Επαναφορά

Ξεκαθαρίζω από την αρχή ότι δεν θεωρώ "Πολυτεχνείο του 2008" το σημερινό σκηνικό. Τη συμβολική αξία μιας εξέγερσης εναντίον της δικτατορίας δεν μπορεί να την έχει επακριβώς οποιαδήποτε φάση ταραχών στη σημερινή εποχή. Γίνεται όμως αναπόφευκτα συζήτηση για τα κίνητρα των συμμετεχόντων, τώρα όπως και τότε.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν είχε μόνο τους φοιτητές και τους απλούς πολίτες που ζητούσαν πολιτικές ελευθερίες. Είχε και βία πολιτών (οδοφράγματα, σπασίματα, φωτιές), που αντιμετωπίστηκε φυσικά με κρατική και παρακρατική βία πολύ μεγαλύτερη από τη σημερινή.

Σίγουρα είναι λάθος να αποκόπτουμε τα γεγονότα από την εποχή τους, χιλιοειπωμένη και η σύνδεση της βίας με τις κοινωνικές συνθήκες. Το 1973 η παγκόσμια οικονομία ζούσε την Α' πετρελαϊκή κρίση και ειδικά η Ελλάδα (με τις δομικές τις αδυναμίες, από τότε) βίωνε πρωτόγνωρο πληθωρισμό, πραγματική ακρίβεια δηλαδή. Δεν μπορούμε επίσης να αγνοήσουμε την καθυστερημένη άφιξη στην Ελλάδα ρευμάτων ριζοσπαστικοποίησης, παρόμοιων με αυτά που εκφράστηκαν σε Γαλλία, Γερμανία και αλλού στο τέλος της δεκαετίας του '60.

Για να πάμε όμως και πέρα από τις χρονολογίες-0ρόσημα, το κοινωνικό περιθώριο πάντοτε υπήρχε, με διακυμάνσεις και με αλλαγές στον τρόπο έκφρασης. Και η ανάγκη της λοιπής κοινωνίας να συνεχίσει την καθημερινότητά της, υπήρχε ομοίως κι αυτή. Για πολύ κόσμο που δεν βασανίζεται από προβληματισμούς κοινωνιολόγων ή ποιητών, είναι αυτονόητο να ζητά και να έχει την προστασία των κρατικών αρχών. Όταν δεν την έχει, αυτό σημαίνει αποτυχία του κράτους.

Σωστό - με την υποσημείωση, ότι εδώ και πολλά χρόνια, από το κομβικό 1995 οπότε και έσπασε το ταμπού του ασύλου (με την επέμβαση των αρχών στο Πολυτεχνείο), σαν να είχαμε ξεχάσει ότι υπάρχει το περιθώριο και οι κουκουλοφόροι. Ίσως γιατί σιγά-σιγά απομακρυνθήκαμε από τα κέντρα των πόλεων, εποικώντας τα Μεσόγεια και τη λοιπή suburbia. Αλλά και γιατί παραμυθιαστήκαμε με τα κινητά τηλέφωνα, τα Ι.Χ.-για-όλους, τα χρηματιστήρια και τα μπουζουκοδάνεια. Και τώρα, ξαφνικά, χτυπά ένα ξυπνητήρι.