8 Ιουλ 2015

Στις κρίσιμες ώρες

Από το βράδυ της 26ης Ιουνίου άρχισε ένα re-set, μια επώδυνη επανεκκίνηση της Ελλάδας. Το φινάλε (endgame). Οι τράπεζες έκλεισαν και κανείς δεν ξέρει πότε θα ξανανοίξουν. Οι επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα είναι ήδη ορατές και μόνο χειρότερες μπορούν να γίνουν όσο παρατείνεται η αβεβαιότητα.

Το ΔΝΤ λίγο πριν το δημοψήφισμα μίλησε για ανάγκη κουρέματος του χρέους κατά 30% ώστε να γίνει βιώσιμο. Η επιδίωξη, να ενσωματωθεί μια τέτοια πρόβλεψη ως μέρος της συμφωνίας Ελλάδας-ΕΕ, ως υπόσχεση για το μέλλον με κίνητρο την εφαρμογή του προγράμματος (μια και κανείς δεν μπορεί να περιμένει ότι θα δοθεί μπροστάντζα), θα ήταν ίσως ένα συμβολικό αντίδωρο για τον έλληνα πρωθυπουργό (και τη χώρα).

Δεν θα πρέπει όμως να έχει κανείς μας αυταπάτες για το τι σημαίνει η αποδοχή της διαπίστωσης περί βιωσιμότητας υπό όρους. Σημαίνει ότι η οικονομία μας είναι ήδη σε πορεία περαιτέρω συρρίκνωσης, κάτι που ήδη φαίνεται βέβαιο ακόμη κι αν σταματήσει την ερχόμενη Δευτέρα (λέμε τώρα) το σοκ της τραπεζικής ασφυξίας. Σημαίνει ότι η φορολόγηση εισοδημάτων και πωλήσεων, δηλ. το βασικό έσοδο του κράτους, μπορεί από τώρα να θεωρείται ότι θα αποδίδει λιγότερο -  με αποτέλεσμα εκ των πραγμάτων και οι δαπάνες, άρα και το ύψος των πάσης φύσεως αποδοχών, να μειωθούν ανάλογα.

Πόσο δηλαδή; Σωστά μαντέψατε. Αυτό το 30% (που το είπε κι ο Verhofstadt, νομίζω όχι τυχαία) είναι ένδειξη για την εσωτερική υποτίμηση που μας περιμένει, δηλ. την αντίστοιχη πάνω-κάτω μείωση του ΑΕΠ και του κρατικού προϋπολογισμού. Μείωση που θα προστεθεί σε αυτή που έως τώρα έχει υποστεί η χώρα και που θα σημαίνει, τελικά, πτώση στο 50% περίπου της αξίας που είχε στην αρχή της κρίσης (70%, μείον το 30%Χ70%, δηλ. 70%-21%). Θηριώδες νούμερο.

Υπ' όψιν: Αυτό θα πρέπει να το θεωρήσουμε δεδομένο, το έχουμε ήδη χάσει. Ανεξάρτητα του αν θα συμφωνήσουμε σε πρόγραμμα που να μην έχει "υφεσιακά μέτρα" (τρομάρα μας), το οποίο σε κάθε περίπτωση θα αφορά το μέλλον - όσο για τη φετινή χρονιά, χαιρέτα μου τον πλάτανο.

Και ανεξάρτητα του αν θα αλλάξουμε νόμισμα, αφού με τη νέα δραχμή (ή μνα ή στατήρα) η εσωτερική υποτίμηση θα γίνει εξωτερική και η χώρα - κακά τα ψέματα - θα έχει επιπλέον να αντισταθμίσει την ελπίδα μελλοντικής της αναγέννησης και αυτάρκειας (διά της απομόνωσης που ευαγγελίζονται κάποιοι) με το άμεσο και υπαρκτό κόστος του να είσαι έρμαιο χωρίς τη θωράκιση που δίνει η συμμετοχή - με τις όποιες ατέλειες - στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, που είναι και εθνικό κεκτημένο.

Είμαστε λοιπόν ήδη σε re-set. Μια εξέλιξη που αναβαλλόταν σε όλα τα χρόνια της κρίσης και εντονότερα από το 2012 και μετά. Που πιστοποιεί την κατάντια μας, να χρειαζόμαστε εξωτερική παρέμβαση, όχι μόνο για να εισάγουμε στην πολιτική μας μεταρρυθμίσεις με πολιτικό κόστος (που μάλιστα δεν τις εφαρμόζουμε κιόλας, πλην όσων αφορούν αυξημένη φορολόγηση), αλλά και για να λειτουργήσουν τα στοιχειώδη - πρβλ. στέγνωμα δημόσιων ταμείων και ιδιωτικών καταθέσεων.


Αναφέρω το ορόσημο του 2012 γιατί τότε, στις πρώτες υπέροχες εκλογές του Μαΐου, καταγράφηκαν ή μάλλον επιβεβαιώθηκαν οι συσχετισμοί που καθιστούν αδύνατη την επιβολή οποιασδήποτε μονόπλευρης πολιτικής. Ήδη από τότε η Ελλάδα ήταν χωρισμένη σε περίπου ίσα μέρη μνημονιακών και αντί. Οι εκλογές εκείνες ήταν πράγματι υπέροχες. Χωρίς άγχος για το ποιος θα μας κυβερνήσει, οι πολίτες έδωσαν σε όλα τα κόμματα κάτω από 20% και ανέδειξαν ως δεύτερη δύναμη το Σύριζα, που άφησε τρίτο το Πασόκ. Δυστυχώς η Βουλή του Μαΐου 2012 διαλύθηκε αμέσως χωρίς να εφαρμοστούν οι μόνες δύο δυνατές λογικές διακυβέρνησης. Είτε μία κοινοβουλευτικά πλειοψηφική (ΝΔ, Πασόκ, Δημάρ) -με πολιτική στήριξη όμως και από θετικά διακείμενα μικρά κόμματα, μη εκπροσωπούμενα λόγω του ορίου 3%-, είτε διευρυμένη με το Σύριζα (με προξενητή τον Κουβέλη, αν τα θυμάστε πια) ώστε να πλειοψηφεί και στη λαϊκή ψήφο. Αυτά τα φαινομενικά ξενέρωτα σχήματα, το πρώτο εκ των οποίων εν τέλει πραγματοποιήθηκε ένα μήνα μετά με άλλους όρους και μετά από έντονη πόλωση, θα αντανακλούσαν κατά τη γνώμη μου με ασφαλέστερο τρόπο το ότι δεν είμαστε μια νορμάλ χώρα. Το ότι μετά από την ουσιαστική πτώχευση στην οποία πλησιάσαμε μετά το 2008 οφείλαμε να ανασυγκροτηθούμε με εθνική ενότητα και συνθέσεις ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο. Μακριά από τον δικομματισμό και τις κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες ελέω bonus 40 ή 50 εδρών που δεν έχουν λαϊκό αντίκρυσμα. Και με το σταθερό δεδομένο ότι είμαστε μια μικρή χώρα που έχει καεί από διχασμούς και που δεν της περισσεύουν δυνάμεις και πόροι για να σπαταλιούνται. Ειδικά όταν οι αρρώστιες της σημαίνουν -όπως αποδείχτηκε- ότι θα πρέπει να επιλέξει ανάμεσα σε βαθιά ελλειμματικό κράτος από τη μια ή 25% ανεργία από την άλλη. (Ή, αν τα σκατώσει εντελώς, να τα έχει αμφότερα.)

Εμείς εκεί όμως. Διπολισμό με το ζόρι και πλειοδοσία χαρακτηρισμών. Προδότες και γερμανοτσολιάδες οι της ΝΔ και του Πασόκ που μας έβαλαν στα μνημόνια (χωρίς να έχουν εντολή) επειδή το ελλειμματικό κράτος δεν μπορούσε πια να δανειστεί. Κρεμάλες και ελικόπτερα για τους Σύριζα και Ανέλ που στέγνωσαν τη ρευστότητα και φλερτάρουν με την τυπική πτώχευση και την έξοδό μας από την ΕΕ (χωρίς κι αυτοί να έχουν εντολή) επειδή σταμάτησαν να ξεχρεώνουν δανεικά με νέα δανεικά. Με κερασάκι στην τούρτα το δημοψήφισμα, όπου βγήκε προς τα έξω μια τοξικότητα, ένας φανατισμός τόσο τραγικός, αν σκεφτούμε σε ποια κατάσταση μπήκαμε (δηλ. στο re-set) από τη στιγμή που προκηρύχτηκε. Ένα δημοψήφισμα που, ανεξάρτητα από τη συναισθηματική (εν τέλει) ψήφο -τόσο για το ΝΑΙ όσο και για το πλειοψηφικό ΟΧΙ-, στην πράξη απαντήθηκε από τις ουρές στα τραπεζικά μηχανήματα που οδήγησαν πολύ σύντομα στην επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων.

Σταματώ εδώ και περιμένω, όπως (νομίζω) όλοι μας.

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Μετά από όλα αυτά που συμβαίνουν στην πολιτική σκηνή της χώρας νομίζω πως η φράση "αυτό είναι παράλογο" θα στερείται πλέον νοήματος και θα πρέπει να απαλειφθεί από τις λεκτικές επιλογές μας...

Ζάκμαν