Επειδή κάποιες φορές που γκρινιάζουμε καίγονται και τα χλωρά μαζί με τα ξερά, ας τονίσουμε μερικά πράγματα που ίσως βοηθήσουν να πάψουμε να αισθανόμαστε αχρείαστες ενοχές για τη σαββατιάτικη επέτειο.
Δεν χρειάζεται, για παράδειγμα, να αναπαράγουμε τον μύθο ότι η χώρα μας είναι η μόνη με πολλαπλές εθνικές επετείους. Πολλές άλλες, κι όχι μόνο νοτιοευρωπαϊκές, έχουν 2 ή και περισσότερες εθνικές γιορτές. Εδώ που βρίσκομαι - Κροατία - τώρα έχουν τρεις (κρατική υπόσταση, ανεξαρτησία, λήξη πατριωτικού πολέμου) και επιπλέον μια αργία αντιφασιστικού αγώνα - χωριστή μέρα, επιπροσθέτως της Πρωτομαγιάς.
Δεν μπορούμε επίσης να ισχυριζόμαστε ότι δεν υπάρχουν αλλού παιδικές/νεανικές παρελάσεις (το κάνουν για παράδειγμα οι ψυχροί Νορβηγοί, τον Μάιο που μπορούν) ή ότι δεν επιδεικνύεται η πολεμική μηχανή (στο Παρίσι είδαμε μέχρι και στα προεόρτια της μεγάλης 14ης Ιουλίου). Το να γίνουν αλλαγές στο τελετουργικό για να ξεφύγουμε από "τα ίδια και τα ίδια" - ή το να μην καπηλεύονται συγκεκριμένοι χώροι πατριωτισμό και αντίσταση - είναι σοβαρές αλλά διαφορετικές συζητήσεις.
Τέλος, ακούω συχνά αφ' υψηλού ξίνισμα για το ότι γιορτάζουμε την είσοδο στον πόλεμο κι όχι τη λήξη αυτού. Αν σκεφτούμε το πώς ήμασταν στη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου - ήδη σε εμφύλιες συρράξεις που κράτησαν ακόμη 5 χρόνια σχεδόν - καλώς κάνουμε και δεν γιορτάζουμε τη λήξη. Η έναρξη ήταν μια σπάνια εκδήλωση ενότητας: τόσο πολιτικής (κομμουνιστές να δηλώνουν δημόσια στήριξη σε έναν αυταρχικό, αντικομμουνιστή πρωθυπουργό που επέβαλε φασιστικούς συμβολισμούς) όσο και εθνικής, μια και ήταν ο πόλεμος στον οποίο παλιά και νέα Ελλάδα (mainlanders και πρόσφυγες, χριστιανοί και μη) έδωσαν σώματα και πνεύματα.
Το δε "Όχι" ως σύνθημα-εύρημα είναι αληθινά λιτό, συμπυκνωμένο, μέχρι και ελκυστικό, όπως διαπιστώνω από ξένους φίλους που δείχνουν γνήσιο θαυμασμό μαθαίνοντας για τον συμβολισμό του (για να μην αναφέρουμε πόσο συγκίνησε η σύγχρονη, μακιαβελική όσο και αποτελεσματική, επίκλησή του το καλοκαίρι του 2015).
Δεν μου λέει συνεπώς και πολλά το ότι η Βρετανία - όπου επίσης έζησα παλιότερα, σημείο αναφοράς ως "πρότυπο (!) χώρας εξωτερικού" για δεκάδες χιλιάδες συμπατριώτες - δεν έχει εθνικές γιορτές και παρελάσεις κι άρματα. Ο καθένας και τα δικά του - ακόμη κι αν ήμασταν Ηνωμένες Πολιτείες Ευρώπης δεν θα καταργείτο η διαφορετικότητα. Ένα μόνο δεν θα με πείραζε να μιμηθούμε, εν προκειμένω, από τους Βρετανούς (και άλλους - για την ακρίβεια να το επαναφέρουμε, μια και το κάναμε παλιότερα): τη μεταφορά των αργιών στην κοντινότερη Παρασκευή ή Δευτέρα!
Εικόνα: "Πορεία προς το μέτωπο", Ουμβέρτος Αργυρός
Δεν χρειάζεται, για παράδειγμα, να αναπαράγουμε τον μύθο ότι η χώρα μας είναι η μόνη με πολλαπλές εθνικές επετείους. Πολλές άλλες, κι όχι μόνο νοτιοευρωπαϊκές, έχουν 2 ή και περισσότερες εθνικές γιορτές. Εδώ που βρίσκομαι - Κροατία - τώρα έχουν τρεις (κρατική υπόσταση, ανεξαρτησία, λήξη πατριωτικού πολέμου) και επιπλέον μια αργία αντιφασιστικού αγώνα - χωριστή μέρα, επιπροσθέτως της Πρωτομαγιάς.
Δεν μπορούμε επίσης να ισχυριζόμαστε ότι δεν υπάρχουν αλλού παιδικές/νεανικές παρελάσεις (το κάνουν για παράδειγμα οι ψυχροί Νορβηγοί, τον Μάιο που μπορούν) ή ότι δεν επιδεικνύεται η πολεμική μηχανή (στο Παρίσι είδαμε μέχρι και στα προεόρτια της μεγάλης 14ης Ιουλίου). Το να γίνουν αλλαγές στο τελετουργικό για να ξεφύγουμε από "τα ίδια και τα ίδια" - ή το να μην καπηλεύονται συγκεκριμένοι χώροι πατριωτισμό και αντίσταση - είναι σοβαρές αλλά διαφορετικές συζητήσεις.
Τέλος, ακούω συχνά αφ' υψηλού ξίνισμα για το ότι γιορτάζουμε την είσοδο στον πόλεμο κι όχι τη λήξη αυτού. Αν σκεφτούμε το πώς ήμασταν στη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου - ήδη σε εμφύλιες συρράξεις που κράτησαν ακόμη 5 χρόνια σχεδόν - καλώς κάνουμε και δεν γιορτάζουμε τη λήξη. Η έναρξη ήταν μια σπάνια εκδήλωση ενότητας: τόσο πολιτικής (κομμουνιστές να δηλώνουν δημόσια στήριξη σε έναν αυταρχικό, αντικομμουνιστή πρωθυπουργό που επέβαλε φασιστικούς συμβολισμούς) όσο και εθνικής, μια και ήταν ο πόλεμος στον οποίο παλιά και νέα Ελλάδα (mainlanders και πρόσφυγες, χριστιανοί και μη) έδωσαν σώματα και πνεύματα.
Το δε "Όχι" ως σύνθημα-εύρημα είναι αληθινά λιτό, συμπυκνωμένο, μέχρι και ελκυστικό, όπως διαπιστώνω από ξένους φίλους που δείχνουν γνήσιο θαυμασμό μαθαίνοντας για τον συμβολισμό του (για να μην αναφέρουμε πόσο συγκίνησε η σύγχρονη, μακιαβελική όσο και αποτελεσματική, επίκλησή του το καλοκαίρι του 2015).
Δεν μου λέει συνεπώς και πολλά το ότι η Βρετανία - όπου επίσης έζησα παλιότερα, σημείο αναφοράς ως "πρότυπο (!) χώρας εξωτερικού" για δεκάδες χιλιάδες συμπατριώτες - δεν έχει εθνικές γιορτές και παρελάσεις κι άρματα. Ο καθένας και τα δικά του - ακόμη κι αν ήμασταν Ηνωμένες Πολιτείες Ευρώπης δεν θα καταργείτο η διαφορετικότητα. Ένα μόνο δεν θα με πείραζε να μιμηθούμε, εν προκειμένω, από τους Βρετανούς (και άλλους - για την ακρίβεια να το επαναφέρουμε, μια και το κάναμε παλιότερα): τη μεταφορά των αργιών στην κοντινότερη Παρασκευή ή Δευτέρα!
Εικόνα: "Πορεία προς το μέτωπο", Ουμβέρτος Αργυρός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου