υπουργείο οικονομικών.

Η αντίδραση της Κομισιόν, ασυνήθιστα αστραπιαία για τα δεδομένα της, ανάγκασε τον κ. Παππά να ζητήσει χρόνο για την επεξεργασία της ελληνικής απάντησης. Μετά από πιέσεις της κας Μπουλτς, που επέμενε για άμεση απάντηση, διακόπηκε η τηλεδιάσκεψη για να συνεχιστεί τα μεσάνυχτα. Η ελληνική πλευρά κατόπιν σχετικής εντολής του πρωθυπουργού - που διαρκώς ενημερωνόταν με SMS από τον κ. Σακελλαρίδη - μετέβη στο Μέγαρο Μαξίμου, στο οποίο εκλήθη και ο έμπειρος μυστακοφόρος συγκοινωνιολόγος Πέτρος Κωστόπουλος (no relation), γνωστός από τα αρχικά του ονόματός του (Π.Κ.) και ως Παλιά Καραβάνα.

Η συμβολή του Π.Κ. στην εξεύρεση λύσης ήταν καθοριστική, καθώς ο ικανός επιστήμονας κατάφερε να πείσει την κα Μπουλτς ότι η συγκεκριμένη λεωφορειακή γραμμή υπάρχει τρόπος, όχι μόνο να βγάζει το κόστος της, αλλά να αποδειχθεί και κερδοφόρα, με τη μέθοδο της χιαστί επιδότησης (cross-subsidy). Πράγματι, στις μεταφορές όπως και σε άλλους τομείς, συνηθίζεται να συνδυάζονται μία κερδοφόρος και μία ζημιογόνος λειτουργία υποδομής, ώστε η πρώτη να επιδοτεί τη δεύτερη. Παράδειγμα είναι οι αυτοκινητόδρομοι της Νέας Οδού και της Κεντρικής Οδού. Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να συμβεί και στη συγκεκριμένη γραμμή, Αμυγδαλέζα-Ομόνοια.

Σύμφωνα με τον Π.Κ., ο τρόπος για να επιτευχθεί η χιαστί επιδότηση είναι αρκετά απλός και απαιτεί μηδενική επένδυση σε κεφάλαιο. Στη γραμμή πρέπει, για την ακρίβεια επιβάλλεται, να χρησιμοποιηθούν τα διώροφα - ανοικτά στην οροφή - τουριστικά λεωφορεία. Με τον τρόπο αυτό:
- Η χωρητικότητα διπλασιάζεται
- Εκμεταλλευόμαστε τον ιδανικό ανοιξιάτικο καιρό (που με ελάχιστες εξαιρέσεις θα επικρατεί στο εξής). Επίσης, καθώς ο άνω όροφος είναι υπαίθριος, αποφεύγονται τυχόν παράπονα επιβατών (τουριστών κυρίως) για body odour των παρανόμων αλλά και νομίμων (αλλοδαπών και ημεδαπών εξίσου) επιβατών της διαδρομής καθόδου.
- Η διαδρομή επιστροφής, από Ομόνοια προς Αμυγδαλέζα, αξιοποιείται (με διπλό κόμιστρο) ως τουριστικό αξιοθέατο της "άγνωστης Αθήνας", δίνοντας στον επισκέπτη την ευκαιρία να ξεφύγει από τα τετριμμένα μέρη (Ακρόπολη, Λυκαβηττό και Πλάκα) και να γνωρίσει τις υποβαθμισμένες και λαϊκές συνοικίες, ώστε να συνειδητοποιήσει το γιατί επιμένουμε να μιλάμε για ανθρωπιστική κρίση.

Στο σημείο αυτό, ο κ. Σταθάκης διατύπωσε μια τολμηρή ιδέα, συμπληρώνοντας την πρόταση του Π.Κ., ώστε να γίνει ακόμη πιο ελκυστικός ο προορισμός της λεωφορειακής γραμμής. Πρότεινε, οι εγκαταστάσεις κράτησης μεταναστών να αδειάζουν κατά τομείς, ώστε κάθε ένας τομέας που αδειάζει να μετατρέπεται σε πτέρυγα ενός νέου, θεματικού Μουσείου Ακροδεξιάς Βαρβαρότητας (ένα ελληνικό Άουσβιτς, τηρουμένων των αναλογιών βεβαίως), η οποία (βαρβαρότητα) επιτέλους οδεύει προς το τέλος της. Ο κ. Παππάς παρενέβη, ευχαρίστησε τον κ. Σταθάκη και υποσχέθηκε ότι θα μεταφέρει την ιδέα του στον κ. Πανούση και την κα Κουντουρά για να προχωρήσουν στην ταχύτατη υλοποίησή της.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι πρώτες αντιδράσεις από πλευράς Κομισιόν ήταν θετικές. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε ο αρμόδιος για θέματα μετανάστευσης έλληνας επίτροπος - και έμπειρος διπλωμάτης - κ. Αβραμόπουλος, που βρισκόταν στο πλευρό της κυρίας Μπουλτς στο δεύτερο και μακροσκελέστερο μέρος της μαραθώνιας συνομιλίας. Οι ίδιες πηγές είπαν ότι η γραμμή Αμυγδαλέζας-Ομόνοιας-και-τανάπαλιν θα αποτελέσει τον πιλότο για παρόμοια μελλοντικά εγχειρήματα σε άλλα μέρη της χώρας που έχουν παρόμοια υπό κατάργηση κέντρα μεταναστών, όπως η μαγευτική Κόρινθος.

Εξετάζεται, τέλος, η απασχόληση των απελευθερωμένων μεταναστών, ανάλογα με τις δυνατότητες του καθενός, στις λεωφορειακές γραμμές (ως οδηγοί, εισπράκτορες ή ελεγκτές) καθώς και στα Μουσεία Ακροδεξιάς Βαρβαρότητας (ΜΑΒ εφεξής). Με τον τρόπο αυτό θα απαλυνθούν οι αβάσιμες ανησυχίες όσων φοβούνται ότι η Ομόνοια θα γεμίσει με άσκοπα περιφερόμενους αλλοδαπούς. Ωστόσο, δεδομένου του υψηλού ποσοστού της εγχώριας ανεργίας, θεωρείται αμφίβολο αν θα υπερνικηθούν οι επιφυλάξεις του υπουργού Εργασίας ως προς αυτό το τελευταίο μέτρο.


2 Μαρ 2015

Το Αιγαίο ανήκει στα γεράκια του (ή: "μάθανε πως... και πλάκωσαν...")

Βλέπω λοιπόν την επίμαχη ειδοποίηση των τούρκων για ασκήσεις στο Αιγαίο.

Το αντικείμενο είναι: "TURKISH FIRING EXERCISE TO BE CONDUCTED FROM 02 MAR 2015 TILL 31 DEC 2015" (10μηνη άσκηση με πυρά!).

Οι συντεταγμένες της περιοχής είναι:

(1) 390000N0251000E
(2) 392000N0245800E
(3) 391400N0244000E
(4) 385400N0245200E
(5) 400700N0253300E

Η δική μας απάντηση λέει μεταξύ άλλων:

MOREOVER, PART OF THE AREA MENTIONED IN TURKISH NOTAM A0889/15 (271626 EUECYIYN FEB 2015) PARTLY OVERLAPS HELLENIC TERRITORY, HELLENIC TERRITORIAL WATERS AND HELLENIC NATIONAL AIRSPACE. ALSO, THE SAID TURKISH EXERCISE AREA ENTAILS LONG-TERM RESERVATION OF AIRSPACE CONTRARY TO THE RELEVANT ICAO RECOMMENDATIONS. FURTHERMORE, THE SAID AREA OVERLAPS PART OF LIMNOS TMA/CTR AND RELATED INSTRUMENT PROCEDURES. FINALLY, THE SAID AREA AFFECTS PARTS OF G33 AND N130 INTERNATIONAL AIRWAYS AS WELL AS DOMESTIC AIR TRAFFIC. FOR ALL THE ABOVE MENTIONED REASONS, IT IS EVIDENT THAT THE TURKISH NOTAM A0889
/15 LTAAYNYX (271626 EUECYIYN FEB 2015) CONTRAVENES BASIC RULES OF ICAO AND OF INTERNATIONAL LAW AND IS, THEREFORE, NULL AND VOID AND NOT APPLICABLE WITHIN THE ATHINAI FIR.


Δηλαδή: (α) η περιοχή των ασκήσεων περιλαμβάνει ελληνικό έδαφος, χωρικά ύδατα και εναέριο χώρο, (β) οι δέκα μήνες είναι φάουλ, (γ) επηρεάζεται ο χώρος ελιγμών του α/δ Λήμνου καθώς και διεθνείς και εγχώριοι αεροδιάδρομοι.

Πηγή για όλα τα παραπάνω: https://intranet.alitalia.it/imageserver/notam/appoggio/eur.pdf

Ενδιαφέρον είναι ότι οι τούρκοι ακόμη δεν φαίνεται να έχουν περάσει αυτή την περιοχή στο σχετικό χάρτη (http://www.notamtr.com/yeni.aspx?l=&u=&s=2015-02-26&e=2015-03-31), που όμως δεν είναι ξεκάθαρο αν είναι πλήρης.

Στον εικονιζόμενο χάρτη με τις συντεταγμένες των 5 σημείων (στο περίπου), αν "ενώσουμε τις τελείες" (1-2-3-4-5 και πίσω στο 1) δεν βγαίνει κλειστό πολύγωνο. Γενικά, το σημείο 5 είναι άσχετο με τα άλλα τέσσερα.

Μήπως έχει γίνει κάποιο λάθος; Μήπως κάποιοι παίζουν (εν ου παικτοίς);

1 Μαρ 2015

Πρόγραμμα και θεσμοί

Θα ήθελα πολύ να πιστέψω ότι η νέα κυβέρνηση έχει την πρόθεση να επεξεργαστεί και να εφαρμόσει ένα "τετραετές νέο ελληνικό πρόγραμμα". Σίγουρα κάποιοι στους κόλπους της (όπως και πολύς απλός κόσμος) βλέπουν την ανάγκη για [επανα]προσδιορισμό εθνικών στόχων. Στην ιδανική περίπτωση αυτό θα γινόταν με εθνικό διάλογο σε κάποιο βάθος χρόνου. Στην απλουστευμένη, η κυβέρνηση θα συνέτασσε ένα σχέδιο κατευθύνσεων και θα προκήρυσσε δημοψήφισμα (ή πρόωρες εκλογές) για την υιοθέτησή του. Πιο κοντά στην πεπατημένη θα ήταν η κοινοβουλευτική διαδικασία. Με όσα ακούμε τελευταία, όμως, δεν αποκλείεται να παρακαμφθεί και αυτή.

Παρακολουθώντας τις μετεκλογικές δηλώσεις και πράξεις, θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι η κυβέρνηση ήθελε να αποφασίσει αυτό το 4ετές ΝΕΠ (τα αρχικά είναι φαντάζομαι επίτηδες ίδια με τη σοβιετική νόβαγια εκονομιτσέσκαγια πολίτικα) στο επόμενο 4μηνο, και γι' αυτό ζητούσε την ανάσα (breathing space) ο Βαρουφάκης με τη μορφή της χρηματοδοτικής γέφυρας. Δυσκολεύομαι όμως να προβλέψω ότι θα δούμε πρόγραμμα σύντομα, διότι:

(1) Η ανάσα είναι λαχανιασμένη. Η χρηματοδοτική γέφυρα θα έρθει όταν οι θεσμοί (πρώην τρόικα) ικανοποιηθούν για την επιτυχή εφαρμογή υπεσχημένων μεταρρυθμίσεων. Μέχρι τότε το κράτος θα ψάχνει για λεφτά, απεγνωσμένα. Ο δανεισμός από τις αγορές σε αυτό το κλίμα (αβεβαιότητας) είναι ακριβός. Ο εσωτερικός δανεισμός είναι δυστυχώς πιθανότερος. Αλλιώς το δημόσιο πάει σε καθυστερήσεις πληρωμής των υποχρεώσεών του, με απρόβλεπτες συνέπειες - στην καλύτερη περίπτωση, την ακόμη μεγαλύτερη επιδείνωση της εμπιστοσύνης φορολογουμένων και επενδυτών, εμπιστοσύνης των πολιτών εν τέλει. Όσο η χρηματοδότηση θα είναι στην κόψη του ξυραφιού, ο κρατικός μηχανισμός δεν θα πάρει μπρος.

(2) Ακόμη κι αν δεν υπήρχαν τα θέματα χρηματοδότησης, οι διαφαινόμενοι ρυθμοί είναι εξαιρετικά αργοί. Χαρακτηριστικό είναι ότι, παρόλο που η συγχώνευση των υπουργείων αποφασίστηκε με προεδρικό διάταγμα και γνωμοδότηση του ΣτΕ μια μέρα μετά την ορκωμοσία Τσίπρα, έως τώρα σε πολλούς τομείς δεν μπορεί να ξεκινήσει δουλειά. Χαρακτηριστικά:
- Υπάρχουν αναπληρωτές υπουργοί (Σπίρτζης-Υποδομών, Χριστοδουλοπούλου-Μετανάστευσης, Φωτάκης-Έρευνας) που δεν έχουν καν ορκιστεί, διότι είναι υπεράριθμοι βάσει του ΠΔ 63/2005!
- Σε άλλο υπουργείο - το ενοποιημένο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης - δεν έχει ακόμη καθοριστεί ποιος κάνει τι (δείτε σχετική ερώτηση αλλά και ανακοίνωση του ίδιου του υπουργείου - στην τελευταία γίνεται λόγος για πιθανή καθυστέρηση μέχρι δύο μήνες, χαλαρά!).
- Εννοείται ότι και τα πιο κάτω επίπεδα (γενικοί γραμματείς κ.λπ.) δεν μπορούν να στελεχωθούν όσο οι υπουργοί είναι αδρανείς. Μπορεί λοιπόν η καθυστέρηση εκεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη και από τις πρώτες μέρες του ΓΑΠ, που είχε εισαγάγει τη χρονοβόρα "ανοικτή διαδικασία".

(3) Εντός του βασικού κυβερνητικού εταίρου, οι διαφορές κουλτούρας δεν καθιστούν εύκολο τον καθορισμό προγράμματος "παραγωγικής ανασυγκρότησης" - δεν μιλάμε για πολιτικά κείμενα τύπου Eurogroup ή Θεσσαλονίκης, αλλά για ουσιώδη επιλογή κατευθύνσεων. Αφήνω απ' έξω την ανάγκη συμφωνίας με ΑνΕλ ή και ευρύτερες πολιτικές δυνάμεις - και αμέσως παρακάτω θα δείτε το γιατί.

(4) Ο πειρασμός για αυτοδύναμο Σύριζα θα είναι μεγάλος. Τα συλλαλητήρια και οι έως τώρα χειρισμοί έχουν δώσει θετικό αποτέλεσμα στις δημοσκοπήσεις. Είναι λοιπόν πιθανό να πάμε σε πρόωρες εκλογές χωρίς νέο πρόγραμμα.

(5) Στο 4μηνο που ακολουθεί, μεσολαβούν οι εκλογές στη Βρετανία. Η μελλοντική μορφή της συμμετοχής της χώρας αυτής στην Ε.Ε. αποτελεί κεντρικό προεκλογικό θέμα. Η Ένωση συνηθίζει να αποφασίζει βήμα-βήμα ανάλογα με τις πολιτικές εξελίξεις κάθε χώρας. Η παράταση του πρώην μνημονίου βολεύει όλους. Ο Τσίπρας σίγουρα ποντάρει σε οτιδήποτε μπορεί να κλονίσει τους σημερινούς αρνητικούς συσχετισμούς - είτε λέγεται UKIP (ανερχόμενοι βρετανοί ευρωσκεπτικιστές), είτε Podemos (που μπορεί να συμμετάσχουν σε ισπανική κυβέρνηση εντός του 2015), είτε Γαλλία (που ψάχνει τρόπους να ξαναγίνει αντι-Γερμανία, έστω προς το παρόν με τον τρόπο του Ολάντ - που δεν τον αποκαλούμε πια Ολαντρεού). [Σημείωση 2/3/2015: Το πόσο αποτελεσματικό είναι να κατηγορείς συλλήβδην "Ισπανία και Πορτογαλία" - κι όχι προσωπικά το Ραχόι, όπως άκομψα έγινε την Τσικνοπέμπτη - αναιρώντας τη ρητορική περί συμμαχιών του νότου, θα φανεί.] Η δε Ρωσία μπορεί να μας δουλεύει ως συνήθως - λέγοντας ότι θα μπορούσε να δώσει οικονομική βοήθεια σε ρούβλια! - ωστόσο η αστάθεια στις σχέσεις Πούτιν-Δύσης μπορεί πάντα να χρησιμοποιείται τουλάχιστον ως φόβητρο. Αντί λοιπόν για ομαλό 4ετές πρόγραμμα δεν αποκλείεται να ζήσουμε μια σειρά καθυστερήσεων όπως έχει γίνει μέχρι τώρα, συντηρώντας διαρκώς με δανεικά την κατάσταση.

Μάλιστα, στους τρεις θεσμούς (Ε.Ε., ΕΚΤ και ΔΝΤ) λέγεται ότι μπορεί να προστεθεί και τέταρτος, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), από την οποία ήδη επί των τελευταίων ημερών Σαμαρά είχε ζητηθεί στήριξη.

Τι κι αν η EBRD είχε συσταθεί για τις πρώην κομμουνιστικές χώρες; Κατά την κρίση χάσαμε αρκετό από το βιοτικό μας επίπεδο, ακόμη κι αν είναι συζητήσιμο το αν μπορούμε να μιλάμε για τριτοκοσμικού τύπου ανθρωπιστική κρίση. Ας ελπίσουμε ότι έστω με τον τέταρτο θεσμό θα πιάσουμε τον πάτο και δεν θα χρειαστεί να προσφύγουμε στον πέμπτο και φαρμακερό, που είναι η Διεθνής Τράπεζα (World Bank). Ήδη δίπλα μας υπάρχουν χώρες που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά της, π.χ. η Βουλγαρία, βαλκανική χώρα της Ε.Ε. που έχασε περίπου 2 εκατομμύρια κατοίκους τα τελευταία 25 χρόνια λόγω μετανάστευσης και χαμηλής γεννητικότητας. Έχουμε και εδώ ανάλογες τάσεις. Ακόμη κι αν συντάξουμε πρόγραμμα, τα πράγματα κάθε άλλο παρά εύκολα θα είναι.