19 Ιουν 2013

Χαμένοι χώροι

Στην Κόρινθο γίνονται αυτές τις μέρες οι εκδηλώσεις του Φαντάσου την Πόλη. Πρόλαβα και είδα στα γρήγορα μακέτες και πάνελ από προτεινόμενες πολεοδομικές παρεμβάσεις καθώς και την παράσταση στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό σήμερα Τετάρτη 19/6.

Ξεκινάω με τις πολεοδομικές παρεμβάσεις που πάντα με ενδιαφέρουν, πείτε το και απωθημένο - σε μια δεύτερη ζωή θα διάλεγα το μεταπτυχιακό πολεοδομίας και περιφερειολογίας του LSE, στο οποίο με είχαν δεχτεί. Μπορεί να μην απέκτησα τις εξειδικευμένες γνώσεις αλλά στον τομέα αυτό βλέπω το απαραίτητο πλαίσιο στο οποίο πρέπει να ταιριάζουν τα στοιχεία του "δικού μου" αντικειμένου (συγκοινωνιακά-κυκλοφοριακά). Νιώθω επίσης ότι μπορώ να μιλήσω για μια πόλη στην οποία έκλεισα ήδη 6 χρόνια.

Κοινό πρόβλημα πολλών πόλεων, μικρών και μεγάλων, είναι διάφοροι "χαμένοι χώροι" που επιδιώκεται να ανακτηθούν και να αξιοποιηθούν. Στην Κόρινθο το εμφανέστερο τέτοιο παράδειγμα είναι η περιοχή του μετρικού σιδηροδρομικού σταθμού και ο συνεχόμενος χώρος στα δυτικά του μέχρι την παραλία.

Τέτοιες δουλειές θέλουν χρήμα αλλά και καλή διαχείριση αυτού. Κακό παράδειγμα είναι τα όσα έχουν έως τώρα γίνει, που δείχνουν αποσπασματικά. Η παραλιακή διαμόρφωση, με τα μπλόκια, τον τσιμεντένιο διάδρομο, τα κακόμοιρα τα δεντράκια, είναι ασχημότερη και από το τουρκικό Κουσάντασι. Ο δρόμος, που αποτελεί συντόμευση ανάμεσα στο κέντρο και την Ποσειδωνία, διασχίζεται με ουκ αμελητέα ταχύτητα από αυτοκίνητα και του λείπει η σαφής, ασφαλής οριοθέτηση μεταξύ χώρων κίνησης, στάθμευσης και ήπιων χρήσεων (πεζοί, ποδήλατα). Παραδίπλα, οι τοίχοι του σιδηροδρομικού σταθμού γκρεμίστηκαν, αλλά δεν είναι σαφές το συνολικό όραμα.

Ο σχεδιασμός του μέλλοντος δεν είναι το δυνατότερό μας σημείο. Εκεί όπου "διαπρέπουμε" είναι στην αναβίωση της ιστορίας, χωρίς να περιοριζόμαστε στην καλή γνώση και την αποδοχή της (και χωρίς να επιτυγχάνουμε καν αυτά τα δύο). Κι αυτό μας φέρνει στη σημερινή εκδήλωση, στο θεατρικό δρώμενο με βασικό θέμα το "πότε θα ξεκινήσει και πάλι να λειτουργεί το τραίνο" - το παλιό, μετρικό τραίνο, παράλληλα με το οποίο ήδη λειτουργεί (με όλα της τα ζητήματα) σύγχρονη γραμμή κανονικού εύρους. Μου ειπώθηκε μάλιστα ότι (υποθέτω από "φορείς" ή συλλόγους) θα αναζητηθεί χρηματοδότηση για την αποκατάσταση του συνόλου του πελοποννησιακού μετρικού δικτύου, έτσι ώστε να είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμο για λειτουργία (για να επιτελέσει ποιο ακριβώς μεταφορικό έργο; Λεπτομέρειες, τώρα...).

Στα θετικά, πάντως, της αποψινής βραδιάς ήταν το όμορφο τάνγκο στην παλιά αποβάθρα, το κέφι αρκετών από τους συμμετέχοντες και η ίδια η παρουσία πολλών από τους ενδιαφέροντες ανθρώπους της πόλης. Πρέπει επίσης να ειπωθεί ότι η όλη εκδήλωση δεν θα ήταν εφικτή αν δεν είχε ξεκινήσει πέρυσι το καλοκαίρι η λειτουργία του χώρου "φιλοξενίας" λαθρομεταναστών στο προσωρινό στρατόπεδο - εναντίον της οποίας ξιφουλκούσαν και ωρύονταν πολλοί από όσους απολαυσαν την ατμόσφαιρα του παλιού σταθμού απόψε, ξεχνώντας ποια ήταν η πληθυσμιακή σύνθεση (και η κοινωνική κατάσταση) στα παλιά βαγόνια μέχρι πριν από ένα χρόνο.

Στα αρνητικά θα συμπεριλάβω την προβληματική ανακοίνωση του χρόνου έναρξης (19:30 κατά την αφίσα, 19:00 κατά το ανακοινωθέν!), την ασάφεια ως προς το πού έπρεπε να βρίσκονται οι θεατές (καμία έστω και πρόχειρη σήμανση) και τα παρεπόμενά της: αναίτιες "απαγορεύσεις" μετακίνησης κοινού, άκομψες παρατηρήσεις στους επισκέπτες όπως "Αργήσατε!" - δεν το λες αυτό όταν είσαι "φάουλ" στην ανακοίνωση των χρόνων.

Τουλάχιστον, μια και στις παρούσες συγκυρίες δεν μπορούμε να περιμένουμε, όχι το τεχνητό νησί στην παραλία Καλάμια (μία από τις τολμηρές πολεοδομικές προτάσεις), αλλά ούτε καν τις απλούστερες βελτιώσεις, δεν βλάπτει να κλείνουμε τα μάτια, να κάνουμε λιγάκι τους χαζούς και να ονειρευόμαστε (ό,τι ονειρεύεται ο καθένας τέλος πάντων).


2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ Yanko, κάποια σχόλια, απορίες και απαντήσεις σχετικά με τη χθεσινή βραδιά:
- Μια παράσταση αυτού του τύπου μπορεί να έχει πολλές αναγνώσεις αλλά για μένα δεν πρέπει να αναγνωστεί κυριολεκτικά αλλά συμβολικά. Το τρένο πρέπει να πάρει πάλι μπρος, να κινηθεί, να κινηθούμε, εμείς ως κοινωνία. Και για να γίνει αυτό απαιτείται η συνεργασία όλων, εξού και η ανθρώπινη αλυσίδα στο τέλος της παράστασης...
Θεωρώ αστοχία να παρουσιάζεις την προσωπική σου ερμηνεία ως τελεσίδικη "επεξήγηση" του έργου. Παραθέτω τα λόγια σου: >> στο θεατρικό δρώμενο με βασικό θέμα το "πότε θα ξεκινήσει και πάλι να λειτουργεί το τραίνο" - το παλιό, μετρικό τραίνο, παράλληλα με το οποίο ήδη λειτουργεί (με όλα της τα ζητήματα) σύγχρονη γραμμή κανονικού εύρους.>>
Η τέχνη προφανώς και δεν προτείνει τεχνικές λύσεις αλλά προβληματισμό. Η συγκεκριμένη παράσταση δε, ήταν ένα urbandig project ή ελληνιστί «ανασκαφή φαντασμάτων πολιτισμού στην σύγχρονη πόλη» οπότε είχε άμεση αναφορά στη μνήμη (σε καλώ να αναζητήσεις περισσότερα στο facebook: Urbandig Project και στο ohipezoume.gr).

-Παρακαλώ εξήγησέ μου γιατί συνδέεις τη διαφωνία ορισμένων με τη λειτουργία του κέντρου "φιλοξενίας" μεταναστών στο στρατόπεδο με την παρουσία τους στο χθεσινό δρώμενο...Αδυνατώ να βρω τη σύνδεση.

- Ως προς το χρόνο έναρξης θα συμφωνήσω ότι υπήρξε σύγχυση του κόσμου (είχε ανακοινωθεί έναρξη 19:30 αρχικά και στην πορεία άλλαξε σε 19:00). Αν προσέξεις το δελτίο τύπου που επισύναψες θα δεις ότι η εκδήλωση ξεκινούσε στις 19:00 ΣΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ με μια παρουσίαση από το Ίδρυμα Ζογγολόπουλου. Από εκεί υπήρξαν ανακοινώσεις και καθοδήγηση του κοινού προς το σημείο εκκίνησης του δρώμενου είτε με τα πόδια, είτε με λεωφορείο. Στο ίδιο δελτίο άλλωστε αναφέρεται ότι η ώρα έναρξης του δρώμενου είναι στις 20:00. Απορώ λοιπόν πώς κάποιος που καταφθάνει 20:30 έχει την απαίτηση να του επιτραπεί η είσοδος στον χώρο και να του δοθούν εξηγήσεις! Αντιθέτως θα δεχόμουν τα παράπονα όσων ήρθαν στην ώρα τους και αναγκάστηκαν σε αναμονή λόγω των καθυστερήσεων.
Παρ’ όλα αυτά ζητώ συγνώμη, προσωπικά και εκ μέρους της ομάδας διοργάνωσης στην οποία ανήκω, για τον άκομψο τρόπο. Στα ελαφρυντικά μας μπορώ να προσθέσω την μεγάλη προσέλευση του κόσμου που ξεπέρασε τις προσδοκίες μας καθώς και τη δυσκολία του χώρου που λόγω της έκτασης ήταν αδύνατον να οριοθετηθεί.

Μαρία Λέκκα
Μέλος της εθελοντικής ομάδας ΔΙΟΛΚΟΙ

υγ: Yanko ελπίζω να μην σε ενοχλεί ο ενικός που χρησιμοποίησα λόγω της φιλικής μας σχέσης.

Yank_o είπε...

Αγαπητή φίλη Μαρία,

Πρώτα και κύρια σε ευχαριστώ για την επικοινωνία!

Ξεκινάω λέγοντας ότι πουθενά δεν ισχυρίστηκα πως η δική μου ερμηνεία είναι "τελεσίδικη". Δεν το συνηθίζω! Νομίζω ο καθένας δικαιούται να έχει και να εκφράζει τη γνώμη του. Επίσης φιλοξενώ κάθε σχόλιο χωρίς λογοκρισία και moderation. (Χαίρομαι που έγραψες τόσα πολλά - ο κόσμος γενικά δεν έχει όρεξη να σχολιάζει, κι είναι κρίμα.)

Ο συμβολισμός / προβληματισμός έχει το ενδιαφέρον του και είναι κι αυτός μία "ανάγνωση", και μάλιστα μια ενδιαφέρουσα ανάγνωση. Η κάθε ανάγνωση δεν ακυρώνει απαραίτητα τις άλλες. (Σε ευχαριστώ και για τους συνδέσμους.)

Δεν συνδέω την διαφωνία με το κέντρο μεταναστών και την *παρουσία* στο δρώμενο. Λέω το εξής απλό: Αν δεν είχε γίνει το κέντρο μεταναστών, το δρώμενο δεν θα ήταν εφικτό. Ξέρω ότι κάποιοι από τους ενδιαφέροντες ανθρώπους της πόλης, που έτυχε να είναι παρόντες χθες, ήταν "πύρινοι" απέναντι στο κέντρο μεταναστών. Και επισήμανα την αντίφαση.

Ο κόσμος είναι ο "πελάτης" σου, όχι ο μαθητής σου. Μην απαιτείς να έχει διαβάσει όλες τις λεπτομέρειες. Ήξερε ότι γινόταν μια εκδήλωση στο σταθμό. Φτάνοντας εκεί, θα άξιζε να βρει μια (έστω απλοϊκή) σήμανση και μια καθοδήγηση. Και εξηγήσεις. Και επιείκεια. Είναι προς τιμήν σου/σας η τελευταία παράγραφος. Πάντως ακόμη και δύσκολοι χώροι μπορούν με λίγη (όχι ανέφικτη) προσπάθεια να οριοθετηθούν.

Με εκτίμηση,

y.