28 Φεβ 2012

Να κάνουμε "like";

Σε καλό δρόμο βρίσκεται η Δημοκρατική Αριστερά του κ. Κουβέλη. Ήδη εξειδικεύει σε στέρεη βάση τις πολιτικές της θέσεις. Έτσι, με τη φρασεολογία ενός απ' τους χαρακτήρες των Μικρών Μήτσων (που ήταν η Μήτση Καραμήτση, αν θυμάμαι καλά), και ο πρόεδρος του κόμματος δηλώνει: Η δανειακή σύμβαση (εμένα, όμως) "δεν μου αρέσει"!

Λες και υπάρχει απλός έλληνας πολίτης στον οποίο "αρέσει" η δανειακή σύμβαση και τα όσα φέρνει μαζί της! Τι μας είπατε, τιτανοτεράστιε;

Δεν ξέρω, μάλιστα, αν ισχύει η διαπίστωση, ότι ενδεχομένως η ΔημΑρ να προχώρησε παραπέρα, καταδικάζοντας τη γερμανική αριστερά (die Linke, μετεξέλιξη κατά βάση του παλιού SED που κυβερνούσε την Ανατολική Γερμανία) για την καταψήφιση της γερμανικής συμμετοχής στο μνημόνιο (και κατόπιν αποσύροντας τη σχετική ανάρτηση).

Έχουμε να δούμε κι άλλα, στη διαφαινόμενη πάλη για την κυριαρχία στο χώρο της κεντροαριστεράς. Ίσως είναι βιαστικό να προδικάζουμε την επανάληψη του σκηνικού 1977, που η ΕΔΗΚ είχε υποχωρήσει μπροστά στο ανερχόμενο τότε Πασόκ. Το πιο πιθανό πάντως είναι ότι η ...πολιτική άνοιξη αφορά μάλλον την "άλλη" (δεξιά) πλευρά του πολιτικού φάσματος.






27 Φεβ 2012

Contre les "blocs"

Όταν μπήκα στο ΤΕΙ της Πάτρας το 1986, έμαθα ότι "δεν μπορούσα" (δεν κατάλαβα το γιατί, βέβαια) να βγάλω πάσο για έκπτωση εισιτηρίων συγκοινωνιών αν δεν γραφόμουν στον φοιτητικό σύλλογο. Ο πατέρας μου έδωσε το συμβολικό ποσό και έτσι γράφτηκα. Δεν θυμάμαι αν ξεγράφτηκα. Δεν θυμάμαι τίποτε άλλο από αυτό το σύλλογο, ούτε από αυτόν του Πολυτεχνείου όπου φοίτησα αργότερα. Ήταν μέρος αυτής της ιδιότυπης "υποχρεωτικής συμμετοχής" που συχνά απαντάται στο κατά τα άλλα ελεύθερο (α, ναι, και ανεξάρτητο) κράτος μας.

Δεν έχω γραφτεί σε πολλούς συλλόγους στη ζωή μου. Εξαίρεση αποτελεί αυτός των συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ). Μου το πρότεινε (χωρίς να γίνει πιεστικός) ο τότε εργοδότης μου, που ήταν μέλος του Δ.Σ. και ενδιαφερόταν να φέρει στο ΣΕΣ κι άλλα μέλη. Η αρχική μου απροθυμία και καχυποψία κάμφθηκε από δύο, κυρίως, παράγοντες:

- Ο ένας ήταν η νεαρή ηλικία του συλλόγου. Ιδρύθηκε "μόλις" το 1976 κι έτσι, μετά από 20 περίπου χρόνια ζωής (τότε που γράφτηκα), ήταν ακόμη σχετικά φρέσκος, δεν ήταν σοβαροφανής ή παρηκμασμένος. Υπήρχαν ήδη αρκετοί συνομήλικοι και νεώτεροί μου, όχι μόνο "ιερά τέρατα", που ήταν τα (εν ζωή, στη συντριπτική πλειοψηφία τους) ιδρυτικά μέλη.

- Ο άλλος ήταν η αίσθηση ότι ο σύλλογος δεν ήταν "παραπλήρωμα" της ύπαρξης των μελών του. Δεν ήταν σαν τους περισσότερους επαγγελματικούς συλλόγους, που διεκδικούν ή υπερασπίζονται προνόμια, "δικαιώματα" κ.λπ., δυναμώνοντας τις μεμονωμένες φωνές μέσω της ένωσής τους. Ήταν επιστημονικός σύλλογος και όχι συνδικαλιστικό όργανο. Ο καθένας ήταν ό,τι ήταν (ακαδημαϊκός/ερευνητής, μελετητής, δημόσιος υπάλληλος, αργότερα λειτουργός οδών), συχνά είχε απέναντί του τους υπόλοιπους (ή τους ομοειδείς του, ως ανταγωνιστές), όμως μέσα στο σύλλογο λειτουργούσε για κάτι έξω και πέρα από τα μικρά του συμφέροντα και ενδιαφέροντα.

Τουλάχιστον αυτά έβλεπα εγώ. Και ήμουν (και παραμένω) πολύ ευτυχής που μέχρι τώρα τα ψηφοδέλτια δεν ήταν παραταξιακά, ούτε οι υποψηφιότητες κομματικές.

Σε λίγο καιρό ο σύλλογος, όπως όλα τα ζυγά χρόνια, έχει εκλογές. Από το απερχόμενο ΔΣ είχα, όπως έχω γράψει, τόσο προσωπική δυσαρέσκεια όσο και απογοήτευση για τη (μη) παρεμβατικότητά του (ενδιαφέρουσα η πρόταση αλλαγής του καταστατικού - αλλά επειγόντως χρειαζόμαστε εξωστρέφεια).

Το χειρότερο όμως πράγμα που βλέπω είναι ότι η κοσμιότητα, με την οποία παλιότερα (νομίζω ότι) αντιμετωπίζονταν οι περισσότερες (εύλογες, υγιείς) διαφορές μεταξύ ομάδων μελών, πηγαίνει σιγά-σιγά περίπατο. Ακολουθεί, το πιθανότερο, την υπόλοιπη κοινωνία, από την οποία κάποιοι νομίζαμε (αφελώς) ότι διαφέραμε.

Προϋπόθεση για την εγγραφή στο σύλλογο ήταν η κατοχή μεταπτυχιακού τίτλου ειδίκευσης (ή έστω η εξειδικευμένη εμπειρία αρκετών ετών). Σε κάνει "άνθρωπο" όμως το καθηγητιλίκι ή το διευθυντιλίκι; Στο όνομα της (θεμιτής) προσπάθειας για την επικράτηση της μιας ή της άλλης "τάσης", είναι δυνατόν να εκφράζεσαι απαξιωτικά για συνάδελφο επιστήμονα;

Είναι δυνατόν να λες ότι το τάδε εκπαιδευτικό ίδρυμα αποτελεί "βιομηχανία διδακτορικών", όταν εσύ (από επιλογή ή από αδυναμία) δεν έχεις αυτόν τον τίτλο;

Είναι δυνατόν να αποκαλείς "οδοκαθαριστή" ή "καρεκλοκένταυρο" αυτόν που ασχολείται με τη λειτουργία δρόμων ή υπηρετεί τη δημόσια διοίκηση, όταν μιλάς για οδική ασφάλεια μέσα από εργαστήριο αλλά δεν έχεις πάρει μυρωδιά του τι σημαίνει πατημένο σκυλί, απεγκλωβισμός τραυματία ή αστικό/ποινικό δικαστήριο;

Είναι δυνατόν να μιλάς για "πίτα παραχωρησιούχων" όταν τρως και πίνεις από αυτή την (πρωτοχρονιάτικη) πίτα, δηλ. ωφελείται ο σύλλογος από τη μαζική ενίσχυση που έκαναν (στο ταμείο του) οι εταιρείες που αγόρασαν μεγάλο αριθμό των προσκλήσεών του;

Τέτοια πράγματα ακούω. Δεν ξέρω ποιος τα ξεκίνησε, ή μάλλον τα ξέθαψε, διότι ακούγονταν και παλιότερα, αν και πιο περιθωριακά. Μάλλον πάμε κατά διαόλου, κι εμείς όπως και το Ε στο αρχικό μας, η Ελλάδα δηλαδή.

Στην απογοήτευση αυτή υπάρχουν δύο κύριες διέξοδοι. Η εύκολη είναι αυτή της αποχής - προσωρινής ή οριστικής. Η αποχή όμως νομίζω ότι απαξιώνει χειρότερα - τόσο τις δημοκρατίες όσο και τους συλλόγους. Για μένα δεν είναι λύση. Θα προσπαθήσω να πάω στις εκλογές. Κατά καιρούς μου έχουν προτείνει να κατέβω υποψήφιος για το ΔΣ. Δεν θέλω να κρεμάσω κανέναν κι έτσι το αρνούμαι - οι μέρες μου είναι ήδη πολύ γεμάτες. Τουλάχιστον θα συμμετέχω ψηφίζοντας - και πληρώνοντας τη συνδρομή (δεν καταλαβαίνω, παρεμπιπτόντως, γιατί κάποιοι δεν θέλουν να διαγράφονται αυτοί που χρωστούν). Και, παρόλο που το ποιους (και τι) ψηφίζω αφορά μόνο εμένα, ελπίζω να υπάρξουν αρκετές ψήφοι μακριά από τα "μπλοκ" και υπέρ νέων (δηλ. μηδέποτε εκλεγέντων στο παρελθόν) προσώπων που θα είναι:

- αρκετά επαγγελματίες (ώστε να υπάρχει μια ελπίδα, να δουλέψουν στο ΔΣ όσο καλά δουλεύουν και στην κανονική ζωή τους)

- αρκετά πολιτικοί (ώστε να μπορούν να συνθέσουν, να αντιπαραταχθούν και κυρίως να διαχειριστούν)

- και σε καμία περίπτωση "επαγγελματίες πολιτικοί"...

Το αυτό βέβαια προσδοκώ και από την πολιτική ζωή. Στο χέρι μας είναι. Εμείς επιλέγουμε αυτούς που μας εκπροσωπούν.

21 Φεβ 2012

Beggars cannot be citizens

Είμαι από τους τελευταίους που θα πουν ότι σήμερα έχουμε "χούντα", όπως δυστυχώς ακούμε τελευταία από διάφορους άσχετους.

Τη στιγμή όμως που το λατρεμένο Γιούρογκρουπ δηλώνει ότι η Ελλάδα θα τροποποιήσει το Σύνταγμά της μέσα σε δύο (!!) μήνες, πάω όσο στοίχημα θέλετε ότι δεν θα δούμε στον Τύπο (ή στο διαδίκτυο) "φόρμες" όπως η εικονιζόμενη (Ελλάδα των συνταγματαρχαίων, 1968), στις οποίες θα εκφράζουμε "ελευθέρως" (έστω και για τα μάτια) τη γνώμη μας για την επικείμενη (βενιζελική...) αναθεώρηση.

Πολυτέλειες γίνονται όλα αυτά, όταν πτωχεύεις.


Παλαιοκόμματα χωρίς σύνορα

Μέρα που περνάει, δεν ξαναπερνάει, λένε οι φαντάροι. Οι εκλογές πλησιάζουν (ακόμη κι αν δεχτούμε ότι θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας - ή ...της επταετίας, που είπε ένας φίλος) και, όσο πλησιάζουν, τόσο περισσότερα κόλπα θα κάνουν οι πολιτικοί του παλιού κόσμου για να μας εντυπωσιάσουν.

Οι ακραίοι, προβληματισμένοι σίγουρα από τη σχετικά φτωχή συμμετοχή του κόσμου σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, επιβεβαιώνουν την αγαπημένη γερμανική (ναι, γερμανική - σόρρυ που σπάω το μποϊκοτάζ της Συντεχνίας μου!) φράση Stimmung steigt, Niveau sinkt, δηλ. "το κέφι ανεβαίνει, το επίπεδο πέφτει". Σε ιδιαιτέρως τρελά "κέφια" βρίσκεται ο πρόεδρος του Σύριζα, που μιλώντας με ελληνικούρες ("η χώρα έχει πρωθυπουργεύΩΝ επίτροπο"...) άρχισε να αμφισβητεί την ...ελληνικότητα των κυβερνητών της Ελλάδας. Και οι άλλοι ακραίοι της αριστεράς ή της δεξιάς, βέβαια, δεν πάνε πίσω.

Το μεγαλύτερο όμως ενδιαφέρον θα το παρουσιάσουν τα μεγάλα, πολυσυλλεκτικά και γενικώς μετριοπαθή πελατειακά δίκτυα, του Πασόκ και της ΝΔ. Ας μην ξεχνάμε ότι εκτός από τις βαθιές τους ρίζες (οικογενειοκρατία) τα μεγάλα μας κόμματα έχουν και τις ομπρέλες των ευρωπαϊκών τους συμμαχιών. Παίζουν κι αυτές οι σχέσεις ένα σημαντικό ρόλο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν καθορίζονται τα πάντα από το "παιχνίδι ισχύος" μεταξύ κρατών.

Για κανέναν δεν είναι εύκολη, πολιτικά, η σημερινή εποχή στην Ευρώπη. Αυτή που κυρίως ζορίζεται όμως είναι η σοσιαλδημοκρατία. Καμία από τις μεγάλες χώρες δεν έχει κεντροαριστερή κυβέρνηση. Η δυσαρέσκεια απέναντι στα μέτρα λιτότητας θα μπορούσε να συμβάλει στη σταδιακή αλλαγή αυτής της κατάστασης. Ακόμη κι αν λείπουν οι "τρίτοι δρόμοι" και οι σοβαρές εναλλακτικές, οι "σύντροφοι" του Παπανδρέου πιστεύουν ότι η πρώτη νίκη (ίσως στη Γαλλία, ή στην Ιταλία μετά τους τεχνοκράτες) θα φέρει σιγά-σιγά και τις υπόλοιπες - και επιστρατεύουν κάθε μέσο που θα μπορούσε να μεταστρέψει το κλίμα.

Σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να δούμε και το "κύμα" (ή "φλοίσβο";) "συμπάθειας για την Ελλάδα". Συνεχίζοντας (προκλητικά) να αρνούμαι το μποϊκοτάζ, διάβασα στη (γερμανική, βεβαίως) κεντροαριστερή Sueddeutsche ένα δισέλιδο "σαλόνι" για την "ελεύθερη πτώση" της χώρας μας. Η εφημερίδα, από τις αγαπημένες μου, θεωρείται έγκυρη (δεν είναι Bild ούτε Focus) - είμαι σίγουρος ότι οι ιστορίες που περιγράφει είναι αληθινές, και νομίζω όλοι μας θέλουμε να υπενθυμίζονται, κυρίως προς όσους εύκολα γενικεύουν, τα φαινόμενα εξαθλίωσης, ιδίως στη μεγαλούπολη. Συζητιέται όμως το αν όλα όσα περιγράφονται αποτελούν, αποκλειστικά, επιπτώσεις του μνημονίου, που (σύμφωνα με κάτι παιδικά παραμυθάκια που ακούμε) ήρθε ξαφνικά εν αιθρία και κατέστρεψε μια "ανθούσα" οικονομία και κοινωνία. Φίλοι, των οποίων την κρίση εκτιμώ, σε ανύποπτο χρόνο (2006 με 2008) μου περιέγραψαν με εξαιρετική ακρίβεια προβλήματα που, αν και δεν πολυφαίνονταν, μας υπονόμευαν και μας έκαναν εξαιρετικά ευάλωτους στην (διεθνών διαστάσεων) κρίση.

Η ανάλυση όμως δεν πολυέχει σημασία, μια και φαίνεται ότι εδώ προέχει η δημιουργία εντυπώσεων - και η προβολή ορισμένων προσώπων, όπως ο επικεφαλής των (κεντροαριστερών) ελλήνων Γιατρών του Κόσμου, που μπορεί να τον δούμε μελλοντικά ως ένα από τα πρόσωπα του Πασόκ, (ότ)αν ξαναβρεί το "δρόμο του" δηλ. γίνει αντιμνημονιακό. Θα μου πείτε, κακό είναι αυτό, όταν μάλιστα θα πρόκειται για πρόσωπα με αντικειμενικά υπαρκτή κοινωνική προσφορά; Προφανώς είναι προτιμότεροι οι Γιατροί του Κόσμου ή οι (δεξιότεροι) Γιατροί Χωρίς Σύνορα (και φυσικά και άλλοι δημιουργικοί άνθρωποι), από τους επαγγελματίες πολιτικούς ή κληρονόμους πολιτικών. Μα πιο πολύ θα ήθελα να δω να διοχετεύεται η δημιουργικότητα σε πρωτοβουλίες που να είναι πραγματικά χωρίς σύνορα και που να μην παίζουν (άθελα ή ηθελημένα) τα παιχνίδια των δεινοσαύρων που αρνούνται να πεθάνουν.



17 Φεβ 2012

Η κατάρα της μάνας (στην Κορινθία και πάλι): "Τέσσερα κόμμα τρία να είναι το ποσοστό του"

Όσο ο Γιώργος δεν παραιτείται από την ηγεσία του Κινήματος, τόσο θα πληθαίνουν τα σημάδια της οργής της Μάνας (Γης).

Στη φωτό, το επίκεντρο του σημερινού σεισμού 4,3 R στην Αλμυρή Κορινθίας. Διακρίνεται και η ιδιοκτήτρια του (κουνημένου) ακινήτου.


16 Φεβ 2012

Souvlaki is important

Σήμερα είναι Τσικνοπέμπτη και θα φάμε σουβλάκια με φίλους. Δεν θα το αναρτούσα, αν δεν πίστευα ότι είναι σημαντικό, ακόμη και σε δύσκολες ή αβέβαιες περιόδους, να προσπαθούμε να κρατάμε καθαρό το μυαλό, καθαρή την καρδιά. Σε αυτό, νομίζω ότι βοηθά το να συνεχίσουμε να ζούμε, όσο μπορούμε, κρατώντας σταθερή την "ποιότητα" ακόμη κι αν μικραίνει η "ποσότητα", διατηρώντας συνήθειες, σχέσεις και αρχές αμετάβλητες (έστω: γενικά σταθερές, στο βαθμό που το επιτρέπουν οι συνθήκες).

Μιλάω με γενικότητες, το ξέρω, ελπίζοντας ότι δεν είναι όλα τόσο μίζερα, τόσο αρνητικά, τόσο αλλοπρόσαλλα όσο φαίνονται και ακούγονται. Προσπαθώ να φιλτράρω αυτά που "πληροφορούμαι". Δεν είναι εύκολο. Ο θόρυβος είναι πολύς. Οι υπερβολές, οι ακρότητες δίνουν και παίρνουν.

Κι όμως: όσο λάθος είναι να υποτιμάς τη δύναμη, την οργή, ενίοτε την αδράνεια και τον κομφορμισμό του λαού, τόσο λάθος είναι να υποτιμάται και η νοημοσύνη και η λογική του ανθρώπου. Θέλω να πιστεύω ότι υπάρχουν αρκετή νοημοσύνη και λογική "τριγύρω", διότι τις χρειαζόμαστε.


12 Φεβ 2012

11 Φεβ 2012

Ωχ, το μάτι (του κυκλώνα)

Μ' αυτά και μ' αυτά, η προδιαγεγραμμένη "ώρα μηδέν" έρχεται. Κανείς δεν μπορεί να δηλώνει έκπληκτος σήμερα, όταν ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο ήταν γνωστό ότι η περίφημη δανειακή σύμβαση "ουκ έρχεται μόνη". Δεν είναι κανείς υποχρεωμένος να δεχτεί το συγκεκριμένο πακέτο των νέων επώδυνων μέτρων. Την ψήφο εμπιστοσύνης βέβαια την είχαν δώσει οι σήμερα διαφωνούντες/αποχωρούντες των ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΛΑΟΣ - ας δεχτούμε λοιπόν ότι ήλπιζαν σε κάποια άλλα (;) συμπαρομαρτούντα του "κουρέματος".

Σήμερα Σάββατο 11/2/2012 είμαστε στο μάτι του κυκλώνα, δηλαδή ανάμεσα στο "χαμό" της Παρασκευής και στην αναμενόμενη "μάχη" (του κοινοβουλίου και του δρόμου) της αυριανής Κυριακής. Το μάτι του κυκλώνα είναι το μεσοδιάστημα ηρεμίας ανάμεσα στην αρχική και την τελική εκδήλωση μιας καταιγίδας. Όποιος το αντιλαμβάνεται, δεν ξεγελιέται: θα ξαναβρέξει, αλλά έχεις λίγο χρόνο για "στέγνωμα", εν προκειμένω για περισυλλογή.

Το παράδοξο (ή όχι και τόσο παράδοξο) είναι ότι οι δύο κύριοι εκφραστές του πολιτικού συστήματος, απαξιωμένοι λόγω της συνεισφοράς τους (μέσω του υπερτροφισμού του πελατειακού τους χαρακτήρα) στη σημερινή κρίση χρέους, αναζητούν την ευκαιρία για να αναδειχτούν σε πυρήνα τού μελλοντικού στερεώματος.

Καλή τους τύχη. Η διεργασία θα είναι οδυνηρή γι' αυτούς. Εκφράζοντας το κέντροmainstream, που λένε και στη Βοστώνη), θα χάσουν την πολυσυλλεκτικότητα και τα "κουκιά" που αυτή έφερνε.

Το Πασόκ έχει σίγουρα το δυσκολότερο δρόμο μπροστά του, αφενός επειδή αυτό κυβέρνησε (όπως κυβέρνησε) τελευταίο, αφετέρου επειδή δεν μπορεί να κουκουλωθεί άλλο η αντίφαση μεταξύ των μονεταριστικών επιλογών και του παλιού κινήματος που εξέφραζε πρωτίστως (και ταυτοχρόνως!) συνδικαλιστές, δημοσίους υπαλλήλους και "μη προνομιούχους". Το αν θα μείνει ενιαίο μπροστά στο (όποιο) "αντίπαλο δέος Κουβέλη", με τα μονοψήφια ποσοστά των δημοσκοπήσεων να επικρέμονται απειλητικά, είναι το μεγάλο του στοίχημα.

Ο Α. Σαμαράς εξακολουθεί να (αν)ισορροπεί ανάμεσα στο ρεαλισμό και την αντιμνημονιακή ρητορεία, την υπεράσπιση των στρατηγικών επιλογών της χώρας και τη νεοδραχμολαγνεία, τη Δύση και τις πουτινιές. Η αποχώρηση του (ανεκδιήγητου) Καρατζαφέρη από την κυβέρνηση, κατά τη γνώμη μου (ο χρόνος θα το δείξει βέβαια), δεν τον απειλεί κατά βάθος. Του δίνει την ευκαιρία για τα εξής:
- Να προβληθεί σαν συνεχιστής του ευρωπαϊσμού του Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή.
- Να αφήσει τη διασπασμένη λαϊκο- και ακροδεξιά, μαζί με την επίσης διασπασμένη αριστερά, ως εκφραστές της αντίθεσης στο "μίνι μνημόνιο" (που στην πραγματικότητα είναι "μάξι").
- Να εκμεταλλευτεί αυτή την τοποθέτηση στο μεσαίο (με το συμπάθιο) χώρο και την τωρινή δημοσκοπική του μονοκρατορία, προβάλλοντας ως η "μόνη" λύση.
- Να συμμαχήσει με το Πασόκ, είτε παρατείνοντας την κυβέρνηση Παπαδήμου, είτε (και) μετεκλογικά.
- Φυσικά, να υποβαθμιστεί (ιατρός, γαρ, ο χρόνος) η συνεισφορά της νεοδημοκρατικής διακυβέρνησης στην εκτόξευση του χρέους.
Το ότι η ΝΔ συμμετέχει στην συγκυβέρνηση με την προϋπόθεση των "άμεσων" εκλογών, που θα γίνονταν μάλιστα την Κυριακή της Απόκρεω (φαντάζεστε προεκλογική ομιλία του ΓΑΠ ανήμερα Τσικνοπέμπτη;), δε νομίζω ότι το θυμούνται και πολλοί πια.

Η λαϊκο- και ακροδεξιά, η αριστερά (της ΔΗΜΑΡ συμπεριλαμβανομένης) και φυσικά τα fusion σχήματα (με σημαίες όπως ο Μίκης) είναι σαφές ότι θα πουν το "όχι", κάνοντας αυτό που ξέρουν να κάνουν καλά. Το ερώτημα για εμάς τους υπόλοιπους, που δεν μας εκφράζουν τα άκρα (κι ας λέμε και μια κουβέντα παραπάνω), είναι - αφού σε ατομικό επίπεδο μαζέψει ο καθένας τα κομμάτια του όπως μπορεί - το πώς θα έρθει η, τόσο αναγκαία, ανανέωση του πολιτικού σκηνικού με την ανάδειξη νέων δυνάμεων.

Προσωπικά, το έχω πει πολλές φορές, θα προτιμούσα νέα "οχήματα" με καινούργιους "οδηγούς". Η κατάσταση που ζούμε μπορεί να αποδειχθεί κοσμογονική, όχι μέσω της καταστροφής και της τυφλής άρνησης αλλά μετατρέποντας τη δίκαιη στενοχώρια (ή και οργή) σε θετική ενέργεια. Όπως λέω σε φίλους μου, αυτό που ζούμε μπορεί να γίνει το αντίστοιχο του '89 για την πρώην "ανατολική" Ευρώπη, φέρνοντας στο προσκήνιο ηγεσίες που δεν θα στηρίζονται σε βαρίδια του παρελθόντος. Δεν χρειάζεται να ζήσουμε την "κολυμβήθρα Σιλωάμ" που υπήρξε η δική μας μεταπολίτευση του '74, που το παλιό κέντρο έγινε σιγά-σιγά Πασόκ και η παλιά ΕΡΕ αναβαπτίστηκε κι όλα ήταν όπως πριν, με μόνους ενόχους μερικούς ένστολους και κάποιους κακούς κεφαλαιοκράτες (καθιστώντας "απόβλητα" το επιχειρείν και την πρωτογενή απασχόληση και παραγωγή, αλλά ποιος νοιάζεται για τις παράπλευρες απώλειες;).

Stay tuned.


7 Φεβ 2012

Στα σύννεφα

Το πρωί στο Euronews έμαθα ότι πέθανε ο Antoni Tapies, δημιουργός του αγαπημένου γλυπτού Σύννεφο και Καρέκλα, που φαίνεται στην οροφή του ομώνυμου ιδρύματος της Βαρκελώνης (σε μια κάθετη της Passeig de Gracia, αν θυμάμαι καλά).


Από το μουσείο αυτοκινήτου, στο κέντρο της Αθήνας

Κι όπως θα έλεγαν οι εγγλέζοι, "this is a fine pair of Bristols".


5 Φεβ 2012

Μπράβο!

Μιλάω για τον Πειραιά σαν να είχα εκεί τις οικογενειακές μου ρίζες. Δεν γεννήθηκα καν εκεί, είναι όμως ο τόπος στον οποίο έζησα 20 χρόνια της ζωής μου (7 έως 28 ετών, με το διάλειμμα του μεταπτυχιακού). Είναι άλλωστε σχετικά καινούργια η πόλη, ουσιαστικά ακατοίκητη πριν την ελληνική ανεξαρτησία, σταδιακά ήρθαν κρητικοί, μανιάτες κι άλλοι επαρχιώτες, αλλά και μέτοικοι λεκανοπεδίου όπως οι δικοί μου - η ναυτιλία, η βιομηχανία καθώς και η ίδια η αστική ανάπτυξη προσέλκυσαν κόσμο και από τη λοιπή Αθήνα. Ή μάλλον την Αθήνα, μια και εμείς οι πειραιώτες, γεννήματα ή και απλά θρέμματα, για κάποιο μυστήριο λόγο δε θέλουμε να μας λένε αθηναίους!

Κι αυτό δεν είναι καινούργιο, όπως διαπίστωσα στο βιβλίο της πρώτης μου δασκάλας Αγγλικών. Η τότε "δεσποινίς Αρετή" στο "33% Αντάρτης" γράφει για τον πατέρα της, τον σεβαστό οικογενειακό φίλο "κύριο Νάσο", που ένιωθε πειραιώτης, αγαπούσε την πόλη (στην οποία έζησε όλη του τη ζωή) και φαίνεται ότι δεν έχανε ευκαιρία να τονίζει την ιδιαιτερότητά της: ήταν πειραιώτης, όχι αθηναίος!

Ο Νάσος Γεωργοσόπουλος δεν περιαυτολογούσε, απ' όσο θυμόμουν, κι έτσι τα όσα διάβασα στο βιβλίο της κόρης του, για τη σεμνή αλλά όχι ανώδυνη αντιστασιακή του δράση στη διάρκεια της Κατοχής, μου έκαναν εντύπωση. Τον θυμάμαι σοβαρό (αλλά καθόλου σοβαροφανή), αγαπητό στην παρέα - και ευθύ. Ήξερε από γραμματόσημα και από θάλασσα.

Το βιβλίο διαβάζεται μονορούφι, κι όχι μόνο γιατί μου είναι γνώριμος (αλλά όχι πλήρως γνωστός) ο άνθρωπος και ο τόπος, αλλά κυρίως γιατί είναι γραμμένο ζωντανά, σε πρώτο πρόσωπο. Είναι σαν να βγαίνει επί σκηνής ο ίδιος ο αφηγητής, ένας άνθρωπος βραχύσωμος που όμως σε κέρδιζε εν ζωή με μόνη την παρουσία του - και τώρα, λίγα χρόνια μετά το θάνατό του, σε κερδίζει και με το "μονόλογό του", όπως αυτός μεταφέρεται από την Αρετή Γεωργοσοπούλου-Μακρέλ.

Well done, teech!


Λίγο πριν τη νέα βενιζελική χρεωκοπία

Χωρίς να θέλω να κάνω τον έξυπνο και τον "μετά Χριστόν προφήτη" και θυμίζοντας ότι δεν είμαι οικονομολόγος, θεωρώ ωστόσο ότι αξίζει να αναδημοσιεύσω εδώ αυτούσια την ανάρτηση που είχα κάνει πριν από δύο χρόνια (της Υπαπαντής του 2010).

Έλεγα τότε ότι χρειαζόταν ένα ελεγχόμενο σοκ. Μείωση 10% σε κάθε μισθό και κάθε επίδομα, στο Δημόσιο και μετά κι αλλού. Δεν θα έλυνε αυτό τα προβλήματα, αν δεν θίγονταν και τα θεσμικά καρκινώματα που έκτοτε προβλήθηκαν (αλλά ελάχιστα "πειράχτηκαν"). Ίσως θα είχε όμως δείξει - διότι "η αγορά" είναι πρόβλεψη, άρα βασίζεται στην πεποίθηση και γενικότερα στην "ψυχολόγηση" - ότι γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια.

Κι αν το -10% τότε φαινόταν βαρύ, ας αναλογιστούμε πού βρίσκονται τα πράγματα σήμερα, που συζητιέται (επαναλαμβάνω: δύο ολόκληρα χρόνια μετά!) το επίπεδο αποδοχών του ιδιωτικού τομέα. Οι μεν δημόσιοι έχουν υποστεί απανωτές μειώσεις πολύ μεγαλύτερες (συνολικά) του -10%. Οι δε του ιδιωτικού τομέα το έχουν πληρώσει με ανεργία, καθυστερήσεις καταβολής αποδοχών, "οικειοθελείς" μειώσεις, πεσμένες δουλειές, κλείσιμο επιχειρήσεων... Όλοι μαζί, ζούμε τη νέκρα (οξύμωρο), την παράλογη φορολόγηση, την αβεβαιότητα - και φυσικά την "υποτίμηση" της χώρας και το χαντάκωμα των προοπτικών μας.

Τα φορολογικά μέτρα και το "μνημόνιο" του 2010 "ξέχασαν" να θίξουν τα μισθολογικά του ιδιωτικού τομέα. Και "με ανακούφιση" είδαμε (τον ίδιο Ιούνιο) εργοδότες και ΓΣΕΕ να κλείνουν τριετή (!) συμφωνία, χωρίς ούτε μία μείωση, αντιθέτως με αυξήσεις!

Οι χαχόλοι της ελληνικής ακρο- και λαϊκο-δεξιάς χαίρονται που ο Πούτιν, στην πρόσφατη ερμηνεία του για τα ελληνικά οικονομικά πάθη, υπονόησε ότι ο Μεγαλέξανδρος ήταν έλληνας. Οι σημερινοί ηγέτες μας πάντως απέφυγαν, έως τώρα, τις "απλές και δυναμικές λύσεις, τύπου γόρδιου δεσμού" (δηλ. λύσεις Μεγαλέξανδρου) για τις οποίες είχα γράψει στο ξεκίνημα του άρθρου. Μάλλον πρέπει να αποδεχτούμε ότι "δεν το 'χουμε" εμείς και περιμένουμε να μας το (επι)βάλουν οι "βάρβαροι" από το βορρά...

Καλή ανάγνωση!


"Όλα 10% κάτω;" Μπααα...

Απλές και δυναμικές λύσεις, τύπου γόρδιου δεσμού, υπάρχει περίπτωση να δούμε, στο πλαίσιο αντιμετώπισης των οικονομικών προβλημάτων της σημερινής Ελλάδας;












Πριν το Ευρώ, η χώρα είχε ένα νόμισμα που - θεωρητικά - μπορούσε να το κάνει ό,τι ήθελε. Συνήθως το υποτιμούσε. Κάποιες φορές με αξιομνημόνευτη απλότητα.


Επί Παπάγου, με υπουργό "συντονισμού" τον Μαρκεζίνη (σημ.: εδώ και δεκαετίες κανείς δεν τολμά να ονομάσει έτσι το υπουργείο εθνικής οικονομίας - εξέλιπε η ψευδαίσθηση ότι κάποιος "μαέστρος" συντονίζει δραστηριότητες και πόρους), το δολλάριο ΗΠΑ πήγε στις 30 δρχ. (για την ακρίβεια 30.000 - τα τρία μηδενικά κόπηκαν), από 15 που είχε πριν. Απλό και δυναμικό.












Ακόμη πιο παλιά, ο αντιβενιζελικός Πρωτοπαπαδάκης το 1921 ενίσχυσε το δημόσιο ταμείο με ένα εξίσου απλό και δυναμικό μέτρο: κόβοντας όλα τα χαρτονομίσματα στα δύο. Ένα εικοσιπεντάδραχμο π.χ. κατέληγε να έχει αξία 12,5 δραχμών, που αντιστοιχούσε στο δεξιό του τμήμα, αυτό που παρέμενε στην κυκλοφορία. Τα αριστερά κομμάτια κάλυψαν τις "τρύπες" που είχε δημιουργήσει η πολυετής πολεμική περιπέτεια και ιδίως η αποτυχημένη μικρασιατική εκστρατεία.


Ακόμη και σήμερα που δεν υπάρχει το όπλο της υποτίμησης ή διολίσθησης, ίσως να μην έχει εκλείψει η δυνατότητα απλών και δυναμικών λύσεων. Θεωρητικά, ο Παπακωνσταντίνου θα μπορούσε να ορίσει ότι κάθε μισθός και κάθε επίδομα - στο Δημόσιο, αλλά θα έδινε τον τόνο και για αλλού - μειώνεται κατά 10%. Το ότι (μάλλον...) δεν θα το κάνει, το αποδίδει κανείς αφενός στην αντίδραση που θα ξεσήκωνε ένα τόσο brutal μέτρο (ασύμβατο με το πνεύμα διαβούλευσης που διέπει τα πράγματα σήμερα), αφετέρου στο ότι η αποτελεσματικότητά του μπορεί και να μην είναι δεδομένη.


Ο Πρωτοπαπαδάκης ένα χρόνο αργότερα εκτελέστηκε (μετά την καταστροφή και τη δίκη των "Εξ"), ο Παπάγος έφυγε νωρίς και τον Μαρκεζίνη τον έφαγε η (πολιτική) μαρμάγκα. Οι υποτιμήσεις τους βέβαια έμειναν στην ιστορία, κατά την κυριαρχούσα άποψη, ως σωτήριες και ωφέλιμες. Small comfort.

1 Φεβ 2012

Και ο κάθε πατριώτης θα μας φέρει την ...ενότης (αμέ!)

Σοβαροί και καλοπροαίρετοι ξένοι εκπλήσσονται με το ότι, στις σημερινές δύσκολες συγκυρίες, φαίνεται να λείπει το πνεύμα της "συνεργασίας για το καλό του τόπου" και να υπερισχύει η επιθυμία "να σωθεί το τομάρι" ατόμων και ομάδων.

Τα παραδείγματα της νεοελληνικής ιστορίας είναι, όμως, αρκετά για να δείξουν πόσο μάταιες είναι οι προτροπές ή προσδοκίες για ενότητα.

Χαρακτηριστικά:

1. Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας πολύ νωρίς σημαδεύτηκε από εμφύλιο (ποιος φυλάκισε τον Κολοκοτρώνη στο Παλαμίδι; Οι οθωμανοί;).

2. Στη διάρκεια του α' παγκοσμίου πολέμου η Ελλάδα χωρίστηκε σχεδόν επίσημα σε δύο κράτη, το βενιζελικό της Θεσσαλονίκης και το αντιβενιζελικό των Αθηνών.

3. Στη μικρασιατική καταστροφή (κι εδώ θα επεκταθώ λίγο), μια τετραήμερη επίθεση των κεμαλικών τούρκων ήταν αρκετή για να καταρρεύσει κοτζάμ μέτωπο (Εσκίσεχιρ-Αφιόν) αλλά και να χαθούν όλα τα πέραν του Έβρου και του Αιγαίου εδάφη μας. Κι αυτό γιατί ο στρατός μας δεν είχε γραμμές άμυνας/ανασύνταξης και δεν είχε καμία διάθεση (και κανένα σχέδιο) να κρατήσει τη Σμύρνη με νύχια και με δόντια. Υποχωρώντας παρέκαμψε επιδεικτικά την πόλη, ακολουθώντας τη χάραξη του σημερινού περιφερειακού αυτοκινητοδρόμου. Έφυγε από τον Τσεσμέ και λέγεται ότι, παρόλο που του ζητήθηκε, δεν άφησε όπλα στους ντόπιους για να αμυνθούν. Κι αυτό γιατί είχε άλλη, σοβαρή δουλειά να κάνει αμέσως μετά: να ανασυνταχθεί σε Χίο-Μυτιλήνη για να υποστηρίξει το βενιζελικό κίνημα.

4. Μετά το β' παγκόσμιο πόλεμο, όταν οι άλλοι άρχισαν να ανασυγκροτούνται, εμείς αναλωθήκαμε σε πολυετή εμφύλιο.

5. Για την Κύπρο τι να πρωτοπεί κανείς;

Οι εμφύλιες διαμάχες δεν περιορίζονται στην Ελλάδα, αλλά νομίζω εδώ το παρακάνουμε.

Διορθώνεται αυτό; Μάλλον όχι - όχι τώρα. Η ηθικολογία, όπως λέγαμε, δεν πιάνει, "έμπνευση" δεν υπάρχει, η ανάγκη δεν οδηγεί απαραίτητα σε καρτερικότητα αλλά μάλλον σε "κοινωνικούς αυτοματισμούς" με την κακή τους έννοια.

Μακάρι να κάνω λάθος...




















Τι τους θέ'με τους βενιζέλους...