30 Δεκ 2011

Αγιοβασιλιάτικο γράμμα συγκοινωνιολόγου

Άγιε από την Καισάρεια,

Δεν ξέρω αν από γεωγραφικής πλευράς έχεις την αρμοδιότητα να κάνεις υποδείξεις σε τοπικούς άρχοντες της κυρίως Ελλάδας.

Αν σου πέφτει λόγος, σε παρακαλώ ψιθύρισε σε αυτούς που πρέπει ότι, για να πάρουν το δώρο τους, πρέπει να βγάλουν από μέσα τους ό,τι τους βαραίνει την ψυχή.

Το τι είναι αυτό, δεν το ξέρω συνολικά. Απ' όσο καταλαβαίνω πάντως στον τομέα που με ενδιαφέρει, απασχολούνται απο το λάθος νταλγκά.

Δεν καταλαβαίνουν ότι με το να υλοποιούν ένα σωστό μέτρο (όπως είναι κατ' αρχήν, ως ιδέα, ο κυκλικός κόμβος), σε λάθος σημεία και με τον λάθος τρόπο, το χαντακώνουν;

Ποιος μπορεί να διώξει την κατάρα, εξαιτίας της οποίας δεν στεριώνει ούτε μία φωτεινή σηματοδότηση στην πόλη;

Ποιος μπορεί να φέρει το πράσινο κύμα (yeşil dalga που λένε κι από κει μεριά) συντονισμένης σηματοδότησης, ώστε το πλούσιο οδικό δίκτυο της πόλης (που αντέχει, ακόμη και τώρα που πεζοδρομήθηκε "η μάνα κι ο πατέρας του") να εξυπηρετήσει καλύτερα και ασφαλέστερα την κυκλοφορία;

Είσαι η τελευταία μας ελπίδα, ανατολίτη άγιε, σε περιμένουμε.


Αλλάζουν και δεν βουλιάζουν: Σαμόα (μέρος Β)

Ο Φιλέας Φογκ κέρδισε το στοίχημα, στον Γύρο του Κόσμου σε 80 Ημέρες, επειδή διέσχισε τη γραμμή αλλαγής ημερομηνίας ταξιδεύοντας από τα δυτικά προς τα ανατολικά.

Κινήθηκε δηλαδή με την ίδια φορά που περιστρέφεται και η γη. Επέστρεψε λοιπόν στο Λονδίνο έχοντας ζήσει ενδιάμεσα 81 ηλιοβασιλέματα - αλλά μόνο 80 24ωρα.

Αυτό το "θαύμα" συνέβη, διότι κάπου στον Ειρηνικό υπάρχει μια γραμμή, που θεωρητικά συμπίπτει με τον μεσημβρινό των 180 μοιρών. Όσοι είναι ανατολικά της, ζουν στην "προηγούμενη" μέρα. Κάθε 15 μοίρες γεωγραφικού μήκους ανατολικότερα, αρχίζει μια νέα ωριαία άτρακτος (τάιμ ζόουν, βαρβαριστί), μέχρι να κλείσει ο κύκλος.

Η Σαμόα, για μια ακόμη φορά, πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα. Όπως πρόπερσι που άλλαξε τους κανόνες οδήγησης στο δρόμο, μεταθέτοντας την κυκλοφορία στα αριστερά για να μοιάσει στην Αυστραλία, έτσι και σήμερα, 30/12/2011, πράττει το αντίθετο από τον Φογκ και "κινείται" δυτικά.

Κανείς στο μέλλον δεν θα μπορέσει να θυμηθεί ή να ανακαλύψει, τι συνέβη στη Σαμόα αυτή την ημερομηνία. Διότι απλούστατα, η μέρα αυτή δεν υπάρχει για το νησιωτικό αυτό κράτος. Με κριτήριο και πάλι την πληρέστερη ένταξή της στον άμεσο περίγυρο, η Σαμόα αποφάσισε να αλλάξει άτρακτο και να μεταθέσει στα ανατολικά της τη γραμμή αλλαγής ημερομηνίας. Έτσι, από τις 29 Δεκεμβρίου "περνά" κατευθείαν στις 31.

Για όσους κατοικούν κοντά στη "μαγική γραμμή", είναι δυνατά τέτοια "παιχνίδια", που δίνουν την ευκαιρία να προσπεράσεις μία ολόκληρη μέρα. Ο υπόλοιπος κόσμος αρκείται στην ανοιξιάτικη και φθινοπωρινή αλλαγή μεταξύ θερινής και χειμερινής ώρας (όπου, τέλος πάντων, εφαρμόζεται αυτή). Μήπως άραγε στις 36 ώρες που απομένουν προλαβαίνουμε να βρούμε κάποιο τρόπο να προσπεράσουμε ολόκληρο το 2012, που ελάχιστοι πια το ατενίζουν με αισιοδοξία;
















Time flies, Sir

29 Δεκ 2011

Putin's fever

Ερωτηματικά προκαλεί η ανεμπόδιστη διέλευση του οχήματος που "συνόδευε" τον (καθ)ηγούμενο Εφραίμ της μονής Βατοπεδίου από τους σταθμούς διοδίων της εθνικής οδού Θεσσαλονίκης-Αθηνών.

Παρόλο που τα οχήματα μεταφοράς ιερωμένων, όπως το popemobile του πάπα, βάσει νόμου δεν απαλλάσσονται από την καταβολή διοδίων, εντούτοις έγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι η συνοδεία του κυπρίου μοναχού δεν σταμάτησε σε κανέναν από τους πολυάριθμους σταθμούς κατά μήκος του αυτοκινητοδρόμου.

Ναι μεν με τον τρόπο αυτό η πομπή πραγματοποίησε ιστορικό ρεκόρ χρόνου διαδρομής, καταρρίπτοντας την επίδοση που έκανε (κατά λάθος) το 1999 αξιωματικός της KFOR όταν παρέλειψε να διαβάσει τις πινακίδες στη Χαλάστρα Θεσσαλονίκης και έσπευσε γκαζωμένος στην Αθήνα αντί για την Πρίστινα - πλην όμως προέβη σε ξεκάθαρη παραβίαση της νομοθεσίας, χωρίς μάλιστα να συντρέχουν οι ειδικοί λόγοι προστασίας των αδικημένων που επικαλείται το κίνημα Δεν Πληρώνω. Δεν είναι δυνατόν, με άλλα λόγια, να γίνεται τζαμπατζής για τέτοια μικροποσά ο επικεφαλής ενός ιδρύματος που μετέχει σε εννεαψήφιου ύψους αγοραπωλησίες ακινήτων, σε προνομιακή μάλιστα συνεργασία με το ελληνικό δημόσιο.

Από την πλευρά της ιεράς κοινότητος υποστηρίζεται ότι το όχημα πραγματοποίησε στάση σε όλα τα προβλεπόμενα σημεία, στα οποία όμως ήταν παρόντες καταληψίες που παρεμπόδισαν την καταβολή του αντιτίμου, με χυδαίες μάλιστα ύβρεις προς τα θεία.

Οι αρνητές, ωστόσο, επισημαίνουν ότι εκτάκτως τις συγκεκριμένες ώρες είχαν αναστείλει τις κινητοποιήσεις τους, επιτρέποντας κατ' εξαίρεση την είσπραξη διοδίων από πλευράς των ληστρικών εταιρειών, ακριβώς για να αποφύγουν να διευκολύνουν τον υπόδικο και με τον τρόπο αυτό να προκαλέσουν την ελληνική κοινή γνώμη.

Ανεξάρτητοι παρατηρητές αποδίδουν τις αντιφατικές αναφορές σε μια κλασική, όπως την αποκαλούν, ενδοαριστερή διαμάχη. Στους κόλπους των αντιρρησιών πληρωμής ανήκουν, αφενός οι δήθεν κινήσεις πολιτών που στην πραγματικότητα υποστηρίζονται από το ΣΥΡΙΖΑ, αφετέρου το κομμουνιστικό ΠΑΜΕ. Το τελευταίο, ως αιώνια φιλοσοβιετικό, δεν θα είχε κανένα λόγο να αβαντάρει τον ρώσο ηγέτη, υποστηρικτή του Εφραίμ, τον οποίο βεβαίως θεωρεί αντεπαναστάτη και κλεπτοκράτη. Απέναντι σε αυτή τη δογματική θεώρηση φαίνεται ότι στέκεται ένα κύμα αριστεροδεξιάς έκφρασης που, μετά τις καλοκαιρινές πλατείες, εκδηλώνει τώρα την αγανάκτησή του συμπαριστάμενο στον αγιορείτη που καλείται να πληρώσει, για αυτά για τα οποία δεν θα λογοδοτήσει ποτέ το, κύριο υπεύθυνο, καταρρέον πολιτικό σύστημα.


23 Δεκ 2011

Έκτακτη είδηση: Τα μέτρα της κυβέρνησης για την αναθέρμανση της αγοράς κατά την εορταστική περίοδο

Από το Υπουργείο Εστιάσεως και Θεαμάτων ανακοινώθηκε ότι, στα πλαίσια των δεσμεύσεων των συνεργαζομένων πολιτικών δυνάμεων για ελαφρύνσεις προς τα χειμαζόμενα λαϊκά στρώματα, από 24ης Δεκεμβρίου και μέχρι 8ης Ιανουαρίου εφαρμόζεται διατίμηση (πλαφόν) σε συγκεκριμένα είδη και υπηρεσίες ευρείας κατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

- Γαλοπούλα ή (αγγλο)γάλος

- Χριστόψωμο

- Κουραμπιέδες αμυγδάλου

- Μελομακάρονα

- Ξεροτήγανα ή δίπλες (με τη συνταγή της θείας Αθηνάς)

- Τσουρέκια πολίτικα

- Κέηκ με άχνη

- Κάλαντα

- Μποναμάς ή "στρίνα"

- Έπαθλο για εύρεση φλουριού βασιλόπιτας

- Η βασιλόπιτα καθαυτή

- Κερί (από παραφίνη)

- Συνδρομή στον "δίσκο" της εκκλησίας

- Ετήσια πρωτοχρονιάτικη έκδοση Economist "The World in 2012"

- Βαρελότα πρωτοχρονιάς (μόνο τα εκρήξεως, εξαιρούνται τα λάμψεως)

- Ρεβεγιόν χασαποταβέρνας (εξαιρούνται τα άλλα κέντρα, μεγάλες πίστες, κλαμπ κ.ά.)

Τα φαινόμενα αισχροκέρδειας που έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν, σε συνδυασμό με την οικονομική δυσπραγία πολλών συμπολιτών μας, καθιστούν αναγκαία την εφαρμογή μιας δικαιότερης τιμολογιακής πολιτικής, την οποία καλούνται να επωμιστούν οι επιχειρηματίες (συμπεριλαμβανομένων καλαντιστάδων), οι ναοί και οι ιδιώτες, οι πρακτικές των οποίων - καθώς και η επανειλημμένη διατύπωση των απαιτήσεών τους για σταθερό φορολογικό σύστημα, κοινωνική γαλήνη και περιβάλλον ενθάρρυνσης της επιχειρηματικότητας - έγιναν έως τώρα ανεκτές χωρίς αντίποινα.

Στο εορταστικό διάστημα, συνεπώς, η μέγιστη επιτρεπόμενη τιμή για κάθε μία μονάδα (κιλό τροφίμου, τεύχος, δεκάδα κεριών ή άπαξ παροχή εάν πρόκειται για υπηρεσία) θα ανέρχεται σε 1 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ (13% ή 23%), ανεξαρτήτως του κόστους παραγωγής. Για τους δε καταβάλλοντες το ποσό με φοροκάρτα, θα εφαρμόζεται έκπτωση 20%.

Με το μέτρο αυτό είναι βέβαιο ότι θα αναθερμανθεί η αγορά, θα επανεκκινήσει η οικονομία και θα εξαλειφθεί κάθε αίσθηση αδικίας στη διάρκεια των άγιων αυτών ημερών.

Με το βλέμμα και το νου στην ταπεινή φάτνη που θα κοσμεί το μαρτυρικό Μπάνσκο, ο Υπουργός εύχεται χρόνια πολλά και καλά - και, του χρόνου, σπίτια μας (το πιάσατε το υπονοούμενο, ούτε καν χασαποταβέρνα).


15 Δεκ 2011

Bon pour le département?

Η απήχηση του παρεξηγημένου ανδρεοπαπανδρεϊσμού έχει να κάνει, πέρα από τους ιστορικούς-πολιτικούς λόγους, και με μια ιδιαίτερη πτυχή της πολυσυζητημένης απλόχερης πολιτικής της περιόδου.

Με το Πασόκ του '81-'85 ένιωσαν λιγότερο αποκλεισμένες οι μάζες της επαρχίας. Σε μια "δημοκρατική άμιλλα", οι πρωτεύουσες των νομών εξασφάλισαν ισότιμες υποδομές (με την ευρεία έννοια), τα εδάφη τους εξελίχθηκαν σε μικρόκοσμους όπου - ακόμη κι αν σε περιφερειακή ή εθνική θεώρηση η κατανομή δεν ήταν βέλτιστης αποδοτικότητας - η έννοια του "πρώτου στο χωριό" μετεξελίχθηκε.

Η ακτινοβολία της μεγαλούπολης δεν χάθηκε. Η εσωτερική μετανάστευση όμως εξισορροπήθηκε από ένα ρεύμα μερικής επιστροφής στις ρίζες ή και συνειδητής αποκέντρωσης. Το κυριότερο είναι ότι πολύς κόσμος δεν έβλεπε πια την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη σαν τη μόνη του επιλογή για "να ζήσει" - με ό,τι αυτή η έκφραση σήμαινε για τον καθένα. Το σινεμά σου, το πολυκατάστημά σου, τα φροντιστήρια αγγλικών σου, το γιατρό σου, ό,τι χρειαζόσουν κατά κανόνα το είχες σχεδόν δίπλα σου - στη χειρότερη περίπτωση, αν ήσουν στην Αργιθέα ή τους Λειψούς, θα είχες λίγη ταλαιπωρία παραπάνω ή θα αποκλειόσουν για λίγο από κανένα χιονιά ή τίποτα μποφόρια.

Φυσικά αυτό το φαινόμενο έχει και downsides, όπως λέγαμε κι εμείς στο South Kensington (και φαντάζομαι το έλεγαν και στο Surrey). Έχω την εντύπωση ότι βασίστηκε αρκετά σε διοικητικές ρυθμίσεις, που αυτοτροφοδοτούνταν, όχι σε "πραγματική" έλξη λόγω πρωτογενούς παραγωγής του τόπου. Ιδρύοντας μια δημόσια υπηρεσία ή ένα ΑΕΙ, που το ζήτησε ο (εκλεγμένος μετά το 1994, άρα συχνά πιο απαιτητικός ή πιο λαϊκιστής) νομάρχης (από κοντά κι ο δήμαρχος), επειδή "δεν είναι δυνατόν" να μην έχει η (ιστορική, βεβαίως) πρωτεύουσά του κάτι που το έχει η ισότιμη διπλανή της, προσελκύεις γύρω τους όλη αυτή την υποστηρικτική απασχόληση που "δίνει ζωή" και κίνητρα. Επίσης, αυτή η "ανάπτυξη" έχει κρατηθεί στο επίπεδο (κλίμακα, δυναμική/φιλοδοξία) που βολεύει τον τυπικό μικροϊδιοκτήτη και πιστεύω ότι κάποιες φορές δεν γίνεται αρκετά ελκυστική για να γίνει σημαντική σε επίπεδο π.χ. περιφέρειας ή και να αποκτήσει μια ευρύτερη ακτινοβολία. Ο κίνδυνος είναι η ανάπτυξη μιας μετριοκρατίας που δεν πολυδίνει λογαριασμό πέρα από το "χωριό της" (νομό), δεν την πολυνοιάζει να λάμψει παραέξω και φυσικά δεν πολυευνοεί καινοτομία, τομές, διάκριση, αριστεία.

Η ισορροπία πιστεύω ότι μπορεί να βρεθεί στη μέση. Όσο φεύγαμε από το αθηνοκεντρικό παρελθόν, στο οποίο όσοι ήθελαν να πάνε μπροστά διόρθωναν την προφορά τους για να μην τους προδώσει, τόσο κέρδιζαν έδαφος οι μετα-εκσυγχρονιστικοί ήχοι: κώφωση φωνηέντων, "φωνηεντοφαγία" και ποικίλες εκδοχές των λάμδα και νι. Αυτό από μόνο του δεν είναι κακό, κάθε άλλο: αν βοηθά τα τοπικά ιδιώματα να αποφύγουν τη μοίρα των λιγότερο ομιλούμενων γλωσσών, τόσο το καλύτερο, αρκεί να γίνεσαι κατανοητός από τον ξένο (επισκέπτη ή νεοφερμένο) και να τον παίζεις, να μην τον αποκλείεις. Δεν ωφελεί να γίνεις πρωτευουσιάνος με το ζόρι, αρκεί - κατά τη γνώμη μου - να μην αγνοείς ότι η λέξη πολιτισμός βγαίνει από την πόλη και ότι η καλή παιδεία είναι εξίσου απομακρυσμένη από τη μαγκιά τόσο του κάμπριο όσο και του τρακτέρ (με κοινό υπόστρωμα φραπέ ή και φρέντο), και να θυμάσαι ότι το πραγματικά καλό δεν έχει γεωγραφικά όρια ισχύος.


12 Δεκ 2011

Δεν μας χαιρετάτε, λέω εγώ;

Αμφίβολης εγκυρότητας βρετανικά ΜΜΕ ισχυρίστηκαν ότι ο γάλλος πρόεδρος Σαρκοζύ απέφυγε να ανταλλάξει χειραψία με τον βρετανό πρωθυπουργό Κάμερον, σημάδι - υποτίθεται - της ψυχρότητας που χαρακτηρίζει τις σχέσεις του Ηνωμένου Βασιλείου με τον "γαλλογερμανικό άξονα".

Κάποιοι λένε ότι ο κ. Σαρκοζύ είχε ήδη χαιρετήσει τον κ. Κάμερον νωρίτερα. Όπως θα έλεγε κι ένας φίλος μου, "αυτή τη δουλειά θα κάνουμε;" Ξανά χειραψία;

Δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε αν όντως είχαν χαιρετηθεί οι δύο ηγέτες. Στο βίντεο όμως φαίνεται, ξεκάθαρα, ο βασικός λόγος για τη μη πραγματοποίηση της χειραψίας.

Ο γάλλος πρόεδρος διακατέχεται από αγωνία για μεγάλα γεωπολιτικά προβλήματα του πλανήτη. Ειδικά όταν αφορούν τη χώρα μας, με την οποία έχει δεσμούς, που πηγαίνουν παραπέρα από το "Grèce-France-Alliance" - όπως ξέρουμε, έχει ρίζες και στην όμορφη Θεσσαλονίκη.

(Μην κοιτάτε που δήλωσε ότι κακώς μας δέχτηκε η Ευρωζώνη. Για το καλό μας το είπε.)

Το διακαές του ενδιαφέρον για το Κυπριακό, λοιπόν, είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο ο "Σαρκό" προσπέρασε τον "πιτσιρικά" βρετανό πρωθυπουργό και έσπευσε να συνομιλήσει με έναν πολιτικό ογκόλιθο, τον ηγέτη μιας άλλης νησιωτικής χώρας-μέλους της Ε.Ε.







9 Δεκ 2011

Ταμειακή αμηχανία

Το πιο χαρακτηριστικό σημάδι για να καταλάβουμε (όσοι από μας καμιά φορά ξεχνιόμαστε και πιστεύουμε ότι ζούμε στα roaring '00s) ότι είμαστε μια χώρα υπό καθεστώς πτώχευσης (χρεωκοπίας, διαχείρισης, οικονομικού ελέγχου, κ.λπ.), είναι το πόσο συχνά πια ακούμε τη λέξη Ταμείο.

Η δική μου παιδική ανάμνηση της λέξης ταυτίζεται με τις ταμειακές μηχανές που είχε κατά καιρούς στο μαγαζί του ο πατέρας μου, και μάλιστα την παλιά, περίπου όπως η εικονιζόμενη. Ταμείο λέγαμε αφενός τη σχετική θέση εργασίας (που συνδυαζόταν, στο συνοικιακό ζαχαροπλαστείο μας, με το πακετάρισμα και το υποτυπώδες μάρκετινγκ), αφετέρου τον συρταρωτό δίσκο στο κάτω μέρος της ταμειακής μηχανής, με τις θέσεις για ψιλά και χαρτονομίσματα, που άνοιγε πατώντας ένα κουμπί που έβγαζε το χαρακτηριστικό "clang" ήχο. Η τεχνολογία ήταν παλιά, τα πλήκτρα πατιόντουσαν με δύναμη, κάποια (π.χ. υποδιαιρέσεις δεκαλέπτου) δεν τα πατούσαμε καθόλου - η κατασκευή της ταμειακής είχε προηγηθεί της πληθωριστικής έκρηξης του 1973 και εξής.

Η πιο απαιτητική στιγμή ήταν το βράδυ (μετά τη δύση του ηλίου, ενίοτε πολύ μετά) που έπρεπε να κάνεις ταμείο, δηλαδή να εκτελέσεις μια σειρά από ενέργειες (σημαντικές για τον "μαγικό" κώδικα βιβλίων και στοιχείων) με καθορισμένη αλληλουχία - και φυσικά να φροντίσεις για τη φύλαξη και μεταφορά των κινητών αξιών (βλ. δερμάτινο ή ιμιτασιόν τσαντάκι κάτω από τον πάγκο).

Ασχολούμενος (περιστασιακά που βοηθούσα στο μαγαζί, ιδίως σε γιορτές) κυρίως με το ταμείο "κατόρθωσα" να μη μάθω να φτιάχνω ούτε ένα είδος γλυκού. Ας ελπίσουμε ότι στην κλίμακα της χώρας (ή μάλλον της ηπείρου) μας, η κυριαρχία των διαφόρων Ταμείων δεν θα μας κάνει να ξεχάσουμε εντελώς την ουσία της ζωής, που δεν είναι τίποτε άλλο από τα πράγματα που την ομορφαίνουν και την εμπλουτίζουν.    

7 Δεκ 2011

Μέχρι τότε, κολύμπι;

Ξεπερνώντας διάφορες αναστολές, ίσως συνειδητοποιήσουμε ότι η μόνη ελπίδα για βελτίωση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης ορισμένων ακριτικών νησιών με την ελληνική πρωτεύουσα είναι το να ενταχθεί αυτή η σύνδεση σε ένα διάδρομο μεγαλύτερης σημασίας, ενίοτε διακρατικό.

Στην περίπτωση της Σάμου, που φαίνεται να πηγαίνει ακόμη ένα βήμα πίσω (κάποτε είχαμε τα ημιταχύπλοα των 6-8 ωρών, που όμως είχαν τη Σάμο ως τσόντα των δημοφιλέστερων, τουριστικά, Κυκλάδων - περίπου άγονη γραμμή, που τελικά δεν συνέφερε), η σωτηρία ίσως έρθει από μια γραμμή Πειραιάς-Κουσάντασι, που θα φέρει κοντά την αθηναϊκή μητρόπολη των 4 εκατομμυρίων με την περίπου ισομεγέθη της Σμύρνη.

Για να γίνει αυτό βέβαια θα πρέπει να τονωθούν οι σχέσεις μεταξύ αυτών των δύο σοβαρών πόλων. Είναι μακριά για να αποτελέσουν δίδυμες πόλεις. Οι προσανατολισμοί των οικονομιών είναι τέτοιοι που οι τωρινές ανάγκες επικοινωνίας δείχνουν ασήμαντες. Η φυσική όμως, το μοντέλο "βαρύτητας" που διέπει σε μεγάλο βαθμό τη σχέση ανάμεσα σε μεγέθη & αποστάσεις πόλεων (και των μεριδίων ΑΕΠ που τους αναλογούν) και τη ζήτηση για μετακινήσεις, θα μας έλεγε ότι αν μη τι άλλο υπάρχει κρυμμένο (αδρανές;) δυναμικό αλληλεπίδρασης.

Σε μια τέτοια περίπτωση, αν δηλαδή ο Σγουρός (ή διάδοχός του) και ο βαλής (νομάρχης) της Σμύρνης αποφάσιζαν (στο μέτρο των αρμοδιοτήτων τους, αλλά και εφόσον νοιάζονται για τους τόπους τους) να ηγηθούν μιας τέτοιας προσπάθειας, υποστηρικτικό μέρος της οποίας θα ήταν και επένδυση (ιδιωτών που δεν θα τα περιμένουν όλα από κάποιο Interreg) στη συγκοινωνιακή σύνδεση, τότε κοντά στον βασιλικό θα μπορούσε να ποτιστεί και η γλάστρα. Η Σάμος είναι το πολυπληθέστερο νησί στο θαλάσσιο δρόμο ανάμεσα στον Πειραιά και το Κουσάντασι. Ένα δρομολόγιο με μόνες ενδιάμεσες στάσεις στο Βαθύ και τη διοικητική πρωτεύουσα Ερμούπολη (κυκλαδικό hub) - ολιγάριθμες αυτές οι στάσεις για να μη χάνεται ελκυστικότητα - θα μπορούσε να δώσει τη λύση "αύριο" ή μάλλον "μεθαύριο".

Δυστυχώς, τα προβλήματα του "σήμερα" αναζητούν διαφορετικές λύσεις, που ελπίζω να τις βρουν αυτοί που πρέπει, στους οικονομικά στριμωγμένους καιρούς που διανύουμε.


5 Δεκ 2011

Του κύκλου τα γυρίσματα

Είδα με τα μάτια μου σήμερα το πρωί αυτό που περιγράφεται στην τοπική ιστοσελίδα: Δύο σημαντικές διασταυρώσεις της Κορίνθου (Γ. Παπανδρέου με Πατρών και με Εθν. Αντιστάσεως) μετατρέπονται σε κυκλικές.

Πέρα από την "αλιευτική" παρομοίωση και τις εύλογες ανησυχίες για την ασφάλεια που προκαλεί το θέαμα της βέργας και του πλέγματος, δεν μπορώ παρά να επισημάνω ότι η κατασκευή κυκλικών κόμβων είναι μια κίνηση στη σωστή κατεύθυνση. Δεν ξέρω αν θα υιοθετηθεί παλιότερη πρόταση για τοποθέτηση γλυπτών-οροσήμων (μετά τους Πήγασο, Μεγαλέξανδρο και Διογένη, όλο και κάποιος χώρος θα βρεθεί για τη Λαΐδα, τον Παλαίμωνα ή το Σίσυφο). Από καθαρά κυκλοφοριακής πλευράς, πάντως, πέρα από τον προβληματισμό για το αν οι συγκεκριμένοι κόμβοι (λόγω περιορισμών χώρου και κίνησης πεζών και ποδηλάτων) είναι οι καταλληλότεροι για roundabouts, οφείλω να υπενθυμίσω μερικά βασικά στοιχεία (βλ. και φωτό) για να είναι επιτυχημένη η εφαρμογή του συγκεκριμένου είδους κυκλοφοριακής ρύθμισης:

(1) Όλοι οι εισερχόμενοι στον κόμβο πρέπει να έχουν STOP ή πινακίδα παραχώρησης προτεραιότητας (Ρ-1 ή "ανάποδο τρίγωνο"). Μόνο έτσι αποφεύγεται το "μπλοκάρισμα" του κόμβου. Παλιότερα, στον ελληνικό ΚΟΚ, ο κινούμενος εντός του κόμβου είχε προτεραιότητα. Αυτό δυστυχώς άλλαξε, διότι οι κυκλικοί κόμβοι ήταν απλά "κάτι το ωραίον" (δηλαδή παρτέρια) και δεν είχε γίνει αντιληπτή η κυκλοφοριακή τους σημασία - για να μην "μπερδεύεται" λοιπόν ο έλληνας οδηγός, η εκ δεξιών προτεραιότητα εφαρμόστηκε και εκεί: προτεραιότητα απέκτησε ο εισερχόμενος. Πού να δουλέψουν έτσι οι κυκλικοί κόμβοι; (Αφήνω στην άκρη την εκδοχή, που άκουσα κάποτε από σοβαρό άνθρωπο, ότι η εκ δεξιών προτεραιότητα εφαρμόστηκε ολοκληρωτικά, λόγω του "δεξιού κράτους" που δεν ήθελε πουθενά -ούτε καν στους δρόμους- να "βγαίνεις από τα αριστερά".)

(2) Μαζί με την παραχώρηση προτεραιότητας, ο εισερχόμενος πρέπει να ωθείται στο να μειώνει και την ταχύτητά του. Αυτό μεταξύ άλλων επιτυγχάνεται με τον κατάλληλο γεωμετρικό σχεδιασμό. Ακόμη και αν τα απέναντι σκέλη του κόμβου βρίσκονται σε τέλεια ευθυγράμμιση, τα κράσπεδα (των προσβάσεων και του ίδιου του κύκλου στη μέση) πρέπει να δίνουν τέτοια καμπύλωση, ώστε να αναγκάζουν τον οδηγό σε επιβράδυνση. Αυτή η λεπτομέρεια θέλει προσοχή, διότι αν - στο συγκεκριμένο κορινθιακό παράδειγμα - ο κατερχόμενος της Εθν. Αντιστάσεως ενθαρρύνεται να προχωρήσει "σούμπιτος" προς το κέντρο, χωρίς να τον φρενάρει τίποτε, τότε έχουμε κάνει μια (κυκλική) τρύπα στο νερό.




4 Δεκ 2011

Ταμπέλες στην έρημο

Τους είχαν πει "αριστερούς". Επειδή πίστευαν στην υπεράσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, δεν ήταν προκατειλημμένοι απέναντι στους μετανάστες, αλλόθρησκους και αλλόφυλους, δεν ενθουσιάζονταν με την προοπτική των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, εξοργίζονταν με τις αδικίες. Κι όμως δεν ήταν, ίσως γιατί ταυτόχρονα τους άγγιζε κι αυτό που είχε γράψει ο Κούντερα, ότι αριστερός είναι αυτός που πιστεύει στη "μεγάλη πορεία". (Κι εδώ βεβαίως υπήρξε αντίλογος. Αριστεροί μπορεί όχι, "νεοταξικοί" όμως σίγουρα.)

Τους είχαν πει "απολιτίκ". Επειδή δεν είχαν κομματική ένταξη, ούτε βύσμα, ούτε ανέμιζαν σημαιάκια, ούτε έσπευδαν να πάρουν θέση υπέρ του ενός ή του άλλου στις ανούσιες μονομαχίες εντυπωσιασμού.

Τους είπαν, φυσικά, και "πασόκ(ους)", επειδή έτσι ερμήνευαν την τήρηση αποστάσεων από αμφότερα τα άκρα του πολιτικού φάσματος.

Και, εννοείται, τους είπαν και "δεξιού(μπε)ς", γιατί η αποστροφή τους στα στημένα σόου υπεράσπισης κεκτημένων και η πίστη τους στην ελευθερία - με όλες τις δυσκολίες και τις ανισότητές της - τους χαρακτήριζε αυτόματα ως ταξικούς εχθρούς για κάποιους.

Δεν ξέρω αν πρόκειται για μια σιωπηλή πλειοψηφία, που μεγάλη μερίδα της υπέπεσε σε αντιφάσεις ή εγκλωβίστηκε σε επιλογές "ανάγκης" ή άγνοιας. Δεν ξέρω αν είναι τελικά μειοψηφία και, αν ναι, πόσο δικαιούται να αυτοθεωρείται ως "φωτισμένη".

Όσοι κι αν είναι, ελπίζω ότι δεν θα ιδιωτεύσουν, δεν θα ασχοληθούν μόνο με την αυτονόητα πρώτη προτεραιότητα, δηλαδή την αυτοπροστασία, αυτοσυντήρηση και αυτοβελτίωση. Κι ότι δεν θα αρκεστούν στο να θυμίζουν (και σωστά) ότι δικαιώνονται, αλλά θα βγουν μπροστά για να βοηθήσουν να φανούν οι δρόμοι που θα απομακρύνουν κοινωνίες και ηγεσίες από γκρεμούς, βάλτους, βάτα, φίδια και αντικατοπτρισμούς.


1 Δεκ 2011

Η αρχή ενός νέου ύμνου

Σε γνωρίζω από την κόψη

Του σπαθιού την τριμερή

 

Μπε(τ) νουάρ

Αν ο Χ πολιτικός χώρος θέλει να περιστοιχίζεται από μερικές ακόμη συνιστώσες, πέραν αυτών που ήδη έχει γύρω του, το τίμιο θα ήταν να το ζητήσει καθαρά και ξάστερα. "Είμαι ο Χ και είμαι εντάξει!" Με ανοιχτά χαρτιά, όσοι πιστεύουν - είτε ατομικά είτε μέσα από τη συλλογική τους εκπροσώπηση - ότι εκφράζονται από τον συγκεκριμένο πολιτικό χώρο ή ότι θα μπορούσαν σε κάποια σημεία να συμπορευτούν μαζί του, έχουν κάθε δικαίωμα να τον ακολουθήσουν.

Επειδή όμως δεν είναι (και δεν ήταν) όλη η Ελλάδα ΣΥΡΙΖΑ ή ΕΑΜ ή Καραμανλική ή Βενιζελοπλαστηρική ή..., κι επειδή διάφοροι κόπτονται για "αμεσοδημοκρατικές" "συλλογικότητες" και προτρέχουν να προεξοφλήσουν θέσεις και συμπορεύσεις πριν καν αυτές συζητηθούν (παρουσιάζοντας μάλιστα προσωπικές απόψεις ως "πρακτικά συζήτησης"!), θα ήθελα να επισημάνω ότι η συμμετοχή ώριμων και σκεπτόμενων ενήλικων ατόμων σε ομάδες, όταν μάλιστα γίνεται επιδεικνύοντας στοιχειώδη υπευθυνότητα και προσοχή απέναντι στο πολύ σημαντικό θέμα του καθορισμού της ταυτότητας, των επιδιώξεων και των θέσεων της ομάδας, δεν μπορεί να λοιδορείται ως "ελιτισμός", ούτε να συκοφαντείται ως διεκδίκηση της "μίας και μόνης αλήθειας".

Η αναγκαία, για την επίτευξη "κρίσιμης μάζας" (δηλαδή ικανού μεγέθους ανθρώπινων και άλλων πόρων και ικανής δυναμικής), συμπόρευση με άλλες ομάδες δεν μπορεί να γίνεται πριν καν αποκρυσταλλωθεί και δώσει "στίγμα" η οντότητα. Έρμαια και πρόβατα υπάρχουν παντού, δεν είμαστε όμως όλοι ίδιοι.