ΟΚ, ελληνικό είναι το καλοκαίρι που περνά κανείς στην Ελλάδα (ισπανικό στην Ισπανία κ.λπ.). Σύμφωνοι, παραμένουμε κορυφαίος τουριστικός προορισμός αυτή την εποχή του χρόνου, με τη μοναδικότητα των νησιών, τα 15.000 χλμ. ακτογραμμής και μερικά ακόμη στοιχεία που μπορεί η χώρα μας να τα χρησιμοποιήσει ως USP, προσοχή όχι USB, εννοώ unique selling proposition, στοιχεία που σε ξεχωρίζουν από τους ανταγωνιστές.
Κάτι όμως δεν μου κάθεται καλά όταν διαβάζω τον όρο ελληνικό καλοκαίρι, ως δήθεν καθορισμένη εμπειρία με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Νομίζω πως κάποιοι απλά προβάλλουν τη δική τους οπτική ως must, χαρά στην πρωτοτυπία θα μου πείτε. Όμως, μια και οσονούπω τελειώνει το κατεξοχήν θερινό τρίμηνο - και ομολογώντας την απροθυμία μου να γράψω οτιδήποτε πολιτικό/εκλογικό αυτή τη στιγμή - είπα να ασχοληθώ λιγάκι με την αγαπημένη εποχή που φεύγει (δημοσιεύοντας κάτι που θα μείνει, για να έχουμε να ασχολούμαστε).
Είπαμε που φεύγει - και αμέσως έχουμε το πρώτο σημείο. Από πού κι ως πού φεύγει; Δεν χαλάει αυτόματα ο καιρός την πρώτη Σεπτέμβρη. Αστρονομικά και μετεωρολογικά το όριο είναι η φθινοπωρινή ισημερία (και ημέρα γενεθλίων μου, 23/9), αλλά στην πραγματικότητα όλοι ξέρουμε ότι οι εποχές είναι δύο, καλοκαίρια και χειμώνες, το είπε κι ο Μητροπάνος. Για μένα καλοκαίρι είναι η εποχή που συνήθως μπορώ να κολυμπήσω, δηλ. κάπου ανάμεσα στο Πάσχα και τα Εισόδια. Δεν θέλω να σας το επιβάλω, αλλά αν το σκεφτείτε, συμφέρει - ένα εξάμηνο και βάλε.
Με έναν τέτοιο ευρύ ορισμό καταλαβαίνετε ότι τα στερεότυπα πάνε περίπατο. Το εξάμηνο καλοκαίρι έχει και βροχές. Αν προσέξετε, και το τρίμηνο (Ιούνιος έως Αύγουστο) δεν στερείται βροχοπτώσεων, με ενδεχόμενη εξαίρεση κάποια νησιά του ανατολικού Αιγαίου, κάποιες χρονιές. Αν λοιπόν ο καιρός έχει ποικιλία, αντιλαμβάνεστε τι συμβαίνει με τις δραστηριότητες. Τι είναι ελληνικό καλοκαίρι, λοιπόν;
Η θάλασσα; Αυτή υπάρχει κι αλλού. Και - όσο κι αν εμένα που προτιμώ τα νησιά μου φαίνεται παράξενο αυτό - δεν την προτιμούν όλοι. Πολλοί επιλέγουν το βουνό, είτε από καταγωγή είτε από άποψη.
Οι διακοπές στο εξοχικό; Δεν κάνουν όλοι διακοπές, δεν έχουν όλοι εξοχικό ή συγγενείς σε χωριό. Κι αν ακόμη δεχτούμε ότι η πλειοψηφία είναι έτσι, τι από όλα αυτά είναι μόνο ελληνικό; Ξέρετε πόσα εκατομμύρια χωριά υπάρχουν στον πλανήτη;
Το κολύμπι; Πολλοί δεν ξέρουν (κάποιοι πνίγονται), άλλοι προτιμούν βόλτες στην εξοχή ή απλά αραλίκι με διάβασμα, μουσική ή ό,τι άλλο τους ευχαριστεί.
Ακόμα λιγότερο καθολική είναι η συμμετοχή σε άλλα συστατικά του τυπικού δήθεν ελληνικού καλοκαιριού, όπως ούζο, καμάκι, ιστιοπλοΐα ή τάβλι. Εξαίρεση αποτελούν τα παγωτά, που όμως είναι παγκόσμια και εσχάτως παντός καιρού.
Ας αφήσουμε το ότι ο παραθερισμός δεν αποτελεί προαιώνια ελληνική παράδοση. Ο ένας μήνας άδεια καθιερώθηκε - νομίζω - επί Ανδρέα Παπανδρέου, κάνοντας τις διακοπές "όπως τις γνωρίζουμε" μαζικό φαινόμενο μόλις μετά το 1980-κάτι. Προπολεμικά υπήρχε βέβαια ήδη το φαινόμενο, αλλά ήταν για τους πολύ λίγους.
Συγγνώμη που σας το χαλάω, αλλά το ελληνικό καλοκαίρι μοιάζει πολύ με το ιταλικό, το τούρκικο, το βουλγάρικο κ.λπ. Κι όπως μαθαίνω κι από φίλους από πιο βόρειες χώρες, εκτός Μεσογείου μπορεί μεν να μην έχει πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια (άλλωστε ούτε κι η Χαλκιδική έχει, κι ας μην έχει σαν κι αυτή), υπάρχουν όμως προορισμοί που διαφημίζουν παρόμοιες εμπειρίες όπως το δανέζικο νησάκι Μπόρνχολμ.
Ούτε βέβαια το ρήμα παραθερίζω είναι μοναδικά ελληνικό ως έννοια, όπως λεγόταν για τη λέξη φιλότιμο (γερμ. Ehrgeiz, παρεμπιπτόντως). Μια τεξανή πριν πολλά χρόνια μου είχε κάνει εντύπωση, αμφισβητώντας τον μπαμπά Μπους που το έπαιζε συμπατριώτης της. Δείτε εδώ τα τρία πράγματα που δεν κάνει ποτέ ένας τεξανός, κατ' αυτήν. Πρώτο και καλύτερο: ο τεξανός δεν χρησιμοποιεί ως ρήμα τη λέξη summer. "We don't use summer as a verb".
Που σημαίνει - δεν το γνώριζα κι εγώ, αλλά επιβεβαιώνεται - ότι υπάρχει και παραϋπάρχει ρήμα παραθερίζω και στην Υπερδύναμη.
Συμπέρασμα. Να περνάμε καλά, με ό,τι ευχαριστεί τον καθένα (φωτό κάτωθι, από hiking σε δροσερό νησί του Αιγαίου). Είναι το δικό του, προσωπικό καλοκαίρι. Ελληνικό, ΟΚ, και παγκόσμιο. Oops, ούτε καν αυτό. Στο νότιο ημισφαίριο τουρτουρίζουν από το κρύο.
Κάτι όμως δεν μου κάθεται καλά όταν διαβάζω τον όρο ελληνικό καλοκαίρι, ως δήθεν καθορισμένη εμπειρία με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Νομίζω πως κάποιοι απλά προβάλλουν τη δική τους οπτική ως must, χαρά στην πρωτοτυπία θα μου πείτε. Όμως, μια και οσονούπω τελειώνει το κατεξοχήν θερινό τρίμηνο - και ομολογώντας την απροθυμία μου να γράψω οτιδήποτε πολιτικό/εκλογικό αυτή τη στιγμή - είπα να ασχοληθώ λιγάκι με την αγαπημένη εποχή που φεύγει (δημοσιεύοντας κάτι που θα μείνει, για να έχουμε να ασχολούμαστε).
Είπαμε που φεύγει - και αμέσως έχουμε το πρώτο σημείο. Από πού κι ως πού φεύγει; Δεν χαλάει αυτόματα ο καιρός την πρώτη Σεπτέμβρη. Αστρονομικά και μετεωρολογικά το όριο είναι η φθινοπωρινή ισημερία (και ημέρα γενεθλίων μου, 23/9), αλλά στην πραγματικότητα όλοι ξέρουμε ότι οι εποχές είναι δύο, καλοκαίρια και χειμώνες, το είπε κι ο Μητροπάνος. Για μένα καλοκαίρι είναι η εποχή που συνήθως μπορώ να κολυμπήσω, δηλ. κάπου ανάμεσα στο Πάσχα και τα Εισόδια. Δεν θέλω να σας το επιβάλω, αλλά αν το σκεφτείτε, συμφέρει - ένα εξάμηνο και βάλε.
Με έναν τέτοιο ευρύ ορισμό καταλαβαίνετε ότι τα στερεότυπα πάνε περίπατο. Το εξάμηνο καλοκαίρι έχει και βροχές. Αν προσέξετε, και το τρίμηνο (Ιούνιος έως Αύγουστο) δεν στερείται βροχοπτώσεων, με ενδεχόμενη εξαίρεση κάποια νησιά του ανατολικού Αιγαίου, κάποιες χρονιές. Αν λοιπόν ο καιρός έχει ποικιλία, αντιλαμβάνεστε τι συμβαίνει με τις δραστηριότητες. Τι είναι ελληνικό καλοκαίρι, λοιπόν;
Η θάλασσα; Αυτή υπάρχει κι αλλού. Και - όσο κι αν εμένα που προτιμώ τα νησιά μου φαίνεται παράξενο αυτό - δεν την προτιμούν όλοι. Πολλοί επιλέγουν το βουνό, είτε από καταγωγή είτε από άποψη.
Οι διακοπές στο εξοχικό; Δεν κάνουν όλοι διακοπές, δεν έχουν όλοι εξοχικό ή συγγενείς σε χωριό. Κι αν ακόμη δεχτούμε ότι η πλειοψηφία είναι έτσι, τι από όλα αυτά είναι μόνο ελληνικό; Ξέρετε πόσα εκατομμύρια χωριά υπάρχουν στον πλανήτη;
Το κολύμπι; Πολλοί δεν ξέρουν (κάποιοι πνίγονται), άλλοι προτιμούν βόλτες στην εξοχή ή απλά αραλίκι με διάβασμα, μουσική ή ό,τι άλλο τους ευχαριστεί.
Ακόμα λιγότερο καθολική είναι η συμμετοχή σε άλλα συστατικά του τυπικού δήθεν ελληνικού καλοκαιριού, όπως ούζο, καμάκι, ιστιοπλοΐα ή τάβλι. Εξαίρεση αποτελούν τα παγωτά, που όμως είναι παγκόσμια και εσχάτως παντός καιρού.
Ας αφήσουμε το ότι ο παραθερισμός δεν αποτελεί προαιώνια ελληνική παράδοση. Ο ένας μήνας άδεια καθιερώθηκε - νομίζω - επί Ανδρέα Παπανδρέου, κάνοντας τις διακοπές "όπως τις γνωρίζουμε" μαζικό φαινόμενο μόλις μετά το 1980-κάτι. Προπολεμικά υπήρχε βέβαια ήδη το φαινόμενο, αλλά ήταν για τους πολύ λίγους.
Συγγνώμη που σας το χαλάω, αλλά το ελληνικό καλοκαίρι μοιάζει πολύ με το ιταλικό, το τούρκικο, το βουλγάρικο κ.λπ. Κι όπως μαθαίνω κι από φίλους από πιο βόρειες χώρες, εκτός Μεσογείου μπορεί μεν να μην έχει πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια (άλλωστε ούτε κι η Χαλκιδική έχει, κι ας μην έχει σαν κι αυτή), υπάρχουν όμως προορισμοί που διαφημίζουν παρόμοιες εμπειρίες όπως το δανέζικο νησάκι Μπόρνχολμ.
Ούτε βέβαια το ρήμα παραθερίζω είναι μοναδικά ελληνικό ως έννοια, όπως λεγόταν για τη λέξη φιλότιμο (γερμ. Ehrgeiz, παρεμπιπτόντως). Μια τεξανή πριν πολλά χρόνια μου είχε κάνει εντύπωση, αμφισβητώντας τον μπαμπά Μπους που το έπαιζε συμπατριώτης της. Δείτε εδώ τα τρία πράγματα που δεν κάνει ποτέ ένας τεξανός, κατ' αυτήν. Πρώτο και καλύτερο: ο τεξανός δεν χρησιμοποιεί ως ρήμα τη λέξη summer. "We don't use summer as a verb".
Που σημαίνει - δεν το γνώριζα κι εγώ, αλλά επιβεβαιώνεται - ότι υπάρχει και παραϋπάρχει ρήμα παραθερίζω και στην Υπερδύναμη.
Συμπέρασμα. Να περνάμε καλά, με ό,τι ευχαριστεί τον καθένα (φωτό κάτωθι, από hiking σε δροσερό νησί του Αιγαίου). Είναι το δικό του, προσωπικό καλοκαίρι. Ελληνικό, ΟΚ, και παγκόσμιο. Oops, ούτε καν αυτό. Στο νότιο ημισφαίριο τουρτουρίζουν από το κρύο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου