Το
πρόβλημα ήταν ότι η Μακεδονία, ανεξάρτητα από το τι φώναζε κανείς στα
συλλαλητήρια, δεν ήταν μία, μοναδική και ελληνική.
Αυτό
ήταν βέβαια το βασικό επιχείρημα της προπαγάνδας που κυκλοφορούσε στην
γιουγκοσλαβική Μακεδονία και στη διασπορά της. Μια αντίστροφη επιχειρηματολογία
όμως είχαν και κάποιοι στην Ελλάδα. Πέρα από τα σεντούκια των μοναστηριωτών, υπήρχε η Στρώμνιτσα, το Κρούσεβο του
Σβώλου, το Μελένοικο, το Άνω Νευροκόπι – και όλα τα μέρη που πάτησε, έστω και
πρόσκαιρα, ο ελληνικός στρατός στο δεύτερο Βαλκανικό: Κρέσνα, Τζουμαγιά και
άλλοι τόποι στην κοιλάδα του Στρυμώνα. Πέρα δηλαδή από το γεωγραφικό διαμέρισμα
της Μακεδονίας και τα επίσημα σύνορα, υπήρχε μια περιοχή που δεν ήταν ούτε
Θράκη, ούτε Ιλλυρία, ούτε Κοσσυφοπέδιο – ήταν κι αυτή Μακεδονία, μια βόρεια
Μακεδονία ας πούμε, όπως η βόρεια Ήπειρος και η ανατολική Θράκη: αλύτρωτα εδάφη
που πάλι με χρόνους, με καιρούς θα γίνονταν ελληνικά.
Οι
Αλαλκομενές, το κέντρο του κύκλου που περικλείει το τρίγωνο των βουνών,
βρίσκονταν εκτός ελληνικών συνόρων. Κι αυτό ήταν δυστύχημα. Θα ήταν πολύ πιο
βολικό να ανακαλυπτόταν ένας τάφος Μεγαλέξανδρου στα όρια της πατρίδας. Το
σύστημα θα παρέμενε κλειστό. Από την ασφάλεια της χώρας τους, οι πατριώτες θα σήκωναν το μεσαίο δάχτυλο
και θα χειρονομούσαν στους άθλιους σκοπιανούς.
Μόλις
καμιά τριανταριά χιλιόμετρα ήταν η απόσταση που χώριζε την Ντεμίρ Καπία – τη
σημερινή πόλη των σιδηρών πυλών του
Αξιού στη θέση των Αλαλκομενών – από τους νομούς Κιλκίς και Πέλλας. Δυο τσιγάρα
δρόμος, ίσως. Φτου. Παρά μία γουρουνότριχα και θα ήταν ελληνική. Μετά
την επώδυνη αυτή διαπίστωση, οι επιβλέποντες συνειδητοποίησαν ότι ίσως σ' αυτήν
ακριβώς την εγγύτητα να κρυβόταν μια ευκαιρία.
Και
πραγματικά, αν άθροιζε κανείς τον συνολικό χρόνο των τηλεφωνικών συνομιλιών που
έγιναν εκείνη την εποχή ανάμεσα στην Αθήνα και το Βελιγράδι, θα έφτανε σε
αστρονομικά νούμερα. Και αντίθετα, η αντίστοιχη γραπτή επικοινωνία για το ίδιο
θέμα πρέπει να ήταν σχεδόν μηδενική. Διότι, παραφράζοντας μια γνωστή ρήση,
υπάρχουν πράγματα που λέγονται και δεν γίνονται, πράγματα που γίνονται και δεν
λέγονται – και τέλος, πράγματα που είτε γίνονται είτε όχι, μπορεί να λέγονται
αλλά σίγουρα δεν γράφονται.
Σίγουρα
κάποια από εκείνα τα τηλεφωνήματα ήταν ανάμεσα στον σέρβο μπασκετμπολίστα του Ολυμπιακού Ντράγκαν Τάρλατς και τους
παλιόφιλους του στη σέρβικη πρωτεύουσα. Ανάλογες συνομιλίες θα γίνονταν, το
δίχως άλλο, και από πολλούς άλλους αθλητές που κατηφόρισαν στην Ελλάδα. Αυτές
όμως θα μπορούσαν άφοβα να γραφτούν, αν προσπερνούσε κανείς τα κοσμητικά
επίθετα της γλώσσας των νέων. Δεν θα μπορούσε να ισχύει το ίδιο για τους
διαλόγους ανάμεσα σε αξιωματούχους δύο χωρών που συζητούσαν το ενδεχόμενο να σπρώξουν προς τα έξω τα σύνορά της η
καθεμιά, η μία προς νότο και η άλλη προς βορρά, μέχρι να συναντηθούν –
απορροφώντας το κρατίδιο που είχε την ατυχία να βρεθεί ανάμεσά τους.
Κι
έτσι, με τη λύση αυτή, που ήταν μία
(όπως και η ελληνική Μακεδονία), ο Αλέξανδρος θα συναντούσε τον Οδυσσέα. Στις
Αλαλκομενές, που άλλωστε το όνομα του Αλεξάνδρου έφεραν – το άλαλκε, έλεγαν οι φιλόλογοι, ήταν ο
αόριστος βήτα του αλέκω, που σημαίνει
αποκρούω. Όσο κι αν δεν μπορούσαν οι επιβλέποντες να καταλάβουν τι στο καλό
χρειαζόταν ο αόριστος βήτα σε κάμποσα αρχαία ρήματα, ο συγκεκριμένος μια χαρά
τους ερχόταν.
Από τα "Τρίγωνα Πανοράματος"
