29 Ιαν 2010

Αυτός ο υπέροχος δακτύλιος...

Δεν έχω τον χρόνο να κάνω μια πλήρη, τεκμηριωμένη αναφορά στον κυκλοφοριακό δακτύλιο της Αθήνας - ένα διαχειριστικό μέτρο που κλείνει σύντομα 30 χρόνια ζωής και που ήδη θεωρείται ξεπερασμένο, χωρίς όμως να έχει βρεθεί και ο διάδοχός του.

Θα μείνω σε ένα βασικό του ελάττωμα: Ο δακτύλιος δεν είναι πραγματική περιφερειακή διαδρομή. Για διάφορους λόγους δεν διαμορφώθηκε ως σύνθεση διαδρομών ελεύθερης ροής, με εξαίρεση κάποιες περιορισμένες ανισόπεδες (Χαμοστέρνας κυρίως). Η κυκλοφορία διοχετεύτηκε από δρόμους (ενίοτε) "γειτονιάς", κατά κανόνα στενούς, με το παρκάρισμα να επιδεινώνει την κατάσταση. Τα ζητήματα ασφάλειας - αλλά και περιβαλλοντικής υποβάθμισης - από τέτοιες ρυθμίσεις δεν είναι αμελητέα.

Σε επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας η τάση είναι να επαναλαμβάνονται τα ίδια λάθη. Στην Κόρινθο, για παράδειγμα, με την πεζοδρόμηση μέρους της κεντρικής λεωφόρου της πόλης (Εθνικής Αντίστασης), εκ των πραγμάτων επιχειρείται να χρησιμοποιηθεί ένας "δακτύλιος" με εξίσου ακατάλληλη όδευση (μέσω ενός ζεύγους μονοδρόμων με φουλ στάθμευση, που μεταθέτουν την κυκλοφορία στην παράλληλη οδό Εθνικής Ανεξαρτησίας).

Άραγε "έτρεξε" κάποιο κυκλοφοριακό μοντέλο ώστε να εκτιμηθεί η κυκλοφοριακή επίπτωση; Έλαβε κανείς υπόψη την αυξημένη πιθανότητα τροχαίων ατυχημάτων; Μήπως κάτι "ξέφυγε"; Ή μήπως κάτι μου διαφεύγει; Διότι σίγουρα δεν μπορώ να διανοηθώ ότι υπάρχει σχεδιασμός που ποντάρει στο χάος.

24 Ιαν 2010

"Αγαπάω κι αδιαφορώ"

Φόρος τιμής στην ιστορική συνέχεια του έθνους μας; Απόπειρα μίμησης του Αντόνι Γκαουντί; Όποια φράση κι αν διαλέξεις για να τον περιγράψεις, ο εικονιζόμενος ναός της Αγίας Φωτεινής (κοντά στην Τρίπολη) θα μπορούσε να επιλεγεί ως σύμβολο της Ελλάδας που "αγάπησα", αυτής που ουσιαστικά - μαζί με τη συγκεκριμένη εκκλησία - οικοδομήθηκε στα πρώτα παιδικά μου χρόνια. Εκεί γύρω στο '70, που οι καταναλωτές υπερσκέλισαν τους παραγωγούς, οι παραθαλάσσιοι τους βουνίσιους, και η ομορφιά νικιόταν από το κιτς.
















Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, ένα κομμάτι από την Ελλάδα που αγάπησα (χωρίς εισαγωγικά) - αυτή που δεν είναι "λίγο κρασί, λίγο θάλασσα", που δεν συμπεριλαμβάνεται στο picture book του μέσου βορειοευρωπαίου. Ελλάδα των δασών, των βουνών, των (λιγοστών) χιονοδρομικών. Εν μέρει εμπορικό δημιούργημα, για την τόνωση του εσωτερικού τουρισμού (ή τη διεύρυνση του προαναφερθέντος picture book). Ωστόσο, αυτή η άλλη όψη της χώρας, που νιώθω ότι αναδείχτηκε εδώ και 15 χρόνια περίπου (αυθαίρετη και προσωπική, σίγουρα, η εκτίμηση αυτή), στο μυαλό μου δεν παύει να ενώνει ένα μεγάλο αριθμό συμπολιτών μας, αυτών που σκέφτονται και - έστω και για λίγο (ή για "πάντα") - υλοποιούν αποδράσεις. Αποδράσεις, οι οποίες ταυτόχρονα είναι και λιγάκι "επιστροφές".


19 Ιαν 2010

Help Haiti

Ανεξάρτητα αν συμφωνείτε ή διαφωνείτε με το υπόγειο γκαράζ της Κορίνθου (ή αν αδιαφορείτε γι' αυτό), αξίζει να σημειώσετε ότι η σχετική ομάδα του Facebook (διαφωνούντες) ανέλαβε συμβολική πρωτοβουλία ενίσχυσης "για τα παιδιά της Αϊτής", σε συνέχεια του καταστροφικού σεισμού που έπληξε πρόσφατα την ιστορική και πολύπαθη αυτή χώρα.

Σημειώστε τον λογαριασμό με αριθμό 101000257760-5 στη Συνεταιριστική Τράπεζα Πελοποννήσου. Η κατάθεση μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε συνεταιριστική τράπεζα στην Ελλάδα.

Ο λογαριασμός θα είναι ανοιχτός μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου και το ποσό, σύμφωνα με ανακοίνωση της ομάδας, "θα δοθεί με τραπεζική επιταγή απευθείας στους γιατρούς χωρίς σύνορα σε εκδήλωση που θα γίνει στη Κόρινθο".

Character assassination

Με μαεστρία


14 Ιαν 2010

Γουρούνια-φορείς (γρίππης) ή -μεταφορείς;

Η "πλάτη του γουρουνιού" (piggyback) περιγράφει ένα είδος μεταφορών που ακόμη στην Ελλάδα δεν είναι αρκετά διαδεδομένο, αλλά κάποιοι αισιοδοξούν ότι μπορεί να το δούμε (στις σημερινές ειδικές συνθήκες) να αναπτύσσεται στον άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης.

Με τον όρο piggyback εννοούμε τη μεταφορά κοντέινερ σε τραίνα-πλατφόρμες. Οι συνδυασμένες μεταφορές (combined transport) στην Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και χρόνια αντιμετωπίζονται ως ξεχωριστό μέσο μεταφοράς. Στην Ελλάδα, μέχρι να αναπτυχθεί μια σοβαρή (δηλαδή πυκνή, γρήγορη, αξιόπιστη) σιδηροδρομική σύνδεση μεταξύ Θεσσαλονίκης και κεντρικής Ευρώπης, μόνο ο κεντρικός διάδρομος (Πάτρας-)Αθήνας-Θεσσαλονίκης προσφέρεται για τέτοιου είδους υπηρεσία - που γίνεται πραγματικά ανταγωνιστική σε σχέση με το φορτηγό μόνο σε διαδρομές αρκετών εκατοντάδων (ή και μερικών χιλιάδων) χιλιομέτρων.

Στην πιο διαδεδομένη χρήση του όρου, το piggyback (ή "καλιότσα") είναι ένας τρόπος μεταφοράς που αρέσει πολύ στα παιδιά, ως παιχνίδι. Όπως και τα τραινάκια.


Sorry, no Vissy

Η σωστή απάντηση στο κουίζ για την ερμηνεύτρια του "Αν Γινότανε" (ελληνική εκδοχή του A vava inouva) είναι:

...Έφη Στρατή!

(Εικονίζεται εδώ με τον Γιάννη Κατέβα από το ομώνυμο φιλμάκι, γυρισμένο σε καραβάκι του αργοσαρωνικού το 1984.)

12 Ιαν 2010

7 general-gouvernements!

Ο καιρός περνά γρήγορα και καλό θα ήταν το Υπουργείο Εσωτερικών να κάνει, σύντομα, πιο συγκεκριμένο τον Καλλικράτη (σημείωση: τιμητική η επιλογή του ονόματος για εμάς τους μηχανικούς, αλλά τι σχέση είχε ο αρχαίος αρχιτέκτων με την αυτοδιοίκηση, πέραν του ότι -μέσω των Μακρών Τειχών- ένωσε Αθήνα και Πειραιά;).

Επιλεκτικά θα αναφερθώ σε ένα σημείο της μεταρρύθμισης που νομίζω ότι δείχνει ατολμία. Το πρόβλημα με τις γενικές διοικήσεις, δηλ. τις υπερ-περιφέρειες - "καπέλα" πάνω στις αιρετές - δεν είναι η (εύλογη) διατήρηση από την κεντρική εξουσία κάποιων αρμοδιοτήτων, αλλά το όχημα. Φαίνεται ότι η κατάργηση των υπουργείων Μακεδονίας-Θράκης και Αιγαίου προκάλεσε εκδηλώσεις ανασφάλειας, τις οποίες τώρα η κυβέρνηση επιχειρεί να κατευνάσει.

Ο ίδιος ο όρος "γενική διοίκηση" παραπέμπει σε άλλες εποχές και (στο δικό μου το μυαλό) συνδέεται περισσότερο με την άσκηση ελέγχου σε φρεσκοκατακτημένες περιοχές παρά σε ώριμη, στρωτή διαχείριση ενός κράτους με αυτοπεποίθηση. Επί της ουσίας, οι αρμοδιότητες της κεντρικής εξουσίας μπορούν κάλλιστα - και πιστεύω αποτελεσματικότερα - να ασκούνται με τοπικά εγκατεστημένους κρατικούς λειτουργούς που θα δίνουν αναφορά στο εκάστοτε υπουργείο, και όχι απαραίτητα με την προσθήκη μιας ακόμη διαμεσολαβητικής στρώσης εξουσίας.


10 Ιαν 2010

Τρίγωνα, χωρίς κάλαντα

Στις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων ή ομάδων, το τρίγωνο είναι ένα βασικό και ενδιαφέρον σχήμα. Δεν έχω διαβάσει Ίψεν αλλά έχω συγκρατήσει φράση έλληνα λαϊκού ψυχολόγου, που μιλούσε για σχέσεις τριών ποδών. Δηλαδή, όταν ο ένας έχει "και τα δύο πόδια μέσα στη σχέση" και ο άλλος μόνο το ένα - με αποτέλεσμα ενδιαφέρουσες καταστάσεις.

Γιατί ενδιαφέρουσες; Διότι το μυαλό μας καταλαβαίνει καλύτερα τα δίπολα. Ορμούζ και Αριμάν. Αρετή και Κακία. Συντήρηση και Πρόοδος. Η πραγματική ζωή είναι απείρως πολυπλοκότερη. Όσο κι αν τη συμπυκνώσουμε, οι συνιστώσες συχνά υπερβαίνουν τις δύο. Συνήθως δεν πέφτουμε κάτω από τις τρεις. Για να μετατραπεί αυτό το σχήμα στο κατανοητό και θεαματικό δίπολο, συμμαχούν οι 2 εναντίον του τρίτου. Interesting situations.

Ας πάρουμε το παράδειγμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Τα μεγάλα μπλοκ ήταν τρία. Η αναμέτρηση κρίθηκε όταν οι ρώσοι και οι αγγλοσάξονες συμμάχησαν εναντίον των γερμανών. Με τον ψυχρό πόλεμο το δίπολο άλλαξε. Και στο ελληνικό υποσύνολο αυτής της αναμέτρησης, οι παππούδες μας έζησαν μεταξύ 1944-1946 την εντυπωσιακή "τράμπα": οι ταγματασφαλίτες συνασπίστηκαν με τους νομιμόφρονες, εναντίον των κομμουνιστών.

Έκτοτε, η "δεξιά" και η "αριστερά" (όχι μόνο στην Ελλάδα) προσπαθούν να μοιράσουν την πίτα της επιρροής, προσαρμόζοντας ανάλογα το λόγο τους. Σήμερα η "δεξιά" φλερτάρει με στοιχεία της ιδεολογίας "αίματος και γης", με διάφορα συγκυριακά προσχήματα (π.χ. λαθρομετανάστευση), η δε "αριστερά" πελαγοδρομεί μεταξύ επανάστασης, μπάχαλου και οικολογικού ανθρωπιστικού ρεφορμισμού - χωρίς απ' όλα αυτά να προκύπτει ένα αξιόλογο αντίβαρο. Η φύση ως γνωστόν απεχθάνεται τα κενά.

Τα κενά τα απεχθάνεται και ο άνθρωπος. Για πολλούς, τα καλύτερα τρίγωνα είναι (όχι τα κενά αλλά) τα γεμιστά με κρέμα, τα γνωστά και ως Πανοράματος (Θεσσαλονίκης). Με ενέπνευσαν κι εμένα - όταν τελειώσει η δημοσίευση σε σειρές του Ασανσέρ (βλ. και σύνδεσμο παραπλεύρως), θα ανεβάσω και το δεύτερο μυθιστόρημα με τίτλο Τρίγωνα Πανοράματος. Όρεξη να 'χετε.


8 Ιαν 2010

"Απίστευτο: χρησιμοποίησαν φωτογραφία πολιτικού για εμπορικούς σκοπούς χωρίς εκείνος να το ξέρει!"

Παγκοσμίου βεληνεκούς ηγέτης απεικονίστηκε με μη εγκεκριμένο πανωφόρι.

"Δεν ξανάγινε", ε;


Let's play twister, let's play risk

Στην Ελλάδα ο όρος ΣΔΙΤ συνετέθη 10 (ίσως και περισσότερα) χρόνια μετά τον αντίστοιχο & πιο εύηχο αγγλικό (PPP, public-private partnerships).Με τις συμπράξεις δημοσίου-ιδιωτικού τομέα όπως και τις συμβάσεις παραχώρησης, το κράτος υλοποιεί δημόσια έργα κάνοντας τον ιδιώτη (ή ακριβέστερα το σύμπλεγμα ιδιώτη & τραπεζών) συμμέτοχο στο κόστος.

Πέρα από τις συνήθεις απλουστευτικές προσεγγίσεις ("το κράτος εξοικονομεί/ξεπουλά", "οι ιδιώτες εκμεταλλεύονται/ρισκάρουν"), που δυστυχώς τις ακούμε και από ανθρώπους σε υπεύθυνα πόστα, σημείο-κλειδί σε τέτοιες συνεργασίες είναι η κατανομή κινδύνων - η οποία ποτέ δεν είναι "μονόπαντη", αλλά επιδιώκεται να γίνεται με βέλτιστο τρόπο, ώστε το κάθε μέρος να αναλαμβάνει εκείνα τα ρίσκα που είναι σε θέση να διαχειριστεί καλύτερα.

Όσοι διαβάζουν αγγλικά ίσως βρουν ενδιαφέρουσα την παρουσίαση που εμφανίζεται εδώ. Εμένα μου έμεινε πάνω από όλα το εξής "ζουμί": Το ρίσκο δεν μπορείς να το εξαλείψεις. Μπορείς είτε να το παρακάμψεις είτε να το διαχειριστείς (με το ανάλογο κόστος). Συμβαίνει στα ΣΔΙΤ αλλά και στη ζωή.

5 Ιαν 2010

Θάλαττα!

Το Βαθύ της Σάμου (η εντυπωσιακή φωτό από το μπλογκ logospoliti.blogspot.com) και πολλοί παραλιακοί οικισμοί της ανατολικής Μεσογείου (Bodrum μεταξύ άλλων) εδώ και καιρό βιώνουν φουσκοθαλασσιές.

Οι επιστήμονες έχουν μια σπάνια ευκαιρία να μελετήσουν το φαινόμενο και να μας ενημερώσουν (πριν μας ζαλίσουν οι επαΐοντες με την "υπερθέρμανση του πλανήτη") για το αν οφείλεται σε ανέμους, παλίρροιες ή συνδυασμό των δύο.

Στο Βαθύ τυχαίνει να γνωρίζω ότι δεν είναι πρωτοφανές να μπαίνουν τα νερά στην πόλη, ούτε δείχνει να οφείλεται αυτό σε κακοτεχνία ή άλλη ανθρώπινη παρέμβαση. Οι παλιότεροι το θυμούνται να συμβαίνει με εντονότερο (βίαιο) τρόπο, με τις λεγόμενες "προβέντζες" - μπουρίνια που σηκώνουν τεράστια κύματα και μπαίνουν έως και την εσωτερική πλατεία Αγίου Νικολάου.



2 Ιαν 2010

Νέα χρονιά: "κλήσεις, προκλήσεις, προσκλήσεις"...

Δανεική η φράση, από μια ραδιοφωνική εκπομπή. Αφορμή για να τη θυμηθώ ήταν η εναλλαγή των λέξεων reckless, restless, breathless στο πολύ ωραίο τραγούδι του Dan Wilson, που έτυχε να ακούσω σε στιγμές γαλήνης τις τελευταίες μέρες. Αντιγράφω παρακάτω τους αρχικούς του στίχους. Εδώ και 18 χρόνια οι πρώτες μέρες του ημερολογιακού έτους έχουν για μένα τη δική τους σημασία, πέρα από τη διαδεδομένη, σχεδόν πάγκοινη αίσθηση του νέου ξεκινήματος...

I'm hunting shadows in the dark
And steaming jungles of the world,
Either to kill or to be killed,
By creatures never named or heard,

I'm lifting wishes to the stars,
The gleaming satellites of time,
Orbiting circles overhead
To futures when your love is mine