Το small and beautiful κόμμα της ενιαίας αριστεράς το 1989 δεν έκανε την ανατροπή που θα ήθελε. Όσοι το στηρίξαμε χωρίς να προερχόμαστε από τα δύο κύρια συστατικά του, ελπίζαμε ότι υπήρχαν κι άλλοι σαν κι εμάς. Σοσιαλιστές, φιλελεύθεροι, ανεξάρτητοι που -όπως με έπεισε ένας φίλος- θα βρίσκαμε κάτι θετικό κι ελπιδοφόρο. Τελικά ο "ΣΥΝ" έπιασε 13 τοις εκατό, ακριβώς το ένα τρίτο των ψήφων του αντίπαλου δέους - του Πασόκ που ναι μεν έπεσε κάτω από το 40 αλλά δεν φυλλορρόησε ακριβώς. Η συνέχεια είναι γνωστή, χιλιομελετημένη και με ερμηνείες που ποικίλουν ανάλογα με τις συμπάθειες του καθενός.
Από το 2012 και μετά στον ευρύτερο αριστερό παραταξιακό χώρο οι όροι έχουν αντιστραφεί. Η μεγάλη δύναμή του είναι πια ο Σύριζα, η ριζοσπαστικότερη (για κάποια χρόνια) μετεξέλιξη του Συνασπισμού. Στην τωρινή κυβερνητική φθορά, το ΚινΑλ (δηλαδή το Πασόκ) ελπίζει ότι θα παραμείνει ή μάλλον θα ξαναγίνει σημαντική παραταξιακή δύναμη. Το αποτέλεσμα της αυριανής ψηφοφορίας (7 Ιουλίου) θα δείξει τι ακριβώς θα συμβεί, ωστόσο με βάση τις ευρωεκλογές και όλες τις δημοσκοπήσεις και εκτιμήσεις, η σχέση Σύριζα-Κινάλ είναι περίπου η ίδια με αυτήν των Πασόκ-ΣΥΝ του '89: τρία προς ένα.
Τα ποιοτικά στοιχεία σήμερα είναι δυσμενέστερα για τον Σύριζα από ό,τι ήταν το 1989 για το Πασόκ - και εύλογα: Εδώ και δέκα σχεδόν χρόνια δεν έχει υπάρξει κόμμα άνω του 40% (κάποιοι λένε ότι αυτό θα σταματήσει αύριο με τη ΝΔ). Για τον Σύριζα έχει μια βάση ο ισχυρισμός ότι υστερεί σε δεσμούς με κοινωνικές ομάδες και παραγωγικές τάξεις και για πολλούς αυτό εξηγεί την κατάρρευσή του σε επίπεδο περιφερειών και δήμων. Θα μεταφραστεί αυτό όμως σε μετακίνηση ψηφοφόρων από τον Σύριζα στο ΚινΑλ, τόσων ώστε ακόμη και στις συνθήκες πόλωσης να διατηρηθεί τουλάχιστον το 3:1 (ή και να εξασφαλίσει διψήφιο ποσοστό το κόμμα υπό τη Φώφη Γεννηματά);
Το ΚινΑλ δεν προκάλεσε ιδιαίτερο θόρυβο και το στοίχημα είναι αν -ως θέσει κεντρώο κόμμα- θα αντέξει μέσα στην πόλωση από τα δύο μεγάλα. Η λογική λέει ότι δεν θα φτάσει εύκολα το ποσοστό των ευρωεκλογών: οι αντισύριζα θα τείνουν να στηρίξουν ΝΔ και οι αντιδεξιοί Σύριζα. Η υπόθεση Βενιζέλου δεν μπορώ να καταλάβω πώς θα βοηθήσει το ΚινΑλ (όπως αρκετοί αναλυτές θεώρησαν), δεδομένου ότι το κόμμα δεν έχει και πάρα πολλά στελέχη με αυτή την εμπειρία. Κι όσο για το σποτ με τα κονσερβοκούτια, είναι μια θλιβερή απόπειρα να διεκδικήσει το κόμμα έναν ρόλο που δεν μπορεί να έχει πια. Δεν μπορεί να ηγηθεί ενός μετώπου και ταυτόχρονα -εμφανιζόμενο ουσιαστικά ως "καλός Σύριζα"- διώχνει μετριοπαθείς προς τη Νέα Δημοκρατία.
Το διαφημιστικό αυτό μου θύμισε το κανάλι του Κουρή, που το βράδυ της παραμονής των εκλογών 1990 είχε παίξει το "Ζ" του Γαβρά. Ωραία η ταινία, αλλά στο τέλος της -κουρασμένος από την πασοκική χειραγώγηση- ένιωσα την έντονη ανάγκη να ψηφίσω, για πρώτη μου φορά, Μητσοτάκη. Πέραν των άλλων, το σποτάκι του Κινήματος Αλλαγής απλά δεν βλέπεται. Οπότε, καταλαβαίνετε.
Από το 2012 και μετά στον ευρύτερο αριστερό παραταξιακό χώρο οι όροι έχουν αντιστραφεί. Η μεγάλη δύναμή του είναι πια ο Σύριζα, η ριζοσπαστικότερη (για κάποια χρόνια) μετεξέλιξη του Συνασπισμού. Στην τωρινή κυβερνητική φθορά, το ΚινΑλ (δηλαδή το Πασόκ) ελπίζει ότι θα παραμείνει ή μάλλον θα ξαναγίνει σημαντική παραταξιακή δύναμη. Το αποτέλεσμα της αυριανής ψηφοφορίας (7 Ιουλίου) θα δείξει τι ακριβώς θα συμβεί, ωστόσο με βάση τις ευρωεκλογές και όλες τις δημοσκοπήσεις και εκτιμήσεις, η σχέση Σύριζα-Κινάλ είναι περίπου η ίδια με αυτήν των Πασόκ-ΣΥΝ του '89: τρία προς ένα.
Τα ποιοτικά στοιχεία σήμερα είναι δυσμενέστερα για τον Σύριζα από ό,τι ήταν το 1989 για το Πασόκ - και εύλογα: Εδώ και δέκα σχεδόν χρόνια δεν έχει υπάρξει κόμμα άνω του 40% (κάποιοι λένε ότι αυτό θα σταματήσει αύριο με τη ΝΔ). Για τον Σύριζα έχει μια βάση ο ισχυρισμός ότι υστερεί σε δεσμούς με κοινωνικές ομάδες και παραγωγικές τάξεις και για πολλούς αυτό εξηγεί την κατάρρευσή του σε επίπεδο περιφερειών και δήμων. Θα μεταφραστεί αυτό όμως σε μετακίνηση ψηφοφόρων από τον Σύριζα στο ΚινΑλ, τόσων ώστε ακόμη και στις συνθήκες πόλωσης να διατηρηθεί τουλάχιστον το 3:1 (ή και να εξασφαλίσει διψήφιο ποσοστό το κόμμα υπό τη Φώφη Γεννηματά);
Το ΚινΑλ δεν προκάλεσε ιδιαίτερο θόρυβο και το στοίχημα είναι αν -ως θέσει κεντρώο κόμμα- θα αντέξει μέσα στην πόλωση από τα δύο μεγάλα. Η λογική λέει ότι δεν θα φτάσει εύκολα το ποσοστό των ευρωεκλογών: οι αντισύριζα θα τείνουν να στηρίξουν ΝΔ και οι αντιδεξιοί Σύριζα. Η υπόθεση Βενιζέλου δεν μπορώ να καταλάβω πώς θα βοηθήσει το ΚινΑλ (όπως αρκετοί αναλυτές θεώρησαν), δεδομένου ότι το κόμμα δεν έχει και πάρα πολλά στελέχη με αυτή την εμπειρία. Κι όσο για το σποτ με τα κονσερβοκούτια, είναι μια θλιβερή απόπειρα να διεκδικήσει το κόμμα έναν ρόλο που δεν μπορεί να έχει πια. Δεν μπορεί να ηγηθεί ενός μετώπου και ταυτόχρονα -εμφανιζόμενο ουσιαστικά ως "καλός Σύριζα"- διώχνει μετριοπαθείς προς τη Νέα Δημοκρατία.
Το διαφημιστικό αυτό μου θύμισε το κανάλι του Κουρή, που το βράδυ της παραμονής των εκλογών 1990 είχε παίξει το "Ζ" του Γαβρά. Ωραία η ταινία, αλλά στο τέλος της -κουρασμένος από την πασοκική χειραγώγηση- ένιωσα την έντονη ανάγκη να ψηφίσω, για πρώτη μου φορά, Μητσοτάκη. Πέραν των άλλων, το σποτάκι του Κινήματος Αλλαγής απλά δεν βλέπεται. Οπότε, καταλαβαίνετε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου