31 Αυγ 2009

Οι επέτειοι των άλλων

"Οι τέσσερις μεγαλύτερες ποδοσφαιρικές ομάδες της χώρας έστειλαν μηνύματα για την εθνική εορτή." Δύσκολα θα φανταζόμασταν τις διοικήσεις του Π.Ο.Κ. και του Πάοκ εν έτει 2009 να κάνουν κάτι ανάλογο την 25η Μαρτίου ή την 28η Οκτωβρίου. Οι Μπεσίκτας, Φενέρ, Γαλατά και Τράμπζονσπορ το έπραξαν χθες, ημέρα "Νίκης" - επέτειο της μάχης του Ντουμλού-Πινάρ ("Τουλού-Πουνάρ" θα το δούμε στα δικά μας βιβλία), που σήμανε την αρχή της υποχώρησης του ελληνικού στρατού στη Μικρασία του '22.

Το Dumlupınar βρίσκεται κοντά στο Αφιόν και αποτελούσε την εκτεθειμένη νοτιανατολική "γωνία" του μετώπου των δυνάμεών μας. Με το παλιό ημερολόγιο, η επίθεση ξεκίνησε λίγο πριν της Παναγίας. Στις 17/30 Αυγούστου το αποτέλεσμα είχε ουσιαστικά κριθεί. Δέκα μέρες αργότερα, η Σμύρνη "ελευθερωνόταν", και μετά από άλλες τέσσερις ξεκίνησε η φωτιά.

Οι ειδικοί στα στρατιωτικά θέματα ίσως έχουν άποψη για το αν θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί η ήττα. Το βέβαιο είναι ότι γραμμή υποχώρησης δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Ο ελληνικός στρατός παρέκαμψε τη Σμύρνη, ακολουθώντας περίπου τη διαδρομή του σημερινού περιφερειακού αυτοκινητοδρόμου, για να περάσει μέσω Τσεσμέ στη Χίο και να αποδοθεί στην αποστολή της "επόμενης μέρας" - τη στήριξη της επαναφοράς του βενιζελικού καθεστώτος. Οι εναπομείναντες έλληνες και αρμένιοι σμυρνιοί (μαζί με πολλούς εσωτερικούς πρόσφυγες των γύρω περιοχών που συνέρρεαν στη Σμύρνη) αφέθηκαν στη μοίρα τους.

Θέαμα, ουσία ή πανικός;

Το σαββατοκύριακο που μας πέρασε, το συγκεκριμένο πυροσβεστικό αεροπλάνο ήταν σταθμευμένο στην αποβάθρα της Ραφήνας - με φορητή περίφραξη και φωτισμένο από προβολείς! Το σπίτι του πρωθυπουργού είναι μόλις 3-4 τετράγωνα πιο πάνω, και οι πρόσφατα καμένες εκτάσεις δεν απέχουν πολύ. Γνωρίζει κανείς κάτι περισσότερο;

28 Αυγ 2009

Με στένευαν τα παπούτσια βέβαια...

Η φωτογραφία αφιερώνεται στους συντελεστές του επιτυχημένου σκακιστικού τουρνουά, "Γαύρεια", που για τέταρτη φορά διεξήχθη πριν λίγες μέρες στην Άνδρο. Νικητής ο πατρινός Θωμάς Μωραΐτης, δεύτερος ο συνοδοιπόρος της λάσπης (της) Ζάκμαν - και στην τιμητική τρίτη (και καταϊδρωμένη) θέση ο υπογράφων...

27 Αυγ 2009

Δεν ψάχνει μόνο ο Σωκράτης τον αριστερό χαφ

Μόνο με μια καλή μεταγραφή (ή μάλλον επαναφορά από την αρχαιότητα) θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των πυρκαγιών.

Πρόεδρε φέρε τον Φο(υ)ρλάν από το Καπνοχώρι!


25 Αυγ 2009

Ο δεκαπενταύγουστος δεν ήταν για όλους γιορτινός

Τον Πέτρο δεν τον ήξερα καλά. Είχαμε βρεθεί παλιά σε επαγγελματική συνάντηση και μετρημένες φορές σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Το όνομά του μου ήταν γνωστό από τα ακαδημαϊκά μου διαβάσματα. Νομίζω ότι ένα από τα άρθρα του το μνημόνευσα και στη διατριβή του μάστερ μου. Τον θυμάμαι πάντα ήρεμο και χαμογελαστό. Λυπηρό, όταν φεύγουν άνθρωποι που χαιρόσουν να έχεις πλάι σου. Ακόμη πιο οδυνηρό όμως, όταν χάνονται σε ηλικία τόσο πρώιμη και τόσο κοντινή στη δική σου...

Γλυκόπικρη συμφωνία

Μια και τα δικά μας σπίτια γλίτωσαν τη φωτιά, μπορούμε ακόμη και "άδομεν"...

24 Αυγ 2009

Σε λευκό ή σε πύρινο Clio?

Κι όσο για τα κλισέ...

Με τους χιονιάδες έχουμε "λευκό κλοιό"...

















...που με τις φωτιές μετατρέπεται σε "πύρινο κλοιό"!

Αστραπομαρκόγιαννος

Όταν η σαιζόν αρχίζει χαρωπά...

Πυρ το ενδότερον

Έως τώρα δεν έχουν αναφερθεί νεκροί από το κύμα πυρκαγιών σε Αττική και αλλού. Σε σχέση με το τι συνέβη στην Πελοπόννησο (καμιά εβδομηνταριά χαμένες ζωές) πριν από ακριβώς δύο χρόνια, αυτό είναι παρήγορο - αν και δύσκολα θα το χαρακτήριζε κανείς ως "πρόοδο".

Λυπάμαι για όσους υφίστανται ζημιές - δεν είναι όλοι αυθαίρετοι, πλούσιοι, αδιάφοροι, καταπατητές. Ακόμη κι αν καταφεύγουν στις γνωστές ευκολίες (τηλεφωνώ στον ραδιοσταθμό και όχι στην Πυροσβεστική - ζητάω "ένα αεροπλάνο να ρίξει νερό στο σπίτι μου" - καταγγέλλω το κράτος κ.λπ.), διστάζω να τους κακολογήσω διότι δεν ξέρω πώς θα αντιδρούσα αν έζωναν εμένα οι φλόγες.

Πιο πολύ όμως λυπάμαι για όμορφες και αγαπημένες γωνιές (όπως αυτή της φωτογραφίας, στο Προσήλι δίπλα στο Πόρτο Γερμενό), που όχι απλά ασχημαίνουν αλλά και καταστρέφονται περιβαλλοντικά.

20 Αυγ 2009

Πιρικλίις!

Θου κύριε ανθρωποφυλακήν...

Του συρμού

Τώρα το καλοκαίρι στις παρέες μας μπορεί να λέμε και μια κουβέντα παραπάνω. Όταν όμως δημοσιεύουμε, και μάλιστα με μια σημαντική πολιτική "ετικέτα" όπως των Οικολόγων Πρασίνων (αλήθεια, ο Τρεμόπουλος και η Βασιλάκου είναι γνώστες; Συμφωνούν;), καλό είναι να σκεφτόμαστε λίγο πιο προσεκτικά και να μην αναμασούμε, μεταξύ άλλων, ισχυρισμούς (πράσινης επίσης προέλευσης, αν και διαφορετικής απόχρωσης) που λογικά δεν στέκουν (και έως τώρα έχουν δικαστικώς καταπέσει).

14 Αυγ 2009

Ωστόσο...

..., και παρά την αγάπη μου για το Ασανσέρ, θα πρότεινα να αποφεύγουμε τους ανελκυστήρες από σήμερα έως και την Κυριακή.

Πρόσφατα διάβασα τη "Σκιά της Πεταλούδας" του Ισίδωρου Ζουργού και ομολογώ ότι κατατρόμαξα. Οι πρωταγωνιστές έχουν την κακή τύχη να αποκλείονται σε σταματημένο ανελκυστήρα εντός κτιρίου γραφείων, παραμονές δεκαπενταύγουστου.

Η γκαντεμιά τους είναι διπλή, αν σκεφτεί κανείς ότι η ιστορία διαδραματίζεται στη Θεσσαλονίκη - όπου πολλές παλιότερες πολυκατοικίες ως γνωστόν διαθέτουν μόνο σκάλες. Πέσανε στην περίπτωση.

Η δε δική μου τρομάρα οφείλεται στο ότι κι εμένα πριν λίγα χρόνια μού συνέβη ακριβώς το ίδιο - ευτυχώς στο ασανσέρ του σπιτιού μου, με παρόντες τον διαχειριστή και 1-2 ενοίκους ακόμη. Αυτοί άκουσαν τα χτυπήματά μου στην πόρτα και φρόντισαν για την ασφαλή μου έξοδο. Δεν είναι σίγουρο ότι όποιος εγκλωβιστεί τέτοια μέρα θα έχει την ίδια τύχη, γι' αυτό όσοι μπορούμε ας περπατήσουμε λιγάκι (for a change).

12 Αυγ 2009

Στίχοι από "Το Ασανσέρ"

Στη Σμύρνη ανεβήκαμε το άλλο μεσημέρι
Και στου Τσιφούτη πήγαμε κοντά στο ασανσέρι

























Σύντομα στις οθόνες σας, σε συνέχειες, το μυθιστόρημα "Το Ασανσέρ".

11 Αυγ 2009

I am an Efesian

Όχι, δεν σκοπεύω να προστεθώ στους έλληνες που αγοράζουν γη στην Τουρκία. Δεν με συγκινούν τα πολυτελή διαμερίσματα με θέα στις παραλίες του Kuşadası, όσο ακατανόητο κι αν βρίσκω το να πληρώνεις "διπλά και τρίδιπλα" για μια μαιζονέτα-"τούρτα" σε κάποιο πρώην περιβόλι της Αττικής.

Μπορεί να φταίει η ανασφάλειά μας - όχι αδικαιολόγητη ιστορικά αλλά συχνά παραλυτική. Μπορεί να είναι το ότι ανήκω στους τυχερούς, ως ιδιοκτήτης ενός μικρού σπιτιού στο, αισθητικά πολύ ωραιότερο, παρακείμενο Βαθύ της Σάμου. Ίσως, τέλος, να με τρομάζει η ύπαρξη ενός ρήγματος στο Yavansu, το νότιο προάστιο με τα μεγάλα ξενοδοχεία και τους αποκρουστικούς ημιτελείς ουρανοξύστες στον κοντινό λόφο - τέτοια πια σιγουριά για την αρτιότητα κατασκευής;

Παρόλα αυτά, η Σκαλανόβα ή Νεάπολη, το "νέο" λιμάνι που αντικατέστησε το παλιό της Εφέσου όταν το αχρήστεψαν οι προσχώσεις, ανήκει πια στα αγαπημένα μου μέρη για το καλοκαίρι. Είναι κοντινό σε μας και σε κομμάτια της ιστορίας μας, κι ας μην αποτέλεσε ποτέ τμήμα του νεοελληνικού κράτους - το όριο της "ζώνης της Σμύρνης" μεταξύ 1919-'22 ήταν μόλις 5 χλμ. βόρεια, κοντά στο μεγαλειώδες υδάτινο πάρκο με τις νεροτσουλήθρες. (Ο στρατός μας πάντως το κατέλαβε, μάλλον χωρίς αντίσταση από τους τυπικά διοικούντες ιταλούς, και το κράτησε σχεδόν ώς το τέλος.) Έχει ζωή και προσφέρει "κάτι για όλους" χωρίς να σε "γδέρνει" - τουλάχιστον έως σήμερα, διότι μεθαύριο μπορεί να γίνει κι εκεί δυσεύρετη, όπως έγινε κι εδώ, η ευνοϊκή σχέση τιμής-ποιότητας.

Νομίζω όμως πως το καθοριστικότερο ήταν ότι φέτος απέκτησα ένα στέκι - στην πεζοδρομημένη Οδό Υγείας ή Sağlık Caddesi - και προσέθεσα την πανταχού παρούσα μπύρα των γειτόνων (με όνομα εμπνευσμένο από την αρχαία ιωνική πόλη) στις αγαπημένες μου καλοκαιρινές γεύσεις, πλάι στο σαμιώτ'κο Sec κρασί.


Στάχτες του 20ού αιώνα

Στη Σμύρνη πρωτοπήγαμε το 2005. Καμιά διακοσαριά μέτρα απ' το ξενοδοχείο μας βρισκόταν η μόνη ορθόδοξη εκκλησία που επέζησε της Καταστροφής - ο Άγιος Βουκόλος. Δεν το ξέραμε τότε, ούτε μπορούσαμε να φανταστούμε τι σήμαινε η αναγραφή πινακίδας "Αρχαιολογικό Μουσείο" σ' εκείνη την υποβαθμισμένη περιοχή, πίσω απ' τον σιδηροδρομικό σταθμό.

Στο φετινό μας ταξίδι, μας περίμενε μια έκπληξη. Στη βρώμικη φτωχογειτονιά αναδυόταν και πάλι ένα στολίδι, χάρη στις εργασίες αποκατάστασης. Η παλιά εκκλησία σχεδιάζεται να γίνει "κέντρο τέχνης" - ή μήπως θα έπρεπε να περιμένουμε μια "κίνηση καλής θέλησης" και να ελπίζουμε σε μια θεία λειτουργία υπό τον Βαρθολομαίο ή κάποιον διάδοχό του; Δύσκολο, σε μια πόλη που απαρνείται ένα σημαντικό κεφάλαιο της ιστορίας της. (Δεν είναι η μόνη που το κάνει, γνωρίζω τουλάχιστον μία ακόμη στα Βαλκάνια.)