Τις τελευταίες εβδομάδες έχουμε την αίσθηση ότι ο κάθε πικραμένος, αν όχι ανεξαιρέτως ο κάθε έλληνας, ιδρύει από μία πολιτική κίνηση, είτε τοπικής εμβέλειας είτε εθνικής (οι τελευταίες εντάσσονται στον κεντροαριστερό χώρο).
Διαπιστώνοντας ένα αναμφισβήτητο κενό - και για να μη μείνω πίσω από τους υπόλοιπους - νιώθω την ανάγκη να ανακοινώσω σε όλο τον κόσμο, ξεκινώντας από τις λίγες δεκάδες πιστών αναγνωστών αυτού του ιστολογίου, τη δική μου πρόταση.
Το κενό που βλέπω αφορά όλη την Ευρώπη. Καθώς το Μάιο έχουμε ευρωεκλογές, αισθάνομαι ότι οι πολίτες της χώρας μου αλλά και άλλων κρατών της γηραιάς ηπείρου χρειάζονται μια φωνή που θα αφυπνίζει και ταυτόχρονα θα συγκινεί, ένα νοσταλγικό όσο και προειδοποιητικό καμπανάκι.
Η Κίνηση για την Ανασύσταση της Γιουγκοσλαβίας μπορεί να παρομοιαστεί, βιαστικά, με τους γερμανούς Ostalgiker που αναπολούν την πάλαι ποτέ DDR. Το κόκκινο αστεράκι της παλιάς υπερεθνικής σοσιαλιστικής ομοσπονδίας ενδέχεται να προσελκύσει νεο-κομμουνιστές, αρνητές της παγκοσμιοποίησης και του καπιταλισμού καθώς και μερίδα των ελλήνων αντιμνημονιακών. Θα ήταν λάθος όμως να καταταγεί στις δυνάμεις της ερυθράς οπισθοδρόμησης.
Κι αυτή γιατί η Κίνηση αποσκοπεί, πρωτίστως, στο να προβάλει τις αρετές της συνύπαρξης και της υπέρβασης των εθνικών διαφορών. Στις επτά περίπου δεκαετίες ζωής του, το γιουγκοσλαβικό πείραμα έφερε κοντά λαούς με διαφορετικές θρησκείες, αλφάβητα, γλώσσες. Η βίαιη διάλυσή του ήταν ένα ιστορικό λάθος που οφείλεται στο σέρβικο και τους άλλους εθνικισμούς, που υποδαυλίστηκαν από τους γνωστούς πατερούληδες (Γερμανία, Ρωσία). Εξαιτίας της, υπέφεραν πρωτίστως τα θύματα των εχθροπραξιών από διάφορα στρατόπεδα (οι κροάτες του Βούκοβαρ, οι βόσνιοι της Σρεμπρένιτσα, οι σέρβοι της Κράινα και του Κοσόβου σε δεύτερη φάση όταν έγιναν μειονότητα), αλλά και οι πάμπολλες μικτές οικογένειες που αισθάνονται πλέον ορφανές από πατρίδα στα νέα εθνικά κράτη. Η κατάργηση της Γιουγκοσλαβίας ήταν μια εξέλιξη αντίρροπη από την κυρίαρχη, τότε, πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Απορώ ακόμη (22 χρόνια μετά) με την ευκολία με την οποία τα 12 κράτη μέλη σύρθηκαν πίσω από το Γκένσερ, που επέμεινε να γίνουν ανεξάρτητες η Κροατία και η Σλοβενία. Έδωσε μεν το πάτημα ο επιθετικός Μιλόσεβιτς, αλλά είναι αποτυχία όλων "μας" (αν θέλουμε να μιλάμε για ευρωπαϊκά ιδεώδη) το ότι δεν προλάβαμε το κακό στη γειτονιά μας.
Πρώτα οι σλοβένοι, αργότερα οι κροάτες, αύριο με το καλό οι σέρβοι μπαίνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το Μαυροβούνιο (και νομίζω και το Κόσοβο) ήδη χρησιμοποιεί το ευρώ. Η Κίνηση για την Ανασύσταση της Γιουγκοσλαβίας δεν θέλει να ανατραπεί αυτή η πραγματικότητα, επιθυμεί όμως να επεκταθεί και στο υπόλοιπο κομμάτι των λεγόμενων "δυτικών Βαλκανίων".
Πιστεύω ότι, ακόμη και τώρα που κάποιοι εκδηλώνουν τάσης φυγής από την οικογένεια (δημοψήφισμα Σκωτίας - και οσονούπω Καταλονίας;), ίσως ιδίως τώρα, η πρόταση ανασύστασης της Γιουγκοσλαβίας θα συγκινήσει αρκετό κόσμο. Σλάβους πρωτίστως - που δεν είναι και λίγοι, στην ήπειρό μας. Ειδικά με τη διεύρυνση του 2004, ήρθαν στην παρέα (πέραν των σλοβένων) βούλγαροι, σλοβάκοι, τσέχοι και πολωνοί - για να μην πούμε για τους μετανάστες που παλαιόθεν μετοίκησαν σε πλείστες ευρωπαϊκές χώρες, βλ. τον ανάμικτης καταγωγής Ιμπραήμοβιτς, τους Γιούγκος της μεταπολεμικής Γερμανίας, τη σορβική μειονότητα της DDR, τους κροάτες προλετάριους στη Βιέννη, τη βουλγάρα σουβλατζού που με εξυπηρετούσε πριν 15 χρόνια στο Μπαχτσέ Τσιφλίκι, τους πολωνούς της Μιχαήλ Βόδα, τη Σκλεναρίκοβα - και τέλος το μεγάλο γάλλο μπασκετμπολίστα Στεφάν Οστροφσκί. (Μέχρι και το ψευδώνυμο του συντάκτη αυτού του ιστολογίου, σλαβικό είναι!)
Hej slaveni, που λέει κι ο ύμνος της παλιάς μας γειτόνισσας Γιουγκοσλαβίας (τα σύνορά μας σήμερα λένε ΠΓΔΜ, να ένας ακόμη λόγος να αποζητάμε Γιουγκοσλαβία εμείς οι έλληνες!), όλοι "είμαστε" σλάβοι φέτος, όχι κατά Φαλμεράγιερ (αφήστε τα σλάβικα ονόματα των χωριών μας στην ιστορική λήθη...), νοερά συμπορευόμαστε μαζί τους. Ακούστε τον ύμνο, θα τον θυμηθείτε από βαλκανικούς αθλητικούς αγώνες, την ίδια μελωδία έχει κι ο πολωνικός, σλάβοι κι αυτοί, έχουν κάτι να τους ενώνει. Κι αυτό μου θυμίζει ότι εμείς οι ευρωπαίοι, οι 27 ή 28 ή όσες χώρες θα είμαστε μεθαύριο (κι οι ουκρανοί, κι οι ρώσοι, σλάβοι όλοι, ευρωπαίοι όλοι), εμείς λοιπόν όλοι δεν έχουμε ένα κοινό τραγούδι να τραγουδήσουμε - όσο κι αν το προσπαθούμε με τον, εξαιρετικό, "ύμνο της χαράς".
Διαπιστώνοντας ένα αναμφισβήτητο κενό - και για να μη μείνω πίσω από τους υπόλοιπους - νιώθω την ανάγκη να ανακοινώσω σε όλο τον κόσμο, ξεκινώντας από τις λίγες δεκάδες πιστών αναγνωστών αυτού του ιστολογίου, τη δική μου πρόταση.
Το κενό που βλέπω αφορά όλη την Ευρώπη. Καθώς το Μάιο έχουμε ευρωεκλογές, αισθάνομαι ότι οι πολίτες της χώρας μου αλλά και άλλων κρατών της γηραιάς ηπείρου χρειάζονται μια φωνή που θα αφυπνίζει και ταυτόχρονα θα συγκινεί, ένα νοσταλγικό όσο και προειδοποιητικό καμπανάκι.
Η Κίνηση για την Ανασύσταση της Γιουγκοσλαβίας μπορεί να παρομοιαστεί, βιαστικά, με τους γερμανούς Ostalgiker που αναπολούν την πάλαι ποτέ DDR. Το κόκκινο αστεράκι της παλιάς υπερεθνικής σοσιαλιστικής ομοσπονδίας ενδέχεται να προσελκύσει νεο-κομμουνιστές, αρνητές της παγκοσμιοποίησης και του καπιταλισμού καθώς και μερίδα των ελλήνων αντιμνημονιακών. Θα ήταν λάθος όμως να καταταγεί στις δυνάμεις της ερυθράς οπισθοδρόμησης.
