6 Δεκ 2012

Μήπως ήταν έλληνας και δεν το ήξερε; Αντώνης Καρράς (Anton Karas)

Τα πανηγύρια δεν έλειπαν στην ξενιτιά. Οι μεγάλες γιορτές των Χριστουγέννων, του Πάσχα και της Παναγίας έφερναν κοντά τη διασπορά των ελλήνων αλλά και των άλλων ορθοδόξων στη Μεσευρώπη.

Στον Αγιαντρέα (Szentendre), πλάι στο Δούναβη, ο Αντώνης με το κανονάκι του δεν έλειπε από κανένα γλέντι. Από μικρός είχε τέτοιο ταλέντο, που ο πατέρας του - τίμιος αλλά τσιγκούνης έμπορος - είχε φροντίσει, μόλις ο μονάκριβος γιος έκλεισε τα δώδεκα, να δώσει την παραγγελία στον καλύτερο τεχνίτη εγχόρδων της Πόλης.

Η γυναίκα της ζωής του, η Γιοβάνκα, συνόδευε τον Αντώνη στο τραγούδι. Ο κόσμος χαιρόταν να ακούει και να βλέπει τη σέρβα. Όλοι οι άντρες ονειρεύονταν να τους αγγίξει ή έστω να τους χαιρετήσει. Μερικοί τα κατάφερναν - κι όχι απαραίτητα φευγαλέα.

Ο Αντώνης Καραγιώργεβιτς (ή Καραγιώργης, άλλωστε με τους σέρβους αδέλφια ήμασταν πάντα, αδέλφια είμαστε και σήμερα με εξαίρεση το μπάσκετ), ο περήφανος Αντώνης δεν άντεξε τη ντροπή. Όταν διασταύρωσε τα καμώματα της Γιοβάνκας, τη νύχτα του δεκαπενταύγουστου, ήταν έτοιμος να κάνει έγκλημα τιμής ή κάτι άλλο παράτολμο τέλος πάντων.

Βάδισε προς το Δούναβη. Ήταν μια δροσερή καλοκαιριάτικη νύχτα. Χωρίς να το σκεφτεί έβγαλε τα ρούχα του και κολύμπησε στο ποτάμι. Έβαλε δύναμη και κινήθηκε κόντρα στο ρεύμα. Κι εκεί, το μυαλό του καθάρισε. Και πήρε την απόφαση.

Έτσι θα συνέχιζε τη ζωή του: αντίθετα στη ροή. Μακριά από τη μικρή κοινωνία του Αγιαντρέα, που θα γινόταν όλο και πιο πνιγηρή μετά τα μαντάτα.

Ανέβηκε (με πλοίο της γραμμής, κόντρα στο ποτάμι) στην κοσμοπολίτικη Βιέννη για ένα νέο ξεκίνημα. Στο Σοκάκι των Ελλήνων (Griechengasse) έγινε σύντομα δημοφιλής με το καινούργιο του συντομευμένο επώνυμο: Καρράς. Το κανονάκι στα χέρια του γινόταν όλο και μελωδικότερο. Οι προεπαναστατικοί διανοούμενοι στο τέλος του 18ου αιώνα είχαν να λένε για τον κυρ Αντώνη.

Η παράδοση μεταδόθηκε από γενιά σε γενιά. Το βαλκανικό και ανατολίτικο όργανο έγινε δημοφιλές. Μια παραλλαγή του, το τσίτερ (zither), επικράτησε σε όλη την περιοχή των Άλπεων. Ο τρισέγγονος Anton Karas είχε το ίδιο όνομα με το μετανάστη του Szentendre, δε γνώριζε όμως το κανονάκι - κι ούτε είχε μείνει κάποια ιδιαίτερη ανάμνηση απ' τις πατρογονικές του ρίζες. Απ' την Ουγγαρία, γενικώς, έλεγαν στην οικογένεια ότι είναι η καταγωγή τους.

Οι συντελεστές της θρυλικής ταινίας Ο Τρίτος Άνθρωπος ανακάλυψαν αυτόν τον δεξιοτέχνη και τον προσέλαβαν για να συνθέσει το μουσικό θέμα που για πάντα θα συνοδεύει αυτή την ατμοσφαιρική παραγωγή. Ο Αντώνης Καρράς πέθανε το 1985 και δυστυχώς δεν προλάβαμε εμείς οι έλληνες να ανακαλύψουμε έγκαιρα τις παραπάνω πληροφορίες και να τον τιμήσουμε εν ζωή. Την επόμενη φορά που θα ακούσετε τη χαρακτηριστική μελωδία, θυμηθείτε παρακαλώ το συμπατριώτη μας - και προσπαθήστε να φανταστείτε τη Γιοβάνκα...


Δεν υπάρχουν σχόλια: