Στην κορυφή του ενδιαφέροντος είναι φυσικά η παλιά πρωτεύουσα του έθνους μας. Πίστευα (αν και με μπέρδεψε ο Καμίνης) ότι η σύμβαση είναι, στα μεν ελληνικά να τη λέμε Κωνσταντινούπολη, στη δε ξενόγλωσση επικοινωνία μας İstanbul (για να μας καταλαβαίνει κι ο υπόλοιπος κόσμος). Δεν θεωρώ εθνικό μειοδότη όποιον λέει Ιστάνμπουλ και στα ελληνικά, απλά δεν βλέπω γιατί να σπεύσουμε εμείς να αλλάξουμε μια πρακτική που δεν προσβάλλει κανέναν - από τη στιγμή που στην τουρκική γλώσσα, π.χ., τα Selanik, Gümülcine & Girit σχεδόν ποτέ δεν αντικαθίστανται από τις δικές μας ονομασίες (Thessaloniki, Komotini & Kriti, αντίστοιχα).
Άλλωστε, η επίσημη χρήση του ονόματος İstanbul καθιερώθηκε μόλις το 1930. Νωρίτερα ο υπόλοιπος κόσμος έλεγε Κωνσταντινούπολη, ενώ ακόμη και οι τούρκοι (& οθωμανοί παλιότερα) δεν είχαν αυτόματα αλλάξει το όνομα με την Άλωση. Για πάρα πολλά χρόνια χρησιμοποιούσαν το Konstantiniyye, ενώ ακούστηκε και το İslambol, δηλαδή "μπόλικο Ισλάμ" (!), που υποτίθεται αμβλύνει τη σύνδεση του Ιστάνμπουλ με το "εις την Πόλιν" και δίνει μια άλλη, πιο τουρκο-κεντρική διάσταση. Όρεξη να έχει κανείς να συζητά...
Ακόμη πάντως δεν είναι σε γνώση μου κάποιο αίτημα των γειτόνων για καθολική χρήση του ονόματος İstanbul και στην ελληνική γλώσσα. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, όμως, δημιουργήθηκαν ζητήματα στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Θυμάμαι γύρω στο 1991, που γερμανικές εφημερίδες πύκνωσαν τις αναφορές τους στις νέες χώρες της Βαλκανικής. Συνήθιζαν τότε να αποκαλούν Λάιμπαχ τη σλοβενική πρωτεύουσα Λιουμπλιάνα. Δεν γνωρίζω το παρασκήνιο, αλλά παρατήρησα ότι σύντομα αυτό "κόπηκε". Δεν έλειψαν και οι πιο γραφικοί - που άρχισαν να ευδοκιμούν μετά τη γερμανική ενοποίηση - που αποκαλούσαν πόλεις της ανατολικής Ευρώπης με ονόματα που τους είχαν δώσει, στα λίγα χρόνια της εκεί παρουσίας τους, οι Ναζί: π.χ. Litzmannstadt για το πολωνικό Lodz. Αυτά, για να μη νομίζετε ότι μόνο στην Ελλάδα ασχολούμαστε με τα ονόματα...
Ο στρατηγός Λίτσμαν, προς τιμή του οποίου μετονομάστηκε επί Β' Παγκοσμίου Πολέμου το πολωνικό Lodz, δέχεται ευχές για τα γενέθλιά του από τον Χίτλερ
4 σχόλια:
Διάβασα το κείμενό σου από παραπομπή ενός φίλου.
Ένα είναι το σίγουρο: ότι οι υστερίες "μακεδονισμού" και από τις δύο πλευρές, και ειδικά από τις εθνολαϊκιστικές εκφράσεις τους (Ψωμιάδηδες και Γκρουεφσκολάγνοι) δεν βοηθούν.
Από την άλλη πλευρά, η Νέα Υόρκη που θέτεις ως παράδειγμα, είναι πόλη μίας χώρας μετανάστευσης. Δηλαδή είναι ονοματισμένη με ένα είδος νοσταλγίας για τις ευρωπαϊκές περιοχές που αποτέλεσαν πηγή μεταναστευτικών ρευμάτων στα πρώτα χρόνια του αμερικανικού εποικισμού από τους "δυτικούς".
Ουδέποτε η Νέα Υόρκη καταφέρθηκε εναντίον της ολλανδικής κουλτούρας, με την οποία συνυπήρχαν σε ένα κοινό κοινωνικό ιστό, τον αμερικανικό. Απλά η μετονομασία ήταν καθαρά δημογραφικό θέμα, από τη στιγμή που κυριάρχησε στις "νέες χώρες" η αγγλοσαξονική κουλτούρα.
Στην περίπτωση της Μακεδονίας, έχουμε να κάνουμε με μία τυπική σύγκρουση εθνικισμών, γι'αυτό και είναι τόσο δύσκολη η "απόδοση δικαιοσύνης".
Η έννοια του μακεδονισμού είχε ρευστά πλαίσια ανά τους αιώνες (κλασικό παράδειγμα στα ύστερα βυζαντινά χρόνια Μακεδονία ονόμαζαν τη σημερινή Θράκη), και αυτό δημιουργεί επιπλέον δυσκολίες.
Οπωσδήποτε, όσο και να θέλουμε να αντιταχθούμε στον δικό μας εθνικισμό/ σοβινισμό, δε πρέπει να φτάνουμε στο σημείο να αγκαλιάσουμε αντίπαλους εθνικισμούς.
Γιατί αυτό που λέει ο σλαβομακεδονικός εθνικισμός, ότι δηλαδή ο Αλέξανδρος μιλούσε μακεντόνσκι, είναι ουσιαστικά αστήριχτο.
Όπως είναι βέβαια και αρκετοί νεοελληνικοί μύθοι αλλά αυτό είναι μία άλλη -μεγάλη- ιστορία.
Καλή μέρα
Αγαπητέ Πλάνητα,
Κατ' αρχήν καλώς ήρθες στην "παρέα"! Σε ευχαριστώ για το σχόλιό σου.
Τη Νέα Υόρκη την ανέφερα όχι ως παράδειγμα αλλά αποκλειστικά και μόνο ορμώμενος από τους στίχους του τραγουδιού "Istanbul was Constantinople". Κάπου εκεί μέσα λέει: "Even old New York was once New Amsterdam". Προφανώς σωστά όσα γράφεις για τη Ν.Υ.
Για τη Μακεδονία έχω γράψει κάμποσα σε παλιότερες αναρτήσεις μου. Κάνε ένα search αν σε ενδιαφέρει. Στην ουσία των πραγμάτων συμφωνώ μαζί σου, οι εθνικισμοί συχνά εκφράζονται βλακωδώς (ο Αλέξανδρος "μιλούσε μακεντόνσκι", οι μουσουλμάνοι θράκες είναι "ισλαμόφωνοι" και άλλες ομορφιές...).
Χαιρετώ,
y.
Ναι σίγουρα έχω πολύ διάβασμα. Να σου πω η εικόνα που έχεις στο προφίλ σου τι είναι; Θυμίζει την σημαία της κρητικής αυτονομίας
Είναι η ιστορική σημαία της σαμιακής αυτονομίας, 1834-1912.
Δημοσίευση σχολίου