Κι αυτή γιατί η Κίνηση αποσκοπεί, πρωτίστως, στο να προβάλει τις αρετές της συνύπαρξης και της υπέρβασης των εθνικών διαφορών. Στις επτά περίπου δεκαετίες ζωής του, το γιουγκοσλαβικό πείραμα έφερε κοντά λαούς με διαφορετικές θρησκείες, αλφάβητα, γλώσσες. Η βίαιη διάλυσή του ήταν ένα ιστορικό λάθος που οφείλεται στο σέρβικο και τους άλλους εθνικισμούς, που υποδαυλίστηκαν από τους γνωστούς πατερούληδες (Γερμανία, Ρωσία). Εξαιτίας της, υπέφεραν πρωτίστως τα θύματα των εχθροπραξιών από διάφορα στρατόπεδα (οι κροάτες του Βούκοβαρ, οι βόσνιοι της Σρεμπρένιτσα, οι σέρβοι της Κράινα και του Κοσόβου σε δεύτερη φάση όταν έγιναν μειονότητα), αλλά και οι πάμπολλες μικτές οικογένειες που αισθάνονται πλέον ορφανές από πατρίδα στα νέα εθνικά κράτη. Η κατάργηση της Γιουγκοσλαβίας ήταν μια εξέλιξη αντίρροπη από την κυρίαρχη, τότε, πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Απορώ ακόμη (22 χρόνια μετά) με την ευκολία με την οποία τα 12 κράτη μέλη σύρθηκαν πίσω από το Γκένσερ, που επέμεινε να γίνουν ανεξάρτητες η Κροατία και η Σλοβενία. Έδωσε μεν το πάτημα ο επιθετικός Μιλόσεβιτς, αλλά είναι αποτυχία όλων "μας" (αν θέλουμε να μιλάμε για ευρωπαϊκά ιδεώδη) το ότι δεν προλάβαμε το κακό στη γειτονιά μας.
Πρώτα οι σλοβένοι, αργότερα οι κροάτες, αύριο με το καλό οι σέρβοι μπαίνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το Μαυροβούνιο (και νομίζω και το Κόσοβο) ήδη χρησιμοποιεί το ευρώ. Η Κίνηση για την Ανασύσταση της Γιουγκοσλαβίας δεν θέλει να ανατραπεί αυτή η πραγματικότητα, επιθυμεί όμως να επεκταθεί και στο υπόλοιπο κομμάτι των λεγόμενων "δυτικών Βαλκανίων".
Πιστεύω ότι, ακόμη και τώρα που κάποιοι εκδηλώνουν τάσης φυγής από την οικογένεια (δημοψήφισμα Σκωτίας - και οσονούπω Καταλονίας;), ίσως ιδίως τώρα, η πρόταση ανασύστασης της Γιουγκοσλαβίας θα συγκινήσει αρκετό κόσμο. Σλάβους πρωτίστως - που δεν είναι και λίγοι, στην ήπειρό μας. Ειδικά με τη διεύρυνση του 2004, ήρθαν στην παρέα (πέραν των σλοβένων) βούλγαροι, σλοβάκοι, τσέχοι και πολωνοί - για να μην πούμε για τους μετανάστες που παλαιόθεν μετοίκησαν σε πλείστες ευρωπαϊκές χώρες, βλ. τον ανάμικτης καταγωγής Ιμπραήμοβιτς, τους Γιούγκος της μεταπολεμικής Γερμανίας, τη σορβική μειονότητα της DDR, τους κροάτες προλετάριους στη Βιέννη, τη βουλγάρα σουβλατζού που με εξυπηρετούσε πριν 15 χρόνια στο Μπαχτσέ Τσιφλίκι, τους πολωνούς της Μιχαήλ Βόδα, τη Σκλεναρίκοβα - και τέλος το μεγάλο γάλλο μπασκετμπολίστα Στεφάν Οστροφσκί. (Μέχρι και το ψευδώνυμο του συντάκτη αυτού του ιστολογίου, σλαβικό είναι!)
Hej slaveni, που λέει κι ο ύμνος της παλιάς μας γειτόνισσας Γιουγκοσλαβίας (τα σύνορά μας σήμερα λένε ΠΓΔΜ, να ένας ακόμη λόγος να αποζητάμε Γιουγκοσλαβία εμείς οι έλληνες!), όλοι "είμαστε" σλάβοι φέτος, όχι κατά Φαλμεράγιερ (αφήστε τα σλάβικα ονόματα των χωριών μας στην ιστορική λήθη...), νοερά συμπορευόμαστε μαζί τους. Ακούστε τον ύμνο, θα τον θυμηθείτε από βαλκανικούς αθλητικούς αγώνες, την ίδια μελωδία έχει κι ο πολωνικός, σλάβοι κι αυτοί, έχουν κάτι να τους ενώνει. Κι αυτό μου θυμίζει ότι εμείς οι ευρωπαίοι, οι 27 ή 28 ή όσες χώρες θα είμαστε μεθαύριο (κι οι ουκρανοί, κι οι ρώσοι, σλάβοι όλοι, ευρωπαίοι όλοι), εμείς λοιπόν όλοι δεν έχουμε ένα κοινό τραγούδι να τραγουδήσουμε - όσο κι αν το προσπαθούμε με τον, εξαιρετικό, "ύμνο της χαράς".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